Historia życia codziennego i obyczajowości

…

Modna Dama AD. 1937 Marginesy historii

W co ubrać się w najnowszym sezonie? Co wybrać na zimę, a co na letni wyjazd do Gdyni? Na te i inne pytania odpowie „Przegląd Mody” z 1937 roku.

Paweł Rzewuski

Artykuły

„Księżniczka” Konstancja Żwanowa, czyli smutny żywot córki króla Stasia

„Księżniczka” wychowywana przez rodzinę kupiecką, nieszczęśliwa żona awanturnika, przez lata walcząca o przynależność do rodu Sapiehów, zmarła w małej wiosce na Wołyniu... Dzieje Konstancji z Cichockich Żwanowej, córki króla Stanisława Augusta Poniatowskiego i Magdaleny Agnieszki Sapieżyny są swego rodzaju odwróceniem historii Kopciuszka – od bogactwa i zaszczytów do całkowitej nędzy i zapomnienia.

Marek Teler

Recenzje

Jerzy Besala - „Warchoł polski” - recenzja i ocena

Czasy I Rzeczpospolitej wciąż wabią swym kolorytem. Na naszą wyobraźnię działa literatura piękna – tak Henryk Sienkiewicz jak i Jacek Komuda – oraz kinematografia z dziełami Jerzego Hoffmana na czele. Czy te wyobrażenia mają cokolwiek wspólnego z rzeczywistością?

Michał Staniszewski

Ciekawostki i rocznice

5 epizodów z historii Polski rodem z Gry o Tron

George R.R. Martin, autor sagi Pieśń Lodu i Ognia, na podstawie której powstał serial Gra o Tron, pisząc swoją powieść mocno inspirował się prawdziwą historią, zwłaszcza angielską Wojną Dwóch Róż. Ale i w historii Polski można znaleźć wiele wydarzeń, które z całą pewnością mogłyby być inspiracją dla autora książki i scenarzystów serialu.

Redakcja

Artykuły

Parostatkiem w piękny rejs. Transoceaniczne podróże Polaków w XIX wieku

W XIX wieku transoceaniczne podróże bywały znacznie dłuższe i bardziej niebezpieczne, niż obecnie. Pasażerowie statku stawali się podczas nich zamkniętą społecznością, której przewodził kapitan. Czas starano się wypełnić różnymi zwyczajami i rozrywkami, w pewnej mierze już zapomnianymi. W epoce tej dalekomorskie trasy zaczęły obsługiwać także parowce, które szybko stały się konkurencyjne dla żaglowców, królujących od wieków na szerokich wodach.

Mateusz Będkowski

Beletrystyka

Marysieńka Sobieska jakiej nie znamy

Markiza d’Arquien i kardynał Pierre de Bonzi odsłaniają cały cynizm i pociągającą siłę polityki. Co prawda jest to wiek XVII, ale czy to nam czegoś nie przypomina?

Robert Foryś

Recenzje

Justyna Krajewska – „Warszawa w rozmowach” – recenzja i ocena

Chyba żadne z innych polskich miast nie wzbudza tak wielu skrajnych emocji. Jedni Warszawę uwielbiają, a inni – wręcz przeciwnie. Justyna Krajewska rozmawiała przede wszystkim z tymi pierwszymi.

Paweł Rzewuski

Recenzje

Maurice Druon – „Królowie przeklęci” t. 3 – recenzja i ocena

Od czasu spalenia na stosie Wielkiego Mistrza Templariuszy Jakuba de Molay i śmierci Filipa Pięknego, Francja popada w coraz większy marazm. Słabi królowie, niecne rozgrywki możnych, zdrady i ciągłe wolty polityczne - oto zmory społeczeństwa francuskiego. Jednak do wybuchu największego angielsko-francuskiego konfliktu wystarczy tylko jedno: pieczona czapla.

