Europa Wschodnia

Czarnomorskie wyprawy Kozaków, czyli klęska traktatu w Buszy

Kozackie wyprawy łupieskie zwane chadzkami były sporym utrapieniem dla Imperium Osmańskiego. Gdy Kozacy wypływali na pełne morze w swoich łodziach, drżeli nawet mieszkańcy Stambułu. Jak to się stało, że Kozacy stali się postrachem Morza Czarnego? Czy rzeczywiście stanowili zagrożenie dla bezpieczeństwa tureckich portów?

Łukasz Majewski

Rosja i Turcja: gra imperiów o Morze Czarne (cz. 2)

Car Piotr I był twórcą potęgi Rosji i jej aspiracji imperialnych. W swojej ekspansji dążył także do uzyskania szerokiego dostępu do Morza Czarnego. To za jego czasów rodzi się czarnomorski mit rosyjskiej wyobraźni politycznej.

Michał Wasiucionek

Jörg Baberowski – „Stalin. Terror absolutny” – recenzja i ocena

Wydawnictwo Prószyński i S-ka wydało monumentalne dzieło niemieckiego historyka Jörga Baberowskiego, znanego w naszym kraju z opublikowanej przez PWN pracy „Czerwony Terror. Historia stalinizmu”. Jego nowa książka, choć tematycznie zbliżona do poprzedniej, jest już zupełnie inna, zarówno w swoim poziomie, jak i ujęciu koncepcyjnym.

Douglas Smith – „Skazani. Ostatnie dni rosyjskiej arystokracji” – recenzja i ocena

O rewolucji rosyjskiej napisano bardzo wiele. Jednak nikt do tej pory nie pokusił się o stworzenie monografii „byłych ludzi” – arystokratów rosyjskich. Ich los to gotowy materiał na doskonały film. Znalazłoby się w nim wszystko: bajeczne fortuny, wystawne życie, a także skrajna nędza i upadek ludzkich odruchów. Tego w całości doświadczyli tylko oni.

Daria Czarnecka

Co dalej z rewolucją?

Ostatni tydzień na Ukrainie był niezwykle dramatyczny, wydaje się jednak, że doszło tam już do przesilenia. Bieżącą sytuację u naszych wschodnich sąsiadów, a także problemy związane z ich tożsamością i tradycjami, komentuje specjalnie dla Histmag.org dr Dariusz Wierzchoś.

Dariusz Wierzchoś

Euromajdan, który nikogo nie obchodzi

O tym, dlaczego nikt tak naprawdę nie dba o Ukrainę, naszym niezrozumieniu świata, niedostrzeganych wojnach oraz historii, która się nie wydarzyła. I „Falloucie”.

Przemysław Mrówka

Reportaże/relacje

Krym: bastion rosyjskiej pamięci

Głębokie podziały na Ukrainie są faktem szeroko znanym. Obejmują one wiele obszarów, w tym (a może nawet przede wszystkim) tożsamość mieszkańców wschodu i zachodu tego kraju. Wyraźnie widać to na Krymie w sposobie funkcjonowania przeszłości w tamtejszej przestrzeni publicznej.

Douglas Smith – „Skazani. Ostatnie dni rosyjskiej arystokracji” (informacja)

„Skazani. Ostatnie dni rosyjskiej arystokracji” to kamień milowy w pisaniu o przedrewolucyjnej Rosji. Czytelnik dostaje do rąk pisaną z epickim rozmachem i ukazującą szeroką panoramę dziejów sagę, w której towarzyskie anegdoty sąsiadują z surowością historii.

Nikita Pietrow – „Stalinowski kat Polski Iwan Sierow” – recenzja i ocena

W ostatnich latach polski rynek książki historycznej zalewany jest przez ogromną ilość publikacji rynsztokowych, a wiele wydawnictw, zamiast drukować dzieła naprawdę wybitnych i wypróbowanych autorów, zdecydowało się skupić na ilości wydawanych książek. W tej sytuacji trzeba po prostu wiedzieć, gdzie szukać publikacji ciekawych i dobrych merytorycznie. A bezsprzecznie jednym z kilku wydawnictw, które wiodą prym w jakości drukowanych tytułów, jest firma Demart.

