Ameryka Północna

Jak powstały „Gwiezdne wojny”?

„Panowie. Zbliża się dzień «Gwiezdnych wojen». Czas poczynić plany” – taką kwestią rozpoczyna się jeden z odcinków serialu, który podbił serca publiczności. I choć bohaterowie „Teorii wielkiego podrywu” uważają się za wyjątkowych, to są tylko małą częścią wielomilionowego tłumu fanów sagi George’a Lucasa…

The Song Remains the Same – rocznica rozpadu Led Zeppelin

Led Zeppelin – londyński kwartet złożony z Roberta Planta, Jimmy'ego Page'a, Johna Paula Jonesa i Johna Bonhama uważany jest za jeden z najbardziej wpływowych zespołów XX wieku. W ciągu zaledwie 12 lat zrewolucjonizowali oni świat muzyki, odgrywając jedną z kluczowych ról w definiowaniu hard rocka i heavy metalu.

Rosa Parks i walka o równouprawnienie

1 grudnia 1955 r. 42-letnia czarnoskóra szwaczka Rosa Parks wsiadła do autobusu w Montgomery w stanie Alabama by wrócić z pracy do domu. Po odmowie wykonania polecenia kierowcy, który kazał jej ustąpić miejsca białemu pasażerowi, afroamerykańska społeczność rozpoczęła 381-dniowy bojkot transportu publicznego, a sprawa segregacji rasowej w komunikacji miejskiej trafiła przed Sąd Najwyższy.

Z klasztorów na salony. Zaskakująca kariera whisky

Postrzegana obecnie jako trunek gentlemanów i symbol zachodniego dobrobytu, przez wiele lat była napitkiem ludzi pośledniego stanu, niewiele mając wspólnego z wytwornością. Napój średniowiecznych mnichów, szkockich górali i amerykańskich osadników z czasem trafił jednak na salony.

Maciej Zaradkiewicz

James Naismith: ojciec koszykówki

Urodzony w 1861 r. James Naismith był trenerem sportowym, który w historii zapisał się jako wynalazca koszykówki. Do jego licznych zasług jako teoretyka sportu należy także pierwszy projekt hełmu futbolowego, spisanie zasad koszykówki oraz wprowadzenie jej do programu uniwersytetu w Kansas.

Bruce Lee – 10 faktów z życia

27 listopada 1940 roku urodził się Bruce Lee. Oto 10 faktów o nim!

Dominika Krawczyk

FBI przeciwko sowieckim agentom

Choć w Związku Sowieckim w najlepsze trwała pieriestrojka, a Michaił Gorbaczow obiecywał reformy i demokrację, wojna wywiadów trwała w najlepsze. Oto jeden z ostatnich epizodów walki wywiadów, który rozegrał się częściowo już po upadku „imperium zła”.

Andrzej Kowalski

Charles B. MacDonald – „1944: Szturm na Linię Zygfryda” – recenzja i ocena

Obok "recenzowanej już na Histmagu książki będącej tłumaczeniem jednego z tomów oficjalnej brytyjskiej historii II wojny światowej":http://histmag.org/Ian-Playfair-Pierwsze-walki-brytyjsko-wloskie-1939-1941-recenzja-11552, polski czytelnik może się teraz zapoznać z jedną z części jej amerykańskiego odpowiednika. Jej tematem są działania amerykańskiej 1 i 9 Armii oraz 1 Alianckiej Armii Powietrznodesantowej od września do połowy grudnia 1944 roku.

Krzysztof Fudalej

Zaświaty mówią głosem kobiet

Popularność seansów spirytystycznych w epoce wiktoriańskiej umożliwiała wprowadzenie do społecznego dyskursu kwestii kobiecej. W społeczeństwie, gdzie kobiety podlegały swoim mężom i ojcom bez powszechnej perspektywy na usamodzielnienie, zawód medium tworzył szansę na przekroczenie status quo.

