15 najlepszych koreańskich filmów
1. Oldboy (Oldeuboi, reż. Park Chan-wook, 2003)
„Ten film jest bardziej tarantinowski niż wszystko, co do tej pory zrobiłem” – powiedział o mistrzowskim dziele Parka Chan-wooka Quentin Tarantino, który zachwycił się Oldboyem w czasie 57. Festiwalu Filmowego w Cannes. Podczas ceremonii film zdobył nagrodę Grand Prix. Obraz stanowi drugą część tzw. trylogii zemsty Chan-wooka i przedstawia tragiczne losy Oh Dae-su więzionego przez 15 lat w tajemniczym pokoju. Po wyjściu na wolność mężczyzna postanawia wziąć odwet na swoich porywaczach, jednak ich odnalezienie okaże się bolesnym powrotem do własnej przeszłości. Przejmującą kreację głównego bohatera sportretował tu jeden z najwybitniejszych południowokoreańskich aktorów, Choi Min-sik. Oldboy to brawurowa pod względem technicznym produkcja, a także poruszająca historia czerpiąca z kilku gatunków jednocześnie: dramatu, kina akcji, thrillera, a w końcu stylistyki komiksowej.
2. Pokojówka (Hanyeo, reż. Kim Ki-young, 1960)
Utrzymane w czarno-białej tonacji dzieło Kim Ki-younga zostało okrzyknięte Obywatelem Kanem południowokoreańskiej kinematografii. Pokojówka stanowi uniwersalną opowieść o ludzkich namiętnościach, a także nieokiełznanym pożądaniu, które prowadzi do tragedii. Ponadto to jeden z pierwszych koreańskich filmów podejmujących wątek zemsty – motyw wendety do dziś jest szczególnie eksponowanym zagadnieniem w kinematografii tego kraju i tworzy oś fabularną wielu współczesnych obrazów. Dzieło powstało przed wprowadzeniem cenzury w Korei i przedstawia dramatyczne losy rodziny Kim, do której domu wprowadza się tytułowa pokojówka. Kobieta burzy dotychczasową sielankę małżeństwa i ich dzieci – uwodzi pana domu, a to prowadzi do śmiertelnej w skutkach rywalizacji między jego żoną i kochanką. Film Ki-younga otwiera trylogię reżysera o pomocy domowej rujnującej życie kilku rodzin. Pozostałe produkcje to Ognista kobieta (1971) i Ognista kobieta ’82 (1982).
3. Parasite (Gi-saeng-chung, reż. Bong Joon-ho, 2019)
To kolejne wybitne dzieło z Korei Południowej, które rozsławiło kinematografię tego kraju na Zachodzie i wraz z muzyką (K-popem) oraz serialami (K-dramami) doprowadziło do coraz większego zainteresowania azjatycką kulturą. Parasite to zdobywca prestiżowej Złotej Palmy na Festiwalu w Cannes, a także czterech Oscarów. Reżyser Bong Joon-ho tworzy tu gatunkowy misz-masz, łącząc w swojej produkcji cechy komedii, thrillera, kina akcji, a nawet horroru i melodramatu. Na niepowtarzalny odbiór dzieła składają się ponadto mistrzowsko stopniowane napięcie, zdumiewające zwroty akcji i pogłębione tło społeczne, oddające realia oraz codzienne bolączki wielu Koreańczyków mierzących się z niesprawiedliwościami klasowymi. Parasite opowiada o ubogiej rodzinie Kim, której członkowie podstępem znajdują pracę w domu zamożnego małżeństwa. Ich szczęście nie trwa jednak długo – wkrótce intryga obraca się przeciwko nim, a piwnice bogatego domu okazują się skrywać mroczną tajemnicę.
4. Zagadka zbrodni (Sal-in-sui, reż. Bong Joon-ho, 2003)
Na wiele lat przed Parasite, Bong Joon-ho nakręcił znakomity dramat kryminalny oparty na prawdziwych zdarzeniach. Zagadka zbrodni przedstawia wydarzenia z 1986 roku, kiedy to niewielkie koreańskie miasteczko niepokoi seria morderstw. Ofiarami brutalnych zbrodni są młode kobiety. Policja okazuje się bezradna w obliczu braku dowodów, a śledztwo zdaje się prowadzić donikąd. Niektórzy śledczy w desperacji posuwają się nawet do fałszowania dowodów i naciągania faktów, aby zadowolić opinię publiczną informacją o złapaniu zbrodniarza. Tymczasem prawdziwy złoczyńca wciąż pozostaje nieuchwytny… W rolach głównych wystąpili m.in. Song Kang-Ho, Song Jae-ho oraz Kim Sang-kyung.
