Eric Clapton: Bóg gitary

Eric Clapton przyszedł na świat w angielskim Ripley w skutek romansu szesnastoletniej Molly Clapton z kanadyjskim żołnierzem, który w czasie drugiej wojny światowej stacjonował w Anglii. Nastoletnia samotna matka, nie wiedząc, co zrobić z niemowlakiem, oddała syna pod opiekę swojej matki i ojczyma, Rose i Jacka Clappa. Młody Eric wychował się w przekonaniu, że są to jego rodzice, zaś Molly Clapton była przedstawiana jako jego siostra. Nazwisko Clapton chłopiec otrzymał po prawdziwym ojcu Molly.

Eric Clapton w 1975 r. (fot. Matt Gibbons, opublikowano na licencji Creative Commons Attribution 2.0 Generic license).

Cała rodzina była bardzo utalentowana muzycznie. Jego babcia była uzdolnioną pianistką, matka i wujek kochali rytmy big bandów. Nawet nieobecny ojciec Erica, Kanadyjczyk Edward Fryer, był pianistą i saksofonistą i grał w kilku zespołach, gdy jeszcze stacjonował w Surrey. Tajemnica prawdziwych relacji rodzinnych była przez Clappów skrzętnie strzeżona i Eric dopiero w wieku ośmiu lat dowiedział się prawdy. Wiadomość o tym, że jego siostra jest w rzeczywistości jego matką a rodzice dziadkami była druzgocąca. Zaświtało mi, że gdy wujek nazywał mnie żartobliwie bękartem mówił prawdę. Byłem taki zdenerwowany, dla mnie to był koniec świata – wspomina Clapton. Do tej pory wzorowy uczeń i lubiany chłopak stał się ponury i zdystansowany, stracił też motywację do nauki. Nie zdał egzaminu dopuszczającego do liceum, ale wykazując duże zdolności plastyczne trzynastolatek dostał się na wydziału sztuki szkoły Holyfield Road.

Miłość od drugiego zagrania

Zainspirowany wybuchem rock and rolla na Wyspach, młody Clapton na urodziny zażyczył sobie gitarę. Niestety to co otrzymał nie spełniło jego wymagań: tani, niemiecki Hoyer o stalowych strunach był niewdzięcznym instrumentem, więc po kilku dniach grania Eric obolałymi palcami odłożył gitarę w kąt. Zmienił zdanie dopiero gdy w wieku szesnastu lat został przyjęty na roczny okres próbny do Kingston College of Art. Znalazł się wśród ludzi podobnych do siebie i przekonał się do gitary.

Szczególnie bliski był mu styl bluesowy – do jego guru należeli m.in. Robert Johnson, Muddy Waters czy Alexis Korner. Pod wpływem ich muzyki zdecydował się na kupno pierwszej gitary elektrycznej, która wtedy nie była jeszcze rozpowszechniona w Anglii. Oprócz miłości do gitary w college’u odkrył także swoją długoletnią kochankę: alkohol. Gdy upił się po raz pierwszy w wieku szesnastu lat obudził się sam w lesie, pokryty wymiocinami i bez grosza – Nie mogłem się doczekać powtórki – przypomina sobie muzyk. Nie dziwi więc fakt, że po roku został wyrzucony ze szkoły. Szkoła muzyczna to jednak nie był jakiś obóz rock and rollowy. Zostałem wyrzucony, bo po prostu nic nie robiłem, ciągle tylko siedziałem w pubach lub grałem na gitarze. Ale to był dla mnie szok – tłumaczył się później Clapton.

