Recenzje

Piotr Wroński – „Czas nielegałów. Krótki kurs kontrwywiadu dla amatorów” – recenzja i ocena

Służby specjalne, szpiedzy, tajne misje…ten świat był i wciąż pozostaje na tyle fascynujący, że stał się elementem popkultury.

Grzegorz Wołk

„Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie po II wojnie światowej. Klęska zwycięzców” - red. J. Smoliński - recenzja i ocena

Od kilku lat narasta w Polsce fala zainteresowania historią PSZ. Rozmaici autorzy i badacze szukają „zapomnianych” bohaterów, chcąc przypomnieć masowemu odbiorcy historię żołnierzy polskich walczących na szeroko zwanym „zachodzie”. „Klęska zwycięzców” jedynie pozornie wpisuje się w ten nurt.

Łukasz Męczykowski

Max Gallo - „Ludwik XIV. Życie wielkiego króla” - recenzja i ocena

Kim jest autor znanych powszechnie powiedzeń: „Państwo to ja” czy „Ja odchodzę, ale państwo pozostanie na zawsze”? Kto kryje się za symbolicznym dla historii Europy imieniem Ludwika XIV, Ludwika Wielkiego i Króla Słońce?

Przemysław Chudzik

H.-J. Massaquoi – „Neger, neger... Opowieść o dorastaniu czarnoskórego chłopca w nazistowskich Niemczech” – recenzja i ocena

Murzyński chłopiec kolekcjonujący figurki liderów SS i dumnie prezentujący swój znaczek ze swastyką wyda nam się dziś niewyszukanym żartem. A jednak taki chłopiec żył naprawdę.

Tadeusz Boy-Żeleński – „Mity i zgrzyty” – recenzja i ocena

Tadeusz Boy-Żeleński był jednym z najchętniej czytanych polskich pisarzy i publicystów. Do dziś uważa się go za wzór polemisty i stawia na literackim piedestale. „Mity i zgrzyty” mają przypomnieć nam o jego twórczości.

„Jestem mordercą” – reż. Maciej Pieprzyca – recenzja i ocena filmu

Maciej Pieprzyca w swojej najnowszej produkcji powrócił do tematu, który wstrząsnął Polską w latach 60. Wampir z Zagłębia zamordował 14 kobiet, jednak czy winę za te zbrodnie poniósł właściwy człowiek? Przed Państwem recenzja filmu „Jestem mordercą”!

D. Kortko, M. Pietraszewski – „Kukuczka. Opowieść o najsłynniejszym polskim himalaiście” - recenzja i ocena

Dzięki swoim wybitnym osiągnięciom zapisał się w historii polskiego himalaizmu złotymi zgłoskami. Jak to się stało, że Jerzy Kukuczka – niewysoki małomówny chłopak ze Śląska, elektromonter po zawodówce – stał się legendarnym himalaistą?

Justyna Skalska

Henryk Sienkiewicz – „Widziałem wszystko, com chciał i potrzebował widzieć” – recenzja i ocena

Rok Henryka Sienkiewicza, który obchodzimy, sprzyja wydawaniu publikacji na temat słynnego polskiego pisarza. Jedną z ciekawszych propozycji przygotował Państwowy Instytut Wydawniczy, publikując wybór bogatej twórczości epistolograficznej twórcy „Quo Vadis”.

Krystyna Kurczab-Redlich – „Wowa, Wołodia, Władimir. Tajemnice Rosji Putina” - recenzja i ocena

Dla niektórych jest modelowym mężem stanu, ale w Europie raczej nie cieszy się najlepszą prasą, szczególnie od czasu aneksji Krymu. Również obraz Władimira Putina, odmalowany w tej książce jest daleki od pozytywnego. Czy słusznie?

