Ameryka Północna

Nieskończenie Niepodległa

Nieskończenie Niepodległa: 13. Punkt

8 stycznia 1918. Rozbrzmiewa w Waszyngtonie głos światowego przywódcy: Polsce przywrócić niepodległość. Nikt nie protestuje.

Innowacje w technice wojskowej na przełomie XIX/XX wieku

Przełom wieków XIX i XX to okres największego rozwoju przemysłu i techniki, w tym ich wojskowych gałęzi. Jakie były przyczyny ówczesnych wielkich zbrojeń? Jakie pociągnęły za sobą skutki? Co było pierwsze – popyt czy podaż na doskonalsze metody zabijania?

Maciej Elantkowski

Einheit Stielau: „Chuligani Skorzenego” i dywersanci w amerykańskich mundurach

W czasie ofensywy w Ardenach Otto Skorzeny wraz ze swoją 150. Brygadą Pancerną miał dezorganizować działania aliantów. Specjalny oddział, tzw. Einheit Stielau, przebrano w amerykańskie mundury i wysłano za linie wroga. Jego działalność wywołała później spór o interpretację prawa wojennego.

Mateusz Łabuz

Rangersi wskazują drogę. Robert Rogers i narodziny amerykańskich komandosów

Rangersi to jedna z najważniejszych elitarnych jednostek US Army. Korzenie tej formacji sięgają jeszcze XVIII wieku, a jej twórca Robert Rogers był postacią o tyle skuteczną, co kontrowersyjną...

Newsy

Tom Hanks otrzymał w prezencie legendę PRL-owskiej motoryzacji

Znany amerykański aktor Tom Hanks otrzymał niezwykły prezent prosto z Bielska-Białej – symbol polskiej motoryzacji rodem z PRL-u. Upominek wręczono w Los Angeles.

Katarzyna Wężyk – „Kanada. Ulubiony kraj świata” – recenzja i ocena

Kanada zawsze wydawała mi się krajem o historii tak spokojnej, że aż nudnej. Kraje z tak „nudną” historią wydają się idealnym miejscem do życia. A jak prawdziwa wygląda Kanada?

Michał Gadziński

S. C. Gwynne – „Wrzask rebeliantów. Historia geniusza wojny secesyjnej” – recenzja i ocena

Wiosną 1862 r. mając pod swoją komendą 16 tys. obdartusów pobił i wypchnął ze spichlerza Konfederacji pięciokrotnie silniejsze armie Unii. Thomas Johnatan „Stonewall” Jackson – to o nim jest ta książka.

Thomas „Stonewall” Jackson - bóg nowoczesnej wojny

Thomas Stonewall Jackson: generał wojny secesyjnej. Dla Thomasa J. Jacksona wojna zaczęła się dokładnie o godzinie dwunastej trzydzieści po południu 21 kwietnia 1861 roku w miasteczku Lexington, położonym w dolinie Shenandoah w stanie Wirginia. Bardzo podniosły był to moment.

S. C. Gwynne

Konkursy

Konkurs: „Wrzask rebeliantów”!

„Wrzask rebeliantów” S.C. Gwynna to nie tylko żywy portret wyjątkowego bohatera Generała „Stonewalla” Jacksona, lecz również świetna kronika wojny secesyjnej. W naszym konkursie możecie wygrać jeden z 4 egz. tej książki!

Maciej Zaremba

S. C. Gwynne – „Wrzask rebeliantów. Historia geniusza wojny secesyjnej” (informacja)

S.C. Gwynne opisuje dwadzieścia cztery miesiące błyskotliwej kariery wojskowej Generała Stonewalla Jacksona, jego życie prywatne, burzliwe relacje z najważniejszymi postaciami jego czasów. „Wrzask rebeliantów” wciąga mnogością batalistycznych i militarnych szczegółów, to nie tylko żywy portret wyjątkowego bohatera, lecz również świetna kronika wojny secesyjnej.