Wanesa Rerutko

Dogasająca pożoga. Ostatnie akcenty wojny secesyjnej

Aresztowanie Jeffersona Davisa było symbolicznym końcem Sprawy Południa, ale nie wojny secesyjnej. W polu pozostało przecież 90 tys. konfederackich żołnierzy. A ostatni akcent tego konfliktu miał miejsce w... 1946 r.

Michał Staniszewski

Most szpiegów – reż. Steven Spielberg – recenzja i ocena filmu

Zimna wojna rozpoczęła epokę światowych konfliktów nowej generacji – zamiast broni palnej jako oręż zaczęto traktować informację, zamiast racjonalnej polityki uprawiano propagandę. Opowiada o tym nowy film Stevena Spielberga „Most szpiegów”, wchodzący do kin 27 listopada.

Agnieszka Woch

„Tańczący z wilkami” – raj utracony

9 listopada 1990 r. światło dzienne ujrzał film Kevina Costnera „Tańczący z wilkami” – melancholijna opowieść o przemijaniu i życiu zgodnie z naturą i własnym sumieniem. Stworzył on dzieło piękne i ponadczasowe, poruszające problematykę dotyczącą wielu kultur i momentów w historii.

Abraham Lincoln: „Idę wolno, ale nie cofam się nigdy”

Abraham Lincoln, szesnasty prezydent Stanów Zjednoczonych Ameryki, jest postacią budzącą wiele sporów i kontrowersji. Z jednej strony stanowi on symbol oporu wobec niewolnictwa i wyzysku, z drugiej oskarża się go o pogłębienie kryzysu między Północą i Południem, prowadzącego do wojny secesyjnej.

Posklejany generał, czyli co było przed photoshopem?

Zanim powstał photoshop, również istniały skuteczne metody na fałszowanie zdjęć. Naukowcy z Biblioteki Kongresu w Waszyngtonie przedstawiają ten proces na przykładzie słynnej fotografii generała Ulissesa Granta.

Zarys historii intelektualnej liberalizmu: „Stary liberalizm”

Jak wolność i zasady liberalizmu rozumieli tacy myśliciele jak Herbert Spencer, Ludwig von Mises, Friedrich Hayek, Robert Nozick czy Ayn Rand?

Mateusz Kuryła

Fidel Castro – legendarny kubański caudillo

Fidel Castro przetrwał 11 prezydentów USA, setki zamachów na swoje życie, upadek ZSRR, kubański kryzys gospodarczy, wieloletnie embargo i masę bojkotów. Jego znaczenie dla latynoamerykańskiego kontynentu i Trzeciego Świata jest bardzo symboliczne. Dla wielu ciągle, mimo upadku „realnego socjalizmu”, pozostaje legendą. Zmarł w 2016 roku. Jak to się stało że słynny caudillo w krajach Południa i dzisiejszej demokratycznej Ameryce Łacińskiej cieszy się aż tak wielką aprobatą?

Tomasz Skowronek

Obergruppenführer Karl Wolff i jego „humanitarne” intencje

Na początku powojennego przymierza Stanów Zjednoczonych z Niemcami znaleźli się: amerykański szef siatki szpiegowskiej w Europie, hitlerowski generał, a także butelka szkockiej whiskey — nieodłączna towarzyszka rozmów w szwajcarskiej kryjówce. W jaki sposób wyglądały negocjacje, które prowadził obergruppenführer Karl Wolff?

Eric Lichtblau

Eric Lichtblau – „Sąsiedzi naziści” – recenzja i ocena

Od zakończenia II wojny światowej mija w tym roku 70 lat, ale sposób ukarania zbrodniarzy nazistowskich do dzisiaj budzi zażenowanie. Potwierdza to książka Erica Lichtblaua „Sąsiedzi naziści. Jak Ameryka stała się bezpiecznym schronieniem dla ludzi Hitlera”.