Michał Gadziński

J. Mayo, E. Craigie – „Ostatni dzień Hitlera” – recenzja i ocena

O ostatnich chwilach Adolfa Hitlera nakręcono film i napisano wiele bardziej lub mniej popularnonaukowych opracowań. Jednak chyba jeszcze nikt nie pokusił się o rekonstrukcję niemal godzina po godzinie wydarzeń z 29 i 30 kwietnia 1945 r.

Jarosław Dulewicz - „Miasta w ruchu” - recenzja i ocena

Historia Polski to nie tylko bitwy i wielka polityka. To przede wszystkim historia zwykłych ludzi, którzy ciężko pracowali na poprawę swojego losu. To właśnie ich losom poświęcona jest książka Jarosława Dulewicza.

Michał Zawisza

Jolanta Maria Kaleta - „Riese. Tam gdzie śmierć ma sowie oczy” - recenzja i ocena

Są tajemnice, które pewnie już nigdy nie zostaną do końca wyjaśnione. I dobrze, bo odpowiedzi na niektóre pytania wcale nie chcielibyśmy poznać.

Anna Szczykutowicz

Naomi Klein – „To zmienia wszystko. Kapitalizm kontra klimat” – recenzja i ocena

Naomi Klein w swojej najnowszej książce snuje apokaliptyczną wizję – znany nam świat odejdzie w zapomnienie, jeśli nie zmienimy myślenia na temat klimatu. Co nas czeka? Dlaczego dotychczasowe działania przeciwdziałające globalnemu ociepleniu zawodzą? Jaką rolę w tym wszystkim odgrywa kapitalizm?

Piotr Szarota – „Londyn 1967” – recenzja i ocena

Książka Piotra Szaroty jest z pewnością barwnym kolażem ludzi, artystów epoki psychodeli. Podczas lektury wciąż zadawałem sobie jednak pytanie: co właściwie z niej wynika?

Przemysław Piotr Damski

„Leni Riefenstahl. Epizody niepamięci” – reż. Ewelina Marciniak – recenzja i ocena

Teatr Śląski im. Wyspiańskiego w Katowicach zaprasza na spektakl łączący problematykę historyczną i uniwersalną. W centrum zainteresowania znajduje się Leni Riefenstahl, wybitna niemiecka reżyser i oddana fanka Adolfa Hitlera.

Paweł Lisicki – „Krew na naszych rękach?” – recenzja i ocena

Paweł Lisicki, redaktor naczelny tygodnika „Do Rzeczy”, w stanowczy sposób zabiera głos w sporze o pamięć. Nową książkę tego komentatora politycznego i analityka problemów teologicznych oraz biblistycznych, po trzykroć warto przeczytać.

Łukasz Ścisłowicz

K.Piskała, L. Popek, T. Potkaj - „Kres. Wołyń, historie dzieci ocalonych z pogromu” - recenzja i ocena

Dramatyczne losy ofiar zbrodni wołyńskiej do dziś budzą przerażenie. Ta książka idzie jednak jeszcze krok dalej, prezentując szokujące losy polskich dzieci zagubionych wśród ludobójczego szału.

Rafał Brodacki

Jerzy Pietrkiewicz - „Na szali losu. Autobiografia” - recenzja i ocena

Jerzy Pietrkiewicz, choć był postacią niebanalną, wciąż pozostaje w swej ojczyźnie stosunkowo mało znany. Czy zmieni się to po publikacji jego autobiografii? Chyba powinno.

Michał Gadziński

Grzegorz Motyka – „Wołyń ’43” – recenzja i ocena

Przez lata pozostawała największą zapomnianą zbrodnią na Polakach. Dziś rzeź wołyńska jest obecna w powszechnej świadomości. Jaki miała przebieg? Jakie jest miejsce tej zbrodni w stosunkach polsko-ukraińskich?

Grzegorz Rutkowski

Centrum Pieniądza NBP – recenzja i ocena wystawy

Jak wygląda milion w dziesięciozłotówkach? Jak rozpoznać fałszywy banknot? Dowiecie się tego w Centrum Pieniądza Narodowego Banku Polskiego, placówce muzealnej przedstawiającej w nowoczesny sposób historię pieniądza i gospodarki.