Marek Wałkuski – „To jest napad! Czyli kawałek nieznanej historii Ameryki” – recenzja i ocena

„To jest napad!” - każdy z nas słyszał nieraz te słowa padające z ekranu, oglądając western, kryminał w stylu _noir_ czy współczesny film gangsterski.

Michał Gadziński

Dolar - historia zielonego banknotu

Dolar posiada barwne dzieje. To historia odkryć, podbojów, wojen, kryzysów i wielkich fortun. Te zielone banknoty z podobiznami prezydentów od wieków budzą pożądanie. Jak narodziła się waluta która rozpala mroczne żądze?

Marek Wałkuski

Marek Wałkuski – „To jest napad! Czyli kawałek nieznanej historii Ameryki”

Napady na banki to najbardziej amerykańskie przestępstwo. Od początku istnienia Stanów Zjednoczonych przykuwa ono uwagę Amerykanów i jest odbiciem barwnych dziejów tego kraju. I to właśnie tym historiom poświęcona jest książka „To jest napad! Czyli kawałek nieznanej historii Ameryki” Marka Wałkuskiego!

Mat. pras. , Maciej Zaremba

Wydarzenia

„Wdzięczność i podziw” – o szczególnych relacjach polsko-amerykańskich od 1915 roku do III RP – dyskusja w Warszawie

We wtorek 4 października o godz. 18.00 w Domu Spotkań z Historią (ul. Karowa 20) Ośrodek KARTA i DSH zapraszają na dyskusję „Wdzięczność i podziw” – o szczególnych relacjach polsko-amerykańskich od 1915 roku do III RP.

Hampton Sides -„Ogar piekielny ściga mnie. Zamach na Martina Luthera Kinga i wielka obława na jego zabójcę” - recenzja i ocena

Charyzmatyczny kaznodzieja i jego walka o osiągnięcie niemożliwego. Na jego drodze staje fanatyczny rasista. To historia która zmieniła losy świata - w nader paradoksalny sposób.

Kamil Kartasiński

Archipelag GUŁag – książka, która zniszczyła złudzenia intelektualistów zachodnich o komunizmie

Niewiele jest książek, które w historii XX wieku odegrały taką rolę jak „Archipelag GUŁag” Aleksandra Sołżenicyna. Zniszczyła ona w sposób radykalny i ostateczny wszystkie pozytywne mity na temat systemu komunistycznego w ZSRR, pokutujące w wielu środowiskach intelektualnych na Zachodzie...

Konrad Ruzik

Historia jazzu: rewolucja na pięciolinii

Czy historia jazzu łączy się z historią najnowszą? Niektórzy twierdzą, że XX wiek rozpoczął się wraz z wybuchem I wojny światowej, inni mówią, że stało się to wtedy, gdy powstały mass media. Ale tak naprawdę, nowoczesność zaczęła się dopiero wtedy, gdy cały Nowy Jork zaczął słuchać jazzu.

Eric Burns

Hampton Sides – „Ogar piekielny ściga mnie. Zamach na Martina Luthera Kinga i wielka obława na jego zabójcę” (informacja)

W kwietniu 1968 roku James Earl Ray przyjechał do Memphis. Wynajął obskurny pokój ze świetnym widokiem na motel Lorraine, kupił karabin snajperski i wziął na cel historię. Po oddaniu śmiertelnego strzału do Martina Luthera Kinga porzucił broń, wsiadł do białego mustanga i spokojnie odjechał...

Konkursy

Konkurs: „Rok 1920”!

W Stanach Zjednoczonych rok 1920 stanowił według Erica Burnsa zapowiedź nowej epoki w historii tego państwa o czym pisze w książce „Rok 1920. Zwiastun szalonej dekady”. Mamy dla Was jej 4 egz. do wygrania!

