Archeologia

Ptolemejski grobowiec odkryty w Egipcie w trakcie rutynowej kontroli

Tajemniczy grobowiec odkryty w Aleksandrii zawierał w swym wnętrzu sarkofag i popiersie.

Mateusz Nitychoruk

Na Wzgórzu Staromiejskim w Sandomierzu odkryto osadę sprzed 5 tys. lat

Osadę sprzed ok. 5 tys. lat, należącą do neolitycznej społeczności znanej z wznoszenia olbrzymich grobowców megalitycznych, odkryto na Wzgórzu Staromiejskim w Sandomierzu. Osada znajdowała się pod pozostałościami z okresu średniowiecza.

Irlandzki rolnik odnalazł prehistoryczne złoto

Cztery złote pierścienie odkopał rolnik z hrabstwa Donegal w Irlandii.

Mateusz Nitychoruk

Polak odkrył w Tanzanii setki malowideł naskalnych

Setki malowideł naskalnych, z których najstarsze mogą mieć nawet kilkanaście tysięcy lat, odkrył polski archeolog na terenie rezerwatu Swaga Swaga w Tanzanii. Wśród najciekawszych są wizerunki przedstawiające meteory lub komety.

Multimedia

Kurhany, obrzędy i odcisk sznura video

Co działo się na terenach dzisiejszej Polski kiedy Egipcjanie wznosili piramidy, a w Mezopotamii rozkwitała cywilizacja Sumerów? Czy zastanawiacie się jak wyglądało życie ludzi mieszkających na naszych terenach? W co wierzyli? Co po sobie pozostawili? O tym wszystkim usłyszycie w najnowszym odcinku na kanale "PrzygodowaTV":https://www.youtube.com/channel/UCpTtAOoZDy7NBjeRyZjv8yQ w portalu YouTube!

Przygodowa.TV

Polscy archeolodzy badają miasto Majów... na plantacji trzciny cukrowej

Jedno z najstarszych miast Majów – mające kilka tysięcy lat – badają polscy archeolodzy w San Isidro Salwadorze w Ameryce Środkowej. Z badań wynika, że mogło tam być nawet 20 piramid, a nie kilka - jak dotychczas sądzono.

„Wampir z Kamienia” to kobieta – ustalili naukowcy

Szczątki z przełomu XVII i XVIII w., odkryte w Kamieniu Pomorskim i uznane za „pochówek antywampiryczny”, to kości kobiety – ustalili naukowcy z Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie. Prawdopodobnie była ona ofiarą procesu o czary. Badacze nie wykluczają jej identyfikacji.

Na Pomorzu odkryto ponad 120-metrowy grobowiec sprzed ok. 5,5 tys. lat

Ponad 120 m długości mierzy pradziejowy grobowiec sprzed ok. 5,5 tys. lat, odkryty na terenie Łabunia Małego (woj. zachodniopomorskie). Zdaniem archeologów to największa tego typu konstrukcja znaleziona do tej pory na terenie tego województwa.

Wokół Jeziora Lednickiego odkryto ponad 600 zabytków

Ponad 600 zabytków metalowych odkryto od marca wokół Jeziora Lednickiego (woj. wielkopolskie). Największą grupę stanowią monety, w tym średniowieczne. To efekt współpracy poszukiwaczy skarbów – detektorystów z archeologami z Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy.

Polski egiptolog odkrył w świątyni Hatszepsut... sekretarza

Jedyne przedstawienia drapieżnego ptaka – sekretarza – znane ze starożytnego Egiptu pochodzą ze świątyni Hatszepsut w Deir el-Bahari. Odkrył je egiptolog z Polskiej Akademii Nauk dr Filip Taterka. Jego ustalenia potwierdzili ornitolodzy zajmujący się tym gatunkiem.

Zabytki pod wodą. Polacy w ostatnim bastionie Majów

Relikty ostatniej stolicy prekolumbijskich Majów, Tayasal, położonej nad jeziorem Petén Itzá – czyli bastionu obrony przed europejskimi zdobywcami – zbadają archeolodzy podwodni z Polski. Spodziewają się tam naczyń kultowych i śladów po walkach z konkwistadorami.

