Milena Kindziuk – „Jerzy Popiełuszko. Biografia” – recenzja i ocena
Milena Kindziuk – „Jerzy Popiełuszko. Biografia” – recenzja i ocena
Niezłomność i męczeństwo Jerzego Popiełuszki nie budzą wątpliwości. Oddany Kościołowi i ojczyźnie został brutalnie zamordowany, a winni jego śmierci skazani. Jednak do dzisiaj trwają dyskusje czy aby na pewno wszyscy winni ponieśli karę i czy rzeczywiście ksiądz zginął w dniu porwania. Od dziesięcioleci na konferencjach naukowych, sympozjach i w publikacjach podawane są różne wyjaśnienia zdarzeń z 19 października 1984 roku oraz sprzeczne interpretacje zeznań świadków i sprawców mordu. A jest o co pytać, zważywszy na realia polityczne lat osiemdziesiątych oraz wybrakowane akta sprawy morderstwa Popiełuszki odnalezione po 1989 roku. W najnowszej biografii księdza Jerzego na próżno jednak szukać wyjaśnień tych kwestii. Autorka napisała biografię świętego i na tym można by poprzestać.
Milena Kindziuk jest dziennikarką, publicystką oraz adiunktem w Instytucie Edukacji Medialnej i Dziennikarstwa Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Spod jej pióra wyszły już dwie książki poświęcone Popiełuszce i jego rodzinie („Cuda księdza Jerzego” i „Matka Świętego. Poruszające świadectwo Marianny Popiełuszko”), matce Jana Pawła II („Matka Papieża. Poruszająca opowieść o Emilii Wojtyłowej”) oraz prymasowi Glempowi („Kardynał Józef Glemp. Ostatni taki Prymas”). W 2016 roku została laureatką nagrody Feniks Specjalny Stowarzyszenia Wydawców Katolickich za książkę „Rodzice Prezydenta…”, w której rozmawia z rodzicami prezydenta Andrzeja Dudy.
W książce „Jerzy Popiełuszko. Biografia” Kindziuk zawarła wspomnienia bliskich swojego bohatera, relacje kolegów szkolnych i seminaryjnych, świadków jego prześladowań w trakcie odbywania służby wojskowej, uczestników mszy za ojczyznę oraz hierarchów Kościoła katolickiego. Dodatkowo wykorzystuje materiały archiwalne, chociażby zebrane w IPN teczki dotyczące inwigilacji księdza Popiełuszki, czy archiwalia z prywatnych kolekcji swoich rozmówców. Autorka nie poprzestaje jedynie na opisie życia księdza, relacjonuje także przebieg procesu beatyfikacyjnego i kanonizacyjnego, cuda dokonane za wstawiennictwem duchownego oraz przedstawia miejsca pamięci mu poświęcone. Łącząc gatunkowe cechy klasycznych biografii z reportażem Kindziuk prowadzi czytelnika przez życie błogosławionego w przystępny sposób, chociaż pozostawia dość duży niedosyt.
Największą wadą książki jest nieskrywane fascynacja autorki postacią księdza i jego rodziny. O ile w przypadku odpowiedniego wyważenia przywoływanych relacji oraz krytycznego podejścia do słów swoich rozmówców owa sympatia mogłaby być plusem, o tyle w czarno-białym przedstawieniu postaci Popiełuszki nabiera ona irytującego charakteru. Pomimo tego książka angażuje emocjonalnie czytelnika i chyba taki właśnie cel przyświecał autorce. W książce Mileny Kindziuk zabrakło mi szerszego wyjaśnienia kwestii złożonych relacji (sporu?) z przełożonymi, a zwłaszcza prymasem Józefem Glempem. Mam wrażenie, że autorka bagatelizuje tę kwestię i nie stara się rozjaśnić dość ogólnikowych wypowiedzi samego kardynała na ten temat.
Wątpliwości budzą także motywacje przypisywane przez Kindziuk zarówno księdzu Popiełuszce, jak i osobom z jego otoczenia. Nie wynikają one w naturalny sposób z treści książki – są oznajmiane i czytelnikowi pozostaje je przyjąć bądź odrzucić, gdyż sam nie ma podstaw do oceny ich trafności. Autorka nie pozostawia także możliwości wyrobienia własnej opinii czytelnikowi w innych kwestiach. Cytując, a następnie poddając analizie artykuły prasowe (delikatnie mówiąc) krytyczne wobec księdza Kindziuk przedstawia konkretną ich interpretację. Chociaż nie sposób zarzucić jej błędnego ich odczytania, to jednak zabieg ten sprawia wrażenie braku wiary autorki w inteligencję czytelnika.
W książce znalazły się liczne literówki i błędne podpisy pod fotografiami. Przykładowo jedno ze zdjęć zostało opatrzone podpisem, z którego dowiadujemy się, że Popiełuszko był w Stanach Zjednoczonych w 1986 roku… Sama książka została jednak bardzo dobrze wydana – w twardej oprawie i przy użyciu wysokiej jakości papieru.
Książka „Jerzy Popiełuszko. Biografia” nie jest krytycznym opracowaniem naukowym, a popularną biografią. Brak dystansu autorki do opisywanych wydarzeń i osób raczej zniechęci pozostałych liczących na poznanie księdza Popiełuszki jako człowieka, a nie świętego. Pozostaje ona jednak dobrym źródłem licznych, do tej pory szerzej nieznanych anegdot związanych z księdzem Jerzym.