Maciej Zaremba

Eric Burns – „Rok 1920. Zwiastun szalonej dekady” (informacja)

W Stanach Zjednoczonych rok 1920 stanowił według autora książki zapowiedź nowej epoki w historii tego państwa. Zwiastował procesy, które będą typowe nie tylko dla dekady „szalonych lat dwudziestych”, ale i dla całego stulecia. Czas po pierwszej wojnie światowej to m.in. nowe tendencje w modzie i muzyce, wywrotowa działalność anarchistów, recesja, konflikty pracownicze, eksplozja korupcji, także na najwyższych szczeblach władzy.

Eric Burns – „Rok 1920. Zwiastun szalonej dekady” – recenzja i ocena

Polakom rok 1920 kojarzy się przede wszystkim ze zwycięstwem w wojnie polsko-bolszewickiej i ocaleniem państwowości. Znaczenie tego roku w dziejach USA jest zupełnie inne, choć nie mniej ważne.

Michał Przeperski

Sat-Okh. Polski Indianin ze snów

Sat-Okh, czyli Stanisław Supłatowicz, to postać niezwykła. Syn indiańskiego wodza i Polki, żołnierz Armii Krajowej, popularny za PRL-u pisarz, gawędziarz, osobowość telewizyjna. Wydawać by się mogło, że taki życiorys to zbyt wiele jak na jedną osobę...

Dariusz Rosiak – „Biało-czerwony. Tajemnica Sat-Okha” (informacja)

Sat-Okh – Długie Pióro, syn wodza Szewanezów i Polki, która uciekła z zesłania na Syberii. Znany także jako Stanisław Supłatowicz, żołnierz AK, marynarz, autor poczytnych książek, w środowisku polskich miłośników amerykańskiego folkloru postać kultowa. Tyle wiedzieliśmy do tej pory, tyle sam o sobie mówił.

Dyplomatyczne rozgrywki – sport a stosunki międzynarodowe

George Orwell określił niegdyś sport jako wojnę minus strzelanie. Jednakże nie zawsze ma on tak brutalne oblicze – niejednokrotnie rywalizacja sportowa występuje w służbie subtelniejszej formy stosunków międzynarodowych, czyli dyplomacji.

Paweł M. Mrowiński

Redakcja , Andrzej Kotecki

„Polska ukrzyżowana”, czyli polsko-amerykańskie plakaty wojenne

Ramię w ramię z USA, Wielką Brytanią i Kanadą. Ukrzyżowana, na tle płonących ruin. Tak Polska była przedstawiana na plakatach propagandowych wydawanych w USA w trakcie II wojny światowej.

Mirosław Olszycki - „Świat kolonialnej Ameryki Łacińskiej” - recenzja i ocena

Hiszpańska i portugalska kolonizacja Ameryki Środkowej i Południowej od swojego początku wywoływała silne kontrowersje. Czym była ekspansja tych dwóch państw w „Nowym Świecie”? Wielkim uciskiem ludności tubylczej czy procesem tworzenia się, nowej, oryginalnej i bogatej cywilizacji?

Konrad Ruzik

Opinie

Zwykły film albo eksplozja krwi. Tarantino kręci śmierć żony Polańskiego

W świat poszła informacja, że Quentin Tarantino nakręci film o zamordowaniu żony Romana Polańskiego, Sharon Tate. Czy reżyser pozwoli sobie znowu na fontanny krwi i groteskowo latające kończyny?

Walka, wolność... katar i wędkarstwo – amerykańskie plakaty propagandowe z II wojny światowej Galeria

Czy oprócz żołnierza może walczyć farmer? Czy z tłuszczu można stworzyć bombę? Kiedy okazuje się, że jedziesz na przejażdżkę z Hitlerem? Amerykańskie plakaty propagandowe potrafiły zaskakiwać pomysłowością...

Opinie

Amerykanów bój o historię

Dziś Polskę odwiedza prezydent USA, a jeszcze wczoraj w Stanach świętowano Dzień Niepodległości. To dobra okazja, żeby pochylić się nad stosunkiem Amerykanów do historii, a potrafią się oni nad nią kłócić niemal tak wprawnie jak nad postacią Donalda Trumpa. Albo jak my w Polsce.

