Starożytna Grecja i świat hellenistyczny

Jak nomadzi podporządkowali sobie antyczną Grecję?

Nie pozostawili źródeł pisanych. Ale przeszłość nomadycznych ludów, które ukształtowały Grecję, skryta jest wśród znalezisk archeologicznych…

Anthony Sattin

Multimedia

Falanga grecka: dyscyplina ponad bohaterstwo video

Obraz zwartej, greckiej falangi do dziś rozpala wyobraźnię miłośników historii wojskowości. Tym bardziej zaskakuje, ilu rzeczy wciąż o niej nie wiemy. Na czym polegał fenomen klasycznej falangi greckiej i dlaczego ustąpiła swojej nowszej, macedońskiej odmianie?

Redakcja

Multimedia

Troja: historia mitycznego miasta video

Do ostatnich dekad XIX w. rozsławiona w homeryckiej Iliadzie Troja była uważana jedynie za mityczny twór, jednak dziesięciolecia badań archeologicznych zweryfikowały ten pogląd. Czy więc Troja Homera naprawdę istniała?

Redakcja

Recenzje

Paweł Kupsik – „Termopile 480 p.n.e.” – recenzja i ocena

O słynnych trzystu Spartanach z przesmyku Termopile słyszeli wszyscy. Nie tylko dzięki historii, lecz także kinematografii, grom komputerowym, planszowym. Paweł Kupsik dość dobitnie wskazuje, że raczej niewiele na ten temat wiemy…

Michał Staniszewski

Artykuły

Kiedy stoczono bitwę pod Termopilami?

Wyznaczenie dokładnej daty słynnej bitwy pod Termopilami nastręcza wielu problemów. Czy znaleźliśmy rozwiązanie tej tajemnicy?

Paweł Kupsik

Wywiady

Paweł Kupsik: Bitwa pod Termopilami to jedno z najbardziej obrosłych w mity starć starożytności

Bitwa pod Termopilami była jedną z najważniejszych dla Spartan, lecz nie pod względem militarnym, a symbolicznym, bowiem miała wpływ na proces budowania narodowej legendy. O starciu pomiędzy nieustraszonymi hoplitami greckimi i hordami przybyszów ze Wschodu pod sztandarami króla perskiego Kserksesa opowiada Paweł Kupsik, autor publikacji „Termopile 480 p.n.e.”

Magdalena Mikrut-Majeranek

Reklamy

Paweł Kupsik – „Termopile 480 p.n.e.”

Paweł Kupsik w publikacji „Termopile 480 p.n.e.” kompleksowo nie tylko opisuje przebieg bitwy, lecz także przybliża przyczyny konfliktu Greków z imperium perskim.

Reklama

Artykuły

Aleksander Wielki – żołnierz, wódz, zdobywca

Aleksander Wielki to postać, która fascynuje do dzisiaj – mało komu udało się rzucić na kolana wielkie imperium i zawładnąć w ten sposób znaczną częścią cywilizowanego świata. Życiorys tego władcy od dawna uwodzi historyków i miłośników antyku. Jak Aleksander Wielki stał się legendą?

Jerzy Klimczak

Ciekawostki i rocznice

Dieta greckich hoplitów – wiemy jak wyglądali, ale co jedli? Video

Kiedy przyglądamy się słynnym formacjom wojskowym, najczęściej analizujemy je pod kątem uzbrojenia i sposobu walki. Zapominamy jednak, że nawet elitarni wojownicy... muszą coś jeść. Jak wyglądała dieta hoplitów i czym różniła się od potraw spożywanych w czasie pokoju? Dowiecie się z filmu kanału Invicta.

Redakcja

Recenzje

Natalie Haynes – „Puszka Pandory. Kobiety w mitologii greckiej” – recenzja i ocena

Natalie Haynes otwiera „puszkę Pandory”, dokonując swoistej „demitologizacji” mitów w kulturowo utrwalonej, potocznej świadomości. Sięgając po różne warianty powszechnie znanych historii, wskazuje nieoczywistość i wieloznaczność motywów.

Łukasz Ścisłowicz

Recenzje

Marek Węcowski – „Tu jest Grecja! Antyk na nasze czasy” – recenzja i ocena

Prof. Marek Węcowski buduje pomost między światem starożytnych Greków a współczesnością. I podpowiada, co możemy wyciągnąć z ich doświadczeń.