Przełom: Polacy i Amerykanie odkryli gruźlicę u prehistorycznego gada

Najstarszy przypadek infekcji oddechowej – najpewniej gruźlicy – odkryli naukowcy z Polski i Stanów Zjednoczonych. Ślady tej choroby stwierdzili w częściowo zachowanym szkielecie morskiego gada sprzed 245 milionów lat.

Polscy archeolodzy odkryli w Albanii zaginione miasto sprzed ponad 2 tys. lat

Zaginione miasto sprzed ponad 2 tys. lat – Bassanię – odkryli polscy archeolodzy w Albanii. Twierdza prawdopodobnie została zniszczone przez Rzymian w początkach naszej ery. Do tej pory jej ruiny uznawano za naturalne ostańce skalne.

Misja w zaświatach. Inkaskie dzieci i ofiara złożona w kraterze wulkanu

Szczątki dzieci złożonych w ofierze bogom przez Inków ok. pół tysiąca lat temu w kraterze wulkanu Misti w Peru przebadała bioarcheolog z Uniwersytetu Warszawskiego. Wyniki jej prac zmieniają dotychczasową wiedzę naukowców na temat tej praktyki.

Mieszko I i chrystianizacja Polski – proces był szybszy, niż sądzono?

Pierwsze chrześcijańskie, szkieletowe cmentarze zakładano w Polsce już w X w., a nie dopiero w początkach XI w. – uważa mediewista, prof. Andrzej Buko. Tym samym przyjmuje, że chrystianizacja kraju zainicjowana przez Mieszka I wcale nie była pozorna.

Polscy archeolodzy odkryli kilkadziesiąt hieroglifów przy świątyni bogini egipskiej

Kilkadziesiąt zapisków hieroglificznych odkryli polscy naukowcy na skałach w sąsiedztwie świątyni bogini Hathor w Gebelein w Środkowym Egipcie. Zapisane tam prośby o wstawiennictwo u bóstw wykonali pątnicy lub kapłani – uważają badacze.

W pobliżu Wawelu odkryto dawny cmentarz. W jego miejscu powstanie apartamentowiec

Przy ul. Stradomskiej w Krakowie została wykupiona działka pod budowę hotelu i apartamentowca. Choć w miejscu tym odkryto pozostałości po starym cmentarzu i kilku budowlach, to prace będą kontynuowane – odpowiednie pozwolenie wydał wojewódzki konserwator zabytków.

Najstarsza polska piramida stoi w miejscu wczesnośredniowiecznego grodziska

Najstarsze polskie mauzoleum w kształcie piramidy, Wieżę Ariańską w Krynicy (woj. lubelskie), zbudowano w miejscu wczesnośredniowiecznego grodu z okresu wczesnoplemiennego. Naukowcy ustalili to dzięki zastosowaniu lotniczego skanowania laserowego.

Na Mazurach odkryto zakopany w 1945 roku „skarb von Finckensteinów”

W lesie nad jeziorem Jeziorak na Mazurach przypadkowo odnaleziono ukryte w ziemi w 1945 r. rodzinne pamiątki i część dobytku pruskiego rodu hrabiów Finckensteinów, dawnych właścicieli dworu w Gubławkach. Znalezisko zaprezentowano w piątek w Iławie.

Artykuły

Tajemnica kopca Krakusa

Krakowski kopiec Krakusa może być, jak przypuszczał pewien przedwojenny magnat prasowy, miejscem pochówku mitycznego władcy z czasów pogańskich. Czy tak jest? Badania archeologiczne nie potwierdziły tego przeznaczenia, okazuje się jednak, że sztuczne wzgórze pełniło w czasach przedchrześcijańskich istotną rolę...

