Historia polityczna

Geoffrey Hindley – „Saladyn. Pogromca chrześcijaństwa” – recenzja i ocena

Zdobywca Jerozolimy i bohater niezliczonych legend. Jak prezentuje się najnowsza biografia słynnego Saladyna?

Rafał Narwojsz

Czy kolonializm był zły?

Przyniósł wyłącznie zniewolenie i śmierć? A może doprowadził do rozwoju cywilizacyjnego w odległych zakątkach globu? Jak to w końcu było z tym kolonializmem?

Tom Phillips

Wydarzenia

W cieniu własnej legendy - Piłsudski znany i nieznany - debata w Warszawie

Józef Piłsudski – znają go wszyscy Polacy, uczymy się o nim od małego, tak samo jak uczyli się o nim nasi rodzice i dziadkowie. Niewątpliwie odcisnął on piętno na historii Polski, niejednokrotnie historię tą kształtując. Debata odbędzie się w środę, 24 kwietnia, o godz. 18.00 w Instytucie Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego, w sali A.

Mat. pras.

Newsy

Michał Janiszewski – współpracownik gen. Jaruzelskiego, który „zniknął” z procesu organizatorów stanu wojennego

Generał Michał Janiszewski, „prawa ręka” generała Wojciecha Jaruzelskiego, według prokuratorów IPN w 2007 roku już nie żył, dlatego też nie został jednym z oskarżonych w rozpoczętym wówczas procesie twórców stanu wojennego. W rzeczywistości zmarł w 2016 roku. Sprawa ta budzi liczne kontrowersje i spekulacje.

Redakcja

Reportaże/relacje

Muzeum Ludobójstwa Tuol Sleng Galeria (Uwaga - drastyczne zdjęcia!)

17 kwietnia 1975 roku do Phnom Penh triumfalnie wkroczyła partyzantka tzw. Czerwonych Khmerów. Po przejęciu władzy i ewakuacji miasta rozpoczęła się najbardziej radykalna rewolucja w dziejach ludzkości, a w wyniku działań zwolenników Pol Pota śmierć poniosło ok. 1,5 miliona osób. Za symbol obalonego w styczniu 1979 roku reżimu można uznać rozsiane po całym kraju tzw. pola śmierci oraz stołeczne więzienie, działające dzisiaj jako Muzeum Ludobójstwa Tuol Sleng. UWAGA: niektóre ujęcia mogą być uznane przez część odbiorców za drastyczne!

„Golgota kobiet” – oprac. Zbigniew Stanuch – recenzja i ocena

Miejsce to stało się areną niewyobrażalnych cierpień i zbrodniczych eksperymentów dokonywanych na wyselekcjonowanych więźniarkach, które zwano potocznie królikami.

Insurekcja warszawska: Wielkanoc skąpana we krwi

Insurekcja warszawska miała miejsce w marcu 1794 roku na ziemi krakowskiej. Kiedy rozpoczęło się powstanie kościuszkowskie, Rosjanie stacjonujący w Warszawie potajemnie szykowali mieszkańcom stolicy krwawą rzeź. Warszawiacy mieli tylko jedno wyjście – musieli ubiec zaborców. Udało im się odnieść niezwykłe zwycięstwo.

Aleksandra Niedźwiedź

Beletrystyka

Piast Kołodziej i krwawa zemsta

Jego osada została właśnie zrównana z ziemią przez wojów bezwzględnego Popiela. Wraz ze swoim przyjacielem postanawia dokonać krwawej zemsty. Na imię mu Piast.

Krzysztof Jagiełło

Jan Zamoyski i Stefan Batory – historia politycznego tandemu

Po ucieczce Henryka Walezego do Francji Rzeczpospolita Obojga Narodów musiała wybrać kolejnego władcę. Jan Zamoyski, przeciwnik Habsburgów, postawił na zwycięzcę. Stefan Batory uczynił go jednym ze swoich najbliższych współpracowników.

