Żołnierze Niezłomni – stańcie do apelu!

Zobacz też: Żołnierze Wyklęci – historia i pamięć

Ostatni wojownik Podziemia Niepodległościowego

Pomnik sierż. Józefa Franczaka Lalka w Piaskach (fot. Stefs, opublikowano na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa–na tych samych warunkach 3.0 niezlokalizowana).

„Laluś”, czyli Józef Franczak, walczył z esbecją do 1963 r. Jako żołnierz wychowany w II Rzeczpospolitej nie potrafił pogodzić się ze zbrodniczą dominacją Sowietów. Wiedział, że system przez nich tworzony będzie nieludzki, ponieważ po 17 września 1939 r. uciekł z „czerwonej niewoli”. Zginął w obławie w dniu 21 października 1963 r. w Majdanie Kozic Górnych pod Piaskami, zdradzony przez tego, któremu ufał. Co go skłaniało do takiej determinacji, przy wiedzy, że walka będzie beznadziejna? Większość żołnierzy odpowie na to pytanie jednoznacznie – przysięga wojskowa. Nie jest to zwykłe oświadczenie czy zwykły kontrakt. Powoduje, że zwykły człowiek staje się „rycerzem”. Bez względu na to, co będzie się działo, ma obowiązek w razie potrzeby przyjąć konkretną postawę, wykonać rozkaz, a nawet w razie potrzeby oddać życie. Tak właśnie wyglądała postawa Józefa Franczaka. Zwykli ludzie starali się odnaleźć w „nowej”, niekoniecznie przyjaznej rzeczywistości, on starał się wypełniać przysięgę wojskową. Trudno nawet sobie wyobrazić sytuację, kiedy to ojciec, mąż, przychodzi do domu tylko w nocy i nie może oficjalnie uściskać swojego syna. Jest to tak odległe od dzisiejszych realiów, że nawet dla wielu trudne do zaakceptowania. Jedno jest pewne – nie można porównywać naszego wychowania do postaw, które ukształtowała II Rzeczpospolita. Nie była to Polska pozbawiona wad, ale o zupełnie innym systemie wychowawczym. Czy postawy współczesnych „wybrańców narodu” byłyby podobne? Zadając to pytanie, na wielu twarzach mógłby pojawić się uśmiech.

Józef Franczak nie dał się osądzić w pokazowym procesie, nie zdecydował się także ujawnić podczas ogłaszanych amnestii. W 1958 roku „Lalusiowi” rodzi się syn. Nie bierze jednak ślubu z jego matką Danutą, ma jednak oparcie w rodzinie. Po współczesnych badaniach archiwów udaje się ustalić, że za „judaszowe srebrniki” wydał go kuzyn jego narzeczonej – Stanisław Mazur, czyli TW „Michał”. Do ostatnich chwil życia Franczak walczył, nawet podczas ostatniej obławy zachował zimną krew i ciskał granatami. Niestety, nie wybuchły prawdopodobnie ze starości. Do końca „przyjaźnił się” także z dwoma pistoletami, których używał w razie potrzeby. Człowiek, który go wydał, do końca swojego życia był uważany za dobrego obywatela. W tym przypadku niewinny człowiek zmarł, uznany przez środowisko za konfidenta bezpieki, natomiast Mazur cieszył się poważaniem.

Niezłomny rtm. Witold Pilecki

Koncert zespołu Forteca w Wołominie (2013 r.). Frontman w koszulce Fundacji „Honor, Ojczyzna” im. Majora Władysława Raginisa zaśpiewał także „Obrońców spod Wizny” (fot. Marcin Sochoń).

Zdarza się często, że o naszych narodowych bohaterach powstają pieśni. Dzięki nim interesujemy się ich losami, a często stają się one początkiem budowania konkretnych postaw i stylu życia. Sami muzycy tworzą w ten sposób „żywe pomniki” i oddają hołd swoim przodkom. Witolda Pileckiego potomni już znają, na jego temat też powstały już dzieła. Człowiek o mocnym kręgosłupie moralnym, nieugięty w walce tak z faszystowskim, jak i komunistycznym okupantem. Jako jeden z niewielu przekroczył dobrowolnie „wrota piekła”, jakimi był niemiecki obóz koncentracyjny Auschwitz-Birkenau. Opowiedział światu o nazistowskich zbrodniach, wsławiając się wcześniej brawurową ucieczką. Po II wojnie światowej nie godzi się na ponowne totalitarne zniewolenie. Podejmuje walkę w konspiracji, zostaje ujawniony i osadzony w więzieniu. Swoją postawą stara się udowodnić niesprawiedliwość i nieludzki charakter Polski Ludowej. Po sfingowanym procesie, gdzie ujawnia się prawdziwe oblicze komunizmu, zostaje zamordowany. Szczątki tego bohatera po dziś dzień nie zostały odnalezione. Niezmiennie jednak porusza on swoją postawą współczesnych. Bezkompromisowa postawa i męczeństwo przypominają największych bohaterów z naszej historii.

