Historia kultury i sztuki

Polka w Hollywood. Janina Smolińska i amerykański sen

Niewielu jest Polaków, którzy osiągnęli ogromne sukcesy w Hollywood. W dwudziestoleciu międzywojennym było ich kilku. Historia Janiny Smolińskiej, która próbowała wtedy zawojować wytwórnie filmowe Los Angeles, pokazuje przy tym, że amerykański sen może zakończyć się równie prędko, jak zacząć.

Marek Teler

Jarosław Dudek – „Chazarowie: Polityka, kultura, religia” – recenzja i ocena

Chazarowie to bez wątpienia lud tajemniczy i zagadkowy. Jerzy Strzelczyk zalicza ich do „zapomnianych narodów Europy”. Dziś możemy ich poznać na nowo.

Mateusz Okoński

Reklamy

Antoni Słonimski w roli przewodnika po Warszawie

Twórczość poetycka Słonimskiego, odnosząca się do jego rodzinnego miasta, wpisuje się na jedno z pierwszych miejsc w dziejach gatunku poezji poświęconej Warszawie. W czterdziestą rocznicę śmierci pisarza nakładem PIW-u ukazała się Warszawa Antoniego Słonimskiego, książka Tomasza Lerskiego, która przenosi Czytelnika w niezwykłą podróż po stolicy widzianej oczami jednego ze skamandrytów.

Reklama

Mroczny Szeol, niebiański Eden. Śmierć w kulturze judaistycznej

Jakie zagrożenia i perspektywy czekają na duszę po śmierci według tradycji judaistycznej? Czym są Szeol i Eden?

Justyna Żukowska-Łyko

Henryk Sienkiewicz planował drugą Trylogię – o czasach Sobieskiego! 7 utworów, których noblista nigdy nie dokończył

Powieść o Waszyngtonie, kolejna wielka epopeja chrześcijańska z czasów Juliana Apostaty czy nowa trylogia zakończona bitwą pod Wiedniem – jakie ciekawe powieści i nowele miał w planach Henryk Sienkiewicz, ale nigdy ich nie zrealizował?

Anna Czerwińska-Rydel – „Piórem czy mieczem. Opowieść o Henryku Sienkiewiczu” – recenzja i ocena

Przedstawić postać Sienkiewicza w taki sposób, aby zainteresować dzieci w wieku Janka Muzykanta czy Nel Rawlison to nie lada wyzwanie. Czy udało się to autorce „Piórem czy Mieczem”?

Uwe Rada – „Adriatyk. Miejsca, ludzie, historie” – recenzja i ocena

Czasami, aby odbyć podróż marzeń, nie potrzeba ani pieniędzy, ani bagażu. Wystarczy książka.

Dorota Kwaśniewicz

Eric Hobsbawm – „Wiek imperium, 1875-1914” - recenzja i ocena

„Wiek imperium” kończy podróż Erica Hobsbawma po „długim wieku XIX”. Ten autor jak nikt inny pokazuje, że wpływowe i ważne mogą być nie tylko książki pisane z myślą o naukowcach.

Przemysław Piotr Damski

Thomas R. Martin – „Starożytna Grecja: Od prehistorii do czasów hellenistycznych” – recenzja i ocena

Starożytna Grecja wciąż fascynuje, a kolejne pokolenia wciąż potrzebują rzetelnego kompendium wiedzy na jej temat. Książka Martina pomoże niejednemu początkującemu historykowi starożytności.

Mateusz Okoński

Henryk Sienkiewicz: Jeśli wydołam, to rzecz będzie dobra. 120 lat „Quo Vadis”

Henryk Sienkiewicz jest jednym z laureatów Nagrody Nobla. 120 lat temu ukazało się pierwsze książkowe wydanie „Quo Vadis”. Jak powstawała ta niezwykle ciekawa i wciąż ciesząca się dużą popularnością chrześcijańska epopeja?

