Europa Wschodnia

Leszek Podhorodecki – „Dzieje Ukrainy”

Leszek Podhorodecki mierzy się z trudną historią, która łączy Polaków i Ukraińców. Co mamy wspólnego z Ukrainą, a co nas dzieli? Książka „Dzieje Ukrainy” jest próbą odpowiedzi na to pytanie. Wprowadza czytelnika w zawiłe dzieje naszych sąsiadów.

Jedyny Polak w kosmosie: historia Mirosława Hermaszewskiego

Mirosław Hermaszewski jest pierwszym i, jak dotąd, jedynym polskim obywatelem, który przebywał w kosmosie. Co doprowadziło do tego, że został astronautą i jakie były efekty misji, w której uczestniczył?

Mateusz Będkowski

„Rok 1612: Kroniki wielkiej smuty”, czyli kino w służbie rosyjskiej propagandy

Rosyjski film „1612: Kroniki Wielkiej Smuty”, który na ekranach kin pojawił się 1 listopada 2007 roku, miał nauczyć Rosjan historii i rozbudzić wśród nich uczucia patriotyczne. Jak z perspektywy pierwszego aspektu wypada ta produkcja? Na to pytanie spróbujemy odpowiedzieć w naszej analizie.

Maksymilian Krasoń

Jak oceniać panowanie Stanisława Augusta Poniatowskiego?

Stanisław August Poniatowski rządził w latach 1764–1795. Czy ostatni król państwa polsko-litewskiego, wielokrotnie upokarzany przez rosyjskiego protektora, zasłużył na niesławę? Czy może należy uznać go za pracowitego państwowca i reformatora?

Piotr Bejrowski

Redakcyjne

Skąd całe to zło? E-booki Histmaga na pomoc Ukrainie

Pomoc Ukrainie jest w dalszym ciągu bardzo potrzebna. Aby wesprzeć ludzi pokrzywdzonych przez rosyjską agresję, przekażemy Polskiej Akcji Humanitarnej 30% ze sprzedaży w naszym sklepie e-booków z kategorii „Dla Ukrainy”, związanych tematycznie z problematyką wschodnią oraz wyjaśniających historyczne aspekty imperialistycznych zakusów Rosji. Akcja trwa w dniach 11 - 17 IV.

Redakcja

„Przerwane biografie. Relacje deportowanych z Polski w głąb Sowietów 1940–41” – recenzja i ocena

To niełatwa lektura. Dramat tysięcy Polaków wywiezionych na nieludzką ziemię naznaczony był głodem, pracą ponad siły i śmiercią.

Wojciech Sobański

Marcin Faliński, Rafał Banaś – „W czerwonej sieci” – recenzja i ocena

Kulisy zamachu na Jana Pawła II analizowano już wielokrotnie. Wiadomo, że jednym z zamachowców był Mehmet Ali Ağca, a trop wskazuje na udział bułgarskiej bezpieki działającej pod kierunkiem sowieckich służb. Wśród wielu pytań krążących wokół zamachu wciąż otwarta pozostaje kwestia: kto, oprócz Ağcy, strzelał do papieża 13 maja 1981 roku? Na to pytanie w zaskakujący sposób próbują odpowiedzieć Marcin Faliński i Rafał Banaś w szpiegowskiej powieści, która nieprzypadkowo została zatytułowana „W czerwonej sieci”.

Maciej Gach

Krym: historia półwyspu od Związku Radzieckiego do Autonomicznej Republiki

Przynależność Półwyspu Krymskiego jest jednym z najważniejszych tematów sporu między Rosją a Ukrainą. O trudnej historii Krymu w latach 1921-2005 pisze historyk dr Dariusz Wierzchoś.