Krzysztof Michalski

Piotr Lipiński – „Cyrankiewicz. Wieczny premier” – recenzja i ocena

„Od socjalisty do konformisty”. Tak można byłoby streścić biografię Józefa Cyrankiewicza, najdłużej urzędującego premiera komunistycznego rządu w Polsce.

Krzysztof Michalski

Michał Przeperski – „Nieznośny ciężar braterstwa. Konflikty polsko-czeskie w XX wieku” – recenzja i ocena

O relacjach Polaków z Rosjanami czy Niemcami wiemy bardzo wiele. Tymczasem historia wzajemnych stosunków z Czechami pozostaje w cieniu. Czy słusznie?

C.J. Sansom - „Lamentacje” - recenzja i ocena

Datą graniczną dla rządów Henryka VIII jest rok 1534. Starsza generacja historyków lubiła ten drugi etap pominąć ogólnikami, a w skrajnych przypadkach milczeniem. Jednak od ponad dwóch dekad to podejście jest weryfikowane – również w literaturze pięknej.

Michał Staniszewski

Daria Czarnecka – „Największa zagadka Polskiego Państwa Podziemnego. Stanisław Gustaw Jaster” – recenzja i ocena

Gdy w środku okupacyjnej nocy aresztowana zostaje elita podziemia - muszą się pojawić oskarżenia. Czy wyrok śmierci wykonany w lipcu 1943 r. wydano na niewinnego człowieka?

Grzegorz Rutkowski

Adam Sisman -„John Le Carré. Biografia” – recenzja i ocena

Książka Adama Sismana to pierwsza biografia znanego brytyjskiego pisarza, nazywanego mistrzem literatury szpiegowskiej. Przynosi ona, zwłaszcza polskiemu czytelnikowi, sporo informacji. Ale też wielu kwestii nie wyjaśnia.

Przemysław Piotr Damski

Galeria Zdzisława Beksińskiego – recenzja i ocena wystawy

Zdzisław Beksiński zafascynował ostatnio całą Polskę. Opisujący jego życie film „Ostatnia rodzina” przyciągnął do kin rekordową liczbę widzów. Otwarta niedawno wystawa poświęcona jego twórczości, Galeria Zdzisława Beksińskiego, również cieszy się wielką popularnością. Czy warto ją odwiedzić?

Anna Szczykutowicz

George Weigel – „Miasto Świętych. Pielgrzymka po Krakowie śladami Jana Pawła II” – recenzja i ocena

Ceniony biograf Jana Pawła II podjął się ukazania rodzimych ścieżek Ojca Świętego. Czy sprawdził się również, jako przewodnik po królewskim Krakowie, mieście tak bliskim dla polskiego papieża?

Rafał Łatka

Agnieszka Gajewska – „Zagłada i gwiazdy” – recenzja i ocena

Świeżo wydana książka rzuca nowe światło nie tylko na twórczość Stanisława Lema, ale i na samą biografię najsłynniejszego polskiego futurologa. Jak się okazuje, pisarz otarł się o Holocaust bliżej, niż można było sądzić na podstawie dotychczasowego stanu wiedzy.

Filip Gończyński-Jussis

Greg Jenner – „Milion lat w jeden dzień” – recenzja i ocena

Wydaje się wam, że zwykłe codzienne czynności nie mają wiele wspólnego z historią? Jesteście w dużym błędzie. Walcząc z porannym budzikiem lub myjąc zęby uczestniczymy w fascynującej historii, trwającej od tysięcy lat.

Piotr Burak

Piotr M. Majewski – „Zmarnowana szansa? Możliwości obrony Czechosłowacji jesienią 1938 roku” – recenzja i ocena

Czy warto jest budować alternatywne scenariusze dla dawnych wydarzeń, w oparciu o dzisiejszą wiedzę? Piotr M. Majewski skutecznie podważa takie podejście do prowadzenia badań historycznych.