5. Pan Zemsta (Bok-su-neun Na-ui Geot, reż. Park Chan-wook, 2002)
To dzieło zainicjowało trylogię zemsty Parka Chan-wooka (kolejne dwie części to Oldboy i Pani Zemsta). Porównując go z pozostałymi ogniwami trylogii, ten film jest nieco bardziej oszczędny pod względem wykorzystanych środków wyrazu, jednak wciąż o poruszającej historii, z wartką akcją i świetnymi zdjęciami. Głównym bohaterem Pana Zemsty jest głuchoniemy Ryu. Chłopak desperacko potrzebuje dużej sumy pieniędzy na operację umierającej siostry, a jak na złość traci jeszcze dotychczasową pracę. Zrozpaczony i niedostrzegający innego rozwiązania Ryu, zachęcany przez swoją dziewczynę anarchistkę, decyduje się na uprowadzenie córeczki byłego pracodawcy, by za wymuszony okup opłacić zabieg siostry. Szantażowany ojciec zrobi wszystko, aby odzyskać dziecko. Niestety mimo wywiązania się z okupu, dziewczynka ginie w przypadkowych okolicznościach, a zdruzgotany ojciec postanawia zemścić się na porywaczach.
6. Zbłąkana kula (O-bal-tan, reż. Yu Hyun-mok, 1961)
Obok Pokojówki, film Yu Hyun-moka uchodzi za jedno z największych osiągnięć klasycznej kinematografii Korei Południowej. Akcja tego przejmującego dramatu toczy się w latach 50. i obrazuje trud Koreańczyków starających się przystosować do nowych realiów panujących w powojennym kraju. Na głównym planie rozgrywają się natomiast tragiczne losy rodziny Cheolho, która nie radzi sobie w nowym systemie. Główny bohater desperacko potrzebuje pieniędzy, gdyż jego żona jest w ciąży, a trudna sytuacja materialna zmusza jego siostrę do prostytucji. W dodatku on sam boryka się z silnym bólem zęba i nie stać go na wizytę u dentysty.
7. Ujrzałem diabła (Ak-ma-leul Bo-ass-da, reż. Kim Jee-woon, 2010)
Ten film powinien obejrzeć każdy kinoman, oczekujący od kina przede wszystkim mocnych wrażeń. Ujrzałem diabła to perfekcyjnie napisany thriller ze znamionami dramatu i pogłębionym tłem psychologicznym głównego bohatera. Przesłanie dzieła opiera się bowiem na uniwersalnej dla koreańskiego kina konkluzji, że zemsta nie popłaca i może obrócić się przeciwko nam samym. O bezsensie wendety traktowała już Pokojówka, a także trylogia zemsty Parka Chan-wooka. Traktat o zemście spod ręki Kim Jee-woona opowiada o agencie służb specjalnych, którego ciężarna narzeczona została brutalnie zamordowana. Mężczyzna postanawia na własną rękę wymierzyć sprawiedliwość psychopacie, który zniszczył mu życie. W głównych rolach wystąpili Lee Byung-Hun i Choi Min-sik.
Polecamy e-book Michała Rogalskiego – „Bohaterowie popkultury: od Robin Hooda do Rambo”
8. Miętowy cukierek (Bakha satang, reż. Lee Chang-dong, 1999)
Niesamowity dramat ilustrujący przemiany zachodzące w Korei Południowej w latach 80. i 90. ubiegłego stulecia, będący ponadto swoistą epopeją o cierpieniu. Dzieło opiera się na koncepcji narracyjnej znanej m.in. z Obywatela Kane’a Orsona Wellesa. Głównego bohatera poznajemy bowiem w chwili jego śmierci, a wraz z kolejnymi scenami dowiadujemy się więcej o jego życiu. Wspomnienia łączy jedno – smak miętowego cukierka, ulubionego smakołyka mężczyzny. Tłem dla jego historii są ponadto przemiany społeczne i gospodarcze współczesnej Korei, przez co film uznaje się za utwór o wielkiej wartości historycznej.
9. Matka (Ma-deo, reż. Bong Joon-ho, 2009)
Wiele matek powtarza, że dla dziecka jest w stanie zrobić wszystko. Główna bohaterka wybitnego dramatu kryminalnego Bonga Joon-ho traktuje tę maksymę dosłownie. Owdowiała kobieta postanawia na własną rękę znaleźć dowody na niewinność ukochanego syna. Niepełnosprawny intelektualnie chłopak został bowiem oskarżony o brutalne morderstwo młodej dziewczyny. Matka nie wierzy w jego winę i nie cofnie się przed niczym – nawet przed zbrodnią, aby ustrzec swoje dziecko przed więzieniem. Przejmujący portret matki stworzyła tu Kim Hye-ja.