Dariusz Wierzchoś

Magdalena Mikrut-Majeranek

Sabina Waszut – „Pod stepowym niebem. Emigranci” (tom 3) – recenzja i ocena

„Pod stepowym niebem” to kolejna powieść Sabiny Waszut przybliżająca wojenne dzieje Polaków. Bohaterowie wykreowani przez chorzowską pisarkę zostali zmuszeni do opuszczenia rodzinnego Stanisławowa i zesłani do niegościnnego Kazachstanu. Czy uda im się przetrwać tułaczkę? Czy wrócą do domu?

Archibald Gordon Macdonell

Iława Pruska i Frydland. Ku zakończeniu wojny z IV Koalicją

Bitwa pod Iławą Pruską stoczona w lutym 1807 roku okazała się jedną z najkrwawszych w w epoce napoleońskiej. Kolejna, pod Frydlandem (43 km od Królewca), zaowocowała zakończeniem wojny z IV Koalicją, Jej efektem był pokój w Tylży. Dla Polaków szczególnie ważny – uznano wówczas istnienie Księstwa Warszawskiego.

Marcin Faliński, Rafał Barnaś

„Mały Katyń”. Obława Augustowska – największa powojenna sowiecka łapanka w Europie

Obława augustowska została przeprowadzona między 12 a 19 lipca 1945 roku przez oddziały NKWD i Armii Czerwonej. Jej celem było rozbicie oddziałów podziemia antykomunistycznego w rejonie Suwałk i Augustowa. Zamordowano około 600 osób. Ciał ofiar dotąd nie udało się odnaleźć.

Zbigniew Kulikowski

Beletrystyka

Cel: zabić papieża

Wybór Jana Pawła II na Stolicę Piotrową spowodował ogromne poruszenie w Moskwie. Za zamkniętymi drzwiami Zarządu Głównego KGB przystąpiono do opracowania planu wyeliminowania polskiego papieża...

Magdalena Mikrut-Majeranek

Muzeum w Mariupolu zostało zbombardowane przez Rosjan

Mariupol to miasto-ruina. Położona we wschodniej Ukrainie miejscowość w marcu 2022 otrzymała miano ukraińskiego Miasta-Bohatera. Rosjanie zbombardowali tu wiele ważnych obiektów, w tym m.in. teatr, a ostatnio także muzeum.

Mat. pras. , Magdalena Mikrut-Majeranek

Zniszczono Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie-Piatichatkach

Rosjanie zrzucili bombę kasetową na Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu znajdujący się w Charkowie-Piatichatkach. Spoczywają tam ofiary stalinowskiej czystki z lat 1937-38 oraz oficerowie Wojska Polskiego rozstrzelani podczas zbrodni katyńskiej w 1940 roku.

Zimnowojenne szachy: historia meczu Fischer vs. Spasski

Tysiące osób obserwowało każdy ruch wybitnych szachistów. Dwaj mistrzowie reprezentujący wrogie obozy, byli głęboko zamyśleni. Czy zdawali sobie sprawę z wagi tego pojedynku w Waszyngtonie i Moskwie? Jeden błąd mógł zdecydować o porażce. A znaczenie zwycięstwa nad odwiecznym rywalem wybiegało daleko poza świat szachów.

Michał Danowski

Ostatnia wyprawa Rzeczypospolitej na Moskwę. Kampania zadnieprzańska 1663–1664

Wydawało się, że pogrążona w rywalizacji pomiędzy związkami wojskowymi Rzeczypospolita nie podejmie już większych działań przeciwko Moskwie. Zbuntowanych żołnierzy udało się jednak uspokoić i strona polsko-litewska przystąpiła do operacji, której najważniejszym celem było dotarcie na Kreml i podyktowanie tam warunków pokoju. Bez wątpienia, jeżeli chodzi o bitwy polowe, armia rosyjska ustępowała wojskom polsko-litewskim. Przed Rzecząpospolitą stanęła olbrzymia szansa.