Piotr Burak

Ellis Island: wyspa nadziei, wyspa łez

Na przełomie XIX i XX wieku Stany Zjednoczone jawiły się jako kraj dobrobytu, bogactwa i ogromnych możliwości. Tysiące ludzi przemierzało Ocean Atlantycki w poszukiwaniu raju. Przed dostaniem się na kontynent musieli jednak przejść kontrolę na Ellis Island. Niedawno do zbiorów publicznych trafił nowy zbiór fotografii przedstawiających historię tego miejsca.

Katarzyna Jóźwik

Mit Grety Garbo

Greta Garbo to aktorka legendarna łącząca w sobie niezwykłe piękno, nowoczesnego ducha i nieodparty wdzięk. Nieprzerwanie od lat pozostaje jedną z najbardziej fascynujących i pożądanych kobiet Złotej Ery Hollywood. Czy tyle lat po jej śmierci rozwikłano już zagadkę tego kim była?

Wanesa Rerutko

Wspomnienie o rosyjskiej Alasce

Amerykańscy archeolodzy odnaleźli na Alasce obozowiska z 1813 roku, będące pozostałością po załodze pierwszego rosyjskiego statku, który odbywał podróż dookoła świata. Obozowisko jest również swego rodzaju wspomnieniem obecności Rosjan w ich byłej kolonii.

Katarzyna Jóźwik

Inczhon 1950 – przełomowy moment „najgorętszego konfliktu zimnej wojny”

Wojna w Korei może jawić się jako statyczna i mało dramatyczna – szczególnie fanom serialu „MASH”. Warto jednak pamiętać, że pierwsze jej miesiące bogate były w wielkie bitwy i nagłe zwroty akcji, z których najdonioślejszym był prawdopodobnie desant pod Inczhon z 15 września 1950 roku.

Tomasz Leszkowicz

Kły morsów bodźcem do kolonizacji Grenlandii

Najnowsze badania sugerują, że przyczyną osiedlania się Wikingów w Grenlandii, były przede wszystkim polowania na morsy, a nie głód ziemi uprawnej. Według tezy Thomasa McGovern’a, archeozoologa i specjalisty od wikińskiej ekspansji, kolonizację napędzała chęć nasycenia europejskiego rynku towarami luksusowymi, w tym futrami, skórami i kłami wspomnianych ssaków.

Wanesa Rerutko

Beletrystyka

Jak wywiad sowiecki werbował szpiegów?

Wywiad sowiecki działał aktywnie aż po sam koniec zimnej wojny, odnosząc zresztą niemałe sukcesy. Jego szpiedzy byli wszędzie. No właśnie, w jaki sposób wywiad radziecki werbował szpiegów?

Naveed Jamali

Awantura o kanonizację. Franciszkański misjonarz oprawcą?

Zapowiedziana przez papieża Franciszka nadchodząca kanonizacja Junipera Serry, założyciela San Francisco i naczelnego misjonarza Kalifornii wywołuje protesty wśród potomków lokalnych Indian. Spadkobiercy tradycji rdzennych ludów zarzucają franciszkańskiemu mnichowi zniszczenie ich kultury i stosowanie środków przymusu rodem z kolonii karnych.

Maciej Zaradkiewicz

Historię piszą pijani. Ruszył nowy sezon „Drunk History”

Podcięci narratorzy, historia komercyjnego sukcesu coca-coli, wojna o kości i indiański mistrz olimpijski zdobywający medale w wygrzebanych ze śmietnika butach. 1 września amerykańska stacja Comedy Central wyemitowała pierwszy odcinek kolejnego sezonu serialu „Drunk History”.

Maciej Zaradkiewicz

Czy Wielka Brytania utraciła kolonie w Ameryce na skutek… wygranej wojny siedmioletniej?

