Pamięć zbiorowa i polityka historyczna

Mural z wizerunkiem polskiego naukowca powstał na budynku uniwersytetu w Limie

Ponad 100 metrowy mural z wizerunkiem Edwarda Jana Habicha, polskiego inżyniera, matematyka i założyciela Universdad Nacional de Ingenería (UNI) powstał na terenie kampusu uczelni w Limie, stolicy Peru.

Michał Klimecki: Jeżeli będziemy konsekwentni, to „czas samotności” Ukrainy się skończy

„Czas samotności. Ukraina i Ukraińcy w latach 1914-2018” to publikacja przybliżająca trudne dzieje naszego wschodniego sąsiada. Jej autorzy Michał Klimecki i Zbigniew Karpus wskazują, że z uwagi na geopolitykę Ukraina była osamotniona, a wręcz lekceważona. Agresja rosyjska wszystko zmieniła. Pojawiła się szansa na to, że tytułowy "czas samotności" to już przeszłość. Czy tak się stanie?

Recenzje

Aleksei Rogozin – „Tradycja powstań narodowych i oręża polskiego (1794–1864) w polityce pamięci Drugiej Rzeczypospolitej” – recenzja i ocena

Polityka historyczna nie jest wbrew pozorom wynalazkiem współczesnym: państwa i podmioty publiczne od dawna odwołują się do pewnych tradycji, czczą jakieś postacie historyczne i podpierają się przeszłością w bieżącej retoryce. Międzywojenna Polska świadomie korzystała z historii, w razie potrzeby chętnie nią manipulując.

Tomasz Leszkowicz

Norbert Haliński: Marszałek Stanisław Małachowski we względu na oddanie sprawiedliwości i demokracji był nazywany polskim Arystydesem

Stanisław Małachowski znany jest jako marszałek Sejmu Czteroletniego, ale na swoim koncie miał wiele innych zasług. To postać, która została sportretowana przez Jana Matejkę na pierwszym planie słynnego obrazu „Konstytucja 3 maja 1791 roku”. Określany jest mianem bohatera narodowego i wielokrotnie uwieczniany był przez artystów. Zamek Królewski w Warszawie postanowił przypomnieć o marszałku, organizując wystawę „Stanisław Małachowski. Bohater. Mit. Symbol". Opowiada nam o niej jej kurator Norbert Haliński.

Redakcyjne

Skąd całe to zło? E-booki Histmaga na pomoc Ukrainie

Pomoc Ukrainie jest w dalszym ciągu bardzo potrzebna. Aby wesprzeć ludzi pokrzywdzonych przez rosyjską agresję, przekażemy Polskiej Akcji Humanitarnej 30% ze sprzedaży w naszym sklepie e-booków z kategorii „Dla Ukrainy”, związanych tematycznie z problematyką wschodnią oraz wyjaśniających historyczne aspekty imperialistycznych zakusów Rosji. Akcja trwa w dniach 11 - 17 IV.

Ostatni szwajcarscy ocalali z Holokaustu – wystawa Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie

Wystawa „Ostatni szwajcarscy ocalali z Holokaustu” prezentuje wypowiedzi świadków Zagłady i ich potomków. Pokazuje 14 portretów wraz z fragmentami osobistych wspomnień o Holokauście. Jej zamiarem jest przekazanie młodemu pokoleniu takich wartości jak tolerancja i otwartość na drugiego. Wystawa czynna jest w godzinach otwarcia Biblioteki MOCAK-u.

Jaka była postawa Holendrów wobec zagłady Żydów?

Spośród 140 tys. holenderskich Żydów do obozów zagłady deportowano aż 105 tys. Zginęło blisko 100 tys. osób. Dlaczego nieżydowska ludność Holandii nie sprzeciwiała się mocniej niemieckim działaniom?

