Polska

Przedpremierowe pokazy „Akademii Pana Kleksa” osiągnęły rekordowy wynik

„Akademia Pana Kleksa” w reżyserii Macieja Kawulskiego bije rekordy popularności. Choć film wejdzie do regularnej dystrybucji w piątek 5 stycznia, to do tej pory podczas pokazów przedpremierowych obejrzało go 438 000 widzów. Osiągnął tym samym rekordowy wynik w historii polskiego box office.

Mat. pras. , Redakcja

„Dom pod Dwoma Orłami” - serial opowiadający o dawnych mieszkańcach Wrocławia

Serial „Dom pod Dwoma Orłami” przenosi widzów do Wrocławia z 1997 roku, kiedy miasto zalatała 12-metrowa fala powodziowa. Za sprawą wyjątkowego znaleziska akcja przenosi się do 1918 roku, kiedy w tytułowym „Dom pod Dwoma Orłami” mieszkali Niemcy. Produkcja składa się z 10 odcinków, które emitowane są na antenie TVP 2 w czwartki o godz. 20.20.

Mat. pras. , Redakcja

„Zatoka szpiegów” - streszczenie odcinków 1-9

„Zatoka szpiegów” to nowy serial kostiumowy polskiej produkcji, opowiadający o losach Franza Nuemanna, młodego oficera Abwehry, który zostaje alianckim szpiegiem. Sensacyjno-wojenna opowieść składa się z 9 odcinków. Premierę telewizyjną zaplanowano na 7 stycznia 2024 roku. Co czeka widzów w kolejnych odcinkach serialu?

Jak wybuchło powstanie w Sobiborze?

Powstanie i ucieczka więźniów Bunt w niemieckim ośrodku zagłady w Sobiborze więźniowie zaczęli planować w trakcie świąt Rosz Haszana (1–2 października). W żydowski Nowy Rok, Jom Kipur (10 dni po Rosz Haszana), wiedzieli już, jak go zorganizować, a zrealizowali swój plan w pierwszy dzień Sukot.

Marek Bem

„Na stos rzuciliśmy nasz życia los. W rocznicę odzyskania niepodległości” – recenzja i ocena

Specyfika historii Polski w „długim wieku XIX”, spory, koncepcje polityczne i pomysły na odzyskanie niepodległości – to tylko niektóre z zagadnień poruszonych przez autorów artykułów, z których składa się recenzowana publikacja pod redakcją Stanisława Wiecha i Michała Zawiszy.

Patryk Krygier

Roman Dmowski: ojciec polskiego ruchu narodowego

Roman Dmowski, gdy zapytano go kiedyś jak widzi szansę na poprawę relacji z Ignacym Paderewskim, miał odpowiedzieć: „Trzeba udusić panią Paderewską”. Słynący z nietuzinkowego poczucia humoru mąż stanu odegrał jedną z kluczowych ról w procesie odzyskiwania niepodległości przez Polskę.

„Matylda” - streszczenie odcinków 1-13

„Matylda” to trzynastoodcinkowy serial kostiumowo-obyczajowy Telewizji Polskiej wyreżyserowany przez Krzysztofa Langa. Produkcję tę można oglądać w serwisie VOD. Co czeka widzów w kolejnych odcinkach serialu?

Rok 1984 w areszcie śledczym Fragmenty książek Wydawnictwa IPN

„Symboliczny rok 1984, przywoływany w słynnym dziele George'a Orwella oraz w Amalrikowskim eseju Czy Związek Sowiecki przetrwa do roku 1984? spędziłem w więziennym areszcie”. Posłuchajcie:

Jakub Jagodziński

Magdalena Mikrut-Majeranek

Marek Hendrykowski – „Wiwat. Saga Wielkopolska” – recenzja i ocena

„Wiwat. Saga Wielkopolska” to monumentalna, niezwykle barwna i wciągająca opowieść o Wielkopolanach i Wielkopolsce. Składa się z mikrohistorii, którą de facto są fabularyzowanymi felietonami popularyzującymi dzieje wspomnianego regionu. Profesor Marek Hendrykowski z pieczołowitością odtwarza klimat z przełomu XIX i XX wieku, przywołując ważne, a mało znane wydarzenia.

Na co warto wybrać się do kina w styczniu 2024? Prezentujemy przegląd nadchodzących premier!

Wśród kinowych nowości w styczniu z historią w tle, o których będzie głośno, znajdują się m.in. takie filmy jak: „Kos” w reż. Pawła Maślony opowiadający dzieje Tadeusza Kościuszki, „Akademia pana Kleksa” i „Powstaniec 1863”.