Mat. pras. , Maciej Zaremba

Multimedia

Historia Donalda Trumpa i jego przodków w USA! video

Jego rodzina wywodząca się z Bawarii pojawia się pod koniec XIX wieku w Ameryce. Fredrich Trump jego dziad, ucieka z Bawarii by dotrzeć do USA. Jaka jest historia Donalda Trumpa, jednego z najpotężniejszych polityków na świecie? Jego biografię przedstawiają autorzy kanału "Historia w 5 minut":https://www.youtube.com/channel/UCngze_3Nx9sogT_oA3GvCdQ w portalu YouTube!

Maciej Zaremba

Wydarzenia

„Polacy w Ameryce” – polsko-amerykańska konferencja w Warce

Przed 50 laty, dzięki staraniom Polonii amerykańskiej powstało Muzeum im. Kazimierza Pułaskiego w Warce. Instytucja kultywuje pamięć o Kazimierzu Pułaskim oraz zasłużonych przedstawicielach Polonii w Stanach Zjednoczonych. Z okazji jubileuszu, 27 czerwca rozpocznie się polsko-amerykańska konferencja „POLACY w AMERYCE” („POLES in AMERICA”)!

Zimna wojna – jakie jest jej miejsce w dziejach świata?

Zmagania dwóch supermocarstw o mały włos nie zakończyły się zagładą ludzkości. Zimna wojna – jakie jest miejsce tego półwiecza pełnego napięcia w historii świata?

Odd Arne Westad

T. Clavin, B. Drury - „Serce wszystkiego co istnieje. Nieznana historia Czerwonej Chmury, wodza Siuksów” - recenzja i ocena

Amerykanie najdłuższą wojnę w swojej historii toczyli przez niemal 300 lat. Ich przeciwnikiem byli rdzenni mieszkańcy kontynentu północnoamerykańskiego. Koloniści tę wojnę wygrali, ale nie była ona ani łatwa ani przyjemna. Zwłaszcza gdy naprzeciwko stawał tak inteligentny wódz jak Czerwona Chmura.

Czerwona Chmura poznaje blade twarze

Zagłada Indian jest jednym z najmroczniejszych rozdziałów w historii USA. Kontakty Indian z Amerykanami od początku były naznaczone kłamstwem, manipulacją i brutalnością.

Bob Drury, Tom Clavin

Krwawy deszcz z Czerwonej Chmury. Jak Indianie bronili się przed kolonizacją

Indianie Ameryki Północnej bez wątpienia przegrali walkę o ziemię i dominację na kontynencie z europejskimi osadnikami. Nie oznacza to jednak, że poddali się łatwo – zdarzały się im wręcz naprawdę spore zwycięstwa w walkach.

Tom Clavin, Bob Drury – „Serce wszystkiego co istnieje. Nieznana historia Czerwonej Chmury, wodza Siuksów” (informacja)

Czerwona Chmura to jedyny Indianin, który zdołał pokonać armię Stanów Zjednoczonych i narzucić jej pokój na własnych warunkach. Bob Drury i Tom Clavin malują biografię wodza w żywych barwach, a w tle kreślą sylwetki jego towarzyszy, rywali i nieprzyjaciół. Ta książka to również dramatyczna kronika ostatecznego starcia amerykańskich cywilizacji i hołd oddany rdzennym mieszkańcom Wielkich Równin.

Kartografia propagandowa. Cyfrowa kolekcja niezwykłych map

Biblioteka Uniwersytetu Cornella (USA) udostępniła na swojej stronie internetowej kolekcję niezwykle barwnych, propagandowych map. Zbiory obejmują dzieła od średniowiecza do współczesności. Jak zmieniała się kartografia propagandowa?

Antoni Olbrychski

„1898. Ostatni Hiszpanie na Filipinach” – reż. Salvador Calvo – recenzja i ocena filmu

Film „1898. Ostatni Hiszpanie na Filipinach” pokazuje epizod z czasów wojny hiszpańsko-amerykańskiej na Filipinach. Hiszpanie bronili się w ufortyfikowanym kościele przez ponad rok, by poddać się jako ostatni garnizon na archipelagu. Czy warto zapoznać się z filmową wersją tej historii?