Piotr Bejrowski

Ekspert: archiwa ukraińskich służb specjalnych to wymarzony cel rosyjskich formacji siłowych

Archiwa ukraińskich służb specjalnych to odpowiednik polskiego IPN. Zdradzają one tajniki działalności NKWD, KGB, metody operacyjne. Przejęcie tych archiwów byłoby wielkim zyskiem i sukcesem dla Rosjan – powiedział w rozmowie z PAP prof. Grzegorz Motyka, historyk, dyrektor Instytutu Studiów Politycznych PAN.

Irena Sendlerowa: skromna wybawicielka wielu istnień

Chęć pomagania innym Irena Sendlerowa wyniosła z domu. Empatyczna postawa ojca wpłynęła na jej życiowe wybory. Urodziła się, aby nieść bezwarunkową pomoc, a w rezultacie uratowała wiele istnień. Sama Sendlerowa stwierdziła, że „mogła zrobić więcej”, ale czy było to w ogóle możliwe?

Kacper Walczak

Spektaklem „Sprawiedliwi” upamiętnieni zostaną Polacy ratujących Żydów pod okupacją niemiecką. Premiera 24 marca w Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku

24 marca przypada Narodowy Dzień Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką. Święto to obchodzone jest od 2018 roku, kiedy to posłowie i senatorowie przegłosowali inicjatywę prezydenta RP Andrzeja Dudy, ustanawiając dzień pamięci o Sprawiedliwych. W tym roku zostanie on uczczony prezentacją wyjątkowego widowiska „Sprawiedliwi” w reżyserii Artura Hofmana, który odpowiada także za scenariusz spektaklu. Spektakle zaplanowane zostaną w Gdańsku, Pile i Kwidzynie.

Stanisław Rogalski - jeden z najwybitniejszych inżynierów przedwojennej Polski Video

Stanisław Rogalski był konstruktorem lotniczym, a razem ze Stanisławem Wigurą i Jerzym Drzewieckim zaprojektował słynną serię samolotów RWD (nazwa pochodzi od inicjałów twórców), ale stworzył też projekt techniczny rozwiązań dotyczących pojazdu księżycowego dla programu Apollo amerykańskiej Agencji Kosmicznej NASA. Kim był? Zobaczcie video!

Narodowy Dzień Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką przypada 24 marca Program

24 marca przypada Narodowy Dzień Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką. Jak w tym roku dzień ten będzie obchodzony? Poniżej publikujemy program obchodów.

Powstał Komitet Pomocy Muzeom Ukrainy

Przedstawiciele polskich muzeów powołali Komitet Pomocy Muzeom Ukrainy. Ma on na celu m.in. wsparcie wszystkich muzeów i instytucji kultury na Ukrainie zabezpieczaniu zbiorów, najcenniejszych pamiątek oraz zabytków kultury ukraińskiej.

Rusza projekt historii mówionej „Świadectwa wojny”. Potrzebni są wolontariusze

Centrum Historii Miejskiej ze Lwowa we współpracy z wieloma ośrodkami naukowymi z Europy przystępuje do dokumentowania świadectw wojny, która wybuchła 24 lutego 2022 roku za naszą wschodnią granicą. Badacze zamierzają nagrać relacje świadków historii. Pracy jest wiele, zatem potrzebują wsparcia, dlatego też szukają ochotników, którzy zaangażują się w nagrywanie i spisywanie wywiadów.

Ciekawostki i rocznice

Bombardowanie Anglii w czasie II wojny światowej, czyli Blitz i jego skutki Galeria

Podczas II wojny światowej, od 7 września 1940 do 10 maja 1941 roku w Wielkiej Brytanii miała miejsce seria nalotów. Kampania ta nosiła miano Blitz. Niemieckie siły powietrzne początkowo za cel bombardowań obrały sobie Londyn, jednakże z czasem bomby zaczęto zrzucać także na inne miasta jak Liverpool, Bristol, Cardiff, Portsmouth, Plymouth, Southampton, Swansea, Belfast i Glasgow. Zgodnie z szacunkami w wyniku nalotów niemieckich zginęło ponad 40 tys. cywilów, z czego połowę stanowili mieszkańcy Londynu.