Paweł Sztama

Podział metodą „o nas bez nas”. Rozejm w Andruszowie 30 I 1667 r. i jego bezpośrednie konsekwencje

30 stycznia minęła kolejna rocznica zawarcia przez Rzeczpospolitą i Moskwę rozejmu w Andruszowie. Jego treść odzwierciedlała przegraną przez Polaków i Litwinów wojnę toczącą się w latach 1654-1667. We wspomnianym układzie znajdowały się też jednak bardzo korzystne dla nich punkty.

Marek Groszkowski

Julius Margolin – „Podróż do krainy zeków” – recenzja i ocena

Mroźne piekło zgotowane przez stalinowską despocje dziesiątkom nacji zamieszkujących Związek Sowiecki (a przy okazji również sąsiadom tego kraju) to współcześnie fakt nie podlegający dyskusji. Był jednak taki czas, gdy „przecieki” o łagrach traktowano po lepszej stronie żelaznej kurtyny z niedowierzaniem. Jeszcze częściej reagowano histerycznym oburzeniem formułowanym pod adresem nielicznych szczęśliwców, którym cudem udało się wydobyć z totalitarnego potrzasku.

Przemysław Mazur

Blokada Leningradu: najdłuższe oblężenie nowoczesnej Europy

Dwa i pół roku piekła – tak najkrócej można podsumować oblężenie Leningradu. Przyjrzyjmy się, jak ono wyglądało.

Przemysław Mrówka

Jörg Baberowski – „Stalin. Terror absolutny” (informacja)

„Porzućcie wszelką nadzieję, wy, którzy tu wchodzicie” – ostrzegały słowa umieszczone nad wejściem do piekieł w dziele Dantego. Zdanie to mogłoby widnieć na słupach granicznych kraju, którym rządził Stalin. Ofiarą psychopaty, którego w równym stopniu fascynowała władza, co terror i ludzkie cierpienie, padły miliony bezbronnych i niewinnych ludzi. Umierali z głodu, znikali na zawsze w łagrach albo byli mordowani, by zaspokoić żądzę krwi Stalina.

In memoriam – Władysław Andrzej Serczyk (23 VII 1935 – 5 I 2014)

Smutne wieści dotarły do nas z Rzeszowa. 5 stycznia tego roku zmarł tam prof. Władysław Serczyk.

Michał Kozłowski

Nikołaj Nikulin – „Sołdat” – recenzja i ocena

Od momentu upadku Związku Sowieckiego wydano wiele książek, których autorzy odbrązawiają postawione przed 1991 r. pomniki zwycięskiej Armii Czerwonej. Nikołaj Nikulin nie tyle zaś odbrązawia, co strąca je z piedestału prosto w błoto.

Tomasz Piotr Michalik

Przemysław Mrówka, Mat. pras.

W wieku 94 lat zmarł generał-lejtnant Michaił Kałasznikow

Dzisiaj, 23 grudnia, zmarł jeden z najbardziej znanych konstruktorów broni i człowiek, którego wynalazek znacząco wpłynął na losy świata.

Anne Applebaum – „Za żelazną kurtyną” – recenzja i ocena

Anne Applebaum to nie tylko ceniona dziennikarka „Washington Post” i żona szefa polskiej dyplomacji. Jest ona również historyczką i autorką kilku książek. Duże uznanie (i nagrodę Pulitzera) zdobył jej „Gułag”, a obecnie możemy zapoznać się z najnowszą pracą Applebaum zatytułowaną „Za żelazną kurtyną”.

Michał Gadziński

Ciekawostki i rocznice

Gwiazdka Cieszyńska - Groby cesarskie w Petersburgu

Prawosławny sobór św. Piotra i Pawła, w kompleksie Twierdzy Pietropawłowskiej w Petersburgu jest miejscem niezwykłym nie tylko ze względu na architekturę. To jedna z najważniejszych, wojskowych cerkwi na terytorium Rosji a także miejsce pochówku rosyjskich władców.