10. Pani Zemsta (Chin-jeol-han Geum-ja-ssi, reż. Park Chan-wook, 2005)
Ostatnia część trylogii Parka Chan-wooka ponownie traktuje o mrocznych obliczach wendety. Główną bohaterką dzieła jest Lee Geum-ja (w tej roli Lee Yeong-ae), która wychodzi na wolność po wielu latach spędzonych w więzieniu i postanawia zemścić się na nielojalnym wspólniku, przez którego trafiła za kratki. Pani Zemsta wyróżnia się niemal poetycką formą wyrazu. Reżyser eksperymentuje tu z konwencją thrillera oraz filmową stylistyką, estetyzując przemoc. Ujęcia przedstawiające wyjątkowo brutalne występki zostały bowiem nakręcone z rozmachem i stanowią kontrastującą z fabułą ucztę dla zmysłów.
11. Oaza (Oasiseu, reż. Lee Chang-dong, 2002)
Miłosna historia skomplikowanego chłopaka i jego dziewczyny cierpiącej na porażenie mózgowe podbiła serca widzów, budząc wielkie emocje. Przejmujący dramat traktuje o międzyludzkiej komunikacji, a także temacie wciąż pozostającym w kręgu tabu – intymności osób niepełnosprawnych. Ekranowa para mierzy się bowiem z uprzedzeniami otoczenia, które nie akceptuje ich miłości. Dzieło zdobyło wiele prestiżowych wyróżnień, m.in. na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Wenecji. Główne role po mistrzowsku wykreowali w Oazie Sol Kyung-gu i Moon So-ri.
12. Wiosna, lato, jesień, zima… i wiosna (Bom-yeo-reum-ga-eul-gyeo-wool Geu-ri-go Bom, reż. Kim Ki-duk, 2003)
To kino kontemplacyjne, które zaprasza nas do zjawiskowych, uspokajających zmysły krajobrazów, a przy tym wzbudza refleksje na tematy egzystencjalne. Niespieszne i piękne pod względem wizualnym dzieło opowiada o życiu buddyjskiego mnicha. Jego duchowa droga jest pełna trudności i wyzwań. Mężczyzna musi przezwyciężyć własne pożądanie, a także uporać się ze swoją przeszłością. Pomocna okazuje się w tym buddyjska praktyka, m.in. ćwiczenie świadomego umysłu i podróż w głąb siebie.
13. Silenced (Do-ga-ni, reż. Hwang Dong-hyeok, 2011)
Wymagający emocjonalnie obraz podejmuje bodaj najtrudniejszą tematykę – pedofilii i znęcania się nad bezbronnymi dziećmi. Silenced stanowi zatem ciężki, bo pesymistyczny i o dużym ładunku uczuciowym seans, ale bardzo potrzebny społeczeństwu. Bohaterem dzieła jest młody nauczyciel, który znajduje zatrudnienie w szkole dla głuchoniemych dzieci. Jak się wkrótce okazuje, szkolne mury skrywają mroczne tajemnice. Niewinne dzieci są bite i gnębione psychicznie, a także wykorzystywane seksualnie. Na domiar złego policja współpracuje z dyrekcją, aby tuszować kolejne bestialskie zbrodnie. Nauczyciel jednak nie spocznie, dopóki nie zwróci sprawiedliwości nieletnim.
14. Służąca (Ah-ga-ssi, reż. Park Chan-wook, 2016)
Przewrotna intryga, wizualne wysmakowanie, wciągający scenariusz i brawurowe aktorstwo to główne atuty tego thrillera erotycznego. Park Chan-wook tworząc zmysłowy i zaskakujący obraz, ponownie udowadnia, że zasługuje na tytuł jednego z najznakomitszych południowokoreańskich twórców w historii. Tym razem reżyser snuje opowieść o służącej bogatej arystokratki. Dziewczyna pomaga pewnemu oszustowi w uwiedzeniu swojej pani, aby wspólnie podzielić się jej imponującym majątkiem. Jej więź z arystokratką zaczyna się jednak zacieśniać, a to może zmienić całą intrygę.
15. Podejrzana (Heojil kyolshim, reż. Park Chan-wook, 2022)
Najnowsze jak do tej pory dzieło Parka Chan-wooka dowodzi, że reżyser wciąż jest w świetnej formie, a frapująca fabuła, dopracowane do perfekcji filmowe środki wyrazu oraz skomplikowane portrety psychologiczne głównych bohaterów są znakiem rozpoznawczym jego stylu. Dość wspomnieć, że twórca zdobył prestiżowe wyróżnienie na Festiwalu Filmowym w Cannes dla najlepszego reżysera. Podejrzana stanowi nie tylko zaskakującą intrygę kryminalną, ale przede wszystkim intymny portret rodzącego się między dwójką nieznajomych zakazanego uczucia. Głównym bohaterem obrazu jest żonaty detektyw, który w czasie śledztwa wokół tajemniczej śmierci pewnego mężczyzny, zaczyna odczuwać fascynację wdową po denacie. Jednocześnie kobieta staje się wkrótce główną podejrzaną w toczonej sprawie.
Redakcja: Natalia Stawarz