Daria Czarnecka

Reklamy

Robert Foryś – „Gambit hetmański” (informacja)

Rok 1671, Francja. Marysieńka Sobieska spotyka się z kardynałem de Bonzim, ministrem spraw zagranicznych Ludwika XIV i jednocześnie jej „oficerem prowadzącym”. Żona hetmana wielkiego koronnego jest francuskim szpiegiem i prowadzi w Polsce operację mającą na celu detronizację Michała Korybuta Wiśniowieckiego…

Reklama

Recenzje

Marek Orłowski - „Samotny krzyżowiec. Czas przepowiedni” - recenzja i ocena

Powieści historyczne mogą skłonić Czytelnika fabułą do zainteresowania się epoką, w której akcja się dzieje. Może też być ciekawą, literacką interpretacją – oczywiście w pewnych granicach – wydarzeń historycznych, próbą przedstawienia rysu psychologicznego znanych postaci, czy wciągającym opisem dawnych lat. A co powstaje w połączeniu historii i fantastyki?

Michał Staniszewski

Reklamy

Krzysztof Mierzejewski – „Hardy, Pióro i ja” (informacja)

„Hardy, Pióro i ja” to opowieść o polskiej husarii, przygodzie, niebezpieczeństwie oraz najwspanialszych cnotach – odwadze i przyjaźni. Wspaniała lektura nie tylko dla młodych poszukiwaczy przygód, ale także dla ich rodziców i dziadków!

Reklama

Artykuły

Śladami dawnej Warszawy – zapomniane latarnie

_Pewnego razu była sobie szanowana stara lampa uliczna, która wykonywała swoje obowiązki uczciwie i dobrze od wielu lat. Lecz pewnego razu stwierdzono, iż jest za staromodna. To był ostatni wieczór, kiedy miała wisieć na latarnianym słupie i oświecać ulicę. Lampa czuła się jak baletnica, która tańczyła po raz ostatni i wiedziała, że jutro przeminie_ – Hans Christian Andersen.

Karolina Zawadka

Reportaże/relacje

Nabatejczycy - piraci pustyni

Pustynia jest niegościnnym domem, nawet dla tych, którzy ją dobrze znają. Bywa, że z pirata pustynnego, musisz stać się - zupełnie nagle - piratem pełnomorskim.

Gary Paul Nabhan

Beletrystyka

Zwykłe życie markiza de Sade

Emocje, wyuzdanie i wybujałe życie erotyczne. Czy tak wyglądało zwykłe życie markiza de Sade?

Jacques Ravenne

Opinie

Czy Boy zakazałby aborcji?

Przy okazji sporu o aborcję do dyskusji publicznych wróciła postać Tadeusza Boya-Żeleńskiego jako aktywnego uczestnika walki o dostęp do niej. Jednak nie wszystko co oczywiste jest takie oczywiste.

Paweł Rzewuski

Beletrystyka

Ludwik XIV i początki Wersalu

Kiedyś nawet Ludwik XIV był młody i korzystał z młodości. Co było gdy nie było jeszcze pałacu w Wersalu?

Elizabeth Massie

Ciekawostki i rocznice

Niezdrowa kuchnia jarska Marginesy historii

Kuchnia jarska, dziś częściej nazywana wegeteriańską, kojarzy się ze zdrowym odżywianiem, byciem fit, hipsterstwem i tak dalej. Jednak przed wojną każde niewinne warzywko podstępni kucharze potrafili zepsuć.

Paweł Rzewuski

Recenzje

Alvydas Šlepikas – „Mam na imię Marytė” – recenzja i ocena

Książka Šlepikasa należy do tych z gatunku marginesów historii. Porusza temat mało znany i zapomniany. Dzięki niej czytelnik zyskuje pełniejszy obraz okrucieństwa wojny.

Bartłomiej Majchrzak

Beletrystyka

Ur-Napisztim spotyka Azazela

„Jestem Azazel. Nie będziesz musiał mnie szukać, niewolniku. Gdy nadejdzie czas właściwy, ja odnajdę ciebie”....

Marek Orłowski

Wywiady

Żandary i pisanki. O świętowaniu Wielkanocy

Czym są przywoływki? Gdzie funkcjonuje Klub Kawalerów Wiejskich? I co zmieniło się od czasów Reymonta? O wielkanocnych zwyczajach oraz miejscu tradycji we współczesności rozmawiamy z dr Anną Weroniką Brzezińską, adiunktem w Instytucie Etnologii i Antropologii Kulturowej na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.