Opinie

Noworoczne postanowienia polskiego internauty

Drogi pamiętniczku, w minionym roku byłem dobrym internautą. Nooo, prawie. Znalazłoby się parę rzeczy do poprawy. Mam więc kilka postanowień noworocznych…

Gadzinówka „Godzina Polski”, czyli „pramatka gadzina”

„Gadzinówka” – to pojęcie jest znane chyba każdemu, kto choć trochę interesuje się historią XX wieku. Sama nazwa „prasa gadzinowa” pochodzi od ukazującego się w Łodzi dziennika z czasów I wojny światowej – „Godziny Polski” zwanej przez przeciwników „gadziną”.

Aneta Stawiszyńska

„Korona królów. Jagiellonowie” – streszczenie odcinków 121-140

„Korona królów. Jagiellonowie” to polska produkcja historyczna opowiadająca o losach polskich władców z dynastii Jagiellonów. Co czeka bohaterów w kolejnych odcinkach serialu „Korona królów”? Poniżej prezentujemy krótkie streszczenie odcinków. Lista jest na bieżąco aktualizowana!

Grzegorz Hryciuk – „Przesiedleńcy. Wielka epopeja Polaków, 1944–1946” – recenzja i ocena

Wiadomość o zbliżającym się zakończeniu II wojny światowej nie dla wszystkich oznaczała powrót do normalnego życia bez widma spadających bomb, czy nieoczekiwanych łapanek i wywózek. Dla wielu tysięcy Polaków był to początek nieznanej i bardzo trudnej drogi do nowego domu – obcego i nie zawsze przyjaznego.

Anna Bernacka-Kozek

Ile kosztowało życie w Polsce 100 lat temu? Video

Zastanawialiście się kiedyś, jak żyli Polacy 100 lat temu? Ile zarabiali, jakie mieli wydatki i na co mogli sobie pozwolić, a kiedy musieli zaciskać pasa? Jeśli tak, zajrzyjcie do materiału wideo opublikowanego na kanale Profesora Detektorysty!

„Zbrodnie nierozliczone. Niemcy, którzy uniknęli kary” – „Rzecz Historyczna” Muzeum Historii Polski

Dlaczego historia ma znaczenie? To wyjaśnia nowy projekt Muzeum Historii Polski. „Rzecz Historyczna” to seria opowieści o najważniejszych wydarzeniach z dziejów naszego kraju. Na poważnie i profesjonalnie, ale bez grama nudy!

„Wielka emigracja Rosjan do Polski” – Podcast Muzeum Historii Polski

Muzeum Historii Polski zaprasza do wysłuchania wciągających opowieści o wybitnych postaciach sprzed wieków i kulisach kluczowych wydarzeń dla dziejów naszego kraju, przeplatane mniej znanymi, choć pasjonującymi wątkami z historii Polski. Wsłuchajcie się w naszą wspólną historię!

„Litwa. Tajemnice Wielkiego Księstwa” – Podcast Muzeum Historii Polski

Wydarzenia

Powstanie słownik biograficzny uczestników konspiracji niepodległościowej w woj. białostockim

W Białymstoku ruszyły prace badawcze mające na celu stworzenie słownika biograficznego uczestników konspiracji niepodległościowej w woj. białostockim w latach 1945-1956. Prace prowadzone są pod kierownictwem dr Andrzej Pulińskiego we współpracy z białostockim oddziałem IPN.

Jak powstało Towarzystwo Krzewienia Kultury Świeckiej?

Towarzystwo Krzewienia Kultury Świeckiej miało za zadanie m.in. propagowanie marksistowskiego światopoglądu, tzw. obrzędowości świeckiej i socjalistycznego stylu życia. W praktyce była kolejną organizacją wzmacniającą działania władz komunistycznych. Jak doszło do jej powstania?

Bogusław Wójcik

Korupcja w obozie zagłady w Sobiborze Fragmenty książek Wydawnictwa IPN

W obozie zagłady w Sobiborze kwitła korupcja. Załoga obozu wykorzystywała pracę i zagrabione mienie więźniów dla prywatnych korzyści. Posłuchajcie:

Redakcyjne

Archiwum Akt Nowych zaprasza na dyskusję panelową poświęconą Kazimierzowi Leskiemu ps. Bradl

28 grudnia w siedzibie Archiwum Akt Nowych odbędzie się dyskusja „Kazimierz Leski, ps. Bradl. Mity i fakty w karierze asa podziemnego kontrwywiadu KG AK”. Transmisję z wydarzenia będzie można obejrzeć na Facebooku.