Michał Staniszewski

Szczepan Twardoch – „Król” – recenzja i ocena

Najnowsza książka Szczepana Twardocha nie jest dla czytelnika łatwym wyzwaniem. Z jednej strony jest to rzecz niezwykle wciągająca. Z drugiej – pozostawia spory niedosyt.

Paweł Rzewuski

Błażej Michalewski - „Polscy zesłańcy w obronie wiary. Kościół katolicki w sowieckim Kazachstanie w latach 1936-1990” - recenzja i ocena

Większość prac o Polakach w Kazachstanie opowiada o tych, którzy wyszli stamtąd wraz z generałem Andersem. Książka Błażeja Michalewskiego jest inna. To historia o tych, co zostali na stepach Azji Centralnej.

Tomasz Piotr Michalik

Joanna Katarzyna Puchalska – „Bushidō” - recenzja i ocena

Gdyby spytać przeciętnego czytelnika, co kojarzy mu się z samurajami, to zapewne wymieni: miecz, harakiri i … niewiele więcej. A tymczasem świat samurajów jest o wiele bardziej złożony, tajemniczy i prawdziwie fascynujący.

Dorota Kwaśniewicz

Wacław Lipiński – „Walka zbrojna o niepodległość Polski 1905–1918” – recenzja i ocena

Mnogość literatury dotyczącej prób odzyskania niepodległości przez Polaków w pierwszych latach XX wieku jest imponująca. Ogrom opracowań i świadectw obrazuje, iż jest to jeden z najlepiej przebadanych wątków polskiej historii minionego stulecia. Mimo to nadal powstają kolejne dzieła na ten temat.

Paweł Sztama

Filip Burno – „Spektakl i modernizacja. Miasta włoskie w okresie faszyzmu 1922-1945” – recenzja i ocena

Państwo totalitarne dąży do całkowitej kontroli nad społeczeństwem i do podporządkowania wszystkich aspektów życia publicznego i prywatnego racji stanu. Faszystowskie Włochy szczególną rolę w osiągnięciu tego celu powierzyły miastom.

Barbara Kasprzyk

„Zagubieni” – reż. Petr Zelenka – recenzja i ocena filmu

Czy satyra na narodowe świętości może pomóc w zastanowieniu się nad historią? Czy film może zmienić powszechną opinię na temat dawnych wydarzeń? Oto recenzja filmu „Zagubieni”, którego reżyser Petr Zelenka próbuje zmierzyć się z tymi wyzwaniami i w najlepszym stylu rozprawia się z popularnymi mitami.

Aleksander Stępniak – „Polityka pojednania generała Franco po wojnie domowej w Hiszpanii” – recenzja i ocena

Wojna domowa dzieli społeczeństwo na dwa nienawidzące się wzajemnie obozy. Nawet wiele lat po zakończeniu konfliktu może to zakłócać funkcjonowanie tego państwa. Jak z tym problemem poradził sobie rząd generała Franco po wojnie domowej w Hiszpanii w latach 1936-1939?

Konrad Ruzik

Leszek Długosz – „Ta chwila, ten blask lata cały” – recenzja i ocena

Leszek Długosz – bard Piwnicy Pod Baranami, poeta, kompozytor, pianista, jednym słowem człowiek wielu talentów – w czerwcu tego roku skończył 75 lat. Z tej okazji Wydawnictwo Literackie wydało tomik poezji, na który składają się wiersze dawne i nowe jubilata. Ich liczba nie jest przypadkowa – wynosi dokładnie tyle, ile wiek autora. Czy można lepiej uczcić rocznicę urodzin poety?

Justyna Skalska

„Miasto bez murów. W 650. rocznicę lokacji Kleparza” – recenzja i ocena wystawy

„Miasto bez murów. W 650. rocznicę lokacji Kleparza (1366-2016)” to wystawa wyjątkowa pod każdym względem. Ukazuje ona losy miasta, którego już nie ma, choć jego ślady są widoczne do dziś w tkance miejskiej Krakowa.