Marek Groszkowski

Tim Weiner – „Szaleństwo i chwała. Wojna polityczna pomiędzy Stanami Zjednoczonymi a Rosją, 1945–2020” – recenzja i ocena

Czy Zimna Wojna zakończyła się wraz z rozpadem Związku Sowieckiego? Czy rywalizacja między światowymi mocarstwami przybrała wtedy inną formę? A może… Zimna Wojna wcale się nie skończyła, tylko wciąż trwa, w innej postaci? Te pytania możemy zadawać sobie przy lekturze książki Tima Weinera „Szaleństwo i chwała”.

Michał Gadziński

Ciekawostki i rocznice

Simo Häyhä: fińska Biała Śmierć

505 potwierdzonych trafień z karabinu snajperskiego wyposażonego wyłącznie w muszkę i szczerbinkę, dodatkowo dwustu zabitych wrogów z broni krótkiej – takim bilansem ofiar wojny zimowej legitymuje się Simo Häyhä, najbardziej efektywny strzelec wyborowy w historii.

Krzysztof Gońda

Nicefor Czernichowski – polski władca na Syberii

Nicefor Czernichowski – polski jeniec wojenny i zesłaniec, który założył na Syberii własne minipaństwo i prowadził z Chinami korespondencję w języku polskim. Niezwykła historia szlachcica z iście ułańską fantazją.

Roman Sidorski

Wydarzenia

Hołodomor. Mechanizmy zbrodniczej polityki gospodarczej | spotkanie online

W czwartek 17 marca o godz. 18.00 Instytut Pileckiego zaprasza na dyskusję online „Hołodomor. Mechanizmy zbrodniczej polityki gospodarczej”, prowadzoną przez dr. hab. Andrzeja Zawistowskiego. Tym razem jego gośćmi będą: prof. dr hab. Igor Hałagida (Uniwersytet Gdański) oraz dr Damian Markowski (IPN).

Ukraina i Rosja - Historia na mapach i tezy Putina Video

W najnowszym filmie na kanale ThrashingMadPL autor porównuje tezy prezydenta Rosji Władimira Putina na temat Ukrainy z faktyczną historią obydwu krajów za pośrednictwem map. Warto to zobaczyć!

Mateusz Balcerkiewicz

Beletrystyka

Ostatni list z Kozielska

Kwiecień 1940 roku. Jeszcze rok wcześniej życie w Stanisławowie toczyło się normalnie. Tragedia wrześniowa zmieniła wszystko. Jelscy nie mogli być pewni przyszłości. Szczególnym talizmanem dla Olgi był list od męża, Ildefonsa, lekarza i oficera Wojska Polskiego. Dodawał otuchy w tych potwornych czasach. Został on napisany w styczniu 1940 roku, w obozie jenieckim w Kozielsku...

Sabina Waszut

Majdan, Krym, wojna w Donbasie: historia Ukrainy 2014-2022

Historia Ukrainy w latach 2014-2022 jest burzliwa. Ukraina znajduje się w bardzo niekorzystnym położeniu geopolitycznym. Granicząca z nią Rosja od dawna destabilizowała kraj, lecz imperialna polityka Kremla wielokrotnie spotykała opór. Majdan w Kijowie, aneksja Krymu i wojna w Donbasie stanowią ważne elementy historii konfliktu rosyjsko-ukraińskiego.

Natalia Stawarz

Jak NATO rozszerzało się na wschód?

„Czas usuwania starych dyktatorów szybko mija; nadszedł czas budowy nowych demokracji” – powiedział w marcu 1990 roku sekretarz stanu USA James Baker. Związek Sowiecki upadał, a Niemcy znalazły się na drodze do zjednoczenia. Kraje Europy Środkowo-Wschodniej, które zrzucały właśnie jarzmo komunizmu, zapragnęły w końcu decydować o własnym losie.

