Paweł Rzewuski

Kucharze historii Marginesy historii

Swego czasu w polskich kinach można było obejrzeć rewelacyjny film Pétera Kerekesa pod tytułem _Kucharze historii_, przedstawiające wojnę z perspektywy wojskowych kucharzy. Nie było jednak łatwo być takim kucharzem wojskowym.

Nie daj się oszukać! Marginesy historii

Dzisiaj mamy różne możliwości śledzenia składu kupowanego jedzenia. W 1920 roku dociekliwa pani domu mogła sięgnąć po książeczkę „Zafałszowania produktów spożywczych”.

Historia po mojemu: Mateusz Matyszkowicz

Mateusz Matyszkowicz – filozof, publicysta, redaktor naczelny „Frondy Lux”, a od 8 stycznia także dyrektor TVP Kultura odpowiada na pytania ankiety Histmag.org „Historia po mojemu”.

Gry i zabawy ruchowe Marginesy historii

Kiedy nie było telewizji czy Internetu, a radio nie gościło w każdym domu, ludzie w jesienne, ponure i deszczowe dni szukali różnych form zabicia czasu, takich jak gry i zabawy ruchowe

Bożena Aksamit - „Batory” - recenzja i ocena

Szczerze powiedziawszy książka „Batory” Bożeny Aksamit należy do tych, które bardzo trudno jest ocenić. Z jednej strony widać bowiem zaangażowanie autorki, z drugiej nie można przejść obojętnie wobec licznych elementów, które skutecznie utrudniają pozytywny odbiór publikacji.

Krzysztof Dubiński - „Wojna Witkacego czyli kumboł w galifetach” - recenzja i ocena

Co Witkacy przeżył podczas I wojny światowej i w trakcie rewolucji bolszewickiej? I jaki mogło to mieć wpływ na jego późniejsze życie?

Historia po mojemu: Daniel Olbrychski

Zapraszamy do lektury naszego nowego cyklu, w którym pytamy znanych ludzi o historię, ulubionych twórców i rzeczy, które cenią. Dziś na pytania Histmag.org odpowiada Daniel Olbrychski.

Pocztówki bożonarodzeniowe Marginesy historii

Pocztówki bożonarodzeniowe, czyli co w święta w skrzynce pocztowej mogli znaleźć nasi dziadkowie i pradziadkowie...

Wampir z Düssseldorfu: śladami zbrodniarza Marginesy historii

Był Kuba Rozpruwacz, był też i Wampir z Düssseldorfu, który w latach trzydziestych rozpalał emocje nie tylko w Niemczech, ale i w Polsce.

Wizyta w przedwojennej knajpie Marginesy historii

Co może było zjeść w knajpie w centrum Warszawy w 1933 roku?

Jakub Witczak – „Sarmacki Republikanizm” – recenzja i ocena

I Rzeczpospolita i jej ustrój fascynują i inspirują do dziś. Polski model państwa – zupełnie unikalny na tle ówczesnej Europy – na pewno zasługuje na pogłębioną refleksję. Co oferuje w tej mierze książka Jakuba Witczaka?

Krokiem chwiejnym przez przedwojenną Warszawę

Każdy czytał o eskapadach przedwojennych elit po nocnych lokalach stolicy. Wieniawa, Fiszer, Tuwim, Ważyk, dancingi i podłe speluny – zastanówmy się, jak mogła wyglądać trasa radosnej wędrówki, kogo można by spotkać i z kim się napić.

Uświadamianie młodzieży sto lat temu Marginesy Historii

Dzisiaj w „Marginesach Historii” przybliżamy bynajmniej nie marginalny temat uświadomienia dzieci o własnej seksualności.

Dyskusja o logice w Związku Radzieckim, czyli urywek z prasy specjalistycznej okresu stalinowskiego Marginesy historii

Stalinizm odcisnął piętno na całej polskiej rzeczywistości. Nie ma więc się co dziwić, że dokonał tego również w nauce, a szczególnie w filozofii, gdzie zaczął królować marksizm-leninizm, a nawet marksizm-stalinizm.