Mateusz Okoński

Artykuły

Jak wyglądał pogrzeb starożytnych Greków i Rzymian?

Od najdawniejszych czasów człowiek mierzył się z lękiem przed śmiercią i przemijaniem. Aby ułatwić zmarłemu ostatnią drogę, starożytni Grecy i Rzymianie wykonywali szereg rytuałów. Uczty, płaczki i ofiary (nieraz z ludzi) miały obłaskawić duchy przodków. Jak więc dokładnie wyglądały pogrzeby starożytnych?

Dominik Niklas

Artykuły

Hekatomba i holokaustos. Grecki rytuał ofiarny

Czym dla starożytnych Greków była hekatomba, a czym holokaustos?

Marek Węcowski

Konkursy

Konkurs: Tu jest Grecja! Antyk na nasze czasy

Zapraszamy do wzięcia udziału w naszym konkursie, w którym do wygrania są 4 egzemplarze książki „Tu jest Grecja! Antyk na nasze czasy” Wydawnictwa Iskry.

Redakcja

Reklamy

Marek Węcowski – „Tu jest Grecja! Antyk na nasze czasy”

Marek Węcowski w książce „Tu jest Grecja! Antyk na nasze czasy” proponuje nam podróż do starożytnej Grecji. Od Homera do Aleksandra Wielkiego. Poznajmy sposoby radzenia sobie Greków z kryzysami i… uczmy się na ich błędach.

Reklama

Multimedia

Miotacz ognia – broń z piekła rodem video

Jest miejsce na świecie, w którym nie chcielibyście się nigdy znaleźć. To miejsce znajduje się przed wylotem dyszy miotacza ognia. 26 lutego 1915 roku, pod Malancourt na froncie zachodnim pierwszej wojny światowej, po raz pierwszy użyto tej broni w boju. Posłuchajcie...

Wojciech Olej

Artykuły

Jak Niemcy rozkradali starożytne dzieła sztuki?

Zamiast ocalić starożytne skarby – rozkradali je. Ołtarz pergamoński, popiersie Nefretete i skarb Priama to tylko niektóre bezcenne zabytki, które padły łupem niemieckich archeologów.

Dilek Zaptcioglu-Gottschlich , Jürgen Gottschlich

Artykuły

Jak Heinrich Schliemann ukradł „skarb Priama”?

Nie tylko nie był archeologiem, ale okazał się także próżnym hochsztaplerem i malwersantem. Choć nie wyróżniał się na tle współczesnych mu miłośników starożytności, to wyidealizowany obraz Schliemanna jako romantycznego odkrywcy jest szkodliwym mitem, który przysłonił prawdziwe skutki jego działalności.

Jakub Jagodziński

Artykuły

Kleopatra — piękność znad Nilu (cz. 2)

Cezar zginął z rąk spiskowców, „Imperium” stoi u progu kolejnej wojny domowej, a Kleopatrę i Antoniusza łączy romans. Oto historia kilku ostatnich lat istnienia Republiki Rzymskiej.

Emilia Matuszewicz

Ciekawostki i rocznice

Butrint: archeologiczny hit Albanii, który trzeba zwiedzić

W ostatnich latach Albania staje się coraz popularniejszym kierunkiem dla polskich turystów. Niewygórowane ceny, piękne plaże i gwarancja słońca to jedno, ale czy Albania oferuje coś dla miłośników historii i archeologii? Odpowiedź brzmi: Butrint!

Jakub Jagodziński

Ciekawostki i rocznice

Historyczna perełka Bułgarii – zwiedzamy Sozopol GALERIA

Wakacje w Bułgarii to nie tylko plaża, morze i słońce. Historyk znajdzie tu wiele atrakcji! Jednym z najciekawszych historycznie miejsc w Bułgarii jest Sozopol, w którym zobaczymy wszystko od starożytnych ruin, przez pozostałości średniowiecznych kościołów, aż po bunkry z czasów II wojny światowej.