„Emilia. Meble, muzeum, modernizm” – recenzja i ocena

Od kilku lat Polacy tracą świetne przykłady powojennej architektury modernistycznej. Te „źle urodzone” obiekty dotychczas były postrzegane przez pryzmat ustroju w którym zostały zaprojektowane. Szczęśliwie znalazło się grono osób, które rozpoczęły walkę o szacunek dla powojennego modernizmu.

Barbara Kasprzyk

Aleksander Fredro: człowiek skrajności osobistych i literackich

Znamy go jako autora „Zemsty” i „Ślubów Panieńskich”, a był on też żołnierzem napoleońskim, kochającym mężem, konserwatywnym działaczem oraz... mizantropem. Kim był Aleksander Fredro, jeden z najważniejszych komediopisarzy w historii polskiej literatury?

Grzegorz Kietliński

„Twórczość artystyczna więźniów KL Auschwitz” - wykład w Krakowie

We wtorek 12 lipca o godz. 16.00 w Fabryce Emalia Oskara Schindlera odbędzie się wykład „Twórczość artystyczna więźniów KL Auschwitz”, który wygłosi Agnieszka Sieradzka z Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu. Wykład towarzyszy wystawie „Więzień 774. Xawery Dunikowski w KL Auschwitz”, którą można oglądać do 28 sierpnia 2016 r. w Fabryce Schindlera.

Reklama

Przyjaźń czy kochanie – reż. Whit Stillman – recenzja i ocena

Są z nami fani Jane Austen? W kinach można oglądać nowy film kostiumowy, oparty na jej powieści „Lady Susan” – „Przyjaźń czy kochanie”. Czy warto się na niego wybrać?

Agnieszka Woch

Reportaże/relacje

Z wizytą u Niechciców

Jest niedziela 3 lipca. Zegarki zaraz wskażą godzinę 15.00. Z oddali dobiega śmiech nadchodzących gości. Część z nich przechadza się po parku. Inni kierują wzrok ku licznym stoiskom oferującym rękodzieło i lokalne przysmaki.

Natalia Białożył

Berg i dziennikarstwo magiczne. Sześciu polskich pisarzy, którzy zdobyli sławę za granicą

Polscy twórcy zdobyli cztery literackie Nagrody Nobla (choć niektórzy mówią nawet o siedmiu laureatach związanych z Polską), możemy pochwalić się jednak także innymi wybitnymi pisarzami, znanymi na całym świecie. Którzy twórcy trwale zapisali się na kartach historii literatury powszechnej?

Agnieszka Woch

Anna Reid – „Pogranicze. Podróż przez historię Ukrainy” – recenzja i ocena

Kraj sąsiedni, a w gruncie rzeczy tak słabo znany nad Wisłą. Oto przed nami wyjątkowa pozycja, która w przystępny i – co najważniejsze – wyczerpujący sposób przybliża dzieje Ukrainy.

Justyna Skalska

Kości i kamieniołomy. Pięć dzieł Antoniego Gaudiego, które warto znać

Mawiał: „Oryginalność polega na powrocie do źródeł”. Inspiracją dla jego dzieł bardzo często była natura, a jego wizje – choć niekiedy szaleńcze – wykreowały najbardziej rozpoznawalne budowle Katalonii. 166 lat temu urodził się najwybitniejszy kataloński architekt, Antoni Gaudi.

Łacina z przedwojennych podręczników Marginesy historii

Co prawda istnieją jeszcze szkoły w których uczy się łaciny, jednak są one w mniejszości. Tymczasem przed wojną _lingua latina_ była rzeczą absolutnie podstawową.

Sigurd - heros idealny

Sigurd był bliski bogom. Dla Skandynawów był prawdziwym herosem idealnym. Dlaczego?

Artur Szrejter

Wykład profesora Mmaa i inne dziwne rzeczy Marginesy historii

Stefan Themerson – człowiek, który napisał najprawdopodobniej najlepsze filozoficzne książki dla dzieci.