Artykuły

Wielki strach przed Rosją bolszewicką

Wojna 1920 roku była dla Polaków niezwykle ważnym wydarzeniem, i to nie tylko dlatego, że udało się uratować dopiero co odzyskaną niepodległość. Stworzyła ona również bardzo konkretne wyobrażenie o komunistycznej Rosji, obecne przez całe dwudziestolecie międzywojenne.

Moszkopolis: Warszawa żydowska albo antysemityzm Niemcewicza Marginesy historii

Czyli o tym, jak wielki i postępowy wolnomularz widział przyszłość Warszawy pod panowaniem narodu mojżeszowego.

Przyszłość polityki historycznej

Wczoraj w Belwederze zostały zainagurowane prace nad strategią polskiej polityki historycznej. Czy jest się z czego cieszyć? Czy raczej wręcz przeciwnie?

Bitka na ulicy. Przewodnik praktyczny Marginesy historii

Życie w dawnych miastach polskich nie należało do najbezpieczniejszych. Zawsze mogło się wstąpić na ulicę w którejś z „niepięknych dzielnic” i trafić na uzbrojonego przeciwnika. Dlatego należało posiadać praktyczną wiedzę o tym, jak się bronić.

„Skandal, król Władysław nie był Władysławem”. Kilka uwag o tabloidyzacji historii

Wszechobecna tabloidyzacja stała się również domeną historyków. Tymczasem skutki upraszczania historii mogą być tragiczne. Aż dziw bierze, że niektórzy autorzy nie chcą tego dostrzec.

Brendan Simms – „Taniec mocarstw” – recenzja i ocena

Przed nami książka o mocarstwach inna niż wszystkie. Jednocześnie pokrzepi polskie serca i zmusi nas do gorzkiej refleksji.

Od Poznania po Lwów – 11 listopada 1918 roku w trzech zaborach

11 listopada 1918 roku, który dzisiaj przyjmujemy za symboliczną datę odzyskania niepodległości, w zależności od części Rzeczpospolitej zapamiętano w inny sposób. Nie wszędzie przybycie Józefa Piłsudskiego i objęcie przez niego władzy nad wojskiem było uznane za rzecz najważniejszą.

Quiz: Przedwojenna prasa Marginesy historii

Wiele się mówi o przedwojennej Polsce, warto więc czasami się przetestować. Dlatego zapraszamy do pierwszego z serii quizów dotyczących Drugiej Rzeczpospolitej. Na pierwszy ogień pójdzie prasa.

Rajstwo czy radykalny wegetarianizm naszych dziadków Marginesy historii

Obok wielkiej historii, w której toczyły się spory polityczne i ideologiczne, znajdywały się też marginesy – różne, niekiedy bardzo dziwaczne, niekiedy śmieszne, a niekiedy po prostu sympatyczne publikacje, która nadawały epoce koloryt a zarazem były odbiciem jej ducha. W rozpoczynanym dziś cyklu będę przybliżał różne ciekawostki z przeszłości, o których dzisiaj mało kto pamięta.

Która staropolska formacja jest dla Ciebie? quiz

Chcesz zostać husarzem? A może od kopii i szabli wolisz siłę ognia? Sprawdź do jakiej staropolskiej formacji nadawałabyś/nadawałbyś się najlepiej w czasach Rzeczpospolitej Obojga Narodów.

Sen o Marszałku, czyli o pragnieniu powrotu Piłsudskiego

Tygodnik „wSieci” na swojej przedwyborczej okładce umieścił Jerzego Zelnika ucharakteryzowanego na Józefa Piłsudskiego, ostry cytat z Marszałka i informację, że jego program jest wciąż aktualny. Politycy, publicyści i internauci wciąż lubią śnić o powrocie Piłsudskiego, uznając się przy okazji za jego głównych spadkobierców.