Jakub Jędrzejski

Paweł Sekuła – „Likwidatorzy Czarnobyla” – recenzja i ocena

Czarnobyl. Dla władz ZSRR – ostatni gwóźdź do trumny. Tragedia, która zwiastowała rychły upadek mocarstwa. Dla mieszkańców okolicznych miejscowości katastrofa, która zabrała im dotychczasowe życie. Jest jeszcze jedna grupa poszkodowanych, o których rzadko się mówi. To właśnie im dedykowana jest ta książka.

Jakub Jagodziński

Grzegorz Stern – „Borderline. Dwanaście podróży do Birmy” – recenzja i ocena

Historia Birmy to trwające od dziesięciu wieków pasmo nieustannych walk wewnętrznych, krwawych wojen i represji. Przez ostatnie kilkadziesiąt lat krajem rządziła junta, która w 1988 roku brutalnie stłumiła powstanie ludności. Dlaczego generałowie zmienili nazwę państwa i opuścili stolicę w Rangunie? Czy obserwowana odwilż oznacza faktyczny koniec wojskowej dyktatury?

Magdalena Mikrut-Majeranek

Kazimierz Szymeczko – „Gołąbek niepokoju” – recenzja i ocena

„Gołąbek niepokoju” to kolejna po „Drodze do gwiazd. Opowieści o Mikołaju Koperniku” publikacja Wydawnictwa Literatura przygotowana z myślą o najmłodszych czytelnikach. Tym razem wraz z 8-letnim Augustem (Gustlikiem) przenosimy się do czasów powstań śląskich.

Listopad 1918: Wywalczyć Lwów dla Polski

W 1918 roku rozgrywały się losy Lwowa – „duchowej stolicy Polski". Jak starano się zabezpieczyć przynależność tego miasta do odrodzonej Polski?

Damian K. Markowski

Wspomnienia

Kołyma. Niewolnicza praca w złotonośnych piaskach

„Rozbieraliśmy się do naga, pozostawiając wszelką odzież i obuwie służbie. Pierścionki, zegarki, pieniądze i inne wartościowe przedmioty musieliśmy przed kąpielą zdać do depozytu, naturalnie bez jakiegokolwiek pokwitowania" – wspominał jeden z więźniów.

Telesfor Dembiński

Andrzej Chwalba – „1919. Pierwszy rok wolności” – recenzja i ocena

Jak wyglądała rzeczywistość odrodzonej Polski w 1919 roku? Jakim problemom stawiano wówczas czoła? Na te i inne pytania odpowiada w swojej najnowszej książce Andrzej Chwalba.

Rafał Narwojsz

Multimedia

Historia Krymu – od Tatarów do Putina Video

W jednym z odcinków opublikowanych na kanale YouTube "„Historia w 5 minut”":https://www.youtube.com/user/historyapl/videos?disable_polymer=1 autor opowiada o historii Krymu, prowadząc widza od dziejów krymskich Tatarów aż po współczesne zawirowania polityczne. Polecamy uwadze!

Historia w 5 minut

Witold Repetowicz – „Allah Akbar. Wojna i pokój w Iraku” – recenzja i ocena

9 grudnia 2017 roku premier Iraku ogłosił zwycięstwo nad Państwem Islamskim. Nie doszło zatem do zapowiadanego upadku i podziału państwa. Jaki przebieg miała wojna z samozwańczym kalifatem? Czy iracka armia walczyła z terrorystami, czy też było to starcie sunnitów z szyitami? Jak po obaleniu Saddama Husajna kształtują się polityczne podziały nad Tygrysem?

Pułkownik Walery Sławek i jego ostatnia droga

Walery Sławek był nie tylko politycznym wykonawcą idei Józefa Piłsudskiego, ale także jego przyjacielem przez ponad 30 lat. Po śmierci Marszałka nie mógł poradzić sobie w polityce. W kwietniu 1939 roku postanowił popełnić samobójstwo. W jaki sposób żegnano zasłużonego Pułkownika?