Zmarł major Aleksander Tarnawski, ostatni Cichociemny

Major Aleksander Tarnawski ps. „Upłaz”, ostatni z Cichociemnych, odszedł w wieku 101 lat. Był inżynierem chemikiem, żołnierzem Polskich Sił Zbrojnych, oficerem Armii Krajowej. Należał do grupy 316 polskich żołnierzy Armii Krajowej, którzy zostali przerzuceni do okupowanej Polski w trakcie II wojny światowej.

Dlaczego Rosja chce być imperium? Odcinek programu „Polihistor”

Dlaczego Rosja chce być imperium? Jakim politykiem jest Władimir Putin? Czy gadulstwo Gorbaczowa doprowadziło do rozpadu ZSRR? Czego obawiają się elity rosyjskie? Zobaczcie poniższy odcinek „Polihistora” z września 2021 r.!

Tomasz Łabuszewski: Na gruzach Armii Krajowej wyodrębniły się 3 nurty, a przedstawicielem jednego z nich był Ruch Oporu AK

Ruch Oporu Armii Krajowej powstał jako odpowiedź sporej grupy byłych żołnierzy Armii Krajowej na potrzebę stawiania oporu represjom rozpętanym przez sowiecki aparat bezpieczeństwa i polski reżim komunistyczny. Jego dzieje spisano w publikacji „Ruch Oporu Armii Krajowej” pod redakcją Kazimierza Krajewskiego, a o jego historii opowiada dr Tomasz Łabuszewski, naczelnik Oddziałowego Biura Badań Historycznych IPN w Warszawie.

A. Ceglarski: Rozmiary klęski wrześniowej, sposób przeprowadzenia kampanii, niegodne zachowanie osób dowodzących sprawiają, że była to klęska hańbiąca

Kto jest winny klęski kampanii wrześniowej 1939 roku? Andrzej Ceglarski, autor publikacji „Wrzesień 1939. Sprawcy polskiej klęski” wskazuje, że jej genezy należy upatrywać nie w samym przebiegu kampanii, ale już w porządkach wprowadzonych w armii przez marszałka Piłsudskiego po zamachu majowym w 1926 roku.

Za ucieczkę więźnia z Auschwitz 10 jego kolegów z bloku lub z komanda karano śmiercią głodową

Karl Fritzsch, zbrodniarz hitlerowski, zastępca komendanta obozu w Auschwitz-Birkenau witał więźniów, mówiąc, że z obozu można wydostać się jedynie przez komin. Było jednak wielu takich, którzy udowodnili, że to nieprawda. Podjęli walkę i dzięki pomocy współwięźniów i Polaków zamieszkujących okoliczne tereny uciekli z obozu. Ich historię spisali w publikacji „Nas nie złamią. Jak Polacy uciekali z Auschwitz" Mirosław Krzyszkowski i Bogdan Wasztyl.

Antysemityzm w II RP: jaka rzeczywiście była jego skala?

Antysemityzm w dziejach Polski to zagadnienie wzbudzające silne emocje. We współczesnych komentarzach nie brakuje skrajnie różnych poglądów na sprawę. Co możemy powiedzieć na temat prawdziwej skali tego zjawiska w II RP?

Kacper Walczak

Ciekawostki i rocznice

Rok 2022 i jego rocznice historyczne

Okrągłe rocznice urodzin Józefa Mackiewicza, Brunona Schulza, setna rocznica wyboru pierwszych prezydentów RP, dziewięćdziesiąt lat od złamania Enigmy, dwusetna rocznica opublikowania pierwszego zbioru poezji Adama Mickiewicza – m.in. te rocznice będziemy obchodzić w 2022 r.