Piotr Banasik

Archeolog: mamy dowody na obecność rzymskich legionistów na terenie Polski

Na terenie Kujaw nawet 2 tys. lat temu przebywali rzymscy żołnierze. Świadczą o tym odkryte fragmenty oporządzenia jeździeckiego i stroju legionistów. Wiele z nich po raz pierwszy odkryto poza granicami Cesarstwa Rzymskiego – powiedział PAP dr hab. Bartosz Kontny.

Ziemia odsłoniła dawny Rzeszów – drewnianą ulicę, kosztowności, ludzkie kości...

Fragmenty starej, drewnianej nawierzchni ulicy pochodzącej prawdopodobnie z XVII wieku, a także biżuterię, ceramikę, monety, podkowy, kości - w tym także ludzkie – odkryli archeolodzy w centrum Rzeszowa.

Na takich łodziach Słowianie rywalizowali z wikingami – teraz jedna z nich zostanie zrekonstruowana

Specjaliści z Narodowego Muzeum Morskiego rozpoczęli w Tczewie rekonstruowanie XII-wiecznej łodzi słowiańskiej, wydobytej z dna Zatoki Puckiej.

Polacy badają nad Nilem monumentalne forty sprzed 1400 lat. Kto je wybudował?

Nawet ponad 1400 lat mogły funkcjonować niektóre monumentalne forty położone na północ od Chartumu – stolicy Sudanu. Mimo że na powierzchni zachowały się słabo, to pod zwałami piasku znajdują się dobrze zachowane konstrukcje – wynika z prac polskiej ekspedycji.

Archeolodzy z Polski odkryli w Sudanie unikatowe groby noworodków

Szczątki płodów lub noworodków umieszczone w naczyniach ceramicznych znaleźli polscy archeolodzy w czasie wykopalisk na terenie Omdurmanu w Sudanie. Według szacunków mają ponad 6 tys. lat. Są to najstarsze tego typu pochówki znane z Afryki – poinformowali PAP naukowcy.

Polscy archeolodzy odkryli w Bośni pozostałości po weteranach armii rzymskiej

Fragmentarycznie zachowany kamień nagrobny z inskrypcją oraz nieznane do tej pory wille należące do rzymskich weteranów, którzy ok. 2 tys. lat temu zamieszkiwali obecne tereny Bośni i Hercegowiny, odkryli polscy archeolodzy pracujący na tych terenach.

Trumny starsze niż piramidy, czyli zwyczaje pogrzebowe Egipcjan

Najstarsze trumny z terenów Egiptu mają ponad 5 tys. lat i są o kilkaset lat starsze od piramid w Gizie. Pochodzą z czasów, w których kształtowało się państwo faraonów. Badają je m.in. polscy archeolodzy pracujący w Delcie Nilu.

W pobliżu Wielkiego Muru Chińskiego odkryto ruiny miasta sprzed 2000 lat

W północnych Chinach archeolodzy odsłonili pozostałości starożytnego miasta sprzed 2000 lat – informuje serwis internetowy Instytutu Archeologii Chińskiej Akademii Nauk Społecznych.

Reklamy

Marcowe wydanie miesięcznika „Odkrywca” (nr 3/2018)

Pomiędzy funkcjonującymi w przestrzeni publicznej przekazami dotyczącymi przeszłości, a rzeczywistym przebiegiem wydarzeń panuje niezwykle często istotna rozbieżność. Upływ czasu i dostęp do nieznanych wcześniej źródeł pozwala wiele z owych rozbieżności zweryfikować. W bieżącym numerze „Odkrywcy” co najmniej w kilku przypadkach…

Niezwykła wędrówka kultury w prehistorycznej Europie

Na terytorium Polski, na Sycylię czy Wyspy Brytyjskie docierały w czasach prehistorycznych zdobycze kulturowe z Półwyspu Iberyjskiego. O migracjach i transmisji artefaktów z czasów kultury pucharów dzwonowatych w Europie donoszą naukowcy w „Nature”.

W Afryce powstanie Polski Ośrodek Archeologiczny

Prowadzenie badań naukowych oraz wsparcie logistyczne i organizacyjne polskich misji archeologicznych zapewni Polski Ośrodek Archeologiczny w Chartumie w Sudanie. Nowa placówka, należąca do Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej UW, zostanie otwarta 27 lutego.