Mateusz Balcerkiewicz

Artykuły

Troja: historia mitycznego miasta

Rafał Gumiński

Recenzje

Theodore Papakostas – „Jak zmieścić całą starożytność w jednej windzie” – recenzja i ocena

Sprawne wprowadzenie w meandry archeologii. Theodore Papakostas doskonale wie, jak wytłumaczyć skomplikowane sprawy w sposób prosty i zrozumiały dla laika.

Mateusz Okoński

Artykuły

Stoicyzm, czyli spokój ponad wszystko

Dziś stoicyzm znamy głównie z powiedzenia „stoicki spokój”, ale czym ta wielka grecka filozofia była tak naprawdę? Dlaczego jej twórca, Zenon z Kition, postanowił zachować spokój ducha i umysłu?

Szymon Szaliga

Artykuły

Epikureizm, czyli droga do umiarkowanego hedonizmu

Jak osiągnąć szczęście w życiu? Oto pytanie, na którym opierał się epikureizm. Jej twórca, Epikur z Samos, widział w przyjemności cel i sposób na godne życie. Co więc dokładnie zakładała ta specyficzna filozofia?

Szymon Szaliga

Artykuły

Nowożytne koncepcje utopii, czyli przepis na państwo idealne?

Społeczeństwa idealne poruszały wyobraźnię ludzi od tysięcy lat. Skąd właściwie wywodzi się „utopia” i jak mógł wyglądać przysłowiowy „raj na ziemi”?

Szymon Szaliga

Recenzje

Adrian Goldsworthy – „Filip i Aleksander. Królowie i zdobywcy” – recenzja i ocena

Żaden z wielkich wodzów starożytności nie może się równać z Aleksandrem Macedońskim. Nie byłoby jednak Aleksandra i jego spektakularnych sukcesów, gdyby nie macedońska machina wojenna, którą stworzył jego ojciec – Filip II.

Mateusz Okoński

Reklamy

Theodore Papakostas – „Jak zmieścić całą starożytność w jednej windzie”

Theodore Papakostas w książce „Jak zmieścić całą starożytność w jednej windzie” pokazuje, że jesteśmy tacy jak nasi przodkowie – nieważne, że trzymamy w ręku smartfon, a nie łuk czy lirę – bo kierują nami takie same emocje.

Reklama

Artykuły

Wieki barwne, czyli o symbolice koloru w średniowieczu

Ludzie średniowiecza cenili kolory, nadając im zarazem głębokie znaczenie symboliczne. Skąd się wzięły ich wyobrażenia o barwach? Dlaczego płaszcze królewskie bywały czerwone? Czy czerń od zawsze była tożsama z mrokiem? I z jakiego powodu kolor zielony uspokajał?

Szymon Szaliga

Artykuły

Bitwa pod Gaugamelą

Pod Gaugamelą doszło do starcia wojsk Aleksandra Macedońskiego i kilkukrotnie większej armii Dariusza III. Jak przebiegała jedna z najsłynniejszych bitew starożytności?

Adrian Goldsworthy

Konkursy

Konkurs: Filip i Aleksander. Królowie i zdobywcy

Zapraszamy do wzięcia udziału w naszym konkursie, w którym do wygrania są 4 egzemplarze książki „Filip i Aleksander. Królowie i zdobywcy” Wydawnictwa Rebis.

Redakcja

Reklamy

Adrian Goldsworthy – „Filip i Aleksander. Królowie i zdobywcy”

Książka Adriana Goldsworthy’ego „Filip i Aleksander. Królowie i zdobywcy” to publikacja o tematyce starożytnej – mistrzowskie dzieło znawcy historii. Dowiemy się z niej jaki był rzeczywisty wkład Filipa II w imperium, którym władał Aleksander Wielki.

Reklama

Recenzje

Conn Iggulden – „Protektor” – recenzja i ocena

Drugi tom literackiego opisu walk Hellenów z Persami jest już od jakiegoś czasu przed nami. Conn Iggulden w „Protektorze” podejmuje wątek, z którym zostawił nas w pierwszej części swojego greckiego, a może raczej ateńskiego cyklu. Przed nami znów Temistokles żonglujący polityką, Ksantippos twardo trzymający żołnierzy oraz głos rozsądku w postaci Arystydesa.

Michał Staniszewski

Artykuły

Boska śmiertelność. Czy Asowie byli zwykłymi ludźmi?