Tomasz Leszkowicz , Redakcja

Propaganda wokół stanu wojennego: red. Tomasz Leszkowicz na antenie RDC

Doktor Tomasz Leszkowicz, wieloletni redaktor działu naukowego Histmaga, był gościem audycji „Wieczór RDC” na antenie Radia dla Ciebie. Opowiadał o propagandzie otaczającej stan wojenny. Jak ówczesne władze nazywały Ronalda Reagana? Jakie były poprzednie koncepcje nazwy WRON-u? Posłuchajcie!

Ciekawostki i rocznice

„Nie chcemy komuny, nie chcemy i już. Nie chcemy ni sierpa, ni młota!” – rzecz o Federacji Młodzieży Walczącej

„Proszę Państwa, dnia 4 czerwca skończył się w Polsce komunizm” – tymi słowami z radością w głosie aktorka Joanna Szczepkowska oznajmiła milionom Polaków zgromadzonym przed odbiornikami kres komunizmu poprzez zwycięstwo w pierwszych częściowo wolnych wyborach do parlamentu kontraktowego obozu solidarnościowego.

Piotr Waszak

Reklamy

„Rozstania-poszukiwania. Wojenne losy krakowian” – nowa Wystawa Muzeum Krakowa

Wystawa czasowa „Rozstania-poszukiwania. Wojenne losy krakowian” prezentowana w oddziale Muzeum Krakowa Fabryka Emalia Oskara Schindlera składa się z kilkudziesięciu fragmentów relacji dotyczących różnorodnych wojennych przeżyć. W ten sposób powstała bardzo osobista opowieść o tragicznych wydarzeniach ubiegłego stulecia.

Reklama

Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia

Iluzja stabilizacji? Stosunki PL-ZSRR w latach 20-tych: nowy odcinek programu „Polihistor”

Czy normalizacja stosunków między Warszawą a Moskwą była możliwa w latach dwudziestych? Czy sowieccy dyplomaci trafnie odczytywali wydarzenia nad Wisłą? Dlaczego polska dyplomacja milczała o Wielkim Głodzie na Ukrainie? Odpowiedzi na te i wiele innych pytań usłyszycie w nowym odcinku „Polihistora”!

Joanna Rączka (Dom Spotkań z Historią)

Wędrówki po historii mówionej (odc. 5)

czyli subiektywny przewodnik po relacjach świadków historii. Odcinek 5: Nowoczesność, która przeszła do historii

Konferencja „Stalin wobec sąsiadów 1939–1945”

30 listopada 2021 roku odbędzie się organizowana przez Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia konferencja poświęcona dyplomacji stalinowskiej Rosji.

Mat. pras.

Ksiądz Jan Franciszek Macha nowym polskim błogosławionym

Ksiądz Jan Franciszek Macha urodził się 18 stycznia 1914 w Chorzowie Starym i przez całe życie związany był z Górnym Śląskiem. Był nie tylko księdzem, ale też sportowcem oraz członkiem ruchu oporu. Wczoraj został beatyfikowany, a Poczta Polska z tej okazji wprowadziła do obiegu znaczek pocztowy emisji „Beatyfikacja ks. Jana Franciszka Machy”.

Gra „This War of Mine” jako lektura: streszczenie szczegółowe, miejsca, postacie, zakończenia

Dlaczego warto zagrać w „This War of Mine”? Po pierwsze dlatego, że to po prostu bardzo dobra gra. Po drugie – jeśli akurat jesteś uczniem/uczennicą, to istnieje szansa, że… będziesz ją omawiać w szkole!

Paweł Czechowski

Mirosław Szumiło: Symon Petlura jest dziś symbolem walki z rosyjskim imperializmem

Symon Petlura to niewątpliwie jedna z ważniejszych postaci w historii współczesnej Ukrainy. Jednocześnie jednak jedna z postaci obarczonych ogromną liczbą mitów i stereotypów. Jakie były motywy jego współdziałania z Polską i czy sojusz polsko-ukraiński był z góry skazany na niepowodzenie? Co łączyło Głównego Atamana z pogromami ludności żydowskiej i jakie miejsce zajmuje on w dzisiejszej tożsamości ukraińskiej? O tym opowiada dr hab. Mirosław Szumiło, redaktor naukowy książki „Symon Petlura. Przywódca niepodległej Ukrainy”.

