Historia społeczna

„Po powstaniu” - wspomnienia Macieja Bernhardta (VIII)

Przedstawiamy kolejny odcinek wspomnień Profesora Macieja Bernhardta z pierwszych miesięcy po upadku powstania warszawskiego.

„Po powstaniu” - wspomnienia Macieja Bernhardta (VII)

Przedstawiamy kolejny odcinek wspomnień Profesora Macieja Bernhardta z pierwszych miesięcy po upadku powstania warszawskiego.

Katarzyna Sayn–Wittgenstein — „Koniec mojej Rosji. Dziennik z lat 1914—1918” – recenzja i ocena

Z nieukrywaną radością zanurzyłem się w lekturze wspomnień Katarzyny Sayn–Wittgenstein. Są one bowiem zapisem wydarzeń, które zmieniły Rosję.

Dariusz Wierzchoś

„Po powstaniu” - wspomnienia Macieja Bernhardta (VI)

Przedstawiamy kolejny odcinek wspomnień Profesora Macieja Bernhardta z pierwszych miesięcy po upadku powstania warszawskiego.

W Łodzi podyskutują o XIX wieku

W dniach 28-30 listopada w Łodzi odbędzie się I Ogólnopolska Studencka Konferencja XIX i wczesnego XX w. „Czas Wielkich Przemian” (1789–1939). Organizatorem zjazdu jest Studenckie Koło Naukowe Historyków Uniwersytetu Łódzkiego.

Sebastian Adamkiewicz

„Po powstaniu” - wspomnienia Macieja Bernhardta (V)

Przedstawiamy kolejny odcinek wspomnień Profesora Macieja Bernhardta z pierwszych miesięcy po upadku powstania warszawskiego.

Subtelni propagandyści. „Dziennik Bałtycki” o mundialu w Argentynie

Obok zachodnich licencji, kredytów i pseudodobrobytu, dekada Edwarda Gierka (1970 — 1980) kojarzy się również z propagandą sukcesu. Cały mechanizm tej odmiany propagandy polegał zarówno na rozdmuchiwaniu mało znaczących, często po prostu wyimaginowanych sukcesów, jak i przemilczaniu zawstydzających porażek. Jednak by zatuszować niektóre porażki, trzeba się solidnie nagimnastykować...

Karol Nawrocki

Teresa Siedlar–Kołyszko — „Byli, Są. Czy będą...?” – recenzja i ocena

Książkę Teresy Siedlar–Kołyszko najkrócej można określić jako przedstawienie kondycji Polonii na Kresach Wschodnich. Asumpt do jej stworzenia dały rozliczne wędrówki autorki po dzisiejszej Ukrainie, Białorusi, Mołdawii, Litwie i Łotwie, odwiedzanie wsi i miasteczek znanych z polskiej historii, które za sprawą dziwnych wyroków historii zostały już poza granicą kraju, a które zaistniały właśnie dzięki Polakom i ich kulturze.

Ryszard Struck

Wielkopolska u drzwi II Rzeczypospolitej

Na poznańskim Starym Rynku otwarto nową wystawę. Dzięki niej można przekonać się, jak wyglądała Wielkopolska w czasie jedynego w pełni udanego powstania w historii Polski.

Roman Sidorski

Nowe Miasto w Warszawie obchodzi 600 urodziny

Dziś swoje święto obchodziło warszawskie Nowe Miasto, położone na północ od serca stolicy czyli Starego Miasta.

Topografia terroru w Berlinie

Prinz–Albrecht 8, Wilhelm Strasse. To właśnie w tym miejscu, współcześnie na ulicy Niederkirchner, po dojściu do władzy Adolfa Hitlera w 1933 roku swe siedziby zainstalowały Gestapo, SS, SD i nazistowski kontrwywiad. Obecnie znajduje się tam wystawa „Topografia terroru”, którą odwiedził Dariusz Wierzchoś.

