Ciekawostki i rocznice

Kobiety w Warszawie Marginesy historii

28 listopada 1918 roku – siedemnaście dni po symbolicznym odzyskaniu niepodległości – Polkom przyznano prawa obywatelskie. Te rychło zaczęły korzystać z nowych możliwości.

Wikingowie i ich podboje

Kim byli wikingowie? Czy rzeczywiście w średniowieczu Europa drżała przed nimi ze strachu? Czemu wyruszali ze Skandynawii na swoje podboje? Jak wyglądała nordycka mitologia? I w końcu dlaczego od lat funkcjonują w kulturze i popkulturze, o czym świadczy telewizyjny fenomen – serial „Wikingowie”? Odpowiedzi na te pytania znajdziecie w naszych artykułach!

Redakcja

Co wydarzyło się 18 lutego?

Co wydarzyło się tego dnia w historii? Zapraszamy na nasz przegląd rocznic, idealny do porannej kawy!

Dbaj o dziecko! Marginesy historii

Dziecko rzecz ważna. O dziecko trzeba dbać kompetentnie. Naszym prababciom pomagała w tym angielska broszurka o wiele mówiącym tytule _Dziecko_.

Co wydarzyło się 12 lutego?

Dziś garść szczegółów z życia wyższych sfer. 1135 lat temu królem zachodniofrankijskim został Karol Otyły. Z kolei w Londynie 462 lata temu z rozkazu Marii I Tudor stracono Jane Grey, czyli tzw. „dziewięciodniową królową, a 207 lat temu urodził się Abraham Lincoln. O czym jeszcze warto dziś pamiętać?

Wielki Post po staropolsku

Z jednej strony był okresem wstrzemięźliwości motywowanej religijnie, z drugiej zaś sposobem radzenia sobie z kłopotami żywnościowymi na przednówku. Praktyka życia codziennego mieszała się z rzeczywistością Absolutu tworząc z Wielkiego Postu ważny okres w roku.

Sebastian Adamkiewicz

Co wydarzyło się 11 lutego?

Dokładnie 201 lat temu utworzono Wielkie Księstwo Poznańskie – polską autonomię w ramach państwa pruskiego. Co jeszcze wydarzyło się 11 lutego? Dowiecie się tego z naszego przeglądu idealnego do porannej kawy!

Co wydarzyło się 5 lutego?

W afrykańskim Burundi obchodzą Dzień Jedności, Meksyk natomiast świętuje Święto Jedności. Na dodatek 562 lata temu, 5 lutego 1454 r., Gdańszczanie powstali przeciwko władzy Krzyżackiej. O czym jeszcze warto dziś pamiętać?

Tłusty czwartek: pączki jak przed wojną Marginesy historii

Dziś „Marginesy historii” prezentujemy wyjątkowo w czwartek – tłusty czwartek – po to, by móc przekazać naszym czytelnikom oryginalną recepturę na pączki sprzed I wojny światowej!

Co wydarzyło się 4 lutego?

Dzisiaj Tłusty Czwartek! A dokładnie 12 lat temu został uruchomiony Facebook. Co jeszcze wydarzyło się 4 lutego? Zapraszamy na nasz przegląd rocznic w sam raz do porannej kawy!

Gdzie jechać z wycieczką szkolną Marginesy Historii

Organizacja wycieczki dla młodzieży to nie jest prosta rzecz. Szczęśliwie dla organizatorów, powstały w tej sprawie stosowne broszurki.

Co wydarzyło się 29 stycznia?

156 lat temu urodził się Anton Czechow, wybitny rosyjski dramatopisarz, a 38 lat temu Szwecja wprowadziła zakaz sprzedaży sprayów zawierających freon. A to dopiero początek rzeczy, o których warto pamiętać 29 stycznia!

Co wydarzyło się 28 stycznia?

28 stycznia obchodzimy rocznicę uchwalenia konfederacji warszawskiej - bezprecedensowego w całej Europie aktu gwarantującego wolność wyznania. Co jeszcze wydarzyło się 28 stycznia? Zapraszamy na nasz poranny przegląd rocznic, idealny do porannej kawy!