Trudno doszukać się wśród nordyckich bogów nieskazitelnych moralnie jednostek. Być może dlatego, że Asowie byli tylko zwykłymi ludźmi, którym udało się zbiec z Troi? Jak wygląda śmiertelny aspekt historii mieszkańców Asgardu?

Wiktoria Zaborowska

Artykuły

Gdy Chrystus miał pięć lat

Choć Rzym stanowił jedno z największych imperiów w dziejach, to historia nie kończy się tylko na jego potędze. Jak wyglądał świat, gdy dorastający Jezus z Nazaretu miał raptem kilka lat? Jakimi wydarzeniami żyli mieszkańcy Germanii, Panonii, a nawet odległych Chin?

Wojciech Roszkowski

Artykuły

Assasin’s Creed: Discovery Tour – wirtualna wycieczka po historii

Wprowadzony pierwszy raz w 2018 roku tryb Discovery Tour pozwala na swobodne, nie zmącone walką przemierzanie ptolemejskiego Egiptu z czasów Kleopatry VII, Grecji w czasie wojny peloponeskiej, oraz Skandynawii i Anglii w dobie wikińskich podbojów.

Rafał Gumiński

Ciekawostki i rocznice

Bitwa pod Termopilami miała miejsce w wąskim przesmyku. Jak miejsce to wygląda obecnie? ZDJĘCIA

Bitwa pod Termopilami miała miejsce w sierpniu 480 roku p.n.e. Stanowi symbol poświęcenia życia na polu bitwy. Do boju przeciwko sobie stanęły wojska greckie i perskie. Wszystko rozegrało się na wąskim przesmyku Termopile w czasie II wojny perskiej. W sierpniu 2022 roku odwiedziliśmy to miejsce. Jak dziś wygląda? Zobaczcie zdjęcia!

Magdalena Mikrut-Majeranek

Artykuły

Dlaczego klasycy? Pytanie o realizm polityczny w dziele Tukidydesa

„Tukidydes mówi tylko że miał siedem okrętów była zima i płynął szybko” – tymi słowami wiersza Zbigniewa Herberta „Dlaczego klasycy” można określić wielkość autora „Wojny peloponeskiej” – historyka, który nieustannie inspiruje myślą polityczną.

Radosław Miśkiewicz

Newsy

Grecja/ Trwają grecko-polskie badania archeologiczne koło miasta Volos

Pozostałości po osadzie sprzed ponad 3,2 tys. lat na stanowisku archeologicznym Pefkakia położonym obok miasta Volos w Grecji są m.in. celem badań grecko-polskiego zespołu naukowców, który w lipcu prowadzi tam pomiary geofizyczne i a we wrześniu wykona serię odwiertów.

Nauka w Polsce

Artykuły

Homer – ślepy wędrowiec, autor „Iliady” i „Odysei”

Dzieła Homera to najstarsze zabytki literatury zachodu. Tradycyjnie przypisuje się mu autorstwo „Iliady” i „Odysei”. Owiana tajemnicą i wieloma niewiadomymi postać antycznego poety niezmiennie inspiruje, a jego dorobek wciąż warto odkrywać na nowo.

Paula Apanowicz

Redakcyjne

Sonda Histmag.org – Jaki jest Twój ulubiony styl architektoniczny?

Wiemy już, który styl architektoniczny lubicie najbardziej. Zobaczcie, jak głosowaliście w naszej sondzie i zajrzyjcie do kolejnej, w której pytamy o europejskich pisarzy i myślicieli.

Redakcja

Artykuły

Lizander – Spartanin, który został bogiem

Lizander ze Sparty to zwycięzca jednej z największych wojen w starożytności, pogromca demokratycznych Aten i pierwszy człowiek w dziejach Grecji uznany za boga. Współcześnie znajduje się jednak w cieniu najwybitniejszych wodzów świata starożytnego, czy słusznie?

Łukasz Wesołowski

Ciekawostki i rocznice

Kusza: diabelska broń czy genialny wynalazek?

Kuszę uważano za jedną z najskuteczniejszych broni średniowiecza. Budziła jednak kontrowersje, szczególnie w świecie Zachodu. Jak wyglądała ewolucja kuszy i co sprawiło, że obwołana została „narzędziem Szatana”?