Błażej Guzy

Tomasz Leszkowicz , Mat. pras.

Zmarł Józef Kowalski - ostatni weteran wojny polsko-bolszewickiej

Jak podaje lubuskie Radio Zachód, w sobotę w wieku 113 lat zmarł kpt. Józef Kowalski – ułan, uczestnik bitwy pod Komarowem, więzień niemieckiego obozu pracy, rolnik. Był ostatnim żyjącym weteranem wojny polsko-bolszewickiej i jednym z najstarszych mężczyzn na świecie.

Pamięć w ramach prawa

Trwająca w Warszawie konferencja _Prawne ramy pamięci: Sprawiedliwość okresu transformacji w Europie Środkowej i Wschodniej_ w interdyscyplinarny i ciekawy sposób pokazuje problem, jakim jest połączenie porządku prawa i porządku pamięci. Rodzi też jednak pytanie – czy prawo zawsze będzie w stanie wynagrodzić krzywdy, które zadały dyktatury?

Teheran 1943 - szpiedzy w akcji

Paryż, rok 1980. Odbywa się aukcja tajnych dokumentów, które dotyczą niemieckiej próby zamachu na Wielką Trójkę – Franklina D. Roosevelta, Winstona Churchilla i Józefa Stalina – podczas konferencji w Teheranie pod koniec listopada 1943 r. Autorem wspomnień jest sowiecki szpieg, który udaremnił śmiały niemiecki plan, a teraz musi stawić czoła jego twórcy – byłemu oficerowi nazistowskiemu. Tak rozpoczyna się fabularny film szpiegowski „Teheran ‘43” z historią w tle. Co w istocie wydarzyło się 70 lat temu w stolicy Iranu? Co Stalin wiedział o swoich partnerach?

Justyna Piątek

Remigiusz Forycki – „Droga do Rosji. Spór o imperium carów (1761–1839)” – recenzja i ocena

Powtarzane od setek lat pytanie „czym u diabła jest ta cała Rosja?!” niezmiennie pozostaje aktualne. Nic zatem dziwnego, że historiozofowie żywotnie zainteresowani tym problemem nie przestają podejmować prób zdefiniowania natury państwa, które w swej osobliwej egzotyce nie przestaje zarówno przerażać, jak i fascynować.

Przemysław Mazur

Wspomnienia

Białomorskie łagry towarzysza Stalina

Jadąc, zrobiliśmy 250 kilometrów w ciągu pięciu dni. W naszym wagonie pojawiło się już około dziesięciu chorych. Borys badał im puls i przemawiał do nich łagodnie. Było to jedyne lekarstwo, jakie miał do dyspozycji. W tym ludzkim zwierzyńcu dobre słowo też było środkiem leczniczym...

Iwan Sołoniewicz

Listopadowe propozycje Wydawnictwa UJ

Spośród najciekawszych nowości Wydawnictwa UJ szczególnie polecamy: Sean McMeekin „Największa grabież w historii. Jak bolszewicy złupili Rosję”, Rachel Polonsky „Latarnia magiczna Mołotowa. Podróże w historię Rosji” i Richard McGregor „Partia. Sekretny świat komunistycznych władców Chin”.

Amerykanie na Kremlu

Nekropolia pod Murem Kremlowskim to wyjątkowe miejsce. Listę pochowanych tam osób tworzy zaskakującą i niezwykłą mozaikę. W każdym z przypadków za decyzją o pochówku przy Murze Kremlowskim cele polityczne. Z tego powodu spoczęli tam obok siebie m.in. szef tajnej policji Feliks Dzierżyński, prokurator Andriej Wyszyński czy sekretarz generalny Leonid Breżniew. Ale nie tylko oni…

Paweł Rzewuski

Julius Margolin – „Podróż do krainy zeków” (informacja)

Książka Margolina stanowi niezwykłą relację z życia codziennego w sowieckich łagrach, w których autor, Żyd pochodzący z terenów należących przed wojną do Polski, spędził pięć lat, od 1940 do 1945 roku. Wspomnienia z tego okresu, spisane wkrótce potem, przez wiele lat spotykały się ze swoistym ostracyzmem; najpełniejsza ich wersja została opublikowana po francusku dopiero parę lat temu.