Cesarzowa Sissi - trudne początki

Elżbieta Bawarska, zwana Sissi - cesarzowa Austrii, królowa Węgier i jedna z najważniejszych osób w Europie w drugiej połowie XIX wieku. A jednocześnie głęboko nieszczęśliwa kobieta.

Cristina Morató

Kucharze historii Marginesy historii

Swego czasu w polskich kinach można było obejrzeć rewelacyjny film Pétera Kerekesa pod tytułem _Kucharze historii_, przedstawiające wojnę z perspektywy wojskowych kucharzy. Nie było jednak łatwo być takim kucharzem wojskowym.

Co wydarzyło się 22 stycznia?

Dziś Dzień Dziadka! I wbrew pozorom nie ma on nic wspólnego z Józefem Piłsudskim, o czym lojalnie uprzedzamy. Co jeszcze z rocznicowej oferty na dziś?

Co wydarzyło się 21 stycznia?

21 stycznia w Polsce, Bułgarii i Brazylii obchodzony jest Dzień Babci. Wszystkim babciom życzymy wszystkiego najlepszego! A co jeszcze w historii wydarzyło się tego dnia? Zapraszamy na nasze poranne zestawienie rocznic historycznych w sam do porannej kawy!

Co wydarzyło się 20 stycznia?

697 lat temu w katedrze na Wawelu miała miejsce koronacja Władysława Łokietka na króla Polski. Co jeszcze wydarzyło się 20 stycznia? Zapraszamy na nasz przegląd rocznic historycznych w sam raz do porannej kawy.

Benjamin Franklin: ojciec Stanów Zjednoczonych

Benjamin Franklin przeszedł do historii nie tylko ze względu na swą rolę w formowaniu Stanów Zjednoczonych. Polityk ten zasłynął również wkładem w rozwój fizyki, opracował zalążek własnej doktryny filozoficznej, a praca drukarza uczyniła go sławnym w Filadelfii i reszcie kolonii.

Osip Mandelsztam: wiersze wyuczone na pamięć

Do dziś niewiele osób zna twórczość tego wyjątkowego poety, urodzonego jeszcze za czasów Imperium Rosyjskiego, a skazanego na wieloletnie uwięzienie i zmarłego już w ZSRR. Osip Mandelsztam był nie tylko poetą, ale też prozaikiem i autorem licznych szkiców na temat liryki. Jego lekki styl, niepozbawiony humoru i ironii, w pewnym momencie został zduszony przez coraz cięższą atmosferę panującą w Związku Radzieckim.

Ewa Woźniak

Nie daj się oszukać! Marginesy historii

Dzisiaj mamy różne możliwości śledzenia składu kupowanego jedzenia. W 1920 roku dociekliwa pani domu mogła sięgnąć po książeczkę „Zafałszowania produktów spożywczych”.

Co wydarzyło się 15 stycznia?

W Korei Północnej obchodzą dziś dzień alfabetu koreańskiego, a Wikipedia - dzień Wikipedii. Co jeszcze wydarzyło się 15 stycznia?

Co wydarzyło się 14 stycznia?

77 lat temu z aresztu Gestapo przy alei Szucha w Warszawie uciekł w brawurowy sposób dowódca Wydziału Bojowego PLAN Kazimierz Kott, w odpowiedzi na co Niemcy dokonali w mieście masowych aresztowań. Co jeszcze wydarzyło się 14 stycznia? Zapraszamy na nasz przegląd w sam raz do porannej kawy!

Gry i zabawy ruchowe Marginesy historii

Kiedy nie było telewizji czy Internetu, a radio nie gościło w każdym domu, ludzie w jesienne, ponure i deszczowe dni szukali różnych form zabicia czasu, takich jak gry i zabawy ruchowe

Co wydarzyło się 8 stycznia?

Święto niepodległości obchodzi dziś Monako, a Mariany Północne - Dzień Wspólnoty Narodów. Co jeszcze wydarzyło się 8 stycznia?

