The Song Remains the Same – rocznica rozpadu Led Zeppelin
Połączenie potężnej mocy hard rocka z delikatnością brytyjskiej muzyki folkowej sprawiło, iż Led Zeppelin zdefiniowało na nowo pojęcie gitarowego brzmienia, stanowiąc muzyczną inspirację od niemal półwiecza. Odnoszący największe sukcesy w latach 70., zdołali oni zdominować ową dekadę w sposób zbliżony do tego, w jaki The Beatles podbili świat dziesięć lat wcześniej. Kombinacja ekspresywnego i wielowarstwowego brzmienia Jimmy'ego Page'a, wysokiego głosu Roberta Planta, melodyjnej gry na basie i klawiszach Johna Paula Jonesa, scalone ze sobą potężną i hipnotyzującą perkusją Johna Bonhama szybko znalazła sobie rzeszę słuchaczy, mimo iż początkowo nie została ciepło przyjęta przez krytyków.
Led Zeppelin: początki drogi na szczyt
Historia Led Zeppelin zaczyna się od jednego człowieka: Jimmy'ego Page'a. Parając się przez kilka lat grą jako muzyk sesyjny, nagrywając m.in. dla The Who, w 1966 roku zdecydował się dołączyć do zespołu The Yardbirds, w którym grały takie sławy jak Eric Clapton i Jeff Beck. Po odejściu pozostałych członków zespołu pozostał sam ze zobowiązaniami wobec wytwórni płytowych, zdecydował się zatrudnić trzech innych muzyków: wokalistę Roberta Planta, basistę i klawiszowca Johna Paula Jonesa oraz perkusistę Johna Bonhama. Powstała wówczas grupa zdecydowała się zmienić nazwę z The New Yardbirds na Led Zeppelin. John Paul Jones, podobnie jak Page, miał doświadczenie jako muzyk sesyjny, które nabył współpracując m.in. z The Rolling Stones. Robert Plant i John „Bonzo” Bonham dołączyli z Birmingham, gdzie występowali w The Band of Joy.
Po publikacji pierwszej płyty Page opisał ich debiut słowami:
Nie mogę opatrzyć naszej muzyki etykietką. Każdy z nas został zainspirowany bluesem, każdy interpretuje go inaczej, w inny sposób tą interpretację wykorzystując. Chciałbym żeby ktoś wymyślił odpowiedni zwrot, mi na myśl przychodzi teraz współczesny blues.
Wpływy bluesa i folku, zmieszane z ówczesnym modern rockiem – owa unikalna symbioza Led Zeppelin – zdominowała ich czasy, będąc jednym z kluczowych czynników hard rocka. Kultowe utwory, takie jak „Whole Lotta Love” zbudowane zostały wokół ciężkich riffów Page'a, połączonych z surowym, niemalże krzyczącym wokalem Planta i głęboką, nasyconą sekcją rytmiczną – znakami charakterystycznymi, będącymi symbolami nowego podejścia do rocka, będącego synergią delikatności i mocy.
Jimmy Page twierdził, iż zespół mierzy w konstrukt będący zarówno w świetle jak i cieniu. Członkowie Led Zeppelin chłonęli muzykę jak gąbki, dosłownie włócząc się przez cały świat i zgłębiając rozmaite krajobrazy kulturowe poprzez systematyczne zwiększanie swych kolekcji płyt, poszukując czegoś nowego, co okazałoby się inspiracją w ich procesie tworzenia. John Paul Jones powiedział:
Led Zeppelin nie wyznaczało sobie żadnych granic. Kumulowaliśmy sobie wszelkie pomysły, wykorzystywaliśmy wszystko na co trafiliśmy, niezależnie czy był to folk, country, blues, muzyka Indian czy arabska.
