Gwiazdka Cieszyńska - Charles Napier
1.
Gwiazdka Cieszyńska, pismo dla zabawy, nauki i przemysłu.
Ner. 14. – Cieszyn d. 22. Kwietnia. – R. 1854.
Charles John Napier urodził się w Merchiston Hall (w pobliżu Falkirk) 6 marca 1786 roku. Już w wieku 13 lat zaciągnął się do brytyjskiej floty i trafił na swój pierwszy statek HMS Martin, gdzie został midszypmenem (najniższy stopień oficerski w niektórych marynarkach wojennych). Na początku swojej kariery służył na wielu różnych statkach i szybko piął się w górę wojskowej hierarchii. 30 listopada 1805 roku awansował na porucznika, a dokładnie dwa lata później został komandorem.
W sierpniu 1808 roku został kapitanem HMS Recruit, na którym walczył w wojnach napoleońskich. 6 września 1808 roku walcząc przeciwko francuskiej korwecie Diligente jego załoga poniosła spore straty, a kapitanowi wystrzał kuli armatniej złamał nogę. W 1811 roku został mianowany kapitanem fregaty HMS Thames i służył na Morzu Śródziemnym. Do jego najważniejszych osiągnięć tego okresu należało zdobycie wyspy Ponza. W 1813 roku objął dowództwo fregaty HMS Euryalus.
Po kapitulacji Napoleona w 1814 roku, Napiera wraz ze statkiem przeniesiono do wybrzeży Ameryki, gdzie brał udział w wojnie brytyjsko-amerykańskiej. W sierpniu wyruszył na wyprawę w górę rzeki Potomak. Po ciężkich 10 dniach i 80 km podróży jego statek dotarł w okolice miasta Alexandria, gdzie 28 sierpnia 1814 roku po bombardowaniu zdobył Fort Washington. Załoga HMS Euryalus wyróżniła się również w ataku na miasto Baltimore, a dokładnie podczas
Charles John Napier bombardowania Fortu McHenry. Kolejnym rozkazem jaki otrzymał Napier była blokada wschodniego wybrzeża USA. Znudzony tym zadaniem wyzwał na pojedynek amerykańską fregatę Constellation. Wyzwanie zostało przyjęte jednak starcie nie doszło do skutku. HMS Euryalus był bowiem potrzebny w bitwie pod Nowym Orleanem. Zresztą, niedługo potem wojna się skończyła i zawarto pokój.
W 1815 roku Napier powrócił do Europy, gdzie otrzymał swoja ostatnią misję związaną z wojnami napoleońskimi. Był to desant wojsk u ujścia rzeki Skalda, które miały powstrzymać marsz francuzów do Belgii podczas tzw. 100 dni Napoleona. Po wojnie, 4 czerwca 1815 roku, Napier został odznaczony Orderem Łaźni – czwartego pod względem ważności odznaczenia brytyjskiego (nazwa odznaczenia pochodzi od rycerskiego ceremoniału poprzedzającego dzień pasowania).
Na początku 1829 roku Charles Napier został mianowany dowódcą fregaty Galatea. Gdy w 1832 roku w Portugalii wybuchła wojna domowa, Zjednoczone Królestwo opowiedziało się po stronie królowej Marii II. Napier objął wówczas dowództwo floty portugalskich liberałów. 5 lipca 1833 roku doszło do bitwy morskiej przy Przylądku Świętego Wincentego. Napier zniszczył wtedy o wiele większą flotę Miguelistów (zwolenników króla Michała I Uzurpatora). Po zwycięstwie liberałowie zajęli Lizbonę i zmusili Michała I Uzurpatora do ucieczki z kraju. W nagrodę Portugalczycy mianowali Napiera admirałem Marynarki Wojennej Portugalii.
Kolejnym etapem w życiu Charlesa Napiera był udział w wojnie syryjskiej, pod koniec której osobiście negocjował pokój z władcą Egiptu Muhammadem Alim. W uznaniu wybitnych usług podczas kampanii Napier otrzymał tytuł szlachecki 4 grudnia 1840 roku.
Gdy wybuchła Wojna Krymska, Napier objął dowództwo floty przeznaczonej do działań na Morzu Bałtyckim. Flagowym okrętem Napiera był HMS Duke of Wellington. Okręt należał do pierwszych dużych jednostek wyposażonych w śrubę napędową, a także był największym okrętem wojny krymskiej. Flota na Bałtyku nie miała jednak zbyt wiele pracy, ponieważ Rosjanie całkowicie oddali panowanie na morzu, chroniąc się w umocnionych portach. Głównym sukcesem kampanii było zdobycie i zniszczenie rosyjskiej twierdzy Bomarsund na Wyspach Alandzkich, które zostały tym samym wyzwolone spod rosyjskiego panowania. Charles Napier odmówił jednak ataku na twierdze Sveaborg i Kronsztad, które skutecznie broniły Zatoki Fińskiej, chroniąc dostępu do Sankt Petersburga. Zarzucono mu wtedy brak determinacji, a w 1855 roku, po nieskutecznych atakach zjednoczonej floty brytyjsko-francuskiej, próbowano zrzucić na niego całą winę za niepowodzenia.
Charles Napier był nie tylko żołnierzem. Brał udział w życiu politycznym, był przedsiębiorcą, sprzyjał nowej myśli technicznej oraz walczył o prawa marynarzy. Przez całe swoje życie zwracał uwagę na konieczność reformy marynarki wojennej. Starał się zwrócić uwagę Admiralicji m.in. na kwestie płac i emerytur marynarzy, potrzebę rozwoju statków i wykorzystania żelaza w ich konstrukcji, właściwego szkolenia i godnych warunków życia dla zwykłych marynarzy, zniesienia kary chłosty i zwyczaju zaciągu do marynarki siłą. Od początku zainteresowany był rozwojem żeglugi parowej, w którą zaczął inwestować znaczne środki. W 1821 roku finansował i uczestniczył w budowie jednego z pierwszych statków o żelaznym kadłubie - Aaron Manby uważany jest za pierwszy żelazny parowiec w historii. Był również pierwszym statkiem parowym, który przepłynął z Londynu do Paryża, a także pierwszym żelaznym okrętem, który udał się w pełnomorski rejs. Firma Napiera wybudowała pięć podobnych, parowych jednostek, które miały utworzyć flotę służącą na Sekwanie. Niestety w 1827 roku firma zbankrutowała, pozostawiając rodzinę Napiera w poważnych trudności finansowych.
Charles Napier zmarł 6 listopada 1860 roku. Jego grób znajduje się na cmentarzu Wszystkich Świętych w Catherington. Po jego śmierci na okrętach marynarki portugalskiej ogłoszono ośmiodniową żałobę.