Filip Paluch

Opinie

Zakończenie obrad Okrągłego Stołu w kontekście gdańskich obchodów 4 czerwca

Mija 30. rocznica zakończenia obrad Okrągłego Stołu, które trzy dekady temu zwiastowały przeprowadzenie częściowo wolnych wyborów oraz transformację ustrojową.

Maciej Gach

Redakcyjne

Sonda Histmag.org: Która z polskich królowych była Twoim zdaniem najlepsza?

W ostatniej sondzie zapytaliśmy, która z polskich królowych była Waszym zdaniem najlepsza? Zobaczcie sami jak głosowali Nasi Czytelnicy! Teraz z kolei kierujemy do Was pytanie: jak oceniacie decyzję o ogłoszeniu 14 kwietnia Świętem Chrztu Polski?

Piotr Świątkowski – „Sprawa Floriana Kniotka” – recenzja i ocena

Komunistyczna Służba Bezpieczeństwa na różne sposoby starała się złamać ks. Floriana Kniotka. Tę sprawę w swojej najnowszej powieści opisuje Piotr Świątkowski.

Wojciech Sobański

Starcie cywilizacji. Bizancjum i inwazja islamu

Po śmieci Mahometa i utworzeniu kalifatu Arabowie rozpoczęli najazd na bizantyńską Syrię. Do wielkiej bitwy doszło w 636 roku nad rzeką Jarmuk.

John Haldon

Anna G. Kister – „Wstyd. Krótka historia komunizmu w Polsce do 1945 r.” – recenzja i ocena

Czy warto sięgnąć po najnowszą publikację prezentującą historię komunizmu na ziemiach polskich przed 1945 rokiem?

Wojciech Sobański

Francisco Franco: przywódca i dyktator z przypadku?

28 marca 1939 wojska generała Francisco Franco wkroczyły do Madrytu, zadając ostateczny cios siłom republikańskim. Tym samym na czele państwa hiszpańskiego stanął człowiek, który przywódcą został tak naprawdę z przypadku.

Kamil Kozakowski

Tajemnice antycznej Arabii

Mieszkańcy bliskowschodnich pustyń nie cieszyli się nigdy wielką (ani dobrą) sławą, brakowało bowiem chętnych, którzy udaliby się na zamieszkane przez nich obszary i sporządzili o nich relacje. Źródła pisane i archeologiczne pokazują jednak, że tereny te odgrywały ważną rolę w antycznej polityce.

Tomasz Brodzki

„Nielegalne, ale moralne”? Operacja „Allied Force”: przyczyny i konsekwencje

Lotnicza operacja „Allied Force” była ukierunkowana na przerwanie konfliktu zbrojnego w Kosowie, ale czy był to jedyny powód interwencji? Należy zadać również pytanie, czy działania NATO były uzasadnione?

Natalia Stawarz

Aleksander Krawczuk – „Neron” – recenzja i ocena

Po ponad pięćdziesięciu latach od pierwszego wydania „Neron” Aleksandra Krawczuka wciąż zachwyca lekkością przekazu, sugestywnie oddającego gęstniejącą atmosferę palatyńskiego dworu. Miejsca nieustannych knowań, spisków i zbrodni, wypełniających codzienność julijsko-klaudyjskiego rodu panującego.

Łukasz Ścisłowicz

Rosja carska, Rosja Radziecka... w kolorze! Galeria

Pierwsze dekady XX wieku to dla Rosji okres niezwykle burzliwy i trudny. Odchodzące w niebyt czasy caratu, rewolucje: lutowa i październikowa, wojny: światowa i domowa... oraz codzienne życie. To wszystko możecie zobaczyć na niezwykłych, koloryzowanych fotografiach, których większość wykonano nawet 100 lat temu. Tak wyglądała Rosja carska i Rosja Radziecka! Koloryzacja: PlanetZero.

