Jarosław Molenda – „Bikini Killer. Seryjny morderca Charles Sobhraj – jego życie i zbrodnie” – recenzja i ocena
Jarosław Molenda – „Bikini Killer. Seryjny morderca Charles Sobhraj – jego życie i zbrodnie” – recenzja i ocena
Historia Charlesa Sobhraja inspiracją dla twórców
Historie seryjnych morderców i nieuchwytnych przestępców w ostatnich latach stały się popularnym tematem i inspiracją dla twórców filmów i seriali. Jeden z tegorocznych hitów Netflixa „The Serpent” (w wersji polskiej po prostu „Wąż”) również oparty jest na losach prawdziwego kryminalisty zwanego „Bikini Killerem”, który choć może mniej znany niż Ted Bundy, ma na pewno nie mniej interesujący życiorys.
To właśnie jego sylwetkę postanowił przybliżyć Jarosław Molenda w książce „Bikini Killer. Seryjny morderca Charles Sobhraj – jego życie i zbrodnie”. Autor jest dziennikarzem, mającym na swoim koncie prawie czterdzieści książek oraz wiele artykułów popularnonaukowych i historycznych. Recenzowana pozycja powstała w oparciu o dogłębne poszukiwania i analizę wcześniejszych publikacji na temat tytułowego bohatera. Dotarcie do prawdy i odtworzenie faktycznej wersji wydarzeń w przypadku życiorysu „Bikini Killera” jest zadaniem trudnym, biorąc pod uwagę jego skłonności do konfabulacji i zagmatwaną przeszłość. Podkreśla to zresztą sam autor objaśniając niektóre kwestie w przypisach.
Urodzony w Sajgonie w 1944 r. Charles Sobhraj nie miał łatwego życia. Porzucony przez ojca, pozbawiony tożsamości przez sytuację w kraju i urzędnicze zawiłości, przerzucany pomiędzy domami i państwami, żadnego miejsca nie mogący nazwać domem. Opis jego dzieciństwa wzbudza współczucie w czytelniku, które jednak nie trwa długo, gdyż bohater dość wcześnie wstępuje na przestępczą ścieżkę. Kilka początkowych rozdziałów rzuca światło na możliwe motywy jego działań i daje wgląd w kształtowanie się psychiki późniejszego mordercy. Zasadniczym trzonem książki są jednak awanturnicze losy Charlesa w latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych, kiedy to popełniał mniejsze i większe przestępstwa, czyniąc Europę i Azję, zwłaszcza Daleki Wschód i Azję Południową, sceną, na której poruszał się z niebywałym sprytem i brawurą, grając na nosie organom ścigania kilku krajów.
Charles Sobhraj: nieuchwytny psychopata
Bikini Killer uważany jest do dzisiaj za jednego z najbardziej niebezpiecznych przestępców, którego przebiegłość nie miała sobie równych, a zdolność wymykania się sprawiedliwości i liczne ucieczki z więzienia przyniosły mu przydomek „Wąż”. Opisy jego działań przypominają kalejdoskop, w którym miejsca i państwa zmieniają się tak szybko jak tożsamości bohatera, który mimo całej swojej fantazji i sprytu, posiadał pewien stały modus operandi. Chcąc prowadzić życie na wysokim poziomie, nasz antybohater do perfekcji opanował kradzieże, a jego łupem padały przedmioty należące do turystów lub podróżujących tzw. „szlakiem hipisów”. Nie poprzestając jednak na tym, dopuszczał się kolejnych zbrodni, które przyniosły mu drugi przydomek: „Bikini Killer”. Udowodniono mu dwanaście morderstw, popełnionych z zimną krwią, a jego motywacje wciąż nie zostały do końca wyjaśnione i stanowią temat licznych spekulacji.
Charles Sobhraj to rasowy psychopata, który potrafił doskonale manipulować i omotać każdego, kogo spotkał na swojej drodze. Wykorzystywał swoją charyzmę i pewność siebie, aby werbować członków swojej grupy przestępczej, rozkochiwać w sobie kobiety, zyskiwać sojuszników i pomocników w ucieczkach. Jarosław Molenda na kartach książki rysuje niezwykle żywy portret bohatera, którego nie da się lubić, ale od którego historii nie sposób się oderwać. Duży nacisk położony jest na problem tożsamości, której morderca był przez większą część życia pozbawiony, nie posiadając obywatelstwa, tęskniąc za ojcem i kochającą rodziną, próbował rekompensować sobie wszystkie braki za pomocą zbrodni i przestępstw. Nawet on jednak, mimo całego swojego sprytu i niewątpliwych umiejętności, nie był w stanie uciekać przed wymiarem sprawiedliwości w nieskończoność. Wiele jest zaskakujących momentów w życiorysie „Bikini Killera”, ale skazanie na karę dożywocia w Nepalu w 2004 r., do którego powrócił z sobie tylko znanych powodów, na pewno jest największym z nich. Można żałować, że autor nie poświęcił więcej uwagi jego losom w trakcie wieloletnich pobytów w więzieniu, co zapewne wzbogaciłoby recenzowaną pracę.
Na dużą uwagę zasługuje niewątpliwie tło odmalowane w książce, które jest jedną z jej mocniejszych stron. Przenosi czytelnika nie tylko w opowieść o seryjnym mordercy, ale też na Daleki Wschód lat siedemdziesiątych, szlak hipisów i w ówczesną rzeczywistość, w której idealnie się odnalazł. Akcja w powieści przebiega niezwykle szybko, a fragmenty opisujące realia w jakich przyszło żyć bohaterowi dają odrobinę oddechu, pozwalają lepiej wczuć się w wydarzenia i przestawiają historię Azji w przystępny, popularnonaukowy sposób.
„Bikini Killer. Seryjny morderca Charles Sobhraj – jego życie i zbrodnie” to opowieść o jednym z najgroźniejszych i zarazem najbardziej intrygujących seryjnych morderców. Nawet możliwie wierne przedstawienie jego losów oraz analiza jego charakteru nie daje odpowiedzi na wszystkie pytania, co nie zmienia faktu, że jest to niezwykle zajmująca lektura, zdecydowanie godna polecenia. To również dobre uzupełnienie dla widzów serialu „The Serpent”.