Marcin Jerzy Moneta – „Misja. Polityczna biografia Andrzeja Dudy” - recenzja i ocena

Nie sądziłem, że jakakolwiek lektura sprawi, że ciepło pomyślę o ostatnio przecenionym (do złotego i dziewięćdziesięciu dziewięciu groszy) wywiadzie-rzece z Bronisławem Komorowskim. Myliłem się. „Misja” Marcina Jerzego Monety zyskuje palmę pierwszeństwa w niechlubnym wyścigu o najgorszą polityczną książkę roku.

Historyczny test - 17 września i ambasador Rosji

Od kilku dni można obserwować przepychanki między polskim a rosyjskim MSZ, w sprawie oceny wydarzeń z 17 września 1939 roku. Strona polska niezmiennie przypomina, że Związek Radziecki dokonał czwartego rozbioru Polski wespół z III Rzeszą. Rosjanie utrzymują, że nic takiego nie miało miejsca, a i koalicji z Hitlerem nie było.

Kim był Ojciec-Polak?

Czy Ojca-Polaka dotknął kryzys męskości? Na czym on polega?

„Charlie Hebdo” albo bolesna wolność słowa

Kiedy na redakcję „Charlie Hebdo” napadło dwóch terrorystów zabijając dwanaścioro osób, cały tłum spontanicznie zaczął flagować na Facebooku swoje zdjęcia hasłem „Je suis Charlie” solidaryzując się z zabitymi. Teraz, kiedy to samo czasopismo w imię wolności słowa szydzi ze śmierci imigrantów, reakcja ludzi uległa zmianie.

Wywiady

Wojciech Kolarski: Kancelaria Prezydenta ma służyć jako promotor i koordynator dobrych inicjatyw

Mamy wiele tradycji, ale jedną historię – mówi w rozmowie z naszym portalem minister Wojciech Kolarski, podsekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta RP, odpowiedzialny m.in. za sprawy polityki historycznej. Minister zapoznał się z naszym raportem „Jaka powinna być polska polityka historyczna?”, zostaliśmy także zaproszeni do konsultacji działań prowadzonych w tym obszarze.

Histmag do kawy (21 sierpnia 2015)

Dzień dobry, dziś 21 sierpnia: tego dnia 60 lat temu Adam Ważyk opublikował „Poemat dla dorosłych”, a w 1972 roku rozpoczęto produkcję Syreny w fabryce w Bielsku-Białej. W Kościele katolickim obchodzi się wspomnienie biskupa Sydoniusza Apolinarego.

Histmag do kawy (14 sierpnia 2015)

Czytelnicy! Do końca roku pozostało już tylko 139 dni. Dziś przypada dzień energetyka w Polsce, a w Pakistanie święto Niepodległości. A w Działdowie mieszkańcy (o ile tego nie wiedzą) powinni obchodzić 671 rocznicę nadania praw miejskich.

Kalendarz w stylu sowieckim

W historii świata wiele było form liczenia czasu. Ludzie posługiwali się kalendarzem gregoriańskim i juliańskim, ale też żydowskim czy masońskim. Osobny kalendarz próbowali sobie również stworzyć komuniści.

Polityka historyczna Filip Memches: polska polityka historyczna skazana jest na mitologię

Mitologia rodzi się w warunkach, w których nie ma przekazu międzypokoleniowego. Wtedy przeszłość staje się tematem bajki o żelaznym wilku – mówi w wypowiedzi dla naszego portalu publicysta Filip Memches.

Polityka historyczna Marek A. Cichocki: opowiedzieć o swoim dziedzictwie w całym aspekcie polskości

Polityka historyczna nakierowana na zagranicę prowadzona jest w sposób nieskładny i nieskoordynowany – mówi Marek A. Cichocki, filozof i politolog, redaktor naczelny rocznika „Teologia Polityczna”.

