„Rozstania-poszukiwania. Wojenne losy krakowian” – nowa Wystawa Muzeum Krakowa
Oni to przeżyli
Wystawa czasowa Rozstania-poszukiwania. Wojenne losy krakowian prezentowana w oddziale Muzeum Krakowa Fabryka Emalia Oskara Schindlera składa się z kilkudziesięciu fragmentów relacji dotyczących różnorodnych wojennych przeżyć. W ten sposób powstała bardzo osobista opowieść o tragicznych wydarzeniach ubiegłego stulecia. Dzięki temu możemy spojrzeć na jej bohaterów, jak na ludzi z krwi i kości, którzy odczuwali lęk, tęsknotę za bliskimi, czasem bezradność wobec otaczającej ich rzeczywistości. Poprzez odwołanie się do tych najbardziej podstawowych uczuć i emocji ich historia staje się w pewien sposób uniwersalna.
Większość świadków, których relacje przywołujemy, to ludzie urodzenie już po 1918 roku. Można, więc mówić o pewnym doświadczeniu pokoleniowym i subiektywnym portrecie zbiorowym mieszkańców Krakowa, zarówno tych, którzy mieszkali w nim w momencie wybuchu wojny i musieli je opuścić, jak i tych, którzy sprowadzili się do miasta później. Łączyło ich to, że często przez wiele lat nie opowiadali o swoich przeżyciach, nie dzielili się z nimi nawet z najbliższymi krewnymi. Niektórzy dopiero w ostatnim okresie życia decydowali się na opowieść o czasach wojny, która odcisnęła niezatarte piętno na ich życiorysach, a niekiedy i na relacjach z najbliższymi. Obecnie świadkowie tamtych wydarzeń nieuchronnie odchodzą i to na instytucjach, takich jak choćby muzea, ciąży szczególna odpowiedzialność o zachowanie pamięci o tym, co się wydarzyło przed ponad 80 laty. Rolą muzeów jest też szukanie związków przeszłości z teraźniejszością, bowiem konsekwencje II wojny światowej dla europejskich społeczeństwa, ale też dla zwykłych ludzi, odczuwane były przez dziesięciolecia, a nawet odczuwamy je do dzisiaj, jako niezagojoną ranę w relacjach z innymi ludźmi, innymi państwami.
Wystawa składa się z sześciu pozornie niezwiązanych ze sobą segmentów, pozornie, gdyż wiele zaprezentowanych wątków łączy się poprzez wydarzenia, a niektóre biografie można dopasować do kilku segmentów. W ten sposób powstaje labirynt opowieści, w którym przewodnikami są nasi krewni, sąsiedzi, ludzie, których mogliśmy spotkać na ulicy, załatwiając codzienne sprawy. Zagadnienia prezentowane na wystawie koncentrują się wokół: wybuchu wojny, deportacji cywilów na Wschód, ofiar zbrodni katyńskiej, niemieckiego terroru, Zagłady krakowskich Żydów i pracy przymusowej. W każdym z segmentów znajdziemy krótkie nagranie, relację świadka, kilka oryginalnych obiektów, pochodzących głównie ze zbiorów Muzeum Krakowa, fragmenty wspomnień oraz kopie fotografii i dokumentów. Łącznikiem poszczególnych części ekspozycji są poszukiwania prowadzone jeszcze w czasie wojny, jak i po jej zakończeniu, za pośrednictwem różnych instytucji oraz indywidualnie. Podsumowanie wystawy stanowi film dokumentalny poświęcony sierżantowi Stefanowi Jarguzowi, elektrykowi, mechanikowi lotnictwa, który wziął udział w bitwie o Anglię w 1940 roku. O rodzinnych pamiątkach z nim związanych opowiada jego wnuk Szymon Jarosiński.
Uzupełnieniem wystawy jest bogato ilustrowany katalog. Towarzyszy jej również szereg wydarzeń. Elementem wystawy jest również prezentowany w holu oddziału depozyt pamięci, w którym prezentowane będą historie konkretnych osób i rodzin. Wystawa potrwa do 18 września 2022 roku. Zapraszamy!
- Rozstania - poszukiwania. Wojenne losy krakowian
- Fabryka Emalia Oskara Schindlera, ul. Lipowa 4
- Wystawa czynna do 18 września 2022