Henryk Sienkiewicz wśród osobistości swojej epoki

Henryk Sienkiewicz: dlaczego laureat literackiej Nagrody Nobla napisał list do prezydenta Stanów Zjednoczonych? Co sądził o koncertach Ignacego Paderewskiego? Jakie więzi łączyły go z Heleną Modrzejewską? Jednym słowem – z jakimi sławnymi osobami miał kontakt Henryk Sienkiewicz?

Reklamy

Eryk Lipiński – „Pamiętniki” (informacja)

Słodko-gorzka opowieść jednego z najbardziej znanych karykaturzystów polskich, który był inicjatorem powołania do życia pisma satyrycznego „Szpilki”, a także pomysłodawcą i założycielem Muzeum Karykatury w Warszawie.

Reklama

Artur Szrejter - „Herosi mitów germańskich tom II. Sigurd bohater północy” - recenzja i ocena

Dlaczego siedziba smoka Fafnira była z żelaza? Czy miecze Germanów były ostre? Sigurd to szaman czy ofiara królewskiej propagandy? II tom _Herosów mitów germańskich_ ponownie zabiera nas w tajemniczy świat mitycznych bohaterów północy.

Przemysław Chudzik

Aleksander Dumas i muszkieterowie kontra Hollywood

Aleksander Dumas w połowie XIX wieku napisał powieść „Trzej muszkieterowie”. Dziś, czyli na początku wieku XXI, wciąż cieszy się ona niesłabnącą popularnością. Kiedy rodacy autora, bracia Lumière, wynaleźli kinematograf, przygody młodego Gaskończyka d’Artagnana i jego trzech przyjaciół niemal od razu stały się obiektem filmowych adaptacji.

Michał Rogalski

Rambo: ikona popkultury

Niewielu fikcyjnych bohaterów zapisało się w zbiorowej świadomości tak trwale jak John Rambo. Postać, w którą wcielił się Sylvester Stallone, stała się ikoną popkultury, symbolem i punktem odniesienia dla hollywoodzkich filmów akcji, uosobieniem twardziela i komandosa, a także obiektem niezliczonych parodii.

Michał Rogalski

Redakcyjne

PREMIERA: Michał Rogalski – „Bohaterowie popkultury: od Robin Hooda do Rambo”

Oryginalny James Bond był seksistą i nałogowym palaczem. John Rambo wręcz przeciwnie – zaczynał jako ofiara wojny w Wietnamie, niesprawiedliwie potraktowana przez władzę. Pierwszego postrzegamy dziś jako wzór szpiega-dżentelmena, a drugiego jako stereotypowego komandosa, zabijającego wrogów z pierwotnym okrzykiem wściekłości. Dlaczego?

Redakcja

Wywiady

Warszawy nie da się lubić, Warszawę można kochać całym sercem lub nienawidzić

Czym jest Warszawa dla jej mieszkańców? Jak rozmawiać z Warszawiakami o trudnej przeszłości ich miasta? I czy ze wspomnień da się stworzyć jeden spójny obraz dawnej Warszawy? O tym rozmawiam z Justyną Krajewską z okazji niedawnej premiery jej książki „Warszawa w rozmowach”.

Maciej Zaremba

O powrocie do korzeni. Czeskie odrodzenie narodowe

Gdy w XIX wieku Polacy bili się o wolność, wywołując kolejne powstania, Czesi toczyli batalię… o swoją tożsamość. Było o co walczyć, gdyż lata germanizacji pod rządami Habsburgów odcisnęły na nich swoje piętno. Jak wyglądało czeskie odrodzenie narodowe?

Maria Bogusz

Humphrey Carpenter – „J.R.R Tolkien. Biografia” – recenzja i ocena

Biografia takiego pisarza jak J.R.R Tolkien powinna być tak napisana, aby zainteresować zarówno tych, którzy przeczytali jego dzieła dziesiątki razy, jak i tych, którzy dopiero usłyszeli o twórcy „Władcy Pierścieni”. Czy jest tak w przypadku książki Humphrey’a Carpentera?