Tim Weiner

Wywiady

Co dalej z Rosją, Ukrainą i Europą? Rozmowa z historykiem

Czy agresja Rosji na Ukrainę przypomina dawniejsze postępowanie Stalina? Czy wojny można byłoby uniknąć, jeśli Ukraina nie oddałaby broni jądrowej? Jaka przyszłość czeka Europę? Między innymi o tych kwestiach rozmawialiśmy z dr. Bartłomiejem Gajosem, historykiem z Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia.

Mateusz Balcerkiewicz

Mateusz Balcerkiewicz , Natalia Stawarz

Wojna pięciodniowa w Gruzji - analiza wydarzeń Video

W obliczu rosyjskiej inwazji na Ukrainę warto przypomnieć sobie wydarzenia, które w 2008 roku rozegrały się w Gruzji. Analizy tamtego konfliktu na swoim kanale dokonał Marcin Strzyżewski. Zobaczcie sami!

Ciekawostki i rocznice

Sowieckie i rosyjskie interwencje wojskowe

W obliczu rosyjskiego ataku na Ukrainę warto przypomnieć inne przypadki zbrojnego zaangażowania euroazjatyckiego mocarstwa, do jakich w przeszłości dochodziło na obszarach do niego przyległych czy uważanych za strefę wpływów. Przybliżamy tamte sytuacje oraz ich geopolityczny kontekst. Jak przebiegały sowieckie i rosyjskie interwencje wojskowe?

Bartłomiej Michalczyk

Dlaczego Rosja chce być imperium? Odcinek programu „Polihistor”

Dlaczego Rosja chce być imperium? Jakim politykiem jest Władimir Putin? Czy gadulstwo Gorbaczowa doprowadziło do rozpadu ZSRR? Czego obawiają się elity rosyjskie? Zobaczcie poniższy odcinek „Polihistora” z września 2021 r.!

Redakcja

Hemofilia w carskiej rodzinie

Hemofilia miała ogromny wpływ na losy carskiej Rosji. Gdy w sierpniu 1904 roku urodził się carewicz Aleksy, szybko przekonano się, że następca tronu cierpi na tę podstępną chorobę.

Jürgen Thorwald

Dziennik z tajemniczej wyprawy Igora Diatłowa

W nocy z 1 na 2 lutego 1959 roku na jednej z przełęczy północnego Uralu doszło do niewyjaśnionej tragedii. Na cześć przywódcy całej wyprawy, Igora Diatłowa, przełęcz tę nazwano jego nazwiskiem. Po odtajnieniu akt w 2009 roku, sprawa wzbudziła zainteresowanie historyków i dziennikarzy.

Anna Matwiejewa

Violetta Wiernicka – „Rosjanie w Polsce. Czas zaborów 1795-1915” – recenzja i ocena

Trudno dziś recenzować publikację poruszającą temat obecności Rosjan na ziemiach polskich w okresie zaborów, zwłaszcza obserwując współczesne działania Moskwy. Czy warto sięgnąć po książkę Violetty Wiernickiej?

Ewelina Piątkowska

Michał Klimecki – „Krym, Donieck, Ługańsk 2014–2015” – recenzja i ocena

„Krym, Donieck, Ługańsk 2014–2015” to jedna z pierwszych prób przedstawienia konfliktu toczącego się niedaleko naszych granic kilka lat temu. Jest to trudne zadanie, ale podjął się niego prof. Michał Klimecki. Jak na trudności, z którymi musiał się zetknąć, efekt jest zadowalający.

Michał Staniszewski

Mat. pras. , Jakub Jagodziński

Paweł Wakuła – „Bjorn. Oczy smoka” – recenzja i ocena

Paweł Wakuła po raz trzeci zabiera czytelnika w fascynującą podróż do świata wikingów, którzy w tej części opowieści wyruszyli na południowy wschód – w kierunku Bosforu i Morza Egejskiego. Jak wyglądało spotkanie dzielnego Bjørna ze smokiem?

Piotr Bejrowski

Ciekawostki i rocznice

Jak Polacy zesłani na Syberię spędzali Wigilię?