Dariusz Wierzchoś

Teresa Siedlar-Kołyszko – „Od Smoleńska po Dzikie Pola” – recenzja i ocena

Tęsknota i żal za śladami wspaniałej przeszłości, czyli Teresy Siedlar–Kołyszko „Od Smoleńska po Dzikie Pola”.

Dariusz Wierzchoś

„Po powstaniu” - wspomnienia Macieja Bernhardta (II)

Przedstawiamy kolejny odcinek wspomnień Profesora Macieja Bernhardta z pierwszych miesięcy po upadku powstania warszawskiego.

Stocznia oczami reportera. Ryszard Kapuściński o strajkach sierpniowych

Od kilku dni znów wiele mówi się o strajkach z sierpnia 1980 roku. Cenną relację opisującą atmosferę panującą w Stoczni Gdańskiej przedstawił naoczny świadek tamtych wydarzeń, Ryszard Kapuściński.

„Po powstaniu” - wspomnienia Macieja Bernhardta (I)

Przez ostatnie tygodnie publikowaliśmy wspomnienia profesora Macieja Bernhardta z powstania warszawskiego. Przedstawiamy ich kontynuację dotyczącą pierwszych miesięcy po upadku powstania.

Michael McCormick – „Narodziny Europy. Korzenie gospodarki europejskiej” – recenzja i ocena

Są takie książki, które zadziwiają od pierwszej strony. Człowiek czyta i z każdym rozdziałem ma coraz silniejsze wrażenie, że jeśli autor jeszcze nie jest znany i ceniony, to niedługo na pewno będzie. I to bardzo.

Szymon Wrzesiński – „Tajemnice rycerzy” – recenzja i ocena

Pewnie już zauważyliście, że bardzo czepialski ze mnie recenzent. Znacznie łatwiej przychodzi mi wyszukiwać wady niż zalety. I przyznam, że sięgając po popularnonaukową książkę młodego historyka, który zaledwie 6 lata temu uzyskał tytuł magistra, właśnie na to się przygotowywałem. Tymczasem spotkało mnie miłe zaskoczenie.

Sukcesy… bez szkoły

Nie posiadali formalnego wykształcenia, a jednak odnieśli sukces. Zdobyli powodzenie w świecie nauki, techniki, przemysłu. Udziałem ich stały się też ogromne fortuny. Chyba warto o nich przypomnieć w dniu rozpoczęcia roku szkolnego...

Lidia M. Nowicka

Leon Poliakov - „Historia antysemityzmu” (tom I: epoka wiary) – recenzja i ocena

Czy można napisać czterotomową pracę naukową „ze względów osobistych”? Można. Czy to na pewno dobry pomysł? Zależy...

Gdzie zaczyna się Warszawa?

Jak się okazuje, stolica to nie tylko Zamek Królewski i Pałac Kultury i Nauki. O historii przedmiejskiej Warszawy dowiedzieć można się z wystawy _Targówek – tu zaczyna się Warszawa_ w Bibliotece Uniwersytetu Warszawskiego.

15 sierpnia 1988 roku po raz kolejny wybuchły „strajki sierpniowe”

15 sierpnia 1988 roku robotnicy na Śląsku rozpoczęli strajk, który stał się preludium do rozmów „okrągłego stołu” i wydarzeń 1989 roku. Jak przebiegały wówczas „strajki sierpniowe”?

Magdalena Heruday-Kiełczewska

„Bracia i siostry z Polski…”. Kościół katolicki we Francji a 13 grudnia 1981 roku

Wprowadzenie w Polsce stanu wojennego odbiło się szerokim echem w całej Francji. Jednym z animatorów takiej pomocy stał się francuski Kościół katolicki, organizacje polskiego Kościoła we Francji i ogół wiernych.

Problemy językowe przyczyną zatonięcia Mary Rose?

Badania czaszek żeglarzy, którzy zginęli w katastrofie sprzed ponad czterech wieków wskazują, że przyczyną ich śmierci mogła być... słaba znajomość języka angielskiego.