Co wydarzyło się 7 stycznia?

7 stycznia 1601 roku wojska polsko-litewskie odniosły miażdżące zwycięstwo nad Szwedami w bitwie pod Kiesią. Co jeszcze wydarzyło się 7 stycznia? Zapraszamy na nasze poranne zestawienie rocznic historycznych w sam do porannej kawy!

Adam Małysz i złoto w Turnieju Czterech Skoczni

Mija kolejna rocznica od momentu, gdy Adam Małysz zwyciężył w najbardziej prestiżowym konkursie w świecie skoków narciarskich.

Julita Kamionowska

Co wydarzyło się 6 stycznia?

Wraz ze świętem Trzech Króli kończy się dwutygodniowy czas Bożego Narodzenia i końca roku, warto jednak wykorzystać ostatni dzień ustawowo wolny od pracy. Aby dobrze go zacząć, zapraszamy na nasz przegląd rocznic historycznych w sam raz do porannej kawy. Co wydarzyło się 6 stycznia?

Co wydarzyło się 5 stycznia?

Cuda się zdarzają, o czym przekonał się król Prus Fryderyk II Wielki – 5 stycznia 1762 roku zmarła caryca Elżbieta, a jej następca Piotr z wroga stał się sojusznikiem „starego Fryca”, co nazwano „cudem domu brandenburskiego”. Co jeszcze wydarzyło się 5 stycznia? Zapraszamy do lektury przeglądu w sam raz do porannej kawy.

Co wydarzyło się 4 stycznia?

373 lata temu urodził się Isaac Newton, a 238 lat temu przyszedł na świat Franciszek Ksawery Drucki-Lubecki. 70 lat temu ukazał się pierwszy numer tygodnika „Der Spiegel”, a 47 lat temu grupa The Beatles (bez Johna Lennona) nagrała ostatnią piosenkę do albumu Let It Be. Co jeszcze wydarzyło się 4 stycznia?

Latający Cyrk Leonarda da Vinci

3 stycznia 1496 roku Leonardo da Vinci, jeden z najwszechstronniej uzdolnionych ludzi w historii, kolejny raz wyprzedził czasy w których przyszło mu żyć i przeprowadził (zakończony, rzecz jasna, niepowodzeniem) test zaprojektowanej przez siebie machiny latającej.

Co wydarzyło się 31 grudnia?

Dzisiaj Sylwester, czyli wigilia Nowego Roku, ale także imieniny Sylwestra (najlepsze życzenia dla wszystkich Sylwestrów!) oraz w Kościele katolickim wspomnienie liturgiczne papieża Sylwestra I. Co jeszcze wydarzyło się 31 grudnia? Zapraszamy na nasz przegląd rocznic w sam raz do porannej kawy.

Jacques-Louis David: artysta monumentalny

29 grudnia mija kolejna rocznica śmierci jednego z najciekawszych malarzy francuskich, autora takich dzieł jak „Przysięga Horacjuszy”, "Śmierć Sokratesa” i "Śmierć Marata”. Jacques-Louis David, artysta żyjący na przełomie XVIII i XIX wieku, wprowadził malarstwo francuskie w nową epokę: neoklasycyzm. Przyszło mu żyć w czasach Wielkiej Rewolucji i cesarza Napoleona; te burzliwe lata odzwierciedlił w swoich obrazach.

Ewa Woźniak

Mieszko świętuje, czyli Boże Narodzenie w czasach pierwszych Piastów

Czy w 966 roku obchodzono w państwie polskim Boże Narodzenie? Jak mogły wyglądać uroczystości w tamtym czasie? Choć wydarzyło się to 1050 lat temu, naukowcy odnajdują wiele śladów mówiących o wczesnopiastowskim świętowaniu...

Nauka w Polsce

Pocztówki bożonarodzeniowe Marginesy historii

Pocztówki bożonarodzeniowe, czyli co w święta w skrzynce pocztowej mogli znaleźć nasi dziadkowie i pradziadkowie...

Wigilia: dlaczego pościmy?