Joanna Rączka (Dom Spotkań z Historią)

Wędrówki po historii mówionej (odc. 4)

czyli subiektywny przewodnik po relacjach świadków historii. Odcinek 4: Przywrócić pamięć, usłyszeć czyjś głos.

Dzień niepodległości na świecie: red. Tomasz Leszkowicz w Programie 4 Polskiego Radia

Doktor Tomasz Leszkowicz, wieloletni redaktor działu naukowego Histmaga, był gościem audycji „Stacja nauka” Programu 4 Polskiego Radia. Opowiadał słuchaczom o obchodach Dnia Niepodległości na świecie.

Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia

Wielka smuta w pamięci historycznej Polaków i Rosjan. Nowy odcinek programu „Polihistor”

Czy królewicz Władysław miał szansę na długie panowanie w Moskwie? Czym tak naprawdę był tzw. „hołd ruski”? Co świętują Rosjanie 4 listopada? Odpowiedzi na te i wiele innych pytań poznacie, oglądając nowy odcinek „Polihistora”!

Sejm ustanowił 2022 Rokiem Ignacego Łukasiewicza

Sejm ustanowił w piątek 2022 Rokiem Ignacego Łukasiewicza. "Należy on do zaszczytnego grona Polaków, których działalność odcisnęła wielki i pozytywny wpływ na rozwój naszej Ojczyzny, jak również całego świata" - głosi uchwała Sejmu.

Senat upamiętnił 400. rocznicę bitwy pod Chocimiem

Senat w piątek podjął uchwałę upamiętniającą 400. rocznicę bitwy pod Chocimiem. "Zwycięstwo pod Chocimiem jest po 400 latach powodem do dumy z narodowej historii, ale także przyczynkiem do spojrzenia w przyszłość" – napisano w uchwale.

Joanna Rączka (Dom Spotkań z Historią)

Wędrówki po historii mówionej (odc.3)

czyli subiektywny przewodnik po relacjach świadków historii. Odcinek 3: Pamięć i konstruowanie przeszłości.

Czy można było uniknąć I rozbioru Polski? Nowy odcinek programu „Polihistor”

Czy można było uniknąć I rozbioru Polski? Dlaczego Katarzyna II postawiła na Stanisława Augusta Poniatowskiego? Dlaczego Rosji zależało na utrzymaniu liberum veto w Polsce? Na te i inne pytania odpowiada profesor Zofia Zielińska z Uniwersytetu Warszawskiego w rozmowie z Bartkiem Gajosem z Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia.

Aliaksandr Smalianchuk: we wrześniu 1939 r. Białoruś została zjednoczona w ramach wielkiego sowieckiego „obozu koncentracyjnego”

Wkroczenie Armii Czerwonej na tereny Zachodniej Białorusi we wrześniu 1939 r. propaganda sowiecka uzasadniała koniecznością wyzwolenia ludności białoruskiej spod jarzma polskich panów oraz potrzebą zjednoczenia białoruskiego kraju. Jak Białorusini postrzegali to wydarzenie i jakie miejsce zajmuje ono w świadomości dzisiejszych mieszkańców Białorusi? O tym opowiada dr hab. Aliaksandr Smalianchuk, autor książki "„Za pierwszych Sowietów. Pogranicze polsko-białoruskie w latach 1939–1941 w relacjach ustnych mieszkańców Białorusi”.":http://cprdip.pl/wydawnictwo,publikacje_naukowe,711,za_pierwszych_sowietow_polsko-bialoruskie_pogranicze_19391941_w_relacjach_mowionych_mieszkancow_bialorusi.html

Wembley 1973 jako polskie miejsce pamięci

Nazajutrz po meczu Anglia-Polska na Wembley w 1973 r. w „Przeglądzie Sportowym” napisano: „Dzień 17 października na Wembley wspominać będziemy przez wiele lat”. Autor tych słów nie pomylił się. Żaden mecz reprezentacji Polski przez kolejne lata nie zapadł dziennikarzom i kibicom w pamięci tak jak ten, którego rocznicę dzisiaj obchodzimy. Czy stadion Wembley jest polskim miejscem pamięci?

