Gombrowicz (nie)śmiertelny
Już od prawie dwóch miesięcy trwa spór o zmiany w kanonie lektur proponowane przez Ministerstwo Edukacji. Początkowo ze spisu lektur miał zniknąć m.in. Gombrowicz, Kafka, Dostojewski, Witkacy oraz Goethe. Ubytki miał uzupełnić Dobraczyński oraz Myśliwski.
Od samego początku główną osią sporu była twórczość Witolda Gombrowicza. Minister Edukacji z kanonu wykluczył zarówno „Ferdydurke” jak i „Trans-Atlantyk”. Oliwy do ognia dolały słowa dotyczące drugiej z wymienionych książek: -Ta powieść nie niesie pozytywnych wartości. Bohater, który dezerteruje z wojska, a potem znajduje sobie kochanka w Argentynie - czemu to ma służyć? – mówił minister.
We wtorek Rada Ministrów pod nieobecność Romana Giertycha uchyliła rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej o nowym kanonie lektur szkolnych. Rząd uznał tym samym za konieczne ponowną analizę wykazu lektur. Minister Edukacji zaskarżył decyzję Rządu do Trybunału Konstytucyjnego.
Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego Kazimierz M. Ujazdowski, który wielokrotnie protestował przeciw zmianom proponowanym przez Ministerstwo Edukacji wyraził nadzieję, że decyzja Rady Ministrów otworzy nową drogą do kształtowania kanonu. Jednocześnie podkreślił, że istnieją cztery zasady, które powinny być traktowane priorytetowo w procesie tworzenia spisu lektur. Chodziło o uwzględnienie hierarchii dokonań literackich, szacunek dla integralności całej polskiej literatury, w tym obecności polskiej literatury emigracyjnej oraz troskę o znajomość literatury europejskiej. Kanon musi być też całkowicie wolny od jakichkolwiek prób ideologizacji procesu edukacyjnego.
Spór ciągle trwa, choć jak zapewnił Roman Giertych: Koalicja nie rozsypie się z powodu kanonu lektur. To byłoby niepoważne. W obliczu sporów warto przypomnieć, iż 25 lipca mija 38. rocznica śmierci pisarza uważanego za najwybitniejszego obok Miłosza twórcy emigracyjnego. Gombrowicz poruszał przede wszystkim problem autentyczności jednostki oraz jej relacji z otoczeniem, z konwencjami, a także z Formą. Oryginalny jest przede wszystkim język, którym budowane są powieści.
Koniec i bomba
A kto czytał, ten trąba!
W.G