Monika Luft o kontrabandzie, złocie i dziełach sztuki

Za sprawą archiwalnych dokumentów, przenosimy się w czasy głębokiego PRL. Kolekcjonerzy działają w podziemiu, a obrót dziełami sztuki i antykami zmonopolizowany jest przez państwową „Desę”. Jednak mimo kontroli, jaką państwo chce sprawować nad wszystkimi dziedzinami życia obywateli, kwitnie kontrabanda na gigantyczną skalę. Dobra kultury nielegalnie opuszczają Polskę, do kraju zaś trafiają tony złota. W procederze biorą udział m.in. brazylijscy dyplomaci. Wielki skandal wybucha w połowie lat siedemdziesiątych. Na ławie oskarżonych zasiada dziesięć osób. Główni winowajcy zostają skazani na kary dwudziestu pięciu lat więzienia. Echa procesu zataczają szerokie kręgi – piszą o nim media od Izraela po Kanadę i od ZSRS po Grecję. W 1977 roku na kanwie owych wydarzeń powstaje film „Antyki” – zdjęcie z planu wykorzystano na okładce książki.

„Pejzaż z przemytnikiem” to pierwszy tak wnikliwy opis tej sensacyjnej historii. Książka przybliża portrety bohaterów afery, która wstrząsnęła opinią publiczną; pozwala też prześledzić mechanizmy rządzące czarnym rynkiem, propagandą, a nawet ówczesną polityką zagraniczną czy popkulturą. To również rzecz o niepohamowanej kolekcjonerskiej pasji, wielkich uczuciach i pewnej niewyjaśnionej zbrodni.

Autorka, dziennikarka i pisarka, niegdyś związana z TVP, absolwentka iberystyki oraz studiów podyplomowych w zakresie Historia Służb Specjalnych, dwa lata temu opublikowała zbiór szkiców historycznych „Arabska awantura”. – W drugiej już książce, w której sięgam do archiwów z epoki PRL opowiadam o tym, w jaki sposób niektórzy ludzie próbowali przechytrzyć system i jaką płacili za to cenę – wyjaśnia. – A także o szantażu, fałszerstwach, miłości i rozpaczy. Przywołuję losy zamieszanych w aferę osób, w tym pewnego bon vivanta, byłego księdza, wiedeńskiego antykwariusza oraz znanego kolekcjonera i darczyńcy polskich muzeów. Opisuję skomplikowane gry, w które byli uwikłani. Myślę, że czytelników czeka niejedno zaskoczenie.

Mówią o książce

Tomasz Zbigniew Zapert, krytyk literacki: – Autorka z detektywistyczną dociekliwością podąża tropami największej w dziejach Peerelu kontrabandy antyków, złota oraz dewiz. Pieczołowicie rekonstruuje sensacyjną historię, wciąż otoczoną nimbem tajemnicy. I stawia sobie za cel odpowiedź na pytanie zadane kiedyś w tytule jednego z najlepszych opowiadań Antoniego Słonimskiego: „Jak to było naprawdę”.

Prof. Grzegorz Łukomski, historyk: – W sposób wyjątkowy zaprezentowano nieznane, mroczne przestrzenie życia w polskim państwie komunistycznym (PRL). To przekaz prawdziwy, oparty na kwerendzie archiwalnej. Widoczne zainteresowanie tematem, potoczysta narracja – książkę czyta się jak powieść kryminalną – stanowią kolejne atrybuty recenzowanej pracy.

Łukasz Adamski, krytyk filmowy: – Jest ostatnio moda na rasowe gatunkowo sensacyjne kino osadzone w PRL. Ta opowieść nadaje się nawet na serial! 

„Pejzaż z przemytnikiem” już w księgarniach!

Książkę „Pejzaż z przemytnikiem. Jak wywożono z PRL dzieła sztuki i antyki” zamówicie pod tym linkiem.

Polecamy również pozostałe książki, które Wydawnictwo LTW ma w swojej ofercie.