Justyna Skalska

Martha Hall Kelly – „Liliowe dziewczyny” – recenzja i ocena

Trzy różne kobiety, które połączy dopiero KL Ravensbrück i przerażające eksperymenty pseudomedyczne. Czy losy Kasi Kuśmierczyk, Caroline Ferriday i Herty Oberheuser to dobry pomysł na powieść?

Wołyń – reż. W. Smarzowski – recenzja i ocena filmu

Może zabrzmi to dramatycznie, ale „Wołyń” to najlepsza produkcja historyczna od lat. Piszę to z pełną świadomością konsekwencji tego stwierdzenia. Nie stawia politycznych tez, nie sądzi katów, nie wychwala ofiar. Po prostu boli… i nie pozostawia miejsca na dyskusje o racjach jednych albo drugich, bo zło zawsze pozostaje złem.

Marcin Sałański

Yazman Sevki Mehmet – „Gdzież jest ta Galicja panie dowódco?” – recenzja i ocena

Stara przepowiednia głosiła, że Polska odzyska niepodległość po tym jak Turek napoi konia w Wiśle. I faktycznie miało to miejsce - podczas ciężkich walk w Galicji, w 1916 r.

Karolina Wanda Olszowska

Adam Sisman – „John le Carré. Biografia” – recenzja i ocena

Jego powieści od kilku dziesięcioleci zachwycają czytelników na całym świecie. Pomimo rosnącej sławy pisarz od zawsze zawzięcie bronił swojej prywatności. Po wielu latach, znalazł się wreszcie ktoś godny napisania biografii mistrza powieści szpiegowskiej – Johna le Carrégo.

Szymon Koziatek

Przemysław Czapliński – „Poruszona mapa” – recenzja i ocena

Oto przed nami intelektualna mapa Europy, na której szukamy Polski. Zagubieni w poszukiwaniach i coraz bardziej zdumieni zadamy w końcu pytanie: kto sporządził tę mapę? Czy kartografa nie poniosła fantazja?

Paweł Rzewuski

Marcin Kula – „PZPR jako reżyser życia teatralnego w latach sześćdziesiątych” – recenzja i ocena

Po 1956 roku polska kultura mogła odetchnąć. Indoktrynacja nie była już jej głównym zadaniem, a polecenia z komitetów partyjnych nie brzmiały tak groźnie jak w czasach stalinowskich. Ile wolności miał zatem polski teatr w epoce Gomułki?

Jan Wilk

„Polskie wizje i oceny komunizmu po 1939 roku” – red. R. Łatka, B. Szlachta – recenzja i ocena

Komunizm położył się cieniem na dziejach Polski w XX wieku. Tym ważniejsza jest uważna analiza postaw przyjmowanych wobec niego przez polskich polityków i intelektualistów.

Michał Przeperski

Marcin Napiórkowski – „Powstanie umarłych. Historia pamięci 1944-2014” – recenzja i ocena

Dziś 72. rocznica upadku powstania warszawskiego. 63 dni bohaterskiej walki powstańców jest wciąż żywe w pamięci Polaków. I właśnie historii – a właściwie polityce – pamięci, przygląda się Marcin Napiórkowski.

Z Kresów na Kresy. Pomocnik Historyczny „Polityki” – recenzja i ocena

Piastowski Wrocław, piastowski Szczecin? To określenia młodsze niż mogłoby się wydawać. A przekonuje nas o tym najnowszy Pomocnik Historyczny „Polityki”.

Dariusz Baliszewski – „Wojna-Tajemnica-Miłość” – recenzja i ocena

Dariusz Baliszewski bulwersuje, wzbudza kontrowersje i skandale, ale też nieodmiennie ciekawi i zachęca do własnych poszukiwań. Nie inaczej jest tym razem.