Magdalena Mikrut-Majeranek

Newsy

Nie ma żadnego nowego śledztwa w sprawie „Burego”. IPN wystosował kolejny komunikat

Śledztwo w sprawie „Burego” zostało zamknięte 14 lat temu. Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu nie prowadzi żadnego nowego postępowania w tej sprawie – poinformował wczoraj IPN, odnosząc się do medialnej burzy, jaką rozpętał komunikat wydany 11 marca.

Esbeckie gry operacyjne

Komunistyczna Służba Bezpieczeństwa prowadziła niekiedy skomplikowane gry operacyjne. Ich celem było zniszczenie życiorysów niewygodnych osób… Tak jak w przypadku ks. Floriana Kniotka.

Piotr Świątkowski

Szachy nad Ormuzem

W dzisiejszym świecie jednym z najczęściej omawianych punktów zapalnych jest konflikt między Iranem a Arabią Saudyjską. 100 lat temu oba państwa właściwie nie istniały, 50 lat temu miały wspólnych sojuszników. Dziś są wrogami.

Maciej Krawczyk

„Polskie miesiące” w PRL Galeria

Czerwiec '56, Grudzień '70, Sierpień '80 – to tylko niektóre z „polskich miesięcy” w kalendarzu dziejów PRL-u. Były to okresy politycznego wrzenia i konfrontacji polskiego społeczeństwa z komunistyczną władzą. Jaki był przebieg tych, najczęściej dramatycznych, wydarzeń?

Opinie

Zaślubiny Polski z Morzem: zamiast rozpoznawalnej rocznicy pamiętamy wyłącznie o biegu „Od Hallera do Hallera”

10 lutego obchodziliśmy 99. rocznicę Zaślubin Polski z Morzem, dla uczczenia powrotu Polski nad Bałtyk. Warto zastanowić się, jak to symboliczne wydarzenie było do tej pory obchodzone i dlaczego nie stało się rozpoznawalną datą historyczną.

Maciej Gach

Barbara Demick – „W oblężeniu. Życie pod ostrzałem na sarajewskiej ulicy” – recenzja i ocena

W podręcznikach szkolnych o Sarajewie przeczytamy raczej w kontekście zamachu na Franciszka Ferdynanda, niż wojny w Bośni i Hercegowinie. Najbardziej krwawy konflikt w Europie od czasów zakończenia II wojny światowej opisuje amerykańska dziennikarka Barbara Demick.

Jakub Jagodziński

Zaślubiny Polski z morzem: ile było „ślubów” z Bałtykiem?

Zaślubiny Polski z morzem kojarzą nam się przede wszystkim z gestem generała Hallera w 1920 roku, czasem zaś też z uroczystością w Kołobrzegu w marcu 1945 roku. Wydarzeń tych w naszej XX-wiecznej historii było jednak więcej.

Mateusz Balcerkiewicz

Dermot Turing – „X, Y, Z. Prawdziwa historia złamania szyfru Enigmy” – recenzja i ocena

Z obsypanego nagrodami – w tym Oscarem – filmu „Gra tajemnic” dowiemy się o polskich osiągnięciach w łamaniu Enigmy tylko tyle, że jakieś były. Z kolei dzięki książce „XYZ” poznamy kompleksowo nie tylko tę historię, ale i jej szeroki kontekst.

Bogusław Tracz – „Gliwice. Biografia miasta” – recenzja i ocena

Gliwice są dla wielu ludzi po prostu kolejnym robotniczym miastem Śląska. Może jeszcze znane jest z tego, że od czasu transformacji ustrojowej mają jednego prezydenta. Tymczasem jest to frapujące kilka wieków historii ludzi i miejsca, gdzie zdecydowali się osiąść.

Xavier Güell – „Uwięzieni w raju” – recenzja i ocena

Kompozytor, który został aresztowany przez SS. A w tle tej historii – dzieje obozu koncentracyjnego Theresienstadt, który w planach Eichmanna miał udowodnić światu, że zagłada Żydów jest mitem.