W 1783 roku zakończyła się trwająca 8 lat wojna - najpotężniejsze imperium Europy ugięło się przed 13 zbuntowanymi koloniami i uznało ich niepodległość. Stany Zjednoczone zdołały zrzucić z siebie jarzmo imperialnego panowania. Ironią historii jest fakt, że do tej spektakularnej klęski Brytyjczyków przyczynił się konflikt, który wcześniej zagwarantował im pozycję supermocarstwa.

Łukasz Nieroda

Hiroszima i Nagasaki. Przesłanie sprzed ponad 70 lat

Kolejna rocznica użycia przez Stany Zjednoczone broni atomowej przeciwko japońskim miastom Hiroszimie i Nagasaki prowokuje do zadania pytania o sens tego typu operacji. Dlaczego prezydent Harry Truman zdecydował się na taki krok?

Jakub Ciechanowski

Mrugające czołgi – Canal Defence Light

W obliczu nieprzyjacielskiego natarcia pancernego obrońcy powinni zachować spokój. Utrzymanie zimnej krwi staje się kwestią życia lub śmierci. Co jednak zrobić, kiedy wrogie czołgi zaczynają... mrugać?

Łukasz Męczykowski

Alexander Hamilton bohaterem musicalu na Broadwayu

Czy ojciec-założyciel Stanów Zjednoczonych Ameryki, przywódca federalistów i twórca amerykańskiego dolara może stać się bohaterem hip-hopowego przedstawienia?

Łukasz Świder

W Jamestown odnaleziono szczątki przywódców pierwszych kolonistów

Archeolodzy natrafili w amerykańskim Jamestown, najstarszej osadzie angielskich kolonistów, na szczątki czterech mężczyzn, którzy najprawdopodobniej byli pierwszymi przywódcami koloni. Jest to pierwsze tego rodzaju znalezisko w USA.

Marcin Sałański

Uniwersalny żołnierz wojny koreańskiej

Przypadająca 27 lipca kolejna rocznica podpisana aktu zawieszenia broni na Półwyspie Koreańskim i ustanowieniu strefy zdemilitaryzowanej wzdłuż 38 równoleżnika jest dobrą okazją do przedstawienia jednego z pierwszych pomników w USA, który upamiętnia żołnierzy wojny koreańskiej.

„Lewis & Clark” – recenzja i ocena gry planszowej

W 1803 roku z inicjatywy Thomasa Jeffersona wysłana została pierwsza oficjalna lądowa ekspedycja, która miała osiągnąć zachodni brzeg Ameryki. W grze „Lewis & Clark” możemy wczuć się w klimat tej wyprawy. Pierwszy gracz, który dotrze do Fortu Clatsop, zostanie zwycięzcą.

Grzegorz Szczepański

USA oddaje przedmioty odnalezione u przywódcy Państwa Islamskiego

W minioną środę USA przekazało Irakowi ponad 400 starożytnych artefaktów. Choć to element programu powrotu zrabowanego dziedzictwa kraju, ostatnio odzyskane zabytki pochodzą z domu jednego z liderów Państwa Islamskiego i zostały „odbite” przez członków amerykańskich sił specjalnych.

Krzysztof Bobryk

Jak Władysław Jagiełło podbił Nowy Jork?

W kolejną rocznicę bitwy pod Grunwaldem warto przypomnieć historię jednego z najciekawszych pomników, jakie znajdują się w Central Parku w Nowym Jorku.

Jakub Mikołaj Rozdżestwieński

Święty Ryś? Indiański grobowiec zwierzęcy sprzed dwóch tysięcy lat

Udomowienie zwierząt było, obok poskromienia ognia, jednym z najważniejszych wczesnych osiągnięć naszych przodków. Były one otaczane boskim kultem, wykorzystywane w gospodarce lub po prostu traktowane jako zwierzątka domowe. Reinterpretacje pewnego znaleziska z Illinois rzuca światło na sytuację zwierząt w dawnej, indiańskiej społeczności Ameryki Północnej.