Piotr Burak

Aniela Steinsbergowa – „Widziane z ławy obrończej” – recenzja i ocena

Pomimo blisko czterdziestu lat od pierwszego wydania, wspomnienia Anieli Steinsbergowej nic nie straciły na swojej wyjątkowości. Wciąż stanowią kapitalne źródło do poznania patologii wymiaru „sprawiedliwości” w pierwszych latach Polski Ludowej. Są bezcennym zapisem walki sądowej w obronie ludzkiej godności.

Marta Paszek

Maja Wolny – „Czarne liście” – recenzja i ocena

Powieść „Czarne liście” reklamowana jest jako pozycja nawiązująca do problematyki pogromu kieleckiego. Czy rzeczywiście to wydarzenie jest spoiwem książki?

Kinga Czechowska

Przemysław Czapliński – „Poruszona mapa” – recenzja i ocena

W jaki sposób współczesna polska literatura opowiada o miejscu naszego kraju w Europie? Odpowiedź na to pytanie nie wszystkim przypadnie do gustu.

Dorota Kwaśniewicz

Roman Konik – „W obronie Świętej Inkwizycji” – recenzja i ocena

Największy terror w dziejach. Prefiguracja Gestapo i WCzeka. Ogrom zbrodni, ludobójstwo w imię Chrystusa... A może po prostu temat tyleż dobrze zbadany przez historyków, co w przestrzeni społecznej rozumiany w skrajnie powierzchowny sposób?

Łukasz Ścisłowicz

Waldemar Kowalski – „Bohaterowie z dołów śmierci” – recenzja i ocena

Ofiary stalinowskich mordów sądowych w Polsce były chowane w tajemnicy. Ciała, zgodnie z praktyką sowiecką, zakopywano we wspólnych grobach lub po prostu wygrzebywanych dołach. Miejsca pochówków pozostawały nieoznakowane. Dziś pamięć o bohaterach powraca.

Lidia Pańków – „Bloki w słońcu. Mała historia Ursynowa Północnego” – recenzja i ocena

Największe osiedle Warszawy, „dzielnica-sypialnia”, ale też jedno z najbardziej udanych założeń urbanistycznych doby PRL, miasto dla ludzi, oaza zieleni. Te wszystkie epitety określają to samo miejsce na mapie stolicy – jedną z jej najmłodszych dzielnic – Ursynów.

Krzysztof Michalski

Lucio Russo – „Zapomniana rewolucja” - recenzja i ocena

Starożytna Aleksandria, I wiek n.e. Spragniony obywatel podchodzi do automatu, wrzuca pięciodrachmową monetę, a urządzenie wydaje porcję napoju. Fantastyka? Okazuje się że nie.

Łukasz Ścisłowicz

Robert Ferguson – „Młot i krzyż. Nowa historia Wikingów” – recenzja i ocena

Chociaż od śmierci ostatniego grenlandzkiego wikinga minęło ponad pięćset lat, to wojownicy północy mają się ostatnio lepiej niż dobrze. Popularny jest serial o wikingach, coraz więcej mamy gier planszowych o epoce wikingów, modne są nawet „wikińskie fryzury”. Ten swoisty renesans nie ominął też rynku książkowego.

Przemysław Chudzik

Frank McDonough – „Gestapo. Mity i prawdy o tajnej policji Hitlera” – recenzja i ocena

W okupowanej Europie chyba tylko SS wzbudzało większy strach niż Gestapo. Każde śledztwo prowadzone przez gestapowców to synonim tortur i niewyobrażalnego bestialstwa. Czy życie Niemców także płynęło pod ciągłym nadzorem tajnej policji?

Lidia Sadkowska-Mokkas – „Warszawa Skamandrytów” – recenzja i ocena

Któż mógłby się spodziewać, że piątka młodych ludzi, których los skierował do Warszawy, stworzy jedną z najbardziej wpływowych grup poetyckich okresu międzywojennego?