Gułag dzień po dniu

Dzięki naukowcom z amerykańskiego George Mason University każdy internauta może poznać realia życia w rosyjskich obozach pracy.

Sierpień w warszawskim Domu Spotkań z Historią

W przyszłym miesiącu warszawiacy będą mieć okazję poznać klimat Kresów — nie tylko na fotografii, ale także na filmie i... na własnej skórze.

Giszowiec i Nikiszowiec, czyli historyczne Katowice

Małgorzata Szejnert w "Czarnym ogrodzie" przedstawiła barwną historię Nikiszowca i Giszowca. Dwie zabytkowe dzielnice Katowic odwiedziła nasza Czytelniczka. Przedstawiamy jej komentarz nadesłany na nasz wakacyjny konkurs.

Redakcja

22 lipca 1948 r. powstał Związek Młodzieży Polskiej

22 lipca 1948 r. we Wrocławiu zakończył się Zjazd Zjednoczeniowy na którym powołano do życia Związek Młodzieży Polskiej, będący jedną z najważniejszych organizacji służących komunistom do indoktrynacji społeczeństwa w dobie stalinizmu.

Olga Szymanowska

Płonące Wybrzeże. Grudzień 1970

Z powrotem Władysława Gomułki do władzy w październiku 1956 roku społeczeństwo wiązało daleko idące nadzieje. Rozwiały się one definitywnie w przeciągu kilku grudniowych dni, a koszt poniosły dziesiątki istnień ludzkich.

Wojciech Szyputa

Mrągowo, country i Mrongoville

W dniach 25-27 lipca w Mrągowie odbędzie się XXVII Piknik Country. Prawdziwą gratką dla miłośników historii mogą być jednak nie tyle koncerty gwiazd polskiej muzyki, co właśnie otwarte miasteczko rodem z Dzikiego Zachodu.

Sufrażystki. Poprawa sytuacji kobiet w Anglii w XIX w.

Kobiety z powieści Jane Austen „Duma i uprzedzenie” nie mają żadnych zajęć oprócz czytania poezji, powtarzania miejscowych plotek i czekania na atencję mężczyzn. Sto lat później ich życie wyglądałoby zapewne zupełnie inaczej.

Katarzyna Koziarz

Jastarnia. 35 lat minęło!

Jastarnia, miasteczko na Półwyspie Helskim, powstała jako wieś wyłącznie rybacka i taką pozostawała przez stulecia swego istnienia. Od kilku lat widać wyraźnie, że rybołówstwo nie jest tu już dominującą siłą. Jest nią turystyka.

Ryszard Struck

Na pikniku w czasach II RP – fotorelacja

Czerwcowe popołudnie, Warszawa, park im. Rydza-Śmigłego. Dzieci na przemian z dorosłymi odwiedzają Piknik Historyczny Muzeum Historii Polski. I wygląda na to, że dobrze się bawią...

II. Piknik Historyczny już w najbliższą sobotę!

7 czerwca w warszawskim parku im. marszałka Rydza-Śmigłego przy ul. Rozbrat rusza II. Piknik Historyczny Muzeum Historii Polski. Uczestników czekają liczne atrakcje związane z historią Drugiej Rzeczpospolitej.

Prześwietlenie szkockiej historii

Zbiór fałszywych mitów – taki obraz szkockich dziejów wyłania się z książki Hugh’a Trevor-Ropera _The Invention of Scotland: Myth and History_, która niebawem ukaże się w Wielkiej Brytanii.

„Brud i człowiek”, czyli od historii prostytucji po czyszczenie latryn – relacja Histmaga

Postronnym mogłoby się wydawać, że archeologia to nudna i hermetyczna nauka. Młodzi naukowcy z Krakowa udowodnili, że to nieprawda. Zorganizowali konferencję, która przyciągnęła tłumy słuchaczy i prelegentów z całej Polski.