Histmag do kawy (24 lipca 2015)

24 lipca w roku 1920 Wincenty Witos objął po raz pierwszy urząd premiera, a w 1132 roku król sycylijski Roger II poniósł porażkę w bitwie ze zbuntowanymi baronami pod Nocerą. 67 lat temu założono Instytut Badań Literackich.

Polityka historyczna Andrzej Leder: każdy podmiot polityczny powinien mieć swoją politykę historyczną

Mogła by istnieć polityka historyczna, która zamiast historii dworsko-inteligenckiej opowiadałaby wielką historię emancypacji polskich chłopów – stwierdza w specjalnej wypowiedzi dla Histmag.org prof. Andrzej Leder, filozof i psychoterapeuta, autor głośnej książki _Prześniona rewolucja_.

Polityka historyczna Bronisław Wildstein: musimy dokonać wyboru naszej tradycji!

Polska polityka historyczna powinna być oficjalnie zadeklarowana. Każde państwo to robi i w rzeczywistości w Polsce również prowadzimy politykę historyczną, ale niejako mistyfikującą ją opowieścią, że jej nie prowadzimy – mówi w specjalnej wypowiedzi dla Histmag.org pisarz, dziennikarz i publicysta Bronisław Wildstein.

Polityka historyczna Polityka historyczna czy szafa z kostiumami?

Z terminami, którymi ludzie posługują się w debacie często jest tak, że pozostają one niezdefiniowane – im bardziej tym lepiej, bo można na nich dokonać więcej nadużyć. Nie inaczej jest w przypadku „polityki historycznej”.

Histmag do kawy (10 lipca 2015)

85 lat temu wyszedł pierwszy numer „Skrzydlatej Polski” – periodyku poświęconego zagadnieniom polskiej awiacji. 10 lipca w roku 1992 Premierem RP została Hanna Suchocka, zaś 780 lat wcześniej spłonął Londyn.

Histmag do kawy (3 lipca 2015)

3 lipca 1989 roku Adam Michnik napisał swój sławny tekst _Wasz prezydent, nasz premier_, a ponad sto lat wcześniej, bo w 1886 roku, ruszyły po raz pierwszy tramwaje elektryczne w Białymstoku. Tego dnia urodził się również w 1499 roku Pierro Vettori, włoski pisarz, filolog i humanista.

Histmag do kawy (26 czerwca 2015)

Dzień dobry, dziś 26 czerwca! Madagaskar i Somalia obchodzą swoje Święto Niepodległości, Ulrich von Jungingen tego dnia w 1407 roku został wielkim mistrzem zakonu krzyżackiego, a 99 lat temu w Archangielsku uruchomiono komunikację tramwajową.

Ja, my oni. Mechanika władzy. Poradnik Psychologiczny „Polityki” – recenzja i ocena

Polityka zawsze rozpala emocje, kojarzy się z charyzmą, władzą i wielkimi namiętnościami. Szczególnie jeżeli w kraju trwa rok wyborczy.

Histmag do kawy (19 czerwca 2015)

Gerwazy i Protazy to nie tylko bohaterowie „Pana Tadeusza”, ale również dwaj męczennicy – bracia bliźniacy zamordowani przez władze rzymskie w Mediolanie za wiarę w Chrystusa. Ich wspomnienie obchodzone jest 19 czerwca. Poza tym tego dnia w 1669 roku Michał Korybut Wiśniowiecki został wybrany królem Polski, a 215 lat temu została zarejestrowana fundacja Nobla.

Histmag do kawy (12 czerwca 2015)

12 czerwca 1520 roku zawarto rozejm między Polską a państwem krzyżackim, Marszałek Piłsudski w roku 1926 dostał honorowe obywatelstwo Bełchatowa, a 12 lat temu swoją działalność rozpoczęła TV Trwam.