Mając z głowy szkołę, od 1963 roku zaczął obracać się w londyńskim West Endzie, jammując z przyszłymi członkami The Rolling Stones i próbując przebić się jako gitarzysta. Dołączył wtedy do swojego pierwszego zespołu, The Roosters, który rozpadł się po zaledwie kilku miesiącach. Następnym przystankiem był popowy zespół Casey Jones and the Engineers, którego szeregi opuścił kilka tygodniu po wstąpieniu. Skacząc po różnych zespołach muzyk nie zarabiał na swoim graniu i aby wiązać koniec z końcem dorabiał na budowie, ale ostatecznie opłaciło mu się to. Był rozpoznawalnym gitarzystą w West End, przez co dostał zaproszenie do zespołu The Yardbirds. Z nimi w 1964 roku nagrał swoje pierwsze komercyjne hity „Good Morning Little Schoolgirl” oraz „For Your Love”. Mimo sukcesu nie był zadowolony z popowego brzmienia zespołu i także ich po roku opuścił – nie oznaczało to jednak końca grupy, albowiem jego miejsce zajęli w niej Jimmy Page i Jeff Beck.

Eric Clapton – „Bóg”

W 1965 roku nastąpił przełom. Clapton dołączył do zespołu John Mayall & The Bluesbreakers i rok później nagrał z nim płytę „The Bluesbreakers with Eric Clapton”, która katapultowała muzyka na pozycję jednego z najlepszych gitarzystów swojego czasu. Na albumie znalazły się m.in. piosenki „What’d I Say” czy „Ramblin’ On My Mind”, a całość jest uznawana za jedną z najlepszych płyt bluesowych wszechczasów. Wirtuozeria Claptona na tym wydawnictwie wiąże się także z jednym z najbardziej pochlebnych pseudonimów gitarzysty: nazwany został „Bogiem” przez popularyzację jednego z graffiti w londyńskim metrze, które głosiło: „Clapton jest Bogiem”.

Najwidoczniej Eric nigdy nie potrafił usiedzieć w jednym miejscu zbyt długo, bo i Bluesbreakersów opuścił niedługo po tym sukcesie. Nagrał kilka piosenek z Jimmy’im Pagem i kilka miesięcy później zaczął współpracę z basistą Jackiem Brucem i perkusistą Gingerem Bakerem tworząc trio Cream. W ciągu zaledwie dwóch lat grupa zyskała status supergwiazdy. Wydała trzy albumy: „Fresh Cream”, „Disraeli Gears” oraz „Wheels of Fire” i przyczyniła się do ogromnego sukcesu hard rocka i bluesa takimi piosenkami jak „Sunshine of Your Love” czy legendarną „White Room”. Praca Claptona w tym czasie nie ograniczała się jednak jedynie do nagrywania z jednym zespołem. Wspomógł wtedy Beatlesów przy „While My Guitar Gently Wheeps” i Franka Zappę w „We’re Only In It For The Money”. Cream rozpadł się po dwóch ostatnich koncertach w londyńskiej Royal Albert Hall, jako powód podając niedopasowanie charakterów.

Clapton w 1974 r. (fot. Stoned59, opublikowano na licencji Creative Commons Attribution 2.0 Generic license).

Polecamy e-book Michała Rogalskiego – „Bohaterowie popkultury: od Robin Hooda do Rambo”

Layla, heroina i alkohol

Jak na Claptona przystało nie pozostał długo bezczynny. Krótko po końcu Cream razem z Bakerem stworzył nową grupę Blind Faith. Nazwa prawdopodobnie nawiązuje do powrotu Claptona do wiary chrześcijańskiej, którą wcześniej porzucił. Zespołowi nie udało się jednak powtórzyć sukcesu Cream i zawiesił działalność po jednej płycie i trasie koncertowej po Stanach Zjednoczonych. W 1970 muzyk powołał do życia Derek and the Dominos i nagrał przełomowy concept album o nieodwzajemnionych miłościach „Layla And Other Assorted Love Songs”. W tytułowej „Layli” Clapton wyznaje swoją adorację wobec Pattie Boyd, żony beatlesa George’a Harrisona. Mimo gorącego przyjęcia ze strony krytyków płyta nie sprzedała się dobrze, co sfrustrowanego Erica doprowadziło do depresji, którą próbował leczyć heroiną.