Indianie pod lupą

Europejczycy jako żywiące się krwią i drewnem bestie. Gigantyczne bobry wycinające drzewa swoimi ostrymi zębami, a do tego John Smith w roli zbrodniarza. Nowe spojrzenie na świat Indian i europejskich kolonistów w książce Jamesa Axtella.

Katowice: „300” - pokaz specjalny z dyskusją i wykładem

W poniedziałek 12 maja, o godzinie 18:00 w katowickim kinie Helios odbędzie się kolejny Studencki Klub Filmowy. Dr Piotr Świercz (Wydział Nauk Społecznych UŚ) oraz mgr Kasper Czech (Wydział Pedagogiki i Psychologii UŚ) wprowadzą widzów w film „300”.

Michał Świgoń

Album rodzinny – historia zapisana obrazem

Fotografie w albumach rodzinnych opowiadają historię. Osoby, rekwizyty poddają się interpretacji i, mimo iż uwieczniony moment jest zastygły, fotografie mówią. Album rodzinny stanowi szkatułę wypełnioną po brzegi prywatnymi historiami, dokumentując wspólne pochodzenie.

Aleksandra Jarysz

O sybirakach w DSH

Z okazji 20. rocznicy powstania „Indeksu Represjonowanych” Warszawski Dom Spotkań z Historią organizuje dwudniowe (10–11 kwietnia br.) Dni Sybiraków poświęcone tematyce zesłańczej.

„Eugenika — walka ze zwyrodnieniem rasy”

W Warszawie otwarto wystawę _Historia polskiej i europejskiej eugeniki_. Ukazuje ona zachowane eksponaty dotyczące ruchu na rzecz poprawy kondycji rasy z początku XX w. Dostępna będzie do końca kwietnia.

Olga Szymanowska

Diabeł jako Murzyn. Średniowieczne korzenie rasizmu

Początki rasizmu kojarzone są najczęściej z XIX wiekiem, lecz o niższości Murzynów przekonani byli już ludzie średniowiecza. W ich świadomości zadomowiło się wyobrażenie Murzyna jako diabła. W opinii prostych chłopów, kaznodziejów i hagiografów zamazywała się różnica pomiędzy Afrykaninem a wcieleniem zła.

Ciąg dalszy akcji edukacyjnej IPN-u

Instytut Pamięci Narodowej rozpoczął kolejną akcję edukacyjną. Tym razem do szkół w całej Polsce trafią płyty _PRL w filmie_.

Olga Szymanowska

Odwiedzić Brody

_Przepadł w Brodach. Rzecz o świetności i upadku wolnego handlowego miasta Brody_ – taki tytuł nosi kolejne spotkanie z serii „Opowieści z Kresów”, organizowane przez warszawski Dom Spotkań z Historią.

Jan Tomasz Gross - „Strach. Antysemityzm w Polsce tuż po wojnie. Historia moralnej zapaści” – recenzja i ocena

11 stycznia ukazała się książka J.T. Grossa pt. „Strach”. Po komentarzach, jakie wzbudziło jej amerykańskie wydanie, można było spodziewać się żywiołowych reakcji. Niestety, gros uwag wygłoszono, jeszcze zanim ktokolwiek w Polsce książkę przeczytał.

Adam Sitarek

Dziedzictwo Lenina na fotografii

Przez lata miał cały kombinat swojego imienia. Teraz zajmie tylko jedną salę wystawową, ale organizatorzy zapewniają, że nie zawiedzie zwiedzających. Mowa o Włodzimierzu Leninie, którego imię nadano krakowskiemu kombinatowi hutniczemu w 1954 roku.

Wirtualne archiwum Marca ‘68

Pod patronatem Biblioteki Uniwersytetu Warszawskiego rozpoczęto zbieranie i opracowywanie dokumentacji „rewolty studenckiej” z 1968 roku, której centrum był właśnie Uniwersytet Warszawski.