Przedwojenny słoik warszawski

„Warszawka” (czy też „warszafka”) to termin, który określa typowego nadętego mieszkańca stolicy, swoją godność noszącego na piersi niczym wartość absolutną. Uważa on, że dziadek powstaniec to wystarczający argument za tym, że w przeciwieństwie do innych jest on „prawdziwy”. Prawda jest jednak taka, że z wyjątkiem nielicznych, „prawdziwi” mają wśród swoich przodków tzw. słoiki.

Histmag do kawy (5 czerwca 2015)

Gwinea Równikowa obchodzi dzień prezydenta, a na Seszelach przypada święto wyzwolenia. W 1965 roku założono Politechnikę Świętokrzyską w Kielcach

Muzeum Utracone, czyli historia w animacji z XXI wieku

Nie byłoby tego felietonu gdyby nie przypadek. I właśnie przypadkowość całego zajścia wydaje się najbardziej frapująca i napawająca niepokojem. A chodzi przecież o ważny temat losów polskich dzieł kultury zaginionych w czasie ostatniej wojny...

Histmag do kawy (29 maja 2015)

Nigeria obchodzi dziś dzień demokracji, 81 lat temu chłopcy z ONR postanowili ostrzelać chłopców z PPS w ich siedzibie na Woli, a w 1985 roku kibice FC Liverpool potłukli się z kibicami Juventusu Turyn.

Sarmaci z PPS

Niedawno do księgarni trafiła nowa książka Jana Sowy pt. _Inna Rzeczpospolita jest możliwa_, w której autor między innymi po raz kolejny atakuje sarmatyzm i tradycję Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Czy jednak nie przegapił wpływu tego okresu na polski socjalizm?

Histmag do kawy (22 maja 2015)

W 1912 roku złożono do grobu Aleksandra Głowackiego alias Bolesława Prusa, dwa lata wcześniej niemieccy astronomowie Max Wolf i Arnold Schwassmann odkryli planetoidę Bruchsalia, a dokładnie 35 lat temu po raz pierwszy można było zagrać w Pac-mana.

Histmag do kawy (15 maja 2015)

Dziś Paragwaj obchodzi swój dzień niepodległości, dokładnie 64 lata temu Golub i Dobrzyń połączono w jedno miasto, a w 1905 roku założono przyszłą świątynię hazardu: Las Vegas.

Józef Piłsudski. Pomocnik Historyczny „Polityki” – recenzja i ocena

Dwa nazwiska praktycznie w zupełności zdominowały narrację historii Polski XX wieku – Karol Wojtyła i Józef Piłsudski. I właśnie temu drugiemu poświęcony został najnowszy numer Pomocnika Historycznego „Polityki”.

Histmag do kawy (8 maja 2015)

8 maja Sierpc otrzymał prawa miejskie, 152 lata temu wojska powstańców styczniowych wygrały pod Ignacewem, a w 1953 roku polscy biskupi wysłali do rządu PRL tak zwany list _Non possumus_.

O przyszłych podręcznikach historii

W najlepsze trwa szósta kampanie prezydencka w wolnej Polsce. Warto się zastanowić, co z całych dziejów III RP pozostanie w historii na dłużej. I czy na pewno nie będzie w niej Smoleńska, jak uważają niektórzy?

Wendy Lower – „Furie Hitlera” – recenzja i ocena

Termin „gender” stał się dla wielu synonimem koncepcji ideologicznej. Bywa i tak. Ale bywa również inaczej, czego przykładem jest najnowsza pozycja Wydawnictwa Czarne.

O podobieństwie albo pomnik smoleński rodem z III Rzeszy

Hanna Gronkiewicz-Waltz zaszokowała wczoraj swoją wypowiedzią dotyczącą pomnika smoleńskiego. Tok rozumowania prezydent Warszawy był, delikatnie mówiąc, niezwykły.

Przedwojenny magister, przedwojenny doktor...

Wiele mówi się o przedwojennych studiach i poziomie ich absolwentów, mniej natomiast o organizacji uczelni. Warto brak ten, przynajmniej w skróconej formie, nadrobić.