Wigilia to czas spędzany najczęściej na wspólnej kolacji w rodzinnym gronie. Jak ten dzień obchodzili w XIX wieku Polacy zesłani na Syberię? Oto poruszające wspomnienia opublikowane w Stanach Zjednoczonych przez Polkę zesłaną do Czerdynia.

Beletrystyka

Szalony plan Bjørna: wyprawa na Kijów

Bjørn Stenskalle – młody, ale już doświadczony wojownik ma plan. Wie, jak otworzyć bramy potężnego grodu Rusów.

Paweł Wakuła

Witold Szabłowski – „Rosja od kuchni” – recenzja i ocena

Najnowsza książka Witolda Szabłowskiego skupia się na kulinarnej stronie Rosji. Historie kucharzy pozwalają czytelnikom dowiedzieć się, jak jadali Lenin i Stalin, jak wyglądały przyjęcia za czasów Breżniewa oraz czym karmiono pierwszych kosmonautów.

Iwona Szymichowska

Polska – najsłabsze ogniwo bloku wschodniego?

Wywiady mylą się częściej niż meteorolodzy. Jednak w połowie 1977 roku analitycy z CIA przewidywali wybuch niezadowolenia społecznego w Polsce w ciągu trzech najbliższych lat. Zakładali, że decydenci w Moskwie i Warszawie będą chcieli zaprowadzić „porządek” przy użyciu polskich sił. Mieli rację.

Andrzej Paczkowski

Hitler i jego wojna na wyniszczenie

Niemcy planowały wojnę, jakiej świat nie widział. Obmyślano największą inwazję w dziejach, mającą zarazem doprowadzić do niewyobrażalnych zniszczeń na podbitych terenach. Zaledwie kilka dni przed atakiem dowódcy SS spotkali się na zamku Wewelsburg; Heinrich Himmler oświadczył wówczas, że na terytoriach, które miały znaleźć się pod okupacją, zginie „trzydzieści milionów ludzi”.

Laurence Rees

Paweł Wakuła – „Bjorn. Oczy smoka”

W książce „Bjorn. Oczy smoka” Paweł Wakuła zabiera Czytelnika w fascynującą podróż do świata wikingów, którzy nie tylko grabili i podbijali zachodnie ziemie, ale również aktywnie działali na Wschodzie. Tym razem Bjørn opowiada o swoich przygodach nad Dnieprem i Bosforem.

„Polacy i Ukraińcy. Dzieje sąsiedztwa. Prawdy i mity. Wojny i pokoje” – nowy numer Pomocnika Historycznego POLITYKI

8 grudnia ukazało się nowe wydanie Pomocnika Historycznego POLITYKI „Polacy i Ukraińcy. Dzieje sąsiedztwa. Prawdy i mity, wojny i pokoje". Sąsiedzi Polaków zza Buga, Ukraińcy, wywodzą swoje pochodzenie z Rusi Kijowskiej i Kozaczyzny. Mamy zatem do czynienia z sąsiedztwem już od początków Słowiańszczyzny w Europie Środkowo-Wschodniej, choć powiedzmy też od razu, że było to sąsiedztwo od początku niełatwe.

Iluzja stabilizacji? Stosunki PL-ZSRR w latach 20-tych: nowy odcinek programu „Polihistor”

Czy normalizacja stosunków między Warszawą a Moskwą była możliwa w latach dwudziestych? Czy sowieccy dyplomaci trafnie odczytywali wydarzenia nad Wisłą? Dlaczego polska dyplomacja milczała o Wielkim Głodzie na Ukrainie? Odpowiedzi na te i wiele innych pytań usłyszycie w nowym odcinku „Polihistora”!

Spirydon Putin – nadworny kucharz Lenina i Stalina

Dziadek Władimira Putina, obecnego prezydenta Rosji, cieszył się dużym zaufaniem ze strony bolszewickich dyktatorów, skoro zyskał przywilej gotowania dla nich posiłków. Wokół Spirydona Putina narosło jednak wiele mitów i legend. Tak przecież działa propaganda.