Krzysztof Rożek – „Wywiad polski z Piastów i Jagiellonów. Dyplomacja i wojskowość” – recenzja i ocena

Wywiad to ważne ogniwo działalności każdego państwa. Jak przedstawiała się jego działalność za panowania Piastów oraz Jagiellonów?

Jakub Jędrzejski

Wielka federacja polsko-kaukaska – tajne plany polityków II RP

Po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku polscy przywódcy i politycy marzyli o uczynieniu z Rzeczpospolitej europejskiego mocarstwa. Ponieważ założenia Traktatu Wersalskiego uniemożliwiały zmianę granic na zachodzie, ich oczy zwróciły się na wschód, m.in. w kierunku Kaukazu.

Kamil Kozakowski

Joanna Muszyńska, Wojciech Muszyński „Architekt wielkiej Polski. Roman Dmowski 1864–1939” – recenzja i ocena

Ze wszystkich znaczących postaci spośród twórców odrodzonej w 1918 roku Polski, to właśnie Roman Dmowski jest zdaniem naszego recenzenta najbardziej otoczony szeregiem fałszywych mitów...

Konrad Ruzik

Marek Chmaj, Janusz Wrona, Wojciech Sokół

Wielka Emigracja po powstaniu listopadowym

Jaką rolę odgrywała Wielka Emigracja? Jakie koncepcje polityczne prezentowali polscy emigranci? Czas na powtórkę z historii!

Richard C. Lukas – „Dziecięcy płacz. Holokaust dzieci żydowskich i polskich w latach 1939-1945” – recenzja i ocena

Jest kategoria krzywd, które zdecydowanie mocniej nas poruszają niezależnie od wyznawanych poglądów. Należą do nich zbrodnie popełnione na najbardziej bezbronnych – na dzieciach.

Akcja pod Bezdanami

Akcja pod Bezdanami, czyli zuchwały napad na rosyjski pociąg na małej podwileńskiej stacji, przeprowadzona została 28 września 1908 roku. I przeszła do historii.

Sławomir Koper

Magdalena Mikrut-Majeranek

Masakra w Tbilisi – kulminacyjny punkt drogi Gruzji do niepodległości

Rozpadający się Związek Sowiecki nie był skłonny poddać się zupełnie bez walki. Próby ratowania imperium czasami wiązały się z krwawymi wydarzeniami. Jednym z nich była masakra w Tbilisi z 9 kwietnia 1989 roku.

Przemysław Mrówka

Opinie

System boloński bolączką polskiej uczelni? Podsumowanie dyskusji toczącej się na łamach Histmaga

Jak wygląda proces kształcenia na studiach historycznych w Polsce? Jakie są jego mocne i słabe strony? A wreszcie – co powinno się zmienić, żeby było lepiej? Na te i inne pytania na łamach Histmaga w lutym odpowiadali zarówno nasi redaktorzy, jak i Czytelnicy. Teraz przyszedł czas na dokonanie podsumowania dyskusji.

Joel Kotkin – „Powszechna historia miasta” – recenzja i ocena

Jak kształtowały się miasta na przestrzeni dziejów? Jaką rolę spełniały przed wiekami? Jakie szanse i zagrożenia stoją przed miastami dzisiaj?

Dariusz Wierzański

Nick Redfern – „Tajemna historia świata” – recenzja i ocena

Teorie spiskowe towarzyszą ludzkości od wieków. Nick Redfern po raz kolejny podjął próbę systematyzacji wiedzy na ten temat. Czy ta sztuka się mu powiodła?

Jerzy Klimczak

Jak Neron zamordował własną matkę?

Neron kilka razy próbował ją zabić. Jak zginęła Agrypina, matka osławionego cesarza?