Paweł Wilamowski

Tomasz Ceran: Zbrodni na Polakach w 1939 r. dokonywał nie tylko Einsatzgruppen i Wehrmacht, ale także mniejszość niemiecka z Selbstschutzu

„Niezliczone są ofiary polskiego terroru. (…) Stale jeszcze znajdują się zdziczałe i zezwierzęcone kreatury, dla których chęć mordowania stała się rzemiosłem. W celu położenia kresu takiemu stanowi rzeczy zostaje utworzony Selbstschutz” - tak brzmiał fragment odezwy, powołującej do życia jedną z najbardziej zbrodniczych organizacji niemieckich w okresie II wojny światowej. O tym, czym był Selbstschutz i dlaczego pozostaje dziś praktycznie zapomniany, opowiada dr Tomasz Ceran, jeden z redaktorów i współautor książki „W cieniu Einsatzgruppen. Volksdeutscher Selbstschutz w okupowanej Polsce 1939–1940”.

Opinie

Czy Ludowe Wojsko Polskie zasługuje na pamięć?

„Wczoraj łach, mundur dziś! / Ściśnij pas, pora iść! / Ruszaj, Pierwszy Korpus nasz / Spoza gór i rzek – na Zachód marsz!”. Marsz I Korpusu Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR skupia jak w soczewce historię polskich oddziałów, które 12 października 1943 roku rozpoczęły swój bojowy marsz do Ojczyzny. Historię, z którą mamy dziś spory problem…

Tomasz Leszkowicz

Szykuje się zmiana w hymnie Polski. Co zostanie zmodyfikowane?

Mazurek Dąbrowskiego powstał w 1797 roku, a 130 lat później został oficjalnym hymnem państwowym Rzeczypospolitej Polskiej. Niebawem dobrze znana nam pieśń zostanie lekko zmodyfikowana. Co się zmieni? Wyjaśniamy!

Podpisano list intencyjny w sprawie ustanowienia 2022 Rokiem Ignacego Łukasiewicza

2022 Rokiem Ignacego Łukasiewicza – w środę w Rzeszowie marszałek województwa, prezydent Rzeszowa oraz rektor Politechniki Rzeszowskiej, która nosi imię Łukasiewicza, podpisali list intencyjny w tej sprawie.

Redakcyjne

Premiera: Tomasz Leszkowicz – „Ludowe Wojsko Polskie w cieniu zimnej wojny”

Przez blisko pół wieku po zakończeniu II WŚ Polska znajdowała się w sowieckiej strefie wpływów. Oznaczało to konieczność uczestnictwa w rywalizacji między ZSRR i USA oraz ich sojusznikami. Dr Tomasz Leszkowicz w e-booku „Ludowe Wojsko Polskie w cieniu zimnej wojny” zaprasza nas do koszar, na poligony i pola walki, a także uchyla drzwi do gabinetów w Warszawie i Moskwie, gdzie zapadały postanowienia o praktycznej stronie „braterstwa broni”.

Tomasz Leszkowicz

Będzie nowe święto państwowe. 27 grudnia uczcimy Powstanie Wielkopolskie

W kalendarzu pojawi się nowe święto państwowe. Sejm zdecydował, że 27 grudnia będziemy obchodzić Narodowy Dzień Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego. Jak zaznaczono w uzasadnieniu projektu ustawy, nie spowoduje ona żadnych skutków ekonomicznych i gospodarczych, nie będzie to też dzień wolny od pracy.