Archeolodzy na tropie pierwszej poznańskiej fary

Kolegiata św. Marii Magdaleny pełniła funkcję najważniejszego kościoła lewobrzeżnego Poznania od 2. poł. XIII aż do końca XVIII w. W miejscu, gdzie kiedyś stał monumentalny kościół, dzisiaj znajduje się Plac Kolegiacki. Trwające właśnie badania archeologiczne mają za zadanie przywrócić pamięć o dawnej świątyni.

Elżbieta Sieradzka

Mat. pras. , Maciej Zaremba

Cały naród buduje swoją stolicę - spacer o warszawskim socrealizmie

Varsaviada NZS UW wraz z biurem WAWstep zapraszają na spacer „Cały naród buduje swoją stolicę”, który odbędzie się *w najbliższą niedzielę 8 maja o godz. 12:00.* Zbiórka pod pomnikiem de Gaulla. Wydarzenie pod patronatem Histmag.org!

Henryk Sienkiewicz: „Nie lubię brunetek”. Ciekawostki z korespondencji noblisty

Henryk Sienkiewicz urodził się 5 maja 1846 roku. W ciągu swojego siedemdziesięcioletniego życia pisarz stworzył mnóstwo listów, stanowiących niezastąpione źródło wiedzy o jego przeżyciach, poglądach i twórczości. O czym Sienkiewicz pisał w korespondencji do papieża i cesarza Niemiec? Jak reagował na listy od wielbicieli? Czego jeszcze możemy dowiedzieć się o nobliście z jego korespondencji?

Mat. pras. , Maciej Zaremba

„Poznański Czerwiec 56' w kulturze masowej” - konferencja w Poznaniu

10 czerwca 2016 na Wydziale Historycznym UAM w Poznaniu odbędzie się konferencja pt. „Poznański Czerwiec 1956 roku w kulturze masowej w latach 1956-2015”. Zgłoszenia do 29 maja. Konferencja pod patronatem Histmag.org!

Reportaże/relacje

Historia lokalna Barokowa Warszawa – inny sposób na opowiedzenie historii miasta

Stolica Polski przez wieki przyciągała architektów, którzy stawiali w niej wspaniałe gmachy. Wielu mieszkańców Warszawy tęskni do dawnej architektury. Autor projektu „Warszawski Barok 1598 – 1770” z zaangażowaniem popularyzuje ten okres w dziejach stołecznego budownictwa.

Tomasz Leszkowicz

Dźwięki średniowiecza. Zrekonstruowano utwór muzyczny z XI wieku

Po 20 latach mozolnej rekonstrukcji badaczom z Uniwersytetu w Cambridge udało się odtworzyć utwór muzyczny sprzed 1000 lat.

Sułtan Sulejman Wspaniały - wojownik o gołębim sercu?

Sułtan Sulejman Wspaniały prowadził liczne wojny, a Imperium Osmańskie doprowadził do szczytu potęgi. Mniej znany jest jednak fakt, że wolne chwile poświęcał... pisaniu poezji miłosnej.

Jakub Jakubowicz

Opinie

Eugeniusz Bodo: celebryta, z którego zrobiono bohatera narodowego

Jeden z odcinków serialu „Bodo” wywołał oburzenie, gdyż pokazano w nim głównego bohatera biorącego narkotyki i prowadzącego rozwiązły tryb życia. W jaki sposób aktor rewiowy stał się „świętym” II RP, którego nie można pokazać w złym świetle?

Multimedia

Czy Jan Potocki był wilkołakiem? Video

Jan Potocki, autor „Rękopisu znalezionego w Saragossie”, to jedna z najciekawszych postaci literatury polskiej przełomu XVIII i XIX wieku.

Ploteczki Polonistyczne

Teatr na gruzach Marginesy historii

Czerwiec 1945 roku. Warszawa leży w gruzach. Nie znaczy to jednak, że nie działają w niej teatry.