Czy Rosja zgasi pamięć o Katyniu?

Wczoraj w Strasburgu Europejski Trybunał Praw Człowieka ostatecznie oddalił polską skargę w sprawie śledztwa katyńskiego prowadzonego przez Rosję. Zaskoczone media wyrażały oburzenie i niedowierzanie. Niesłusznie.

Michał Przeperski

Ciekawostki i rocznice

Wojna krymska w malarstwie

16 października mija kolejna rocznica wybuchu wojny krymskiej. Jeden z najważniejszych konfliktów zbrojnych połowy XIX w. zaangażował trzy mocarstwa europejskie i skupiał uwagę całego kontynentu. Wiele epizodów związanych ze starciem na Krymie doczekało się wkrótce malarskich wyobrażeń.

Michael Jones – „Wojna totalna. Armia Czerwona od klęski do zwycięstwa” – recenzja i ocena

Walki na froncie wschodnim to szeroki i bogato opisany temat. Wiemy już dużo o działaniach zbrojnych i decyzjach podejmowanych na najwyższych szczeblach władzy. Michael Jones postanowił skupić się zaś na losie zwykłych radzieckich żołnierzy walczących na pierwszej linii frontu.

Łukasz Męczykowski

Wojna krymska, czyli szachy pod Sewastopolem

Wojna krymska to starcie Anglii i Francji z Rosją, którego celem było zachowanie europejskiej równowagi sił. Mimo że XIX-wiek kojarzy nam się głównie z rozwojem gospodarczym i pokojem w Europie, zakłócanym od czasu do czasu nagłymi rewolucjami bądź błyskawicznymi kampaniami wojennymi, to w latach 1853-1856 w basenie Morza Czarnego toczył się wyniszczający konflikt.

Michał Staniszewski

Konkursy

Konkurs: „Klucze do wolności”

W naszym dzisiejszym konkursie mamy dla Was do wygrania egzemplarze najświeższej publikacji historycznej Domu Wydawniczego Rebis. Co trzeba zrobić, by załapać się na jedną z nagród książkowych?

Michał Świgoń

Konkursy

Konkurs: „Wojna totalna”

„Wojna totalna” brytyjskiego historyka Michaela Jonesa jest książką, od której trudno się oderwać. (...) Niewiele tu wojny widzianej z perspektywy Berlina i Kremla, igraszki wodzów i generałów. Niemal całą książkę wypełnia wojna widziana z bliska i będąca, jak zawsze, dramatem szeregowców i cywilów. – pisze o naszej nagrodzie jej wydawca. Mamy dla Was 4 egz. tej publikacji do wygrania w naszym konkursie!

Michał Świgoń

Michael Jones – „Wojna totalna” (informacja)

22 czerwca 1941 roku 4 miliony żołnierzy stacjonujących wzdłuż linii przebiegającej od litewskiego wybrzeża Bałtyku po Rumunię runęły na wschód. III Rzesza rozpoczęła realizację planu „Barbarossa”. Dla obywateli Związku Sowieckiego, niezależnie od narodowości, wyznania oraz jawnych i skrywanych poglądów politycznych, wybuchła Wielka Wojna Ojczyźniana. Front wschodni miał stać się największym i najkrwawszym frontem II wojny światowej.

Jacek Komuda – „Samozwaniec”, tom IV – recenzja i ocena

Po raz czwarty, za sprawą Jacka Komudy, czytelnik ma szanse śledzić losy awanturnika Jacka Dydyńskiego. Powieść, jak większość twórczości tegoż autora, nie ma nieść za sobą poważnych treści, a przede wszystkim bawić czytelników. Jeżeli z takim podejściem będzie się czytało czwarty tom „Samozwańca”, wtedy nikt nie powinien się zawieść.