Dzwonowo – średniowieczne miasto, o którym... zapomniano

Przez lata mieszkańcy na zaoranych polach natrafiali na kości, ale średniowieczny gród pozostawał tylko w sferze legend. Zapomniane, średniowieczne miasto w Dzwonowie odkryto dopiero w 2014 r. – od tego czasu odnaleziono tam już łącznie ok. 70 tys. zabytków.

12 wczesnośredniowiecznych grodzisk w Polsce Centralnej

12 grodzisk wczesnośredniowiecznych przebadali łódzcy archeolodzy w czasie kilkuletnich badań na terenie środkowej Polski. Część z konstrukcji okazała się większa, albo przebieg ich linii obronnych był inny – ustalili badacze.

Pod posadzką rzeszowskiej bazyliki znaleziono groby z ludzkimi szczątkami

Pozostałości jam grobowych, pochodzących prawdopodobnie sprzed XVII wieku, w których znajdowały się ludzkie szczątki, odkryto w czasie prac remontowo-konserwatorskich pod posadzką bazyliki Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Rzeszowie.

Rozległe osady wiejskie istniały w Puszczy Białowieskiej już ponad 1500 lat temu

To, co obecnie wiemy o obecności i wpływie człowieka na Puszczę Białowieską w pradziejach i w średniowieczu, to zaledwie wierzchołek góry lodowej. Dopiero zaczynamy poznawać i rozumieć to zagadnienie – powiedział PAP archeolog z PAN Dariusz Krasnodębski.

Pierwsi Brytyjczycy byli ciemnoskórzy. Naukowcy zrekonstruowali wygląd jednego z nich

Brązowa skóra, niebieskie oczy i czarne, kręcone włosy – to miały być cechy charakterystyczne ludzi zamieszkujących niemal 10 tys. lat temu tereny obecnej Wielkiej Brytanii.

W Gwatemali odkryto ogromne miasto Majów

Dzięki wykorzystaniu technologii laserowej naukowcom udało się odkryć w gęstej gwatemalskiej dżungli pozostałości po ogromnym mieście Majów. W tym miejscu mogło się kiedyś znajdować nawet ok. 60 tys. budowli.

Reklamy

Lutowe wydanie miesięcznika „Odkrywca” (nr 2/2018)

Spektakularne odkrycia zdarzają się sporadycznie. Do jednego z nich doszło na początku roku. Lecz często to nie wartość materialna świadczy o wadze znaleziska, a wiedza jaka się za nim kryje. Można się o tym przekonać na podstawie lektury większości artykułów prezentowanych w najnowszym numerze miesięcznika „Odkrywca”.

Ludzkie czaszki o niezwykłym kształcie odkryte w Iranie

Szczątki siedmiu osób ze stożkowato wydłużonymi czaszkami odkryli archeolodzy w czasie wykopalisk w zachodnim Iranie. Nie są to kosmici – takim zabiegom powszechnie poddawali się mieszkańcy Iranu niemal 10 tys. lat temu – wynika z analiz dr. hab. Arkadiusza Sołtysiaka.

Pod posadzką bydgoskiej katedry odnaleziono skarb

To jedno z najbardziej niezwykłych odkryć, jakie miało miejsce w ostatnich latach w Polsce. Pod posadzką katedry pw. św. Marcina i Mikołaja w Bydgoszczy odnaleziono skarb, który został prawdopodobnie ukryty przed Szwedami w czasie potopu.

Reklamy

Styczniowe wydanie miesięcznika „Odkrywca” (nr 1/2018)

Odkrycia terenowe i archiwalne bez wątpienia pogłębiają wiedzę historyczną, wymagającą niemal w każdym aspekcie uzupełnień. Na łamach styczniowego numeru „Odkrywcy” znajdziecie kilkanaście artykułów opartych na wynikach wnikliwych badań autorów!