Mat. pras.

Powstanie wielkopolskie 1918 – sukces wielkopolskiego społeczeństwa

Powstanie wielkopolskie rozpoczęło się 27 grudnia 1918 roku – po godzinie 16:00 na ulicy Wilhelmowskiej w Poznaniu padły pierwsze strzały. To dzięki temu zrywowi Wielkopolska została włączona w granice niepodległego państwa polskiego.

Agata Łysakowska-Trzoss

„To wcale nie był cud. Wojna polsko-bolszewicka 1920 roku” – Podcast Muzeum Historii Polski

„Jak komuniści ukradli nam wolność?” – „Rzecz Historyczna” Muzeum Historii Polski

Cecylia Kuta (red.) „Autonomiczny Wydział Wschodni Solidarności Walczącej” – recenzja i ocena

Niewiele osób, a nawet czytelników zaznajomionych z dziejami opozycji demokratycznej w PRL zdaje sobie sprawę, jak aktywne kontakty posiadała ona z dysydentami innych narodowości. Autonomiczny Wydział Wschodni Solidarności Walczącej jest tego świetnym przykładem.

Marek Chrzanowski

„Sami swoi. Początek” w reż. Artura Żmijewskiego opowiada o losach Kargulów i Pawlaków zanim osiedlili się na Ziemiach Odyzyskanych

„Sami swoi” to film, który zasługuje na miano kultowego. W 2024 roku dzięki nowej filmowej produkcji w reżyserii Artura Żmijewskiego ponownie przyjrzymy się losom Kargulów i Pawlaków, ale tym razem kinomani poznają ich przedwojenne życie.

„Raport Pileckiego” w reż. Krzysztofa Łukaszewicza zadebiutował na Netflixie

„Raport Pileckiego” to biograficzny film inspirowany wydarzeniami z życia Witolda Pileckiego. Produkcję tę można już oglądać online. Film dostępny jest zarówno na TVP VOD, jak i w serwisie Netflix.

Jakie były początki Gmin Polskich w Londynie?

To była jedna z wielu form aktywności polskich emigrantów w Londynie. Jak powstawały Gminy Polskie w Londynie?

Paweł Chojnacki

„Dom pod Dwoma Orłami” - streszczenie odcinków 1-10

Premierowe odcinki „Domu pod Dwoma Orłami”, wyreżyserowanego przez Waldemara Krzystka, telewidzowie TVP1 oglądali od 1 stycznia 2023 roku, z kolei wraz z początkiem 2024 roku serial wyemituje TVP 2. Co czeka widzów w kolejnych odcinkach serialu?

Mat. pras. , Redakcja

Opór wobec stalinowskiej codzienności Fragmenty książek Wydawnictwa IPN

18 lutego 1954 r. w mieszkaniu siedemnastoletniego Tadeusza Bytomskiego w Chorzowie-Batorym, ucznia miejscowego Technikum Koksochemicznego, pojawiło się trzech funkcjonariuszy z WUBP w Stalinogrodzie i MUBP w Chorzowie... Posłuchajcie:

Powstał film przybliżający losy Karola Śliwki, genialnego polskiego grafika

Zaprojektował logo banku PKO BP oraz znaku graficznego Wydawnictw Szkolnych i Pedagogicznych. Kim jest Karol Śliwka, ceniony projektant określany mianem genialnego grafika? Jego losy przedstawiono w filmie „Znaki rozpoznawcze. Karol Śliwka”, który dostępny jest w serwisie TVP VOD.

Wilm Hosenfeld – ten przyzwoity oficer z Wehrmachtu

Wilm Hosenfeld został zapamiętany za sprawą pomocy Władysławowi Szpilmanowi w zniszczonej Warszawie. Był jednym z nielicznych oficerów Wehrmachtu, którzy w życiu kierowali się wartościami. Czesław Cywiński powiedział o nim z patetyczną prostotą: Niemiecki żołnierz, który był Człowiekiem...

Eugeniusz Cezary Król

Słowiańskie zwyczaje wigilijne, czyli zanim zapanował Kościół

Zielone drzewko, pierwsza gwiazdka, 12 postnych dań i sianko pod obrusem – to znane symbole Świąt Bożego Narodzenia. Niewiele osób wie, że ich źródło odnajdziemy w przedchrześcijańskich wierzeniach Słowian.