Weterani I wojny światowej doczekali się upamiętnienia przy Pensylwania Avenue

Pensylwania Avenue to jedna z najważniejszych ulic Waszyngtonu, łącząca Biały Dom i Kapitol. To przy tej ulicy w Pershing Park stanie pomnik upamiętniający weteranów I wojny światowej, trzeciego najkrwawszego konfliktu zbrojnego w historii Stanów Zjednoczonych.

Krzysztof Bobryk

Bill O`Reilly, Martin Dugard – „Zabić Pattona” - recenzja i ocena

Bill O’Reilly i Martin Dugard mają pewien niesamowity talent. Nie tyle do uśmiercania, co do szukania najbardziej niewiarygodnych rozwiązań zagadki śmierci wielkich tego świata.

Michał Staniszewski

Czarnobrody – czym się zajmował w przerwie od piractwa?

Pirat Czarnobrody skorzystał z królewskiej amnestii, żeby uniknąć konsekwencji swoich rozbojów. Na „urlopie” nie zamierzał być jednak potulny jak baranek.

Kacper Nowak

Jakub Mikołaj Rozdżestwieński

„Science Magazine” – perypetie czasopisma naukowego

3 lipca 1880 roku ukazał się pierwszy numer amerykańskiego czasopisma „Science” (obecnie nazywanego również „Science Magazine”), jednego z najważniejszych i do dziś utrzymujących się w światowej czołówce pism naukowych. Jak układały się 135-letnie dzieje tego periodyku?

Reportaże/relacje

Bitwa pod Gettysburgiem - kiedyś i dziś

Bitwa pod Gettysburgiem (1-3 VII 1863 r.) jest określana mianem najkrwawszego starcia Wojny Secesyjnej. Każdy może przekonać się sam jak wygląda to miejsce po ponad 150 latach.

Kronikarz sowieckich zbrodni

Historyczne dramaty składają się z setek osobistych koszmarów i tragedii. Dlatego tak ważne jest dbanie o to, by żadna z nich nie została zapomniana. Dobrze wie o tym Wiesław Adamczyk - kronikarz sowieckich zbrodni.

Ewa Ledóchowicz

„Nota Wilsona” trafiła do Polski

„Nota Wilsona” to dokument poświadczający starania prezydenta Stanów Zjednoczonych, Woodrowa Wilsona, o utworzenie państwa polskiego po I wojnie światowej. 9 czerwca pismo trafiło do zbiorów Archiwum Akt Nowych w Warszawie. Wcześniej znajdowało się w Nowym Jorku.

Odkryto pierwsze „kasyno” w Ameryce

W jaskini w stanie Utah archeolodzy odnaleźli tysiące oznaczonych przedmiotów, wykonanych z trzciny, drewna i skóry. Najprawdopodobniej służyły one XIII-wiecznym plemionom indiańskim do uprawiania hazardu.

Fritz Kuhn – Bundesführer USA

Gdy w Niemczech rodziło się państwo Adolfa Hitlera, świat patrzył zadziwiony. Zdziwienie byłoby jeszcze większe, gdyby wiedziano, że USA też mogły mieć swojego „Führera”...

Arnie Bernstein

Pięćdziesiąt twarzy Clinta Eastwooda

Zasłynął jako bohater westernów, brudny Harry, romantyczny Robert Kincaid. W wyścigu po Oscara za reżyserię pokonał samego Martina Scorsese. A kiedy został burmistrzem w malowniczym Carmelu, zniósł zakaz jedzenia lodów w rożku. Clint Eastwood ma mnóstwo twarzy.

Arnie Bernstein – „USA w cieniu swastyki” – recenzja i ocena

„My Niemcy, musimy stać się potęgą w Stanach Zjednoczonych”. To nie kolejny cytat z alternatywnej historii III Rzeszy czy gry komputerowej „Wolfenstein. The New Order”. To autentyczna wypowiedź Fritza Kuhna, Bundesführera USA.