Baszta Czarownic w Słupsku

Zwiedzając Słupsk, warto zatrzymać się obok Baszty Czarownic. Nie budzi już dziś lęku ani w zwiedzających, ani w mieszkańcach pobliskiego osiedla, skąd widać jej mury. Nadal jednak pozostaje jednym z bardziej tajemniczych zakątków tego pomorskiego miasta.

Nina Kapuścińska

Multimedia

Norman Davies - „Wyspy” - recenzja i ocena

Niedawno zapowiedzieliśmy wzbogacenie naszego serwisu o elementy multimedialne. Zaczynamy od... dźwięku. Zapraszamy do wysłuchania dźwiękowej recenzji książki Normana Daviesa „Wyspy” autorstwa redaktora naczelnego „Histmag.org” - Michała Świgonia.

Michał Świgoń

VI edycja konkursu wiedzy o epoce Empire’u!

Kilka dni temu ruszył po raz kolejny konkurs organizowany przed redakcję największego polskiego serwisu o epoce napoleońskiej – "napoleon.gery.pl":http://napoleon.gery.pl. Miłośnicy „małego kaprala” i jego czasów zmierzą się w walce o chwałę i cenne nagrody.

Spotkanie z kresami: Lwów

Warszawski Dom Spotkań z Historią zaprasza 21 listopada br. na kolejne spotkanie w ramach cyklu „Opowieści z Kresów”.

Bożena Pierga

Ciekawa wystawa w stołecznym Muzeum Historycznym

Od wtorku w Muzeum Historycznym Miasta Stołecznego Warszawy można będzie oglądać wystawę „Wypędzeni z Warszawy 1944 — Losy dzieci”. Złożą się na nią relacje, dokumenty i wspomnienia najmłodszych warszawiaków wypędzonych z miasta po upadku powstania warszawskiego.

Paweł Rodak

Kibuce izraelskie — kolektywne osiedla rolnicze

Dla syjonistów Palestyna, _ziemia bez ludu dla ludu bez ziemi_, była dosłownie krajem obiecanym. Jednocześnie był to teren pustynny i kamienisty, przez to marny pod względem ekonomicznym. Osadnicy żydowscy zabrali się za jego zagospodarowywanie w charakterystyczny dla siebie sposób — sprawnie i z dobrym planem.

Tadeusz Binek

W średniowieczu istniały małżeństwa gejów?

Historycy twierdzą, że już 600 lat temu, w średniowiecznej Europie istniały związki homoseksualne akceptowane w świetle prawa. Większość komentatorów jednak nadal pozostaje sceptyczna wobec tych rewelacji.

Paweł Rodak

100 lat skautingu

Dokładnie przed wiekiem angielski generał Robert Baden-Powell zorganizował dla 20 chłopców eksperymentalny obóz na wyspie Brownsea. Tak narodził się skauting. Z tej okazji w środę wczesnym rankiem harcerze i skauci odnowią swoją przysięgę.

Paweł Rodak

Sprzedajna miłość w starożytnym Rzymie

Prostytucja nazywana jest jednym z najstarszych zawodów świata. Odgrywała ważną rolę również w społeczeństwie rzymskim. Trudno uwierzyć, że to właśnie Rzymianom przypisuje się wymyślenie słowa „seks”...

Agnieszka Bednarska

Jerzy Besala — „Tajemnicze dzieje Europy” – recenzja i ocena

_Na ślepym torze historii często panuje największy ruch_ — stwierdził historiozof Arnold Joseph Toynbee. Poprzez dzieje tym razem prowadzi nas Jerzy Besala...

Dariusz Lipiec

Steven Runciman — „Nieszpory sycylijskie” – recenzja i ocena

Prace Stevena Runcimana należą już do klasycznych dzieł światowej mediewistyki. Jedna z nich, _Nieszpory sycylijskie_, została niedawno wznowiona.

Dariusz Lipiec

„Kolorowy” Rzym

Rzym stanął w obliczu kolejnej inwazji „barbarzyńców” - wzmożonej fali imigracyjnej. Jak wygląda to w doświadczeniach polskiego turysty?

Bartłomiej Tarkowski