Izabela Śliwińska-Słomska

Artykuły

Platon: twórca zachodniej szkoły filozoficznej

Platon uważany jest za jednego z twórców zachodniej tradycji filozoficznej i najwybitniejszego myśliciela starożytności. Uczeń Sokratesa był „rektorem” pierwszej Akademii i tym samym sprowadził filozofię do rangi dyscypliny akademickiej. Jak wyglądało życie i myśl polityczna Platona?

Piotr Bejrowski

Artykuły

Słonie bojowe i ich wykorzystanie w czasie wojen diadochów

Skuteczność słoni bojowych potwierdziły bitwy pod Gaugamelą i nad rzeką Hydaspes. Diadochowie, spadkobiercy Aleksandra Wielkiego, używali słoni w czasie toczonych między sobą wojen. Te zwierzęta płoszyły jazdę przeciwnika nie tylko rozmiarem i przerażającą szybkością, ale także swoim zapachem.

Michał Piekarski

Redakcyjne

Sonda Histmag.org – Która antyczna cywilizacja miała największy wpływ na kształt dzisiejszego społeczeństwa?

W ostatniej sondzie zapytaliśmy, która antyczna cywilizacja miała największy wpływ na kształt dzisiejszego społeczeństwa? Zobaczcie sami, jak głosowali nasi Czytelnicy! Teraz z kolei pytamy o to, który z ważnych historycznie dni w roku powinien Waszym zdaniem być dodatkowym dniem wolnym?

Julia Obrycka

Recenzje

Michał Piekarski – „Gabiene 316 p.n.e.” – recenzja i ocena

Śmierć Aleksandra Wielkiego to koniec fascynującej epoki, ale też początek kolejnej. Tzw. wojny diadochów – „dziedziców” najwybitniejszego macedońskiego monarchy z dynastii Argeadów były nie mniej dramatyczne i fascynujące. Ich początek przedstawia Michał Piekarski w najnowszej bellonowskiej pozycji „Gabiene 316 p.n.e.”.

Michał Staniszewski

Artykuły

Arystoteles i pojęcie szczęścia – starożytna odpowiedź na współczesne pytania

Arystoteles był jednym z najwybitniejszych starożytnych filozofów, którzy przyczynili się do rozwoju europejskiej myśli i nauki. Do najważniejszych i wciąż aktualnych rozważań Arystotelesa należała koncepcja szczęścia.

Jakub Jagodziński

Reklamy

Wojciech Dutka – „Apokryf”

W książce „Apokryf” Wojciech Dutka kreśli świat starożytny II wieku naszej ery w sposób epicki, wciągający czytelnika w suspens powieści szkatułkowej, nie dając mu wytchnąć. To poruszająca opowieść o zagładzie, jaką Rzymianie zgotowali Żydom...

Reklama

Reklamy

Adrian Goldsworthy – „Upadek Kartaginy. Historia wojen punickich”

Adrian Goldsworthy, autor książki „Upadek Kartaginy. Historia wojen punickich”, wziął na siebie zadanie przybliżenia historii Kartaginy współczesnym czytelnikom. Jej upadek żywo i barwnie przedstawia trzy rundy sławnego pojedynku między Rzymem i jego wielkim afrykańskim rywalem o panowanie nad basenem śródziemnomorskim.

Reklama

Recenzje

„Rome: Total War” po latach okiem historyka – recenzja i ocena

Seria „Total War” z pewnością nie była nigdy obojętna fanom gier strategicznych. Z ich ust słychać skrajne opinie albo wychwalające ją pod niebiosa, albo ostro krytykujące. Niemniej, żaden z nich nie będzie podważał roli tej gry w historii przemysłu gamingowego. Cofnijmy się do roku 2004 i przyjrzyjmy przełomowemu produktowi The Creative Assembly, jakim jest „Rome: Total War”.

Maksymilian Krasoń

Artykuły

Opłakany remis, czyli historia walk Teb i Sparty o dominację

Javier Moro na kartach książki „Szkarłatne sari” stwierdził kiedyś: „Sukces ma wielu ojców, klęska jest sierotą”. Cytat ten idealnie opisuje rozrachunek po wojnie Teb i koalicji spartańskiej, zakończonej bitwą pod Mantineją w 362 r. p.n.e., kiedy starły się ze sobą armie dwóch tytanów greckiej sztuki wojennej — tebańskiego wodza Epaminondasa i króla Sparty Agesilaosa II. Czy jednak którakolwiek ze stron zasługiwała na miano zwycięzcy?