Kamil Książek

Henry Kissinger - „Dyplomacja” - recenzja i ocena

Kiedy Richard Nixon objął urząd Prezydenta USA, Stany Zjednoczone stanęły przed nierozwiązywalnym problemem – wojną w Wietnamie. Szansa na zwycięskie zakończenie konfliktu była mikra. I wtedy pojawił się Henry Kissinger.

Odkurzmy Naczelnika!

26 kwietnia ukazał się nowy Pomocnik Historyczny POLITYKI z serii Biografie: Tadeusz Kościuszko. W 2017 r. upływa od jego śmierci 200 lat. Przez ten czas był czczony na wszelkie możliwe sposoby. Stawiano go kolejnym pokoleniom za wzór, bohatera narodowego, patrioty, ojca ludu itp. Stał się postacią tak pomnikową, tak zakrzepłą w spiżu, aż przestał być postrzegany jako interesujący człowiek, który może nam jeszcze coś niebanalnego powiedzieć.

Howard Blum – „Szpiedzy Kajzera” – recenzja i ocena

Lubię książki, których autorzy opisują nową nieznaną przestrzeń. Do tego typu pozycji zalicza się książka Howarda Bluma.

Jakub Ciechanowski

Rommel, Żukow, Patton... generałowie II wojny światowej, których warto znać Galeria

Dowodzili na froncie wschodnim i zachodnim, Afryce i dalekiej Azji. Do dziś ich operacjami interesują się miłośnicy historii wojskowości. Oto generałowie II wojny światowej, których warto znać. A które postacie Wy byście tu umieścili?

Tomasz Leszkowicz

Estelle Clark, czyli jak Stasia Zwolińska podbiła Hollywood

Estelle Clark: nieznana gwiazda kina? W latach 20. XX wieku w Stanach Zjednoczonych próbowało zrobić karierę wielu artystów polskiego pochodzenia. Jedną z takich osób była Stasia Zwolińska, która jako Estelle Clark zagrała w kilkunastu filmach niemych i została jedną z twarzy słynnej wytwórni Metro-Goldwyn-Meyer.

Marek Teler

Musicale: historia gatunku

Musicale filmowe, choć często wyszydzane i wyśmiewane, mogą poszczycić się niebanalną historią gatunku. Najczęściej bawią i śmieszą, choć nieraz zmuszają także do refleksji…

Agata Łysakowska-Trzoss

Jan z Kolna i zagadka polskiego odkrywcy Ameryki

Jan z Kolna, polski żeglarz, miał dotrzeć przez Atlantyk do Ameryki, kilkanaście lat przed Krzysztofem Kolumbem. Tak głosi legenda stworzona w XIX wieku. Niestety, mimo licznych form upamiętnienia tej postaci w Polsce, wciąż nie udało się nikomu udowodnić jej prawdziwego nazwiska, narodowości jak i samego istnienia.

Mateusz Będkowski

Newsy

Codzienność podbitych Azteków. W Polsce trwają badania nad niezwykłym dokumentem

Kilkanaście lat temu w Krakowie odkryto dokument, spisany prawdopodobnie z polecenia Hernana Cortesa. Aktualnie polscy badacze pracują nad jego tłumaczeniem. Co można wyczytać z tego niezwykłego źródła?

Nauka w Polsce

„Jackie” – reż. Pablo Larraín – recenzja i ocena filmu

Kiedy w 1963 roku świat wstrzymał oddech, ona znalazła się w centrum wydarzeń. Jackie Kennedy musiała zmierzyć się z olbrzymią traumą – tragiczną śmiercią męża, zamordowanego u jej boku. Pablo Larraín w swoim najnowszym filmie „Jackie” rysuje portret pierwszej damy w tym krytycznym momencie jej życia.