Aleksander Krawczuk

Paweł Smoleński – „Wnuki Jozuego” – recenzja i ocena

Stary Testament wskazuje drogę i kierunek. Zachodni Brzeg jest jak latarnia morska. Na szerokiej kei na żydowskich pionierów ma czekać Mesjasz i Zbawienie. Czy teksty ksiąg mogą stanowić podstawę dla dzisiejszej polityki? Jak pogodzić biblijne nakazy miłosierdzia z ideą Wielkiego Izraela?

Krzysztof Arciszewski: od Parahyby do Lwowa

Krzysztof Arciszewski to jeden z najsłynniejszych nowożytnych awanturników polskich. Za popełnione brutalne morderstwo opuścił ojczyznę, przez kolejne lata służąc Holandii i walcząc w Europie i Brazylii. W ostatnich latach życia wrócił do Rzeczpospolitej, gdzie wykorzystał wojskowe doświadczenie.

Mateusz Będkowski

Multimedia

„Katastrofa łódzka” – część I i II Słuchowisko radiowe

Na kanale "Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi":https://www.youtube.com/channel/UCBB7kvALSwi51xSQLDBd9nQ/videos?view=0&shelf_id=0&sort=dd w serwisie YouTube można znaleźć zapis słuchowiska radiowego pt. „Katastrofa łódzka”, które opowiada o pobycie Józefa Piłsudskiego w Łodzi, aresztowaniu i przesłuchaniach przyszłego marszałka, a także o dziejach druku gazety „Robotnik”. Zapraszamy do odsłuchu!

Reklamy

Dermot Turing – „X, Y, Z. Prawdziwa historia złamania szyfru Enigmy”

Gdy pod koniec 1932 r. oficer francuskiego wywiadu fotografował w łazience belgijskiego hotelu wykradzione instrukcje Enigmy, nie wiedział, że już kilka tygodni później polscy matematycy będą odczytywali tajne depesze III Rzeszy. I że położą fundament pod przyszłą działalność ośrodka Bletchley Park oraz oznaczoną kryptonimem „X, Y, Z” współpracę Francji, Wielkiej Brytanii i Polski.

Reklama

Robert Bolt – „Misja” – recenzja i ocena

Czy książka autora scenariusza kultowego i nagradzanego filmu jest równie dobra, co dzieło Rolanda Joffé?

Rafał Narwojsz

Tadeusz Kościuszko: obywatel świata?

Tadeusz Kościuszko, wybitny generał, naczelnik insurekcji 1794 roku i demokrata z przekonania, to ważna postać polskiej historii. Jego biografia wyróżnia się też pod innym względem – był być może jednym z pierwszych Polaków, których nazwać można było mieszkańcem świata.

Sebastian Adamkiewicz

Kto zabił JFK?

Powstało wiele hipotez dotyczących zabójstwa prezydenta USA Johna F. Kennedy’ego. Jaką wartość prezentują? Czy przybliżają nas do poznania prawdy?

Nick Redfern

Geraint Jones – „Krwawy las” – recenzja i ocena

Geraint Jones debiutuje powieścią „Krwawy Las”, opisującą okrutny los trzech legionów rzymskich wyrżniętych do nogi w Lesie Teutoburskim. Czy porwie polskiego czytelnika?

Michał Staniszewski

Terror na ulicach – egzekucje publiczne w Warszawie na przełomie 1943 i 1944 roku

Między październikiem 1943 roku a lutym 1944 roku przez Warszawę przetoczyła się fala publicznych egzekucji zakładników na ulicach. Był to bez wątpienia najbardziej tragiczny okres w życiu okupowanej stolicy, który dzisiaj, z uwagi na hekatombę powstania warszawskiego, pozostaje zapomniany.

Paweł M. Mrowiński

August II Mocny: władca, który przyśpieszył upadek Rzeczpospolitej

August II Mocny rządził państwem polsko-litewskim przez kilkadziesiąt lat, został jednak zapamiętany jako mocarz łamiący podkowy i domniemany ojciec ponad trzystu nieślubnych dzieci. Czy przedstawiciel dynastii Wettynów należał do najgorszych władców w naszej historii i przyspieszył upadek Królestwa?