Natalia Stawarz

Zbigniew Michalczyk – „Zapomniane konteksty. Augsburg jako ośrodek rytownictwa wobec Rzeczypospolitej w XVII–XVIII wieku” – recenzja i ocena

Staraniem Narodowego Instytutu Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą POLONIKA ukazało się już kilka interesujących i wartościowych publikacji, poświęconych wychodźtwu polskiemu i społecznościom polskim za granicą w XIX i XX w. Pozycje te skupiały się na dziedzictwie materialnym, chociażby budynkach kościołów. Teraz POLONIKA przygotowała coś, co zainteresuje także osoby zainteresowane historią nowożytną i historią sztuki – pracę poświęconą związkom z Rzeczpospolitą augsburskiego ośrodka rytowniczego w XVI-XVIII w.

Michał Gadziński

„Korona królów. Jagiellonowie” – streszczenie odcinków 101-120

„Korona królów. Jagiellonowie” to produkcja historyczna wyprodukowana przez TVP. Opowiada o losach polskich władców z dynastii Jagiellonów. Co czeka widzów w kolejnych odcinkach serialu „Korona królów”? Prezentujemy krótkie streszczenie odcinków. Lista jest na bieżąco aktualizowana!

Wojna z Moskwą: zapasy Stefana Batorego z Iwanem Groźnym

Stefan Batory marzył nie tylko o krucjacie antytureckiej. Pragnął zdobyć Moskwę!

Tomasz Bohun

Opinie

Czy Europa dogoni Polskę? Handel zabytkami to duży problem opinia

Skandynawski pierścień z epoki wikingów? 700€. Bliskowschodnia figurka z epoki brązu? 280 €. Miejsce tych przedmiotów jest w muzeach, a nie na internetowych bazarach, z których trafią potem do prywatnych kolekcji.

Jakub Jagodziński

„Czy dam się przedłożyć ciemności? Nigdy!” Fragmenty książek Wydawnictwa IPN

19 grudnia 1981 r. o azyl polityczny w Stanach Zjednoczonych poprosił Romuald Spasowski, ambasador PRL w Waszyngtonie. Jak przebiegały pierwsze lata życia i jak ukształtował się światopogląd ostatniego reprezentanta PRL w Ameryce? Posłuchajcie:

Jak wyglądały przygotowania do świat Bożego Narodzenia w czasach księżnej Daisy? Zobaczcie film!

Księżna Daisy, czyli Maria Teresa Oliwia Hochberg von Pless, pani na zamku Książ w Wałbrzychu oraz Zamku w Pszczynie pochodziła z Walii, ale po ślubie z księciem pszczyńskim Janem Henrykiem XV Hochbergiem rezydowała w Książku i w Pszczynie, gdzie wyprawiała wielkie bożonarodzeniowe przyjęcia. Jaka atmosfera panowała podczas świątecznych przygotowań? Muzeum Zamkowe w Pszczynie przygotowało film, który przybliża ten czas.

„Krzyżacy. Największy "przekręt" średniowiecznej polityki?” – Podcast Muzeum Historii Polski

Magdalena Mikrut-Majeranek

Wywiady

Szymon Jagodziński: Bitwy pod Pułtuskiem i Gołyminem oficjalnie zakończyły kampanię zimową 1806 r. na froncie polskim

Bitwy pod Pułtuskiem i Gołyminem, do których doszło 26 grudnia 1806 roku, były kulminacyjnym momentem kampanii zimowej 1806 roku prowadzonej przez wojska Napoleona z armią cara Rosji Aleksandra. Jaka była ich geneza i czym skutkowały, z jakimi problemami borykały się napoleońskie wojska? Kwestie te wyjaśnia Szymon Jagodziński, autor publikacji „Pułtusk–Gołymin 1806”.

„Rosja. Tajemnice przyszłego imperium” – Podcast Muzeum Historii Polski

„Teheran, Jałta i Poczdam - konferencje, na których zdecydowano o losach Polski” – „Rzecz Historyczna” Muzeum Historii Polski

Jak wyglądało położenie armii Napoleona po zajęciu Warszawy?

Na początku grudnia 1806 roku było wiadomym, że Rosjanie wycofują się w Warszawy. Jednak sytuacja strategiczna armii Napoleona wcale nie była pewna...