Polacy ratują zabytki z Palmyry

Polacy z Uniwersytetu Warszawskiego, jako pierwsi zagraniczni archeolodzy, brali udział w akcji ratowania zabytków z ruin syryjskiej Palmyry - zaledwie w kilka dni po odbiciu miasta z rąk Państwa Islamskiego. Jak oceniają jego stan?

Nauka w Polsce

Andrzej Ćwiek - „Hieroglify egipskie. Mowa bogów” - recenzja i ocena

Andrzej Ćwiek pisze, że choć więcej wiadomo o Cheopsie niż o Mieszku I, to wiedza na temat starożytnego Egiptu jest nikła i pełna popkulturowych stereotypów. Chciałby, byśmy lepiej rozumieli świat zaklęty w hieroglifach – znakach „mowy bogów”.

Przemysław Chudzik

Bardzka Madonna najstarszą rzeźbą sakralną w Polsce

Według najnowszych badań, znajdująca się w Bardzie figura Matki Bożej powstała wcześniej niż sądzono. Jeśli doniesienia się potwierdzą może zostać uznana za najstarszą rzeźbę sakralną w Polsce.

Caravaggio znaleziony na strychu

Remont strychu w pewnej posiadłości w Tuluzie pozwolił odkryć bezcenne płótno. Przedstawiający Judytę i Holofernesa obraz jest najprawdopodobniej dziełem Caravaggia.

Zimna wojna 1946-91. Pomocnik Historyczny „Polityki” - recenzja i ocena

„Od Szczecina nad Bałtykiem po Triest nad Adriatykiem na kontynent opadła żelazna kurtyna”. Te słowa Winstona Churchilla są fragmentem najsłynniejszego przemówienia „inaugurującego” okres zimnej wojny pomiędzy dotychczasowymi sojusznikami. Obrazowe porównanie „żelazna kurtyna” na stałe miało wpisać się w retorykę i narrację historyczną. Po siedemdziesięciu latach od podzielenia świata na Wschód i Zachód Tygodnik „Polityka” oddaje do rąk czytelników kolejny _Pomocnik Historyczny_, który ma przybliżyć kulisy tego ciągnącego się ponad pięćdziesiąt lat konfliktu.

Daria Czarnecka

Elizabeth Taylor – królowa Hollywood

„Miss sutka MGM” (Richard Burton), „księżniczka berbeci” (Joan Crawford), „największe nieporozumienie na świecie” (Tallulah Bankhead) – to tylko niektóre z określeń, którymi ją opisywano. Mimo to Elizabeth Taylor uznawana jest za jedną z największych aktorek w historii kina.

Architecture is a good idea

Reportaże/relacje

Wrocław i Lwów w poszukiwaniu tożsamości – debata „Czy przeszłość miasta ma przyszłość?”

Wrocławianie mieli ostatnio okazję wysłuchać ciekawej rozmowy dotyczącej roli historii w tworzeniu wizji przyszłości dwóch miast – Lwowa i Wrocławia. Debata otworzyła wyjątkowe wydarzenie w ramach Europejskiej Stolicy Kultury – Miesiąc Lwowski.

Ewa Woźniak

Redakcyjne

PREMIERA: Agata Łysakowska – „Damy wielkiego ekranu: Gwiazdy Hollywood od Audrey Hepburn do Elizabeth Taylor”

W drugiej połowie lat pięćdziesiątych prezes jednej z wytwórni filmowych twierdził buńczucznie, że „telewizja nie utrzyma się na żadnym zdobytym przez siebie rynku przez okres dłuższy niż sześć miesięcy”. Fakty były jednak nieubłagane. Kino musiało ruszyć do zażartej walki o widza z telewizją. Jego tajną bronią miały stać się hollywoodzkie gwiazdy.