Krzysztof Szwagrzyk: Cmentarz Osobowicki we Wrocławiu to jedyna nekropolia w Polsce, na której zachowały się kwatery więzienne

Cmentarz Osobowicki we Wrocławiu jest prawdopodobnie jedyną nekropolią w Polsce, na której zachowały się w prawie niezmienionym kształcie kwatery więźniów – ofiar terroru komunistycznego. Na 22 polach pochowano blisko 840 osób. Ich identyfikacją zajmuje się wrocławski oddział Instytutu Pamięci Narodowej, a efekty badań opublikowano w albumie „Cmentarz Osobowicki we Wrocławiu. Pola ofiar komunizmu” autorstwa dra hab. Krzysztofa Szwagrzyka.

Marcin Majewski: Podczas obrony Warszawy we wrześniu 1939 r. zniszczeniu uległo nawet 20 proc. zabudowy stolicy

Warszawa ogarnięta wojenną pożogą została utrwalona na fotografii przez Antoniego Snawadzkiego. Następnie zdjęcia były przerzucane przez „zieloną granicę” i przekazywane przedstawicielom rządu RP na uchodźstwie. Dziś możemy je oglądać w albumie „Okaleczone miasto – Warszawa '39. Wojenne zniszczenia obiektów stolicy w fotografiach Antoniego Snawadzkiego” opracowanym przez Marcina Majewskiego. Opublikowano tam ponad 130 unikatowych fotografii, które zostały wykonane pomiędzy sierpniem a grudniem 1939 roku.

Jakie są źródła konfliktu grecko-tureckiego na Cyprze?

Ponad sześćdziesiąt lat po proklamowaniu niepodległości Republiki Cypryjskiej wyspa wciąż pozostaje podzielona. Dlaczego była brytyjska kolonia nie została włączona do Grecji? Jakie wydarzenia skłoniły Turcję do militarnej interwencji w 1974 roku?

Piotr Bejrowski

Magdalena Mikrut-Majeranek, Mat. pras.

Jak ożywić pocztówki? Zobaczcie filmy, które pokazują „ruchome widokówki” z Sosnowca! Video

Trzy sosnowieckie instytucje kultury - Pałac Schoena Muzeum w Sosnowcu, Teatr Zagłębia i Sosnowieckie Centrum Sztuki Zamek Sielecki - połączyły siły, aby zrealizować projekt „Na tropie tajemnicy – ożywianie archiwalnych pocztówek”. Efekt? Przedsięwzięcie otrzymało Nagrodę Specjalną Muzeum Historii Polski. Zobaczcie jak ożywają pocztówki!

Jak kształtuje się odpowiedzialność Niemiec za zbrodnie na Polakach w czasie II wojny światowej? Rozmowa z dr. Maciejem Mazurkiewiczem

O zbrodniach dokonanych przez Niemców w czasie II wojny światowej powiedziano już sporo. Mało jednak powstało opracowań, które poddałyby je chłodnej kalkulacji oraz dokonały oceny z historycznoprawnego punktu widzenia. Jakie normy prawne pogwałcili Niemcy, napadając na Polskę w 1939 r. i podczas okupacji? Czy uprawnione jest w tym kontekście używanie pojęcia ludobójstwa? Te, jak i inne kwestie wyjaśnia dr Maciej Jan Mazurkiewicz, autor książki pt. „Ludobójstwo Niemiec na narodzie polskim (1939 – 1945). Studium historycznoprawne”.

Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia

„Polscy dyplomaci niewiele mogli pomóc w kwestii obrządku religijnego Polaków mieszkających w Związku Sowieckim”

„Polscy dyplomaci niewiele mogli pomóc w kwestii obrządku religijnego Polaków mieszkających w Związku Sowieckim. Traktat ryski związał im ręce” – powiedział zmarły 30 grudnia 2020 roku ksiądz profesor Roman Dzwonkowski, pallotyn, wybitny znawca dziejów kościoła katolickiego w ZSRR, autor między innymi „Leksykonu duchowieństwa polskiego represjonowanego w ZSRS 1939–1988” w rozmowie z Bartłomiejem Gajosem.