Szymon Jagodziński

„II RP - zapomniany polski cud” – „Rzecz Historyczna” Muzeum Historii Polski

„Rządzący i rządzeni. Jak powstały elity?” – Podcast Muzeum Historii Polski

Ostra Brama w Wilnie

Ostra Brama w Wilnie i fenomen kultu Matki Boskiej Ostrobramskiej na przestrzeni dziejów silnie wpływały i wciąż wpływają na naszą kulturę.

Maria Kałamajska-Saeed

Andrzej Jaroszewicz, Alicja Grzybowska – „Piotr Jaroszewicz” – recenzja i ocena

Zagadkowe morderstwo Piotra Jaroszewicza spowodowało, że jego życiorys jest mniej znany, niż niezliczona ilość teorii domniemanych zleceniodawców, którzy mogli stać za jego śmiercią. Szkoda, bo biografia byłego premiera to spora dawka historii na temat funkcjonowania peerelowskiego państwa. Rąbka tajemnicy o życiu prominenta uchyla Andrzej Jaroszewicz w rozmowie z Alicją Grzybowską.

Maciej Gach

Wojciech Korfanty – „Sądu historii się nie obawiam. Wystąpienia na forum Sejmu Śląskiego II i III kadencji (1930–1935)” – recenzja i ocena

Sejm Śląski po dzień dzisiejszy pozostaje fenomenem w historii polskiego parlamentaryzmu. To właśnie jego forum stało się miejscem gorącego sporu pomiędzy dwoma wizjami Śląska: Wojciecha Korfantego i Michała Grażyńskiego.

Daria Czarnecka

1670: Jak naprawdę wyglądał polski szlachcic? Podpowiedź kryje się w portretach trumiennych

Kultura sarmacka doby baroku obfitowała w wiele widowiskowych obrzędów. Szczególnie bogate były uroczystości pogrzebowe, czyli pompae funebre, podczas których eksponowano panoplia, wykorzystywano symbolikę heraldyczną i genealogiczną oraz prezentowano wizerunki przodków, a także portrety trumienne zmarłych. Ostatnie z nich prezentujemy w poniższej galerii. Zobaczcie, jak wyglądały!

„Polacy i Węgrzy. Bratankowie. Dzieje sąsiedztwa”. Pomocnik Historyczny POLITYKI – recenzja i ocena

Historyczne przysłowie głosi, że „Polak, Węgier, dwa bratanki, i do szabli, i do szklanki”. Jak to jest z relacjami polsko-węgierskimi? O tym w najnowszym „Pomocniku Historycznym”.

Ewelina Piątkowska

„Wynalazki i alianci. Polska myśl techniczna na froncie” – „Rzecz Historyczna” Muzeum Historii Polski

Tomasz P. Terlikowski – „Rozdzieleni bracia. Szeptyccy, historia Polski i Ukrainy” – recenzja i ocena

Czy książka Tomasza P. Terlikowskiego może prowadzić do głębokiego pojednania między Polakami i Ukraińcami?

Wojciech Sobański

Adamczycha 1670? Nie, Kolbuszowa 2023!

Zobacz, gdzie kręcono serial „1670”. W poniedziałki wejdziesz tam za darmo!

Wojciech Muszyński – „Bolesław Piasecki. Początki drogi (1915–1944)” – recenzja i ocena

Człowiek, który dla władzy nie cofał się przed aliansami z ideologicznymi przeciwnikami. Polityczny demiurg, którego osobowość stawała się magnesem przyciągającym tłumy oddanych zwolenników. Postać budząca skrajne emocje od zarania swojej politycznej kariery. Kim był Bolesław Piasecki? Na to i inne pytania odpowiedź znajdziemy w książce Wojciecha Jerzego Muszyńskiego.

Patryk Krygier

„PRL na kredyt. Mit epoki Gierka” – „Rzecz Historyczna” Muzeum Historii Polski

„Jak bogata była II Rzeczpospolita?” – Podcast Muzeum Historii Polski

Narodowy Dzień Powstania Zamojskiego i Pamięci Dzieci Zamojszczyzny, czyli nowe święto narodowe? Na razie to jedynie propozycja

Każdego roku polski kalendarz wzbogaca się o kolejne święta czy dni poświęcone znanym osobom. W listopadzie grupa posłów zaproponowała, aby 16 grudnia uczcić pamięć o zamordowanym prezydencie Gabrielu Narutowiczu. Z kolei inni postulują ustanowienie Narodowego Dnia Powstania Zamojskiego i Pamięci Dzieci Zamojszczyzny.