Stanisław Rogalski - jeden z najwybitniejszych inżynierów przedwojennej Polski [Video]
Zobacz także:
- Biogramy i filmy o polskich gigantach nauki na nowym portalu IPN
- Pierwsza wojna światowa na niebie. Narodziny samolotu myśliwskiego
- Jakie były początki lotnictwa wojskowego spod znaku biało-czerwonej szachownicy?
- Lotnicy byli zakładnikami wielkiej polityki i wielkich interesów
Stanisław Rogalski urodził się 25 maja 1904 w Ołomuńcu na Morawach, a zmarł 6 lutego 1976 w Huntington. Przyszły słynny konstruktor i inżynier ukończył gimnazjum w Warszawie, a następnie podjął naukę w wojskowej szkole pilotów w Bydgoszczy, gdzie przeszedł też służbę wojskową. Studiował też na wydziale mechanicznym Politechniki Warszawskiej, a później sam tam pracował. Co więcej, wykładał też na Politechnice Lwowskiej. Warto dodać, że jego ojciec Wojciech Rogalski był lekarzem wojskowym, oficerem cesarskiej i królewskiej armii i Legionów Polskich oraz tytularnym generałem dywizji Wojska Polskiego. Zginął z rąk NKWD w 1940 lub 1941 we Lwowie.
Swoje zainteresowania zawodowe koncentrował wokół samolotów. Konstruował je od 1924 roku, a dwa lata później razem ze Stanisławem Wigurą oraz Jerzym Drzewieckim założył spółkę konstruktorską. Wybierając jej nazwę, inżynierowie zdecydowali, że zostanie ona utworzona od inicjałów ich nazwisk, stąd RWD. Pod tym szyldem projektowali samoloty. Z kolei w 1933 roku razem ze swoimi wspólnikami, czyli inż. Jerzym Wędrychowskim i inż. Jerzym Drzewieckim, zdecydował się założyć wytwórnię samolotów RWD. Funkcjonowała jako Doświadczalne Warsztaty Lotnicze w Warszawie. Do spółki nie wszedł już Stanisław Wigura, ponieważ zginął 11 września 1932 roku w katastrofie lotniczej pod Cierlickiem Górnym, kiedy leciał RWD-6 na meeting lotniczy do Pragi.
W czasie II wojny światowej Rogalski przeniósł się do Rumunii, stamtąd do Francji, a następnie do Anglii. Trzy lata po zakończeniu działań wojennych emigrował do USA, gdzie podjął pracę m.in. w firmie amortyzatorów lotniczych Lord, później w Chase Aircraft w Trenton, a następnie w wytwórni Grummana. Zasłynął także jako twórca projektu technicznego łazika księżycowego przygotowanego w ramach projektu Apollo dla NASA. Przeszedł na emeryturę w 1971 roku, ale nadal służył swoją radą i doświadczniem.
Poślubił Halszkę Antoninę Rychterówne, która była siostrą W. Rychtera, również inżyniera, specjalisty i działacza sportu samochodowego i lotniczego. Nie doczekali się potomstwa. Rogalski zadbał o to, żeby po jego śmierci jego pokaźna biblioteka fachowa została przekazana do Instytutu Lotnictwa w Warszawie. Jego prochy zostały pochowane na cmentarzu Komunalnym na Powązkach w Warszawie.
Więcej informacji znajduje się w materiale poniżej.
Zobaczcie video!
Źródło:
T. Malinowski, Mała encyklopedia lotników polskich, Warszawa 1983.
Polecamy e-book Agnieszki Woch – „Geniusze, nowatorzy i skandaliści polskiej literatury. Od Przybyszewskiego do Gombrowicza”
Książka dostępna również jako audiobook!