Paweł Rzewuski

Konkursy

Konkurs: „Droga lodowa”

Droga lodowa jest godna polecenia (...), jest wzruszającą opowieścią o triumfie ludzkiej determinacji nad przeciwnościami losu. Można nawet zaryzykować stwierdzenie, że stanowi pozycję odzwierciedlającą doświadczenia Polaków jako narodu - napisał we wstępie do naszej dzisiejszej nagrody Norman Davies. Mamy dla Was do wygrania 4 egz. książki „Droga lodowa”.

Michał Świgoń

Kolejne odkrycia polskich badaczy na Krymie

Na terenie dawnej twierdzy Iluraton na Krymie polscy archeolodzy odkryli domostwa, ogromną cysternę do przechowywania wody i kilkanaście monet sprzed 2 tys. lat – poinformował PAP dr Jacek Rakoczy z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.

Nauka w Polsce

Olimpiada po sowiecku. Koniec świata maharadżów. Bitwa nad Bzurą

W poniedziałek nowy numer tygodnika „Ale Historia” – bezpłatnego dodatku do „Gazety Wyborczej”. „Ale Historia” jest dostępna także w wydaniu na iPada.

Bałakława: Polacy odkryli dom rzymskiego dowódcy garnizonu

Praetorium, czyli posiadłość dowódcy garnizonu rzymskiego, odkryli pracujący na Krymie polscy archeolodzy – poinformował PAP dr Radosław Karasiewicz-Szczypiorski z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego, kierujący wykopaliskami w Bałakławie na Ukrainie.

Nauka w Polsce

Sowieckie asy przestworzy kontra „intruzi”

Pilot myśliwski podczas pokoju nie ma racji bytu, nie ma bowiem na kogo polować. Chyba, że służy w Związku Sowieckim. Wtedy zawsze znajdzie się coś, do czego można strzelać.

Przemysław Mrówka

Leśni bracia - bałtyccy żołnierze wyklęci

„Antysowiecki ruch oporu jest jednym z najbardziej niedocenianych konfliktów dwudziestego wieku, szczególnie na Zachodzie. Przez ponad dziesięć lat licząca setki tysięcy bojowników nacjonalistyczna partyzantka toczyła przeciwko Sowietom skazaną na niepowodzenie wojnę w straceńczej nadziei, że Zachód przyjdzie im w końcu z pomocą”...

Keith Lowe

Niech żyje car Władysław Zygmuntowicz! Cz. 2: Hetman Stanisław Żółkiewski w rokowaniach z Moskwą

Lipiec 1610 roku był jednym z najgorętszych miesięcy w historii Rosji. Liczna i bitna armia została pod Kłuszynem doszczętnie rozbita, a jej dowódca, brat carski Dymitr, salwował się ucieczką boso i na chłopskiej szkapie. W drodze do Moskwy radził mijanym miastom i garnizonom, aby błagały o łaskę zwycięzców, gdyż na ratunek nie ma szans.

Łukasz Franciszek Banaś

Niech żyje Car Władysław Zygmuntowicz! Cz. 1: Rachuby polityczne i wybuch wojny

Rosyjska Wielka Smuta kojarzy się z upadkiem władzy centralnej, wojnami domowymi i interwencjami obcych wojsk. Była jednak również okresem śmiałych projektów politycznych, kreślonych z ogromnym rozmachem. Jeden z nich zakładał osadzenie na carskim tronie polskiego królewicza.

Łukasz Franciszek Banaś

Stukasy równają Wieluń z ziemią. Norweg na starożytnych szlakach. Rok czerwonego śniegu.

W poniedziałek nowy numer tygodnika „Ale Historia” – bezpłatnego dodatku do „Gazety Wyborczej”. „Ale Historia” jest dostępna także w wydaniu na iPada.