Po 30 latach archeolodzy wrócili do badania dziejów monumentalnego grobowca

Pochowano w nim ponad 20 osób. Monumentalny grobowiec megalityczny z Kierzkowa (woj. kujawsko-pomorskie) przetrwał do dziś, nawet mimo prób wysadzenia go w powietrze dynamitem. Po 30 latach archeolodzy wrócili do badań zabytków, pochodzących z jego wnętrza.

Nietypowe znalezisko polskich archeologów. Chodzi o... szczątki tura

Polscy archeolodzy odnaleźli najstarsze kości tura w Sudanie mające ponad 16 tys. lat. Odkrycie to zmienia spojrzenie na historię występowania tego gatunku.

Archeolodzy odkryli germańskie cmentarzysko w Wierzbiczanach

Unikatowe cmentarzysko germańskie sprzed ok. 2 tys. lat odkryli archeolodzy w czasie wykopalisk w Wierzbiczanach (woj. kujawsko-pomorskie) – zmarłych składano do grobów skremowanych lub w obrządku szkieletowym – poinformowało PAP w czwartek biuro prasowe UW.

Polacy badają jaskinie Wyspy Wielkanocnej

Polscy archeolodzy badają jaskinie na Wyspie Wielkanocnej – jednej z najbardziej tajemniczych i odosobnionych wysp świata. Do tej pory wykonali plany 340 z nich, a pozostało ich jeszcze ok. 700! Przy okazji badacze trafili na ciekawe przedmioty pochodzące sprzed kilkuset lat.

„Wenus z Małopolski” – figurka sprzed 15 tys. lat, którą odkryto w Jaskini Obłazowej

Figurka przedstawiająca kobietę, czyli „Wenus” odkryta w Jaskini Obłazowej (woj. małopolskie) ma 15 tys. lat i jest wykonana z piaskowca. Jest to unikatowe znalezisko, na terenie Polski natrafiono na podobne jedynie dwukrotnie - powiedział PAP prof. Paweł Valde-Nowak.

Mat. pras. , Maciej Zaremba

Wydarzenia

Zabytki wielkomorawskie – po raz pierwszy w Polsce!

16 grudnia w Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie zostanie otwarta wystawa „Wielkie Morawy”. To wydarzenie bez precedensu! W jednym miejscu zostanie pokazane ok. 700 zabytków archeologicznych. Nigdy wcześniej nie były one prezentowane poza Słowacją i Czechami. Patronat medialny nas wystawą objął nasz portal.

Szczątki Chińczyka odkryto w średniowiecznym pałacu w... Peru

Badając pozostałości średniowiecznego pałacu w Peru (VII-X w.), polscy archeolodzy natknęli się na znacznie późniejszy pochówek – zmumifikowane zwłoki owinięte w worek. Okazało się, że są to szczątki... Chińczyka. Jak się tam znalazły?

Polscy archeolodzy na tropie starożytnego królestwa w Afryce

Ekipa badawcza, m.in. z udziałem pracowników Muzeum Archeologicznego w Gdańsku, prowadzi prace wykopaliskowe na Pustyni Bayuda w Sudanie. Celem zaplanowanych na trzy najbliższe lata badań jest poszukiwanie obiektów związanych ze starożytnym Królestwem Kermy.

W Bieszczadach odkryto najwyżej położony w Polsce szaniec

Najwyżej położony szaniec, czyli ziemna fortyfikacja, na terenie Polski znajduje się w Bieszczadach w Roztokach Górnych na wysokości 908 m n.p.m. Pochodzi sprzed ponad 200 lat z czasów konfederacji barskiej – ustalili naukowcy.

Dzieci bawią się dziś tak samo, jak w średniowieczu

Grzechotki, drewniane miecze, lalki, kulki czy miniaturowe naczynka – to niektóre ze średniowiecznych zabawek. Okazuje się, że w średniowieczu dzieci bawiły się podobnie jak dziś – mówi w rozmowie PAP archeolog, dr Paulina Romanowicz.