Wpływ, jaki wywarła jego osoba, widać także w świecie muzyki. Hołdem dla tego oficera jest najnowszy krążek zespołu Forteca, który premierowo pojawi się właśnie 1 marca, a zostanie poprzedzony koncertem w Bytomskim Centrum Kultury. Członkowie formacji chcieli w ten sposób upamiętnić konkretne postawy, które także na nich wywarły trwałe piętno. Nie są to tylko puste frazesy związane z promocją płyty. W 2013 r. ekipa muzyków wzięła udział w projekcie, który ukazał ich prawdziwe intencje. Udali się śladami ucieczki rtm. Pileckiego, z czego powstał film dokumentujący ich zmagania pt. „Ucieczka z piekła. Śladami Witolda Pileckiego”.

Na swojej drodze spotykają wiele życzliwych osób, które na swój sposób przeżywają to wydarzenie. Pojawia się także syn Witolda Pileckiego Andrzej. Pomimo wieku i stanu fizycznego, towarzyszy przez jakiś czas sprawnym rockmanom. Będąc na premierze filmu miałem okazję poznać i rozmawiać z synem bohaterskiego oficera. Takie spotkania budzą dobre duchy przeszłości i mają, szczególnie dla mnie, wymiar metafizyczny. Trudno w kilku słowach opisać tego wspaniałego człowieka, ale konwersując przed projekcją filmu do dziś żałuję, że nie „spotkałem” jego ojca. Ponadto starszy, sympatyczny, inteligentny i doświadczony życiem człowiek na koncercie rocka patriotycznego budzi szacunek i refleksję.

Współcześnie zdarzają się oczywiście ludzie, którzy mają odmienne zdanie na temat Podziemia Niepodległościowego. Wypowiedzi pani Senyszyn ze stycznia, która na Twitterze stwierdziła, że „żołnierze słusznie wyklęci mordowali swoich rodaków”, wskazują na to, że PRL-owska propaganda ma się dobrze. Pokłosiem tego są ludzie podobnego pokroju, zindoktrynowani i wychowywani w realiach państwa totalitarnego. Po dziś dzień mają oni realny wpływ na politykę, a ciesząc się społecznym poparciem reprezentują nas na arenie międzynarodowej. Bardzo oburzamy się na wszelkie przejawy neofaszyzmu – i słusznie. Zdaje się jednak, że zapominamy czasem, że komunizm to taki sam zbrodniczy system.

Zespół Forteca (fot. Marcin Sochoń).

Czarno-czerwone flagi kijowskiego Majdanu to także nie jest barwna stylizacja niepodległości. To symbole OUN/UPA, które wskrzeszone narażają polskich uczestników protestu na śmieszność. „Dzielni” politycy wykrzykują nacjonalistyczne hasła nie wiedząc, że za tą fasadą kryją się tysiące polskich ofiar ludobójstwa. Ale o Wołyniu niechętnie się wspomina, przecież nie możemy drażnić ukraińskich braci. Jaki szacunek do przeszłości, taka przyszłość. Nie tylko nieznajomość prawa szkodzi, ale także ignorancja i niewiedza. Chciałbym, by była szansa to zmienić. Może ta garstka prawdziwych „patriotów codziennych” porwie tłum. Kto wie?

Źródła: „Nasza Historia – Kurier Lubelski”, nr 1/2013 (1).

Zobacz też:

• Leśni bracia - bałtyccy żołnierze wyklęci
• List żołnierza wyklętego do szefa UB w Myślenicach
• Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”. Komentarz prof. Antoniego Dudka
• „Nie o taką Polskę...”, czyli żołnierze wyklęci
• „Panny Wyklęte” na warszawskiej Woli
• Represje za ślub
• Zemsta za pomoc żołnierzom wyklętym

Przypominamy, że felietony publikowane w naszym serwisie zawierają osobiste opinie naszych redaktorów i publicystów. Nie przedstawiają one oficjalnego stanowiska redakcji "Histmag.org".

Redakcja: Tomasz Leszkowicz