Agnieszka Woch

„Nowa Historia Meksyku” – red. Erik Velasquez Garcia – recenzja i ocena

„Meksyk jest krajem nierówności. Nigdzie indziej nie istnieje straszliwsza nierówność w podziale bogactwa i poziomie cywilizacyjnym”. To stwierdzenie XIX wiecznego niemieckiego podróżnika Aleksandra von Humboldta ukazuje główny problem Meksyku. Zmagania z nim trwają przynajmniej od uzyskania niepodległości w 1821 roku.

Konrad Ruzik

Pearl Harbor

Pearl Harbor zmieniło losy walki o Pacyfik. W 1919 roku japońscy żołnierze maszerowali u boku Brytyjczyków na defiladzie w Londynie. Wspólnie z nimi świętowali zakończenie I wojny światowej. W ciągu zaledwie dwudziestu lat ich relacje z Anglosasami uległy diametralnej zmianie. Co doprowadziło Japonię do odwrócenia się od świata Zachodu i rozpętania straszliwej wojny na Pacyfiku?

Jakub Ciechanowski

Zakład Fikcyjnej Archeologii. Co o nas kiedyś pomyślą badacze?

Pokiereszowany fragment logo znanej firmy meblarskiej wisi na suficie. Obok podpis: „I poł. XXI w., styl skandynawski, znaleziono w okolicach Greenpoint”. Oto Zakład Fikcyjnej Archeologii.

Antoni Olbrychski

Wywiady

Temat drugiej wojny światowej ciągle nie jest zakończony

Do Ośrodka Badań nad Totalitaryzmami im. Witolda Pileckiego trafią dokumenty z Instytutu Hoovera w Stanford, dotyczące ofiar okupacji sowieckiej z lat 1939-1941. Z doktorem Maciejem Siekierskim, archiwistą i opiekunem Kolekcji Europejskiej tej instytucji, rozmawia Bartosz Bolesławski.

Bartosz Bolesławski

Marek Teler , Michał Rogalski

Alaska, czyli rosyjska Ameryka

Alaska to największy stan USA. Nie zawsze jednak należała do Stanów. Od początku XVII wieku imperium rosyjskie stale zajmowało nowe terytoria. Gdzie stanął rosyjski żołnierz, tam po wsze czasy miała już być Rosja. Ale zdarzył się zupełnie niezwykły wyjątek od tej reguły: Rosja sprzedała Alaskę rządowi w Waszyngtonie. Dlaczego?

Andrzej Andrusiewicz

Multimedia

Co mówią o nas bohaterowie popkultury? audio

Robin Hood, Rambo, Marty McFly – co łączy tych bohaterów filmów, które wciąż z przyjemnością oglądamy? Zapraszamy do wysłuchania rozmowy z Michałem Rogalskim, autorem e-booka „Bohaterowie popkultury: od Robin Hooda do Rambo”.

Lemmy Kilmister, David Bowie: żywoty równoległe

Lemmy Kilmister, lider Motörhead zmarł rok temu. Dwa tygodnie później odszedł David Bowie. Postaci te łączą nie tylko daty zgonu, ale i daty narodzin – Bowie był od Lemmy’ego młodszy o 381 dni. Choć Kilmister sprzedał mniej płyt, to obaj stali się ikonami popkultury. I choć byli postaciami tak różnymi, to ich życiorysy są niewątpliwie dobrym punktem wyjścia dla opowieści o jednej z najbardziej dynamicznych epok w historii muzyki.

Michał Rogalski

CIA ujawnia kolekcję historycznych map!

Strategiczne mapy, opracowywane przez CIA od lat 40., były skrzętnie ukrywane przed wzrokiem postronnych obserwatorów. Aż do teraz.

Antoni Olbrychski

1968: wojna w Wietnamie

W końcu lat 60. ważyły się szale zwycięstwa wojny w Wietnamie. Choć Amerykanie byli coraz silniejsi, zwycięstwo coraz bardziej wymykało im się z rąk...

Przemysław Benken