Choć oficjalnie post w Wigilię Bożego Narodzenia nie obowiązuje, rodzimy zwyczaj nakazuje w ten dzień zachować wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych. Stoi za tym wielowiekowa tradycja postów wigilijnych, w czasie których uzmysławiano sobie, że bogactwo jest tylko stanem przejściowym.

Sebastian Adamkiewicz

George Patton – niepokorny generał

„Żołnierze! Cała gadanina o tym, że Ameryka nie chce dalej uczestniczyć w tej wojnie i walczyć, to kupa pieprzonych bzdur” – powiedział w czerwcu 1944 roku George Patton, jeden z najbardziej znanych dowódców alianckich czasu II wojny światowej.

Jakub Ciechanowski

Edith Piaf: „Mały wróbelek” o słowiczym głosie

19 grudnia mija kolejna rocznica urodzin najsłynniejszej francuskiej pieśniarki XX wieku – Edith Piaf. Cały świat uwielbiał tę drobną kobietę, a piosenki śpiewane bogatym, wibrującym głosem rozpoznawał każdy. Regularnie gościła też na łamach prasy, jej życie bowiem było pełne romansów i skandali.

Ewa Woźniak

Wampir z Düssseldorfu: śladami zbrodniarza Marginesy historii

Był Kuba Rozpruwacz, był też i Wampir z Düssseldorfu, który w latach trzydziestych rozpalał emocje nie tylko w Niemczech, ale i w Polsce.

Pałac Brühla, Pałac Becka

18 grudnia 1944 r. niemieckie oddziały Technische Nothilfe odpowiedzialne za burzenie Warszawy po upadku powstania wysadziły w powietrze jeden z jej najpiękniejszych zabytków – stojący przy Placu Piłsudskiego Pałac Brühla.

Michał Nitychoruk

Maciej Zaremba , Michał Woś

Czyje to słowa: postaci historycznej czy z „Gwiezdnych wojen”? quiz

Wydaje Ci się, że świetnie znasz „Gwiezdne wojny”? A może myślisz, że żadna postać historyczna nie ma przed tobą tajemnic? Sprawdź się w naszym quizie! Zaskoczy Cię jak fikcyjny świat może być podobny do naszego.

Co wydarzyło się 18 grudnia?

Imieniny obchodzą dziś m.in. Auksencja, Auksencjusz, Auksenty, Gościmiar, Kwintus, Nemezja i Rufus - wszystkiego dobrego! Co jeszcze wydarzyło się 18 grudnia?

Co wydarzyło się 17 grudnia?

45 lat temu miał miejsce Czarny Czwartek. W czasie protestów Grudnia 70, pracownik Stoczni Gdyńskiej Zbyszek Godlewski został zastrzelony a jego ciało protestujący ponieśli na drzwiach ulicami miasta. O jego śmierci mówi Ballada o Janku Wiśniewskim. Co jeszcze wydarzyło się 17 grudnia?

O tatarskich (i nie tylko) korzeniach Henryka Sienkiewicza

Tatarski neofita, królewski lekarz. Kim byli przodkowie Henryka Sienkiewicza?

Kamil Kartasiński

Napoleon Bonaparte w polskiej sztuce XIX-wiecznej

Napoleon Bonaparte dla wielu żyjących pod zaborami Polaków był symbolem nadziei na odzyskanie niepodległości i szansę na samostanowienie, stając się inspiracją dla artystów parających się każdym rodzajem sztuki.

Wizyta w przedwojennej knajpie Marginesy historii

Co może było zjeść w knajpie w centrum Warszawy w 1933 roku?

Co wydarzyło się 10 grudnia?

10 grudnia 1896 roku zmarł Alfred Nobel. Właśnie tego dnia od 1901 roku wręczane są nagrody jego imienia i także tego dnia odbierali ją wszyscy polscy nobliści. Co jeszcze wydarzyło się 10 grudnia? Polecamy nasze zestawienie w sam raz jako dodatek do porannej kawy!