Walka o schedę po Stalinie. Zgliszcza w sercu Europy. Dzieci Jego Świątobliwości

W poniedziałek nowy numer tygodnika „Ale Historia” – bezpłatnego dodatku do „Gazety Wyborczej”. „Ale Historia” jest dostępna także w wydaniu na iPada.

Multimedia

Historia świata według rosyjskiego banku

W latach 90. swoje usługi przy pomocy historii postanowił reklamować rosyjski Bank Imperial. Nakręcone wówczas spoty śmieszyły rzekomymi anegdotami z życia władców, podkreślały też potęgę państwa, szczególnie rosyjskiego.

Grzegorz Nogal

Adam Leszczyński – „Skok w nowoczesność. Polityka wzrostu w krajach peryferyjnych 1943–1980” – recenzja i ocena

Trudno nie zgodzić się z Zygmuntem Baumanem, twierdzącym we wstępie do pracy Adama Leszczyńskiego, że _ta książka zafrapuje_ […] _wielu czytelników_. Autorowi udała się rzecz interesująca z punktu widzenia przeciętnego czytelnika – napisał obszerną (500 stron, nie licząc bibliografii i indeksu) książkę o myśli ekonomicznej, która jest doskonała w lekturze, intrygująca oraz przystępna bez popadania w infantylizm.

Marcin Mleczak

Kozacka rzeź Powstania?

W założeniu oddziały kozackie służące u boku Hitlera miały przede wszystkim być wsparciem w walkach przeciwko Sowietom. III Rzesza miała dla nich jednak inne zadanie. W roku 1944 Kozacy nie tylko pacyfikowali Jugosławię, ale też brali czynny udział w rzezi powstańczej Warszawy.

Sebastian Adamkiewicz

Kościół papieża Borgii. Zagłada stolicy piratów. Kaźń cara Mikołaja

W poniedziałek nowy numer tygodnika „Ale Historia” – bezpłatnego dodatku do „Gazety Wyborczej”. „Ale Historia” jest dostępna także w wydaniu na iPada.

Sheila Fitzpatrick – „Życie codzienne pod rządami Stalina” – recenzja i ocena

Wydaną po raz pierwszy w roku 1999 monografię życia codziennego w stalinowskiej Rosji pióra Sheili Fitzpatrick można już bez większego ryzyka określić mianem pracy klasycznej dla historii społecznej Związku Sowieckiego. Dlatego już na samym początku wypada mi stwierdzić, że każdy historyk zainteresowany zarówno ZSRR, jak i historią okresu międzywojennego powinien ucieszyć się z tego, że _Życie codzienne pod rządami Stalina_ znalazło się w planie wydawniczym Wydawnictwa Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Krzysztof Niewiadomski

„Żyła sobie baba” – reż. Andriej Smirnow – recenzja i ocena filmu

Rosyjski reżyser Andriej Smirnow, twórca nostalgicznego i kultowego filmu „Dworzec Białoruski” (1970) oraz aktor znany z roli bezwzględnego biznesmena Władimira w filmie „Jelena” (2011), nakręcił niezwykły film o przełomowych wydarzeniach w historii Rosji, jakimi były: I wojna światowa, rewolucja i wojna domowa.

Walki nad jeziorem Chasan. Preludium II wojny światowej

W Azji Wschodniej II wojna światowa zaczęła się najpóźniej w 1937 r. Jednym z jej etapów były mało znane walki nad jeziorem Chasan, podczas których w lecie 1938 r. Armia Czerwona zmierzyła się japońską Armią Kwantuńską. Nie pozostały one bez znaczenia dla przebiegu całego globalnego konfliktu.

Mat. pras. , Marta Tomczak

Wydarzenia

Niezwykła podróż śladami kaszubskich zesłańców

Już 21 sierpnia czworo Pomorzan ruszy z Gdańska w kierunku Jedwabnego Szlaku i Syberii. Odwiedzą dziesięć państw na dwóch kontynentach, pokonają dwanaście granic i piętnaście tysięcy kilometrów - wszystko to w ramach projektu „Kaszëbë-Sybir 2013: w poszukiwaniu śladów kaszubskich zesłańców na Wschodzie”, nad którym patronat objął nasz serwis.