Michał Świgoń

Multimedia

Sekret biustu kochanki Video

Piękna kobieta, mroczna historia i polski akcent w jednym z najbardziej intrygujących obrazów w historii malarstwa – „Gabrielle d'Estrées i jej siostra”.

Opinie

Śmierć Europie!

Życie w Europie drugiej dekady XXI wieku oznacza, że człowieka coraz trudniej zszokować. Czasem jednak komuś się udaje, na przykład francuskim nastolatkom.

Przemysław Mrówka

Sąd Ostateczny oczami mistrzów malarstwa Galeria

W chrześcijańskiej historii zbawienia Paruzja, czyli powtórne przyjście Chrystusa, i wynikający z niej Sąd Ostateczny zajmują kluczowe miejsce. Wyobrażenie tego wydarzenia przez wieki było uwieczniane przez mistrzów malarstwa. Prezentujemy dwanaście takich przedstawień.

Tomasz Leszkowicz

Niezwykły skarb w klasztorze dominikanów

W krakowskim klasztorze dominikanów odkryto cenne, złote przedmioty z różnych epok. Istnieje podejrzenie, że w zbiorze tym znajdować się mogą fragmenty berła króla Zygmunta Starego.

Multimedia

Artyści z potwierdzonym królewskim rodowodem Ranking video

Badając dokładnie dzieje naszej rodziny, prędzej czy później możemy natrafić na jakieś królewskie koligacje. W przypadku niektórych artystów udało się udowodnić, że są oni potomkami europejskich monarchów. Histmag.org zbadał królewskie korzenie pięciu takich osób i odkrył, że odziedziczyli oni pewne cechy po swoich królewskich przodkach.

Marek Teler

Podróżnik Henryk Sienkiewicz. Pierwsze zagraniczne wyjazdy pisarza

Ile to razy w szkole słyszeliśmy, że powieść „W pustyni i w puszczy” powstała dzięki podróży Henryka Sienkiewicza w głąb Czarnego Lądu? A czy ktoś zadał sobie pytanie, gdzie jeszcze, oprócz Afryki, zawitał nasz wielki pisarz?

Skandal w teatrze – o premierze „Wesela” Stanisława Wyspiańskiego

Skandal to w teatrze nic nowego. Zanim kontrowersje wzbudzały „Do Damaszku” Jana Klaty w Starym Teatrze czy „Śmierć i dziewczyna” Eweliny Marciniak w Teatrze Polskim, niemałe oburzenie wśród publiczności wywołało „Wesele” Stanisława Wyspiańskiego, dziś uznawane za arcydzieło polskiej dramaturgii.

Justyna Skalska

Krzysztof Kieślowski – po prostu reżyser

Mówił: „Obawiam się ludzi, którzy chcą nauczyć albo pokazać cel – mnie czy komukolwiek innemu. Nie wierzę w to, aby cel można było komuś pokazać; każdy musi go sobie znaleźć”. 13 marca 1996 roku, zmarł światowej klasy reżyser Krzysztof Kieślowski.

Mat. pras. , Maciej Zaremba

„Rodem Warszawianin, sercem Polak, a talentem świata obywatel” - spacer i koncert chopinowski w Warszawie

Varsaviada NZS UW wraz z biurem WAWstep zapraszają na swój najbliższy spacer i koncert chopinowski „Rodem Warszawianin, sercem Polak, a talentem świata obywatel”, który odbędzie się w sobotę 12 marca o godz. 11:00. Zbiórka pod pomnikiem Powstania Warszawskiego na placu Krasińskich. Wydarzenie pod patronatem Histmag.org!

Bohdan Poręba: filmowa droga

_Enfant terrible_ polskiego kina. Z jednej strony blokował wejście na ekrany filmów Barei, z drugiej wyreżyserował „Hubala”, czyli obraz, który na trwałe zapisał się w świadomości Polaków. Działalność Bohdana Poręby trudno ocenić jednoznacznie. Jak to się stało, że z obiecującego reżysera stał się postacią znienawidzoną w polskim środowisku filmowym?