Kopciuszek i jego maczeta, czyli o brudnych bohaterach amerykańskiego kina

Nie noszą garnituru niczym Christian Grey, nie są również wymuskanymi królewiczami z filmów Disneya. Mimo to bohaterowie amerykańskich filmów lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych zawładnęli wyobraźnią widzów na całym świecie.

Martin Dugard , Bill O`Reilly

Wszystkie klęski George’a Pattona

Generał, który wierzył, że jest wcieleniem Hannibala. Genialny strateg który – żeby odnieść triumfy – musiał ponieść wiele klęsk. Pomimo iż żadnej nie poniósł na polu bitwy...

Fox News cenzuruje Picassa

Obraz Picassa „Kobiety z Algieru” sprzedano za rekordową sumę 179 mln dolarów. Amerykańska stacja Fox News, relacjonując aukcję, postanowiła jednak ocenzurować kubistyczne dzieło.

Reklamy

Bill O`Reilly, Martin Dugard – „Zabić Pattona” (informacja)

Wielotygodniowy numer 1 na liście bestsellerów „New York Timesa”! 1,5 miliona egzemplarzy sprzedanych w USA! Kto stał za śmiercią generała Pattona w grudniu 1945 roku?

Reklama

Snoop Dogg uczy się historii z... „Gry o Tron”

Znany raper i aktor, Snoop Dogg, ma własną metodę na zgłębianie historii. Wiedzę o przeszłości czerpie z telewizyjnego hitu HBO – „Gry o Tron”.

Maciej Zaremba , Mat. pras.

Wydarzenia

„Czas wojny, czas pokoju” - historia USA na konferencji w Białymstoku

Sekcja Amerykanistyczna SKNH Uniwersytetu w Białymstoku organizuje ogólnopolską studencko-doktorancką konferencję naukową: „Czas wojny, czas pokoju: Stany Zjednoczone Ameryki od niepodległości do współczesności”. Konferencja pod patronatem Histmag.org!

Konrad Banach – „Wojska lądowe Stanów Zjednoczonych” - recenzja i ocena

Od zakończenia Zimnej Wojny tylko jedna armia jest – teoretycznie przynajmniej – najpotężniejsza na świecie. Na czym jednak polega ten fenomen armii USA? Część tajemnicy ujawnia nam Konrad Banach w swojej książce, ale tylko część.

Michał Staniszewski

Zamach na Abrahama Lincolna

Prezydent Stanów Zjednoczonych Abraham Lincoln został zastrzelony w Wielki Piątek, 14 kwietnia 1865 roku, podczas spektaklu w Teatrze Forda. Był pierwszym amerykańskim prezydentem, który został zamordowany. Jak zamach na Abrahama Lincolna opisywała „Gwiazdka Cieszyńska”?

Błażej Guzy

Orson Welles – niekochane dziecko Hollywood

Choć Orson Welles stworzył jedno z największych arcydzieł w historii kinematografii, Hollywood nie potrafiło docenić jego twórczości. Dziś mija kolejna rocznica jego urodzin.

Sajgon w imię ideologii. Wojna wietnamska: początek i koniec

Rezultaty: siedem milionów ton zrzuconych bomb, 58 tysięcy zabitych amerykańskich żołnierzy, milion zabitych wietnamskich bojowników, niewiadoma liczba zabitych cywilów w Wietnamie Północnym i Południowym. Sprawcy: napalm, „Agent Orange”, kałasznikowy, podążanie za ideologią i żądza władzy. Wojna wietnamska zakończyła się 30 kwietnia 1975 roku.

Julia Zeyer

Alfred Hitchcock i jego obsesje

Radził: „Filmuj morderstwa tak jak sceny miłosne, a sceny miłosne – tak jak morderstwa”. Bał się policji, pożądał blondynki i nienawidził Audrey Hepburn. Mimo wielu obsesji Alfred Hitchcock pozostawił po sobie obrazy, które na trwałe wpisały się w historię światowej kinematografii.