Agata Łysakowska-Trzoss

Ciekawostki i rocznice

Wielkanoc z Orbisem Marginesy historii

Już przed wojną pojawił się zwyczaj spędzania świąt z dala od domu: na przykład w Hiszpanii albo w Jugosławii.

Paweł Rzewuski

Artykuły

Historia tańca w starożytnej Grecji

Historia tańca rozpoczyna się w starożytności. Platon pisał: „śpiewać i tańczyć to być dobrze wykształconym”. Zgłębiając dalej ten temat otrzymujemy: motyw zabawy, szczęścia, a także wartości, które są nieodłączną częścią prawidłowego funkcjonowania każdego społeczeństwa. Co jeszcze starożytni filozofowie mówili o tańcu?

Patrycja Kowalik

Recenzje

Jacques Ravenne – „Siódme życie markiza de Sade” – recenzja i ocena

Chyba żadne nazwisko oświeceniowego pisarza nie wywołuje takich jednoznacznych konotacji jak markiza de Sade. To od jego nazwiska pochodzi termin sadyzm. Kim jednak był tak naprawdę Donatien Aldonze François de Sade? Ile miał żyć? Co skłoniło go do szukania zaspokojenia w brutalności?

Daria Czarnecka

Ciekawostki i rocznice

Urywki z życia przedwojennego automobilisty Marginesy historii

Samochodów w II RP nie było zbyt dużo, jednak przed właścicielami karet i kabrioletów samochodowych stawało wiele trudności.

Paweł Rzewuski

Wspomnienia

Monte Cassino - kartki z dziennika

W maju 1944 r. II Korpus Polski prowadził krwawe walki we Włoszech, uwieńczone zdobyciem klasztoru Monte Cassino. Edward Herzbaum widział to na własne oczy i na bieżąco zapisywał wrażenia.

Edward Herzbaum

Artykuły

Z życia polskiego żołnierza: wojna polsko-bolszewicka

Czytywali Sienkiewicza i Słowackiego, za pośrednictwem prasy śledzili wydarzenia w kraju, a mimo frontowej grozy i trudów związanych z walką, nieraz byli świadkami zabawnych sytuacji. Jak wyglądało życie codzienne polskich żołnierzy w trakcie wojny polsko-bolszewickiej?

Mateusz Balcerkiewicz

Recenzje

„Listy niezapomniane” – red. Shaun Usher – recenzja i ocena

Ludzie przez tysiąclecia wysyłali do siebie listy. Zawierały wyznania, przestrogi, ważne informacje. Jak pośród niezliczonego ich mrowia wybrać te najbardziej godne uwagi? Shaun Usher udowadnia, że to możliwe.

Krzysztof Lasota

Ciekawostki i rocznice

Markiz de Sade: filozofia perwersją przykryta

Dla tych, którzy chcą czytać markiza de Sade nie tylko ze względu na erotyczne doznania.

Paweł Rzewuski

Recenzje

Robert Low - „Zaprzysiężeni. Krwawy Topór” - recenzja i ocena

Okrzyk „Wikingowie!” przez 200 lat wzbudzał strach w zachodniej Europie. Sunący na swych okrętach zastępy uzbrojonych po zęby wojowników nie raz potrafili przełamać pewne wydawało się umocnienia. Rzeki nie stanowiły problemu dla ich środków transportu. Nie migali się od fizycznej pracy, nie obawiali się niczego. Innymi słowy – społeczność idealna dla literatury pięknej.

Michał Staniszewski

Artykuły

Lucyna Ćwierczakiewiczowa - życie i upadek kulinarnej królowej

Lucyna Ćwierczakiewiczowa nazywana była najsłynniejszą autorką polskich książek kucharskich w XIX wieku oraz la femme terrible warszawskich salonów. Jej książki i poradniki błyskawicznie stawały się bestsellerami. Wspaniała kariera zakończyła się jednak po 40 latach w nieprzyjemny sposób.

Anna Górna

Ciekawostki i rocznice

Nie tylko „Tajny detektyw” Marginesy historii

W roku 1934 na fali protestów społecznych przestano wydawać „Tajnego detektywa”. Wielu jego czytelników czuło się z tego powodu rozżalonych. Nic więc dziwnego, że wkrótce próbowano zagospodarować powstałą niszę.