Witold Szabłowski

Wywiady

Witold Szabłowski: Rosja jest mistrzem w wykorzystywaniu kuchni do celów propagandowych

O Związku Radzieckim napisano już sporo. Mało jednak powiedziano o tym, jak kraj rosyjski działał i działa po dziś dzień od kuchni. Jak przywódcy radzieccy wykorzystywali kuchnię do celów propagandowych? Dlaczego Lenin – przywódca rewolucji proletariackiej – posiadał własną kucharkę oraz jak za pomocą jedzenia próbowano umilić śmierć ludziom pracującym przy awarii reaktora w Czarnobylu? O tym opowiada Witold Szabłowski, autor książki „Rosja od kuchni. Jak zbudować imperium nożem, chochlą i widelcem”.

Natalia Pochroń

Konferencja „Stalin wobec sąsiadów 1939–1945”

30 listopada 2021 roku odbędzie się organizowana przez Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia konferencja poświęcona dyplomacji stalinowskiej Rosji.

Mat. pras.

Listopadowe nowości Wydawnictwa Wielka Litera – zobaczcie!

Książka „Starcie tyranów. Hitler i Stalin – sojusznicy i wrogowie” to kulminacja trzydziestu lat pracy badawczej brytyjskiego historyka Laurence’a Reesa. Analizuje on działania obu tyranów podczas największej i najkrwawszej wojny w dziejach. Z kolei w książce „Wojna polsko-jaruzelska. Stan wojenny, czyli kontrrewolucja generałów” Andrzej Paczkowski stara się opisać mechanizm przygotowań i przebieg stanu wojennego, biorąc pod uwagę działania z jednej strony napastnika, czyli władz PRL i ich moskiewskiego patrona, z drugiej zaś „Solidarności” będącej ofiarą agresji.

Jaki był stosunek Józefa Piłsudskiego wobec emigracji rosyjskiej?

Piłsudski uważał, że imperialną Rosję można było pokonać jedynie przez uwolnienie spod carskiego jarzma uciśnionych narodów. Jak odnosił się do mniejszości i emigracji rosyjskiej?

Łukasz Dryblak

Agenci wpływu i pożyteczni idioci. Komuniści w Polsce na początku lat dwudziestych

Działalność komunistów w przedwojennej Polsce była nielegalna. I choć ofensywa bolszewicka w 1920 roku obnażyła rzeczywiste cele Moskwy, to jednak klęska Armii Czerwonej bynajmniej nie zahamowała aktywności gorliwych wyznawców rewolucji.

Marcin Jurek

Wielka smuta w pamięci historycznej Polaków i Rosjan. Nowy odcinek programu „Polihistor”

Czy królewicz Władysław miał szansę na długie panowanie w Moskwie? Czym tak naprawdę był tzw. „hołd ruski”? Co świętują Rosjanie 4 listopada? Odpowiedzi na te i wiele innych pytań poznacie, oglądając nowy odcinek „Polihistora”!

CORONA – najnowocześniejszy system wywiadowczy zimnej wojny

Rosnące napięcia na linii USA–ZSRR sprawiły, że lata 50. XX wieku były jednym z „najgorętszych” okresów zimnej wojny. Wówczas doszło też do przełomu w technologii wywiadowczej, którego częścią były szpiegowskie satelity programu CORONA. Dlaczego powstały? Jak działały?

Michał Kłodziński

Joanna Rączka (Dom Spotkań z Historią)

Wędrówki po historii mówionej (odc.3)

czyli subiektywny przewodnik po relacjach świadków historii. Odcinek 3: Pamięć i konstruowanie przeszłości.