Maksymilian Krasoń

Ciekawostki i rocznice

Ateny i Peloponez – najciekawsze miejsca okiem archeologa

Subiektywny przewodnik po zabytkach starożytnych Aten i pobliskiego Peloponezu. Co warto zobaczyć wybierając się w ten rejon Grecji? Oto garść inspiracji i praktycznych wskazówek dotyczących zwiedzania.

Jakub Jagodziński

Artykuły

Falanga grecka: dyscyplina ponad bohaterstwo

Mateusz Balcerkiewicz

Recenzje

„Age of Empires” po latach okiem historyka – recenzja i ocena

Serii „Age of Empires” nie trzeba jakoś szczególnie przedstawiać fanom strategii czasu rzeczywistego. Postanowiłem odbyć nostalgiczną podróż i przyjrzeć się, jak po latach radzi sobie pierwsza część produkcji Ensemble Studios.

Maksymilian Krasoń

Artykuły

„Greckie Pompeje” – starożytne miasto Akrotiri odkryte pod wulkanicznym pyłem

Akrotiri bywa nazywane „greckimi Pompejami”, gdyż podobnie jak rzymskie miasto, zostało zgładzone w wyniku erupcji wulkanu. Nie wiadomo jednak, co stało się z jego mieszkańcami – do dziś nie odnaleziono ich ciał. Jaka jest historia miasta, które porzucono po erupcji wulkanu między XVII a XVI wiekiem p.n.e.?

Jakub Jagodziński

Artykuły

„Ostatni Grek”: żywot zapomnianego greckiego bohatera

Rzymianie nazywali go „ostatnim Grekiem”, pobratymcy zaś uznawali za bohatera i wzór do naśladowania. O Filopojmenie z Megalopolis w starożytności pisali Polibiusz, Plutarch i Pauzaniasz, a po greckich miastach podziwiać można było jego pomniki. Ale pamięć o wielkich czynach okazała się ulotna...

Maksymilian Krasoń

Recenzje

Katarzyna Marciniak – „Mitologia grecka i rzymska. Spotkania ponad czasem” – recenzja i ocena

Dla starożytnych starożytnych mity pełniły istotną funkcję: przede wszystkim za ich pomocą tłumaczono otaczający ludzi świat i jego porządek. Niedawno ukazało się nowe i rozszerzone wydanie cennej pracy Katarzyny Marciniak „Mitologia grecka i rzymska. Spotkania ponad czasem”.

Mateusz Okoński

Recenzje

Conn Iggulden – „Bramy Aten” – recenzja i ocena

Perski król zwraca uwagę na konglomerat helleńskich państewek, leżących tuż za Morzem Egejskim. To przyczynek do słynnych wojen grecko-perskich znanych z dzieła Herodota. Ale tym razem przedstawia je Conn Iggulden w powieści „Bramy Aten”.

Michał Staniszewski

Recenzje

Alberto Angela – „Kleopatra. Królowa, która rzuciła wyzwanie Rzymowi i zdobyła wieczną sławę” – recenzja i ocena

Piękność znad Nilu i ostatnia królowa Egiptu z dynastii Ptolemeuszy wciąż fascynuje badaczy i twórców kultury. Znany popularyzator historii Alberto Angela przedstawił portret Kleopatry VII na tle republiki rzymskiej chylącej się ku upadkowi. Czy warto sięgnąć po jego najnowszą książkę?

Mateusz Okoński

Pierwszy polski
portal historyczny

Zamów newsletter

Zapisz się, aby otrzymywać przegląd najciekawszych tekstów prosto do skrzynki mailowej. Tylko wartościowe treści, zawsze za darmo.

Zamawiając newsletter, wyrażasz zgodę na użycie adresu e-mail w celu świadczenia usługi. Usługę możesz w każdej chwili anulować, instrukcję znajdziesz w newsletterze.

Portal

Histmag.org - o nas

Kontakt

Tematy

Wesprzyj nas!

Polecamy

Nasze e-booki i audiobooki

Współpraca