Krokiem chwiejnym przez przedwojenną Warszawę

Każdy czytał o eskapadach przedwojennych elit po nocnych lokalach stolicy. Wieniawa, Fiszer, Tuwim, Ważyk, dancingi i podłe speluny – zastanówmy się, jak mogła wyglądać trasa radosnej wędrówki, kogo można by spotkać i z kim się napić.

Andrzej Duda: korzenie

Prezydent Andrzej Duda jest ważnym aktorem wydarzeń politycznych w naszym kraju. Przyjrzyjmy się jego korzeniom i środowisku z którego wyrósł.

Sławomir Kmiecik

Z dziejów polskiego pijaństwa

Wódkę pijemy od wieków i od wieków się upijamy. Komu zawdzięczamy nasze wódczane obyczaje? Czy własnemu temperamentowi czy raczej (rzekomym) rozpijaczom z obcych krain?

Ludwik Stomma

The Song Remains the Same – rocznica rozpadu Led Zeppelin

Led Zeppelin – londyński kwartet złożony z Roberta Planta, Jimmy'ego Page'a, Johna Paula Jonesa i Johna Bonhama uważany jest za jeden z najbardziej wpływowych zespołów XX wieku. W ciągu zaledwie 12 lat zrewolucjonizowali oni świat muzyki, odgrywając jedną z kluczowych ról w definiowaniu hard rocka i heavy metalu.

Uświadamianie młodzieży sto lat temu Marginesy Historii

Dzisiaj w „Marginesach Historii” przybliżamy bynajmniej nie marginalny temat uświadomienia dzieci o własnej seksualności.

Co wydarzyło się 4 grudnia?

Co wydarzyło się 4 grudnia? Zapraszamy na nasze poranne zestawienie rocznic historycznych w sam raz do porannej kawy!

Co wydarzyło się 3 grudnia?

3 grudnia 1992, czyli dokładnie 23 lata temu wysłano pierwszy SMS. Wtedy był to przełom, ale nikt nie wyobrażał sobie jeszcze istnienia komunikatorów internetowych. Co wydarzyło się 3 grudnia w historii? Zapraszamy na nasze poranne zestawienie rocznic historycznych w sam raz do porannej kawy!

Rosa Parks i walka o równouprawnienie

1 grudnia 1955 r. 42-letnia czarnoskóra szwaczka Rosa Parks wsiadła do autobusu w Montgomery w stanie Alabama by wrócić z pracy do domu. Po odmowie wykonania polecenia kierowcy, który kazał jej ustąpić miejsca białemu pasażerowi, afroamerykańska społeczność rozpoczęła 381-dniowy bojkot transportu publicznego, a sprawa segregacji rasowej w komunikacji miejskiej trafiła przed Sąd Najwyższy.

Cesarzowa Cixi: okrutna intrygantka czy światła władczyni?

Cesarzowa Cixi to kobieta, która z więźnia Zakazanego Miasta stała się władczynią Chin i po przeszło stuleciu złej prasy zyskuje nową reputację.

Wanesa Rerutko

„Solidarność” – 5 faktów z historii, które warto znać

Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność” to jedno z najważniejszych zjawisk w historii Polski, a jego działalność przyczyniła się do upadku PRL. Jednak losy wielomilionowego związku to także historia bardzo różnych ludzi i wydarzeń – przypominamy o kilku z nich.

James Naismith: ojciec koszykówki

Urodzony w 1861 r. James Naismith był trenerem sportowym, który w historii zapisał się jako wynalazca koszykówki. Do jego licznych zasług jako teoretyka sportu należy także pierwszy projekt hełmu futbolowego, spisanie zasad koszykówki oraz wprowadzenie jej do programu uniwersytetu w Kansas.

Sinn Féin: partia walki o irlandzką wolność

Sinn Féin to partia działająca w Irlandii i Irlandii Północnej, założona pierwotnie 28 listopada 1905 r. przez Artura Griffitha. Choć związana z nią była znaczna część ważnych polityków irlandzkich, historia tej partii to opowieść... o ciągłych kryzysach i rozłamach.