Paweł Rzewuski

Wydarzenia

Warszawa - miasto grzechu. Spacer śladem przestępców i żebraków

W sobotę, 27 lutego o godz. 12:00 Varsaviada NZS UW wraz z biurem WAWstep zapraszają na spacer śladami przestępców i żebraków „Warszawa - miasto grzechu”. Zbiórka pod Kolumną Zygmunta. Wydarzenie pod patronatem Histmag.org!

Mat. pras. , Maciej Zaremba

Recenzje

„PRL mieszka w nas? Kultura czasu wolnego” – recenzja i ocena wystawy

Pierwsze skojarzenie, jakie przychodzi nam na myśl, gdy słyszymy słowo „PRL”, to najczęściej „komunizm”. Ale był to jednocześnie czas, w którym życie codzienne miało swoją niepowtarzalną atmosferę, a niektóre wspomnienia z tego okresu przywołują sentymentalny uśmiech na twarzy. W podróż do tamtych lat, na krakowskie osiedla, działki i do miejsc kultury, zabiera nas wystawa „PRL mieszka w nas? Kultura czasu wolnego”.

Anna Szczykutowicz

Ciekawostki i rocznice

Dbaj o dziecko! Marginesy historii

Dziecko rzecz ważna. O dziecko trzeba dbać kompetentnie. Naszym prababciom pomagała w tym angielska broszurka o wiele mówiącym tytule _Dziecko_.

Paweł Rzewuski

Reportaże/relacje

Jak język hebrajski stał się językiem codziennym?

Na początku XX wieku język hebrajski, po niemal siedemnastu stuleciach niestosowania go w praktyce, wrócił do codziennego użytku. W jaki sposób Żydom udało się tego dokonać? Opowiadała o tym prof. Tsvia Walden na wykładzie w Muzeum Historii Żydów Polskich. Wydarzenie pod patronatem Histmag.org.

Agnieszka Woch

Ciekawostki i rocznice

Wielki Post po staropolsku

Z jednej strony był okresem wstrzemięźliwości motywowanej religijnie, z drugiej zaś sposobem radzenia sobie z kłopotami żywnościowymi na przednówku. Praktyka życia codziennego mieszała się z rzeczywistością Absolutu tworząc z Wielkiego Postu ważny okres w roku.

Sebastian Adamkiewicz

Recenzje

Jan III Sobieski – ze zbiorów Muzeum w Tarnowskich Górach – recenzja i ocena wystawy

Ile eksponatów można zmieścić w tureckim namiocie? Okazuje się, że całkiem sporo, co udowodniło Muzeum w Tarnowskich Górach. I przy okazji w wyśmienity sposób wypromowało historię swojego miasta.

Paweł Czechowski

Reklamy

Stare i nowe pytania: Jak język hebrajski stał się językiem codziennym? – wykład prof. Tsvii Walden

Wykład odbędzie się 11 lutego (czwartek) o godz. 18.00 w Polin – Muzeum Historii Żydów Polskich w Warszawie. Hebrajski jest staro-nowym językiem. W ciągu historii trwającej trzy tysiące lat powstała w nim ogromna liczba dzieł, w tym Stary Testament i Talmud. Jednak nie posiadamy dowodów na to, że hebrajski pozostawał w codziennym użyciu w Palestynie później niż w II w. n.e.

Reklama

Ciekawostki i rocznice

Tłusty czwartek: pączki jak przed wojną Marginesy historii

Dziś „Marginesy historii” prezentujemy wyjątkowo w czwartek – tłusty czwartek – po to, by móc przekazać naszym czytelnikom oryginalną recepturę na pączki sprzed I wojny światowej!

Paweł Rzewuski

Recenzje

„Tel-Awiw Noir” – red. Etgar Keret, Asaf Gawron – recenzja i ocena

Najnowsza książka z serii Miasta Noir nie jest łatwym zadaniem dla recenzenta. Z jednej strony książka jest bez wątpienia bardzo wartościowa. Z drugiej strony, przeczytawszy ją czułem zawód. Ale od początku.