Peter Conradi – „Krwawy rzeźnik” – recenzja i ocena

„Rzeźnik z Rostowa” był jednym z najbardziej brutalnych seryjnych morderców XX wieku, który umykał wymiarowi sprawiedliwości przez kilkanaście lat. Historia jego zbrodni jest szokująca, jednak czego dowiemy się, kiedy zagłębimy się w jego psychikę?

Iwona Szymichowska

„Rzeźnik z Rostowa” i jego kolejna ofiara

Gdy Związek Sowiecki wkraczał w decydującą fazę pierestrojki, Andriej Czikatiło, czyli „Rzeźnik z Rostowa”, uderzył po raz kolejny. Szesnastoletnia Tatiana Ryżkowa była jego 41. ofiarą.

Peter Conradi

Bułgaria: Odkryto zestaw ekskluzywnych naczyń kuchennych w willi rzymskiego oficera

Zestaw kilkunastu ekskluzywnych naczyń kuchennych odkrył zespół polskich archeologów w willi rzymskiego oficera w obozie legionowym Novae w dzisiejszej Bułgarii. Znalazły się w nim garnki z pokrywkami, miski, kubki, a nawet kufel, który przypomina formą dzisiejsze szklanki do picia złotego trunku.

Nauka w Polsce

Z kwatery Hitlera do NATO. Adolf Heusinger i powstanie Bundeswehry

Czy jeden oficer mógł w ciągu kilkunastu lat przejść drogę z Wilczego Szańca do Pentagonu? Biografia pewnego niemieckiego sztabowca pokazuje, że przy odpowiednim zbiegu okoliczności było to nie tylko możliwe, ale i naturalne. Adolf Heusinger, bo o nim mowa, w swojej karierze służył zarówno Adolfowi Hitlerowi, jak i Konradowi Adenauerowi.

Tomasz Leszkowicz

Przemysław Słowiński, Teresa Kowalik

Bydlęce wagony

Deportacje na nieludzką ziemię, bydlęce wagony, tysiące kilometrów, śmiertelny mróz – to pamięć o sowieckim piekle. Wagony bydlęce (ang. Cattle Trucks) są wagonami służącymi do przewożenia krów i innych zwierząt. W takich wagonach wywożono ludzi na Syberię.

„Sowiecka Norymberga”: procesy japońskich zbrodniarzy wojennych w Chabarowsku

Po zakończeniu II wojny światowej odbywały się liczne procesy zbrodniarzy wojennych i kolaborantów państw Osi. Międzynarodowe Trybunały Wojskowe działały w Norymberdze i Tokio. Również ZSRR urządziło w Chabarowsku swój własny proces, który miał silny wymiar propagandowy.

Kacper Walczak

Polscy katolicy w ZSRS

W wyniku rozbiorów Rzeczypospolitej pod koniec XVIII w. w granicach imperium carskiego znalazła się jej wschodnia część z liczną ludnością katolicką. Byli to zarówno łacinnicy, jak i przedstawiciele katolików obrządku wschodniego. Wśród nich największą grupę stanowiły osoby utożsamiające się z narodowością polską. W XIX w. Kościół rzymskokatolicki posiadał na tych terenach 15 diecezji oraz kilkaset parafii i klasztorów. Ponieważ jednak uważany był w Rosji za „wyznanie obce”, skrępowany był dotkliwymi ograniczeniami i poniósł ogromne straty.

Wywiady

„Polscy dyplomaci niewiele mogli pomóc w kwestii obrządku religijnego Polaków mieszkających w Związku Sowieckim”

„Polscy dyplomaci niewiele mogli pomóc w kwestii obrządku religijnego Polaków mieszkających w Związku Sowieckim. Traktat ryski związał im ręce” – powiedział zmarły 30 grudnia 2020 roku ksiądz profesor Roman Dzwonkowski, pallotyn, wybitny znawca dziejów kościoła katolickiego w ZSRR, autor między innymi „Leksykonu duchowieństwa polskiego represjonowanego w ZSRS 1939–1988” w rozmowie z Bartłomiejem Gajosem.