Polscy archeolodzy odkryli masowy grób w jednym z najstarszych miast świata

W jednym z najstarszych miast świata poznańscy archeolodzy odkryli szczątki kilkunastu osób sprzed ok. 8 tys. lat. Natrafili na nie w dwóch sąsiadujących jamach grobowych znajdujących się w domostwie.

Wydarzenia

Goci. Barbarzyńscy zdobywcy Europy

Wystawa „Goci, Barbarzyńscy zdobywcy Europy” w oparciu o wyniki badań wykopaliskowych, najnowsze publikacje naukowe, rekonstrukcje i prezentacje, ale przede wszystkim o zabytki pozyskane na stanowiskach archeologicznych - przybliży jeden z najbardziej znaczących ludów schyłku starożytności. Otwarcie ekspozycji 10 listopada w Willi Caro, siedzibie Muzeum w Gliwicach. Zapraszamy!

Pozostałości potężnej świątyni sprzed 7 tys. lat w Polsce

Ok. 120 m średnicy mają pozostałości olbrzymiej świątyni sprzed niemal 7 tys. lat, odkrytej w Nowym Objezierzu (Zachodniopomorskie). W jej wnętrzu czczono pamięć przodków, zawierano małżeństwa i świętowano zrównanie dnia z nocą – uważają archeolodzy.

Mat. pras. , Paweł Czechowski

IPN wierzy, że udało się odnaleźć szczątki „Nila” i Pileckiego

Czy udało się odnaleźć szczątki rotmistrza Witolda Pileckiego, generała Augusta Emila Fieldorfa „Nila” i innych ofiar komunistycznego aparatu państwa? Dr hab. Krzysztof Szwagrzyk w trakcie radiowego wywiadu opowiedział nieco o bieżących działaniach IPN.

Wydarzenia

Targi Dziedzictwo: technologia w służbie historii!

Już 7 listopada 2017 w Warszawie rozpoczną się 5. Targi Konserwacji i Restauracji Zabytków oraz Ochrony, Wyposażenia Archiwów, Muzeów i Bibliotek Dziedzictwo. Jest to jedyna w Polsce impreza targowa adresowana do środowiska konserwatorów zabytków, architektów, archiwistów, muzealników, bibliotekarzy oraz archeologów. Wydarzenie odbędzie się w Centrum Targowo- Kongresowym przy ul. Marsa 56c i potrwa 3 dni. Wydarzenie pod patronatem naszego portalu!

Mat. pras.

Ciekawostki i rocznice

10 argumentów, że Imperium Lechitów nie istniało (TL;DR)

Stykasz się z opowieściami o „Lechitach”, których zakłamaną przez Kościół, Niemców i złych naukowców historię trzeba przypomnieć? Oto 10 argumentów, które pomogą Ci udowodnić, że Imperium Lechitów nie istniało.

Tomasz Leszkowicz

Polscy archeolodzy przebadali w Kurdystanie 3 tys. km kwadratowych

Misja polskich archeologów w irackim Kurdystanie kończy pracę w terenie w październiku. W ramach pierwszego, kompleksowego badania tak dużego obszaru w cywilizacyjnej kolebce ludzkości naukowcy przebadali aż 3 tys. km kw. Teraz planują wykopaliska.

Ślady po krwawym najeździe i kurhan – nowe odkrycia polskich archeologów w Armenii

Kości należące do mieszkańców starożytnego miasta, zabitych w czasie krwawego najazdu w połowie I tysiąclecia p.n.e. oraz obszerny kurhan z wieloma pochówkami - to najważniejsze znaleziska w Metsamor w Armenii dokonane przez archeologów z Uniwersytetu Warszawskiego.

W woj. zachodniopomorskim odkryto cmentarzystko sprzed 2 tys. lat

Trzy kręgi kamienne i trzy kurhany sprzed ok. 2 tys. lat, pozostałość po wschodniogermańskim ludzie Gotów, odkryli w Pławnie koszalińscy archeolodzy. Według naukowców wewnątrz kręgów Goci odbywali ważne narady.