Paweł Rzewuski

Artykuły

Śmierć Władysława Jagiełły: Rex mortuus est…

Śmierć Władysława Jagiełły miało zwiastować pojawienie się komety, a żałobnemu orszakowi towarzyszył podobno lament zrozpaczonego ludu. Tylko na ile możemy wierzyć relacji Długosza?

Jan Gruszka

Recenzje

Octave Mirbeau - „Dziennik panny służącej” – recenzja i ocena

Wśród książkowych nowości zdarzają się i takie, które same w sobie nowe nie są, a mimo to co jakiś czas bywają wznawiane przez wydawców. Szczególnie jeśli w tym samym czasie do kin trafia ich ekranizacja. Tak było w przypadku “Dziennika panny służącej” Octave’a Mirbeau: powieści wydanej po raz pierwszy w 1900 roku, na podstawie której w ubiegłym roku powstał film w reżyserii Benoîta Jacquota ze zmysłową Léą Seydoux w roli głównej. O skandalizującej swojego czasu powieści francuskiego pisarza przypomniało nam Wydawnictwo Marginesy.

Justyna Skalska

Newsy

CIA ujawnia dokumenty o UFO

CIA udostępniło dokumenty dotyczące UFO, gromadzone w czasie zimnej wojny. Teraz każdy, na własną rękę, może zagłębić się w „archiwum X”.

Antoni Olbrychski

Recenzje

Anne Helen Petersen - „Skandale złotej ery Hollywood” - recenzja i ocena

Współczesne gazety prześcigają się w tworzeniu wymyślnych nagłówków. Skandale, plotki, domysły, to chleb powszedni prasy brukowej. Im bardziej szokujący news, tym większy nakład zostanie sprzedany.

Dominika Róg

Artykuły

Typowy polski żołnierz

Typowy polski żołnierz kojarzy się z szarym mundurem, równym krokiem oraz nienaganną kulturą osobistą. W dodatku każdy był przystojny, zadbany i religijny. Mniej więcej w taki sposób wyobrażamy sobie często żołnierzy walczących z bolszewikami. Czy aby na pewno tak to wyglądało?

Mateusz Balcerkiewicz

Ciekawostki i rocznice

Kucharze historii Marginesy historii

Swego czasu w polskich kinach można było obejrzeć rewelacyjny film Pétera Kerekesa pod tytułem _Kucharze historii_, przedstawiające wojnę z perspektywy wojskowych kucharzy. Nie było jednak łatwo być takim kucharzem wojskowym.

Paweł Rzewuski

Artykuły

Człowiek średniowiecza wobec świata zwierząt

W średniowieczu zwierzęta był wszechobecne. Chłopi trzymali je w mieszkalnych izbach, możni cenili zaś dobre wierzchowce i psy myśliwskie. Nic dziwnego, że zwierzęta tak mocno odcisnęły się w literaturze i sztuce.

Igor Rosa

Artykuły

Kazimierz Przerwa-Tetmajer: swawole młodopolskiego poety

Kazimierz Przerwa-Tetmajer to jeden z wybitniejszych twórców epoki Młodej Polski. Życie literatów w tym okresie kojarzy się z rozpustą, pijaństwem i twórczym szałem. Ile w tym prawdy?

Tadeusz Januszewski

Wydarzenia

Wernisaż wystawy poświęconej obozom jenieckim Teschen w bytomskim muzeum

W środę 27 stycznia o godz. 18.00 w Muzeum Górnośląskim w Bytomiu (gmach przy ul. W. Korfantego 34) odbędzie się wernisaż wystawy „Obozy jenieckie Teschen w latach II wojny światowej”. Sama wystawa potrwa do 17 kwietnia.

Mat. pras. , Maciej Zaremba

Ciekawostki i rocznice

Nie daj się oszukać! Marginesy historii

Dzisiaj mamy różne możliwości śledzenia składu kupowanego jedzenia. W 1920 roku dociekliwa pani domu mogła sięgnąć po książeczkę „Zafałszowania produktów spożywczych”.

Paweł Rzewuski

Recenzje

Excentrycy, czyli po słonecznej stronie ulicy – reż. Janusz Majewski – recenzja i ocena filmu

Obrazki z PRL przypominają nam raczej siermiężne czasy szarej, smutnej rzeczywistości. Czy da się jednak przedstawić ją bardziej optymistycznie? Nowy film Janusza Majewskiego udowadnia, że jest to możliwe.