Po trzech latach uzależnienia od narkotyków Clapton podniósł się, wracając do muzyki i na scenę w 1974 roku. Zagrał dwa koncerty w Rainbow Theater zorganizowane przez Petera Townshenda z The Who, a w tym samym roku wydał płytę „461 Ocean Boulevard”, zawierającą jedną z jego najbardziej popularnych piosenek – cover Boba Marleya „I Shot The Sheriff”. To był koniec tułaczki po zespołach i początek owocnej kariery solowej, podczas której wydał takie płyty jak „No Reason To Cry” (1976), „Slowhand” (1977) zawierający „Cocaine” i „Wonderful Tonight”, czy „Behind the Sun” (1985).

Sukcesy muzyczne niestety nie przekładały się na szczęście w życiu osobistym. Mimo, że Clapton po latach dopiął swego i ożenił się z Pattie Boyd (która rozwiodła się z Harrisonem w 1974 roku), był nieszczęśliwy i heroinę zastąpił alkoholem. Nie było to dobrym podłożem pod zdrowy związek. Clapton notorycznie zdradzał swoją żonę i spłodził dwoje dzieci z innymi kobietami. Po rocznym romansie z Yvonne Kelly w 1985 roku urodziła mu się córka Ruth, z kolei z modelką Lory del Soro syn Conor. Lubię otaczać się pięknymi kobietami, mam słabość na ich punkcie – tłumaczył.

Clapton i Tina Turner w czasie konceru na Wembley, 1987 r. (fot. fattkatt, opublikowano na licencji Creative Commons Attribution-Share Alike 2.0 Generic).

W 1989 roku Clapton rozwiódł się z Boyd, ale nie był to koniec problemów osobistych gitarzysty. W 1991 roku jego syn Conor wypadł przez okno apartamentu swojej matki i zmarł. Swój smutek ojciec dziecka przelał w tekst i muzykę piosenki „Tears in Heaven”, która stanowi jeden z kamieni milowych w jego twórczości.

Końcowe ustatkowanie

W 1987 za pomocą programu Anonimowych Alkoholików muzykowi udało się wreszcie uwolnić od uzależnienia. Trzeźwość pomogła mu w ustatkowaniu się i ułożeniu sobie życia na nowo. W 2002 roku ożenił się ponownie: jego wybranką jest Melia McEnery, mają razem trójkę dzieci.

Clapton na koncercie w Monachium w 2010 r. (fot. Majvdl, opublikowano na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 3.0).

Eric Clapton jest czwartym najlepszym gitarzystą świata według magazynu „Rolling Stone” i zdobywcą osiemnastu statuetek Grammy. Jako jedyny artysta był trzykrotnie wprowadzany do Rock And Roll Hall of Fame. W 1998 roku założył Crossroads Centre, centrum rehabilitacyjne dla osób uzależnionych od narkotyków i alkoholu. Dalej nagrywa i koncertuje, a fakt, że ma siedemdziesiąt lat wcale mu nie przeszkadza. Teraz gdy jestem stary, mam też głos starego mężczyzny. A ja lubię głosy starych mężczyzn. Już jako dziecko nie lubiłem piszczących wokalistów – stwierdza.

Kupuj świetne e-booki historyczne i wspieraj ulubiony portal!

Regularnie do sklepu Histmaga trafiają nowe, ciekawe e-booki. Dochód z ich sprzedaży wspiera działalność pierwszego polskiego portalu historycznego. Po to, by zawsze był ktoś, kto mówi, jak było!

Sprawdź dostępne tytuły pod adresem: https://sklep.histmag.org/

Bibliografia:

• Eric Clapton [w:] „Rolling Stone” [dostęp: 29 marca 2015 r.] <[http://www.rollingstone.com/music/artists/eric-clapton/biography]>
• Eric Clapton Biography [w:] „bio.” [dostęp: 29 marca 2015 r.] <[http://www.biography.com/people/eric-clapton-9249026#musical-start]>
• Eric Clapton Quotes [w:] „Brainy Quote” [dostęp: 29 marca 2015 r.] <[http://www.brainyquote.com/quotes/authors/e/eric_clapton.html]>

Redakcja: Tomasz Leszkowicz