Dyskografia Led Zeppelin
Led Zeppelin unikał charakterystycznego dla poprzedniej dekady zorientowania na radiowe single, trafiając do słuchaczy głównie w formie kompletnych albumów. Pierwszy, którego tytuł wywodził się od nazwy zespołu, opierał się na wydłużonej formie bluesowej z solówkami oraz elementami brzmień psychodelicznych, widocznych w utworach takich jak „Dazed and Confused”, które przeplatane były hard-rockowymi „Good Times, Bad Times” czy „Communication Breakdown”. Płyta Led Zeppelin II pogłębiała ich więź z blues-rockiem, jednocześnie modernizując go, co ukazane było w utworach takich jak „Whole Lotta Love, „Ramble On” i „Heartbreaker”. Led Zeppelin III przyjęło bardziej folkowy, akustyczny charakter w utworach takich jak „Gallows Pole” czy „Tangerine”, znalazło się na nim miejsce na pełną energii „Immigrant Song”, czy elektryczno-bluesowe „Since I've Been Loving You”.
Wydane w 1971 r. Led Zeppelin IV (zwane też The Runes Album lub ZOSO) często określane jet kamieniem milowym rocka i symbolem ich stylu. Album ów był hybrydowym efektem fascynacji folkiem i hard-rockiem, zmierzającym w obie te strony jednocześnie, co słyszalne jest zwłaszcza w utworach takich jak „When the Leeve Breaks” i „The Battle of The Evermore”. Na płycie, prócz ulepionego z tej samej gliny co „Whole Lotta Love” „Black Doga”, znajdziemy również ośmiominutowe, jedyne w swoim rodzaju „Stairway to Heaven”, które mimo iż nigdy nie zostało wydane jako singiel, pozostaje najczęściej żądanym rockowym utworem radiowym w historii. Piąty album zespołu, Houses of the Holy, było kolejnym wielkim wydawnictwem, zarówno z punktu widzenia muzycznego, jak i graficznego, gdyż opatrzono je zestawem art-worków. Była to płyta dynamiczna, na której znajdowały się utwory charakterystyczne dla Zeppelinów takie jak „Dancing Days”, „The Song Remains The Same” czy „D'yer Mak'er”. Kolejnym krążkiem było Physical Graffiti, dwupłytowy album zawierający m.in. orientalnie brzmiący „Kashmir”.
Wyprzedawane koncerty Led Zeppelin podczas ich tournée nikogo nie dziwiły. The Song Remains The Same, dwupłytowy album i film dokumentalny z 1976 roku, można rozpatrywać jako spojrzenia na ciemniejszą stronę ich szczytu popularności, utożsamianą ze skrajnym hedonizmem.
Kres działalności
Koniec lat 70. jest okresem serii tragedii dla członków zespołu. Wypadek samochodowy z 1975 r. niemalże kosztował Planta utraty nogi, wykluczając go z czynnego udziału w zespole na dwa lata. W 1977 r. jego syn, Carac, umiera wskutek infekcji wirusowej. Przez wzgląd na owe wydarzenia zespół niezaprzeczalnie utracił impet – aż trzy lata minęły między wydaniem niedocenianego Presence w 1976 r. i ich ostatniego studyjnego albumu, In Through the Out Door. W 1980 r. Led Zeppelin doświadczyło kolejnego bolesnego ciosu: 25 września, podczas pracy związanej z nadchodzącą amerykańską trasą koncertową, John Bonham został znaleziony martwy wskutek uduszenia się pod wpływem alkoholu. Zespół rozwiązał się.
W oficjalnym komunikacie prasowym Led Zeppelin podało:
Chcemy podać do wiadomości, że utrata naszego drogiego przyjaciela i szacunek jaki mamy dla jego rodziny w połączeniu z głębokim poczuciem nierozerwalnej harmonii, jaką czujemy my i nasz menadżer, doprowadziły nas do decyzji iż nie będziemy kontynuować działalności tak jak to robiliśmy.
Bibliografia:
- Led Zeppelin Biography [w:] RockHall.com [dostęp: 3.12.2015 r.]
<[https://rockhall.com/inductees/led-zeppelin/bio/]>.
- December 4, 1980 [w:] LedZeppelin.com [dostęp: 2.12.2015 r.]
<[http://www.ledzeppelin.com/event/december-4-1980]>.
Redakcja: Tomasz Leszkowicz