Newsweek Historia 8/2013

Hitler chciał zmienić Norwegię w twierdzę, zaporę przeciwko aliantom z zachodu i Stalinowi ze wschodu. Planował zbudowanie ciągu twierdz wzdłuż wybrzeży, ale do tego potrzebował siły roboczej. Cała Norwegia miała wówczas około 3 milionów mieszkańców. Dlatego zaczął ściągać jeńców z całej Europy. Polacy przyjechali w jednej z pierwszych partii więźniów. Wiara Hitlera w to, że Norwegia rozstrzygnie o losach II wojny światowej, była tak silna, że nawet kiedy siedział w swoim bunkrze w Berlinie i Armia Czerwona była tuż-tuż, wciąż trzymał w Norwegii kilkaset tysięcy wypoczętych żołnierzy Wehrmachtu.

Zanim zapłonął Wołyń – rzeź Humania 1768

Kiedy w 1943 roku wołyńskie wioski spływały krwią, z pewnością wielu przypominało sobie historie opowiadane przez dziadków, a wśród nich tę szczególnie okrutną. W Humaniu, oddalonym o ponad 500 km od Łucka – stolicy Wołynia - w 1768 roku doszło do bestialskiej rzezi polskiej i żydowskiej ludności. Ofiary liczono w tysiącach, a pamięć o tej zbrodni na długo wzbudziła nieufność pomiędzy Polakami a rodzimą ludnością ruską.

Sebastian Adamkiewicz

Andrzej Andrusiewicz – „Katarzyna Wielka. Prawda i mit” – recenzja i ocena

Wokół historycznych postaci często narastają mity. Jedną z postaci najbardziej dotkniętych rozmaitymi pomówieniami, obrastającą zarówno w czarną, jak i złotą legendę, jest Katarzyna Wielka. W wydanej przez Świat Książki najnowszej biografii władczyni jej autor, Andrzej Andrusiewicz, próbuje znaleźć odpowiedź na pytanie, czy ów epitet jest słuszny i co jest prawdą, a co mitem w przypadku życia osobistego i politycznej działalności słynnej carycy.

Paweł Chmielowski

Ukraińscy sprawiedliwi – pomoc w obliczu rzezi wołyńskiej

Mija 70 lat od kulminacyjnego momentu rzezi wołyńskiej – czystki etnicznej o cechach ludobójstwa, dokonanej z inspiracji ukraińskich nacjonalistów z OUN-UPA na polskiej ludności Kresów południowo-wschodnich. Obok bandytów, bestialsko mordujących Polaków, znaleźli się też Ukraińcy, którzy nie dołączyli do masowej zbrodni, nie raz niosąc pomoc swoim krewnym, sąsiadom i braciom w wierze chrześcijańskiej.

Aleksander Sołżenicyn – „Sierpień czternastego”, tom 2 – recenzja i ocena

Pierwszy tom powieści „Sierpień czternastego” poświęcony był tematyce stricte wojennej. Tom drugi to bardzo gorzka opowieść o tym, jak bardzo wielu ludzi nieświadomie pracowało na los, który spotkał Rosję.

Aleksander Sołżenicyn – „Sierpień czternastego”, tom 1 – recenzja i ocena

„Sierpień czternastego” to książka o niewykorzystanych szansach armii rosyjskiej i zagładzie 2. armii gen. Samsonowa, która na początku I wojny światowej zajęła część Prus. To książka o tym, jak koszmarne błędy miernot w generalskich mundurach spowodowały, że I wojna światowa zamiast dwóch miesięcy trwała cztery lata. To znakomita i niezmiernie krytyczna analiza społeczeństwa i systemu carskiej Rosji, dokonana przez pisarza głęboko przejętego losem własnego kraju, którego jednak miłość do ojczyzny w żaden sposób nie pozbawiła nawet najmniejszej części krytycyzmu.