Agnieszka Woch

Ciekawostki i rocznice

Gry i zabawy ruchowe Marginesy historii

Kiedy nie było telewizji czy Internetu, a radio nie gościło w każdym domu, ludzie w jesienne, ponure i deszczowe dni szukali różnych form zabicia czasu, takich jak gry i zabawy ruchowe

Paweł Rzewuski

Artykuły

Manfred von Richtofen (Czerwony Baron) i jego kłopotliwa sława

Manfred von Richthofen, as niemieckiego lotnictwa znany także jako Czerwony Baron, swoją popularność w okresie I wojny światowej okupił odarciem z prywatności. Jako ulubieniec opinii publicznej szybko stał się obiektem przeróżnych plotek, które na długie lata zafałszowały jego wizerunek.

Alicja Sułkowska

Wywiady

Rozejm bożonarodzeniowy: chwila wspólnoty w okopach I wojny światowej

Boża Narodzenie to czas, w którym konflikt nierzadko zastępowany jest pokojem i wspólnotą. W grudniu 1914 roku przekonali się o tym brytyjscy i niemieccy żołnierze frontu zachodniego I wojny światowej, którzy zawarli... rozejm. Opowiada o nim dr Przemysław Piotr Damski, historyk z Akademii Finansów i Biznesu Vistula.

Sebastian Adamkiewicz

Ciekawostki i rocznice

Pocztówki bożonarodzeniowe Marginesy historii

Pocztówki bożonarodzeniowe, czyli co w święta w skrzynce pocztowej mogli znaleźć nasi dziadkowie i pradziadkowie...

Paweł Rzewuski

Artykuły

Co zamiast Kevina, czyli filmowa klasyka na święta

Choć w kinach roi się od świątecznych produkcji, a programy telewizyjne prześcigają się w pokazywaniu odgrzewanych kawałków o wielkiej przemianie spowodowanej przez magię świąt, zapomina się często o klasykach tego typu kina. Oto lista kilkunastu filmów, które rozpoczęły nieprzemijającą modę na poruszanie bożonarodzeniowych wątków w kinie.

Agnieszka Woch

Ciekawostki i rocznice

Wigilia: dlaczego pościmy?

Choć oficjalnie post w Wigilię Bożego Narodzenia nie obowiązuje, rodzimy zwyczaj nakazuje w ten dzień zachować wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych. Stoi za tym wielowiekowa tradycja postów wigilijnych, w czasie których uzmysławiano sobie, że bogactwo jest tylko stanem przejściowym.

Sebastian Adamkiewicz

Artykuły

Kuchnia XIX-wieczna: żywność i książki kucharskie

Czy kuchnia XIX-wieczna na ziemiach polskich charakteryzowała się bogactwem smaków oraz rozmaitych zapachów, suto zastawionymi stołami i nowymi obyczajami kulinarnymi? I czy każdego było na nią stać?

Magdalena Kękuś

Artykuły

Trzy sygnały, serca bicie. Historia OSP Kudowa-Zdrój

Ma 70 lat, 37-letni samochód i bagaż różnorodnych doświadczeń na karku… O kogo chodzi? O Ochotniczą Straż Pożarną w Kudowie-Zdroju.

Justyna Szablewska

Reklamy

Nadieżda Mandelsztam – „Wspomnienia” (informacja)

Świadectwo wspaniałej miłości i odwagi wobec nieludzkiego terroru.

Reklama

…

Pierwszy polski
portal historyczny

Zamów newsletter

Zapisz się, aby otrzymywać przegląd najciekawszych tekstów prosto do skrzynki mailowej. Tylko wartościowe treści, zawsze za darmo.

Zamawiając newsletter, wyrażasz zgodę na użycie adresu e-mail w celu świadczenia usługi. Usługę możesz w każdej chwili anulować, instrukcję znajdziesz w newsletterze.

Portal

Histmag.org - o nas

Kontakt

Tematy

Wesprzyj nas!

Polecamy

Nasze e-booki i audiobooki

Współpraca