Pałac Kawalera w Świerklańcu skrywa wiele tajemnic. Warto wyruszyć ich tropem!

Świerklaniec kojarzy się mieszkańcom województwa śląskiego z pięknym, zabytkowym parkiem oraz Pałacem Kawalera, w którym odbywają się wesela. Niektórzy pamiętają także, że w sercu wspomnianego parku znajdował się niegdyś okazały pałac, zwany „Małym Wersalem”. Dziś jego historię pokrył kurz zapomnienia, ale są tacy, którzy dbają o to, aby pamięć o dawnych dziejach i dziedzictwie śląskich magnatów przemysłowych nie zaginęła. To Stowarzyszenie Wrazidlok.

Ogólnopolski Konkurs Historyczny „Katyń 2021” dla młodzieży pasjonującej się historią

Stowarzyszenie Parafiada po raz drugi zaprasza uczniów ostatnich klas szkół podstawowych oraz wszelkiego typu szkół ponadpodstawowych do udziału w ogólnopolskim konkursie historycznym pn. „Katyń 2021” zakończonym Konferencją Młodych Historyków. Konkurs jest przeznaczony dla młodzieży pasjonującej się historią, poszukującej nowych wyzwań, o rozległych horyzontach wiedzy humanistycznej, dla której kilka godzin historii w szkole to za mało.

Mat. pras.

Dziewczyny z Gross-Rosen: 1 września były jeszcze wolnymi ludźmi

Gdy wybuchła II wojna światowa, nie mogli kupić jedzenia. Właśnie wrócili do domu z wakacji, które spędzili na wsi. Mama dostała jedynie smakołyki – czekoladki, kawior, chałwę, suszone owoce. Po kilku dniach marzyli już tylko o chlebie.

Agnieszka Dobkiewicz

Czy parowiec SS Karlsruhe przewoził skrzynie z elementami Bursztynowej Komnaty? Sprawdzą to nurkowie z Baltictech

SS Karlsruhe to parowiec, który wykorzystywano podczas Operacji Hannibal, mającej na celu ewakuację drogą morską żołnierzy i cywili zamieszkujących Kurlandię i Prusy Wschodnie na początku 1945 roku. Istnieje hipoteza mówiąca, że oprócz ludzi przewoził także Bursztynową Komnatę. Sprawdzą to nurkowie z Baltictech, którzy w miniony weekend wyruszyli na eksplorację wraku.

Bitwa o Wysoką: Rekonstrukcja historyczna w niedzielę, 5 września

Rozpędzone czołgi szarżujące na przeciwpancerne działka. Ryk silników wojskowych samochodów i motocykli, z których w pełnym rynsztunku wyskakują żołnierze Wehrmarchtu, atakując polskich kawalerzystów. Wybuchy, huk, okrzyki. Tak zapowiada się rekonstrukcja Bitwy o Wysoką, zaplanowana na niedzielę 5 września. Udział w widowisku jest bezpłatny. Całość rozpocznie się o 15.00.

Mat. pras. , Redakcja

Norwegowie najczęściej poszukują informacji o II wojnie światowej w internecie

Artykuły i książki związane z II wojną światową oraz wywiady i relacje świadków tamtych dramatycznych wydarzeń cieszą się niesłabnącą popularnością. To także jedno z częściej wyszukiwanych haseł w internetowych wyszukiwarkach. Okazuje się, że tego typu informacji najczęściej poszukują Norwegowie.

Historyk o ostatnich tygodniach II RP: ludzie mieli nadzieję, że do wojny nie dojdzie

Lipiec i sierpień 1939 r. to w Polsce czas rosnącego napięcia, ale również nadziei, że do wybuchu wojny jednak nie dojdzie - mówi PAP historyk Jakub Izdebski, który w IPN kieruje pracami biura edukacji w Rzeszowie, a także jest współtwórcą portalu „Cisza przed burzą” o ostatnich tygodniach wolnej II Rzeczypospolitej.