[snippet-485]

[GALLERY]https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/zimnawojna/1.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/1_600x494_thb_1050190.jpg;Jeszcze sojusznicy. Prezydent USA Franklin Delano Roosevelt i przywódca ZSRR Józef Stalin w dobrych humorach zasiadają obok siebie w czasie "konferencji jałtańskiej w lutym 1945 r.":https://histmag.org/Jalta-Wielka-Trojka-odbiera-Polsce-niepodleglosc-Nieskonczenie-Niepodlegla-17175 Gdy upadną hitlerowskie Niemcy ich kraje już otwarcie staną do najważniejszej światowej rywalizacji. Trzeci uczestnik, Winston Churchill wypowie z kolei znamienne słowa o „żelaznej kurtynie” (domena publiczna).@https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/zimnawojna/2.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/2_600x472_thb_46391.jpg;Pod sam koniec II wojny światowej świat wszedł w erę atomu, o czym dobitnie przekonali się Japończycy. Po zakończeniu konfliktu testy i zbrojenia w tym zakresie nie ustały, zarówno po stronie amerykańskiej, jak i radzieckiej. Na zdjęciu testowy wybuch bomby _Baker_, który Amerykanie przeprowadzili w 1946 r. w ramach operacji _Crossroads_ (dosł. „rozstaje”). Testy broni nuklearnej miały miejsce na Oceanie Spokojnym, konkretnie "w obszarze atolu Bikini":https://histmag.org/atomowy-atol-bikini-13086. Na fotografii widać też przestarzałe jednostki z floty USA, używane do badań oddziaływania wybuchu (domena publiczna).@https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/zimnawojna/3.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/3_412x600_thb_334400.jpg;W latach 40. i 50. trwała w Stanach tzw. „czerwona panika”, którą najkrócej można scharakteryzować jako społeczny strach przed wpływami komunistów w USA i infiltracji wysokich stanowisk administracyjnych przez sowieckich agentów. Przodownikiem wyszukiwania potencjalnych szpiegów i komunistów był "senator Joseph McCarthy":https://histmag.org/Joseph-McCarthy-i-widmo-nad-USA-10641, którego bezwzględne metody, znane pod ogólnym terminem „makkartyzmu”, do dziś budzą kontrowersje. Na zdjęciu okładka komiksu _Is This Tomorrow_ (dosł. „Czy to jutro?”), który prezentował widmo upadku USA pod jarzmem komunizmu (1947, domena publiczna).  @https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/zimnawojna/4.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/4_600x400_thb_26865.jpg;Powojenna Czechosłowacja nie była miejscem starcia USA i ZSRR  – ani bezpośrednio, ani pośrednio. Jej przypadek warty jest jednak z pewnych powodów wymienienia. Na przełomie kilku lutowych dni 1948 r. czechosłowaccy komuniści pod przykrywką funkcjonowania normalnej demokracji parlamentarnej "zagarnęli dla siebie w wyniku zamachu stanu pełnię władzy w kraju":https://histmag.org/Rok-1948-rewolucja-w-Pradze-14517. Wydarzenie to na Zachodzie zupełnie zmieniło społeczną percepcję sytuacji politycznej w tzw. radzieckiej strefie wpływów. Zajścia w Pradze okazały się szokiem, który jednak w pewien sposób wywołał nieco szybszą i silniejszą konsolidację bloku zachodniego pod przewodnictwem USA. Tymczasem Stalin miał w rękach kolejne państwo-satelitę. Na zdjęciu prokomunistyczna demonstracja w Czechosłowacji, kilka miesięcy po zamachu stanu (domena publiczna).@https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/zimnawojna/5.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/5_600x571_thb_380055.jpg;Jednym z ważniejszych epizodów pierwszych lat zimnej wojny była blokada Berlina. Po upadku III Rzeszy stolica Niemiec, tak jak zresztą i reszta kraju za linią Odry i Nysy Łużyckiej, została podzielona na strefy okupacyjne. W 1948 r. alianci zachodni postanowili wprowadzić reformę niemieckiej waluty i starą reichsmarkę zamienić na nową markę niemiecką. Reakcja Sowietów, obawiających się utracenia gospodarczych wpływów w swojej strefie, była drastyczna: postanowili zablokować wszelkie drogi lądowe prowadzące do zachodniej części Berlina i odciąć wówczas te tereny od wszelkich dostaw innych mocarstw. Przez kolejnych 11 miesięcy miała miejsce sytuacja bez precedensu: Amerykanie i Brytyjczycy otworzyli korytarz powietrzny i przy jego pomocy transportowali dostawy różnych dóbr, przeprowadzając blisko 280 tys. lotów. Operacja była bardzo kosztowna, ale opłaciła się  – Stalin ustąpił w maju 1949 r. Na zdjęciu berlińczycy obserwujący lądowanie amerykańskiego samolotu Douglas C-54 Skymaster (domena publiczna)@https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/zimnawojna/6.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/6_568x600_thb_1225629.jpg;Jak wiadomo, bezpośrednia wojna między USA i ZSRR nigdy nie wybuchła  – na szczęście dla całego świata. Po 1945 r. oba mocarstwa angażowały się jednak w liczne konflikty mające miejsce w innych państwach. Wschód i Zachód starł się też w miejscu, gdzie walczyła... Północ z Południem. "Wojna koreańska":https://histmag.org/Wojna-koreanska-konflikt-nieskonczony-Galeria-16777, trwająca w latach 1950-1953, była starciem napierających z północy sił komunistycznych, wspieranych przez Chiny i ZSRR, a proamerykańskim południem. Choć w pierwszym roku konfliktu sytuacja niemal rozstrzygnęła się na korzyść Północy, to ostatecznie doszło do zawieszenia broni i podzielenia Półwyspu Koreańskiego mniej więcej wzdłuż 38 równoleżnika. Na fotografii załoga amerykańskiego czołgu M24 w pobliżu rzeki Naktong. Na tabliczce znak prowadzący do miasta Daegu (1950, domena publiczna).@https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/zimnawojna/7.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/7_600x421_thb_190062.jpg;Świat podzielony na dwa główne bloki polityczne to także świat dwóch wielkich sojuszy wojskowych. W 1949 r. powstało "NATO":https://histmag.org/jak-powstalo-NATO-9914 (Organizacja Traktatu Północnoatlantyckiego), którego liderem są do dziś Stany Zjednoczone. W 1955 r. powstał z kolei "Układ Warszawski":https://histmag.org/jak-powstal-i-funkcjonowal-Uklad-Warszawski-5690, z dominującą rolą ZSRR. Na fotografii pochodząca z lat 60. mapa CIA przedstawiająca możliwy plan ewentualnego uderzenia sił Paktu na Europę Zachodnią (domena publiczna).@https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/zimnawojna/8.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/8_600x491_thb_136665.jpg;Amerykańsko-sowiecka rywalizacja przeniosła się w końcu w kosmos. Oprócz wyścigu zbrojeń trwał też "wyścig kosmiczny":https://histmag.org/USA-vs-ZSRR-bitwa-o-kosmos-Galeria-16983  – prestiżowa rywalizacja technologiczna, zapoczątkowana przez wystrzelenie 4 października 1957 r. Sputnika 1, który stał się pierwszym sztucznym satelitą Ziemi. Na zdjęciu replika Sputnika (domena publiczna).@https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/zimnawojna/10.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/10_600x452_thb_552447.jpg;Od czerwca do listopada 1961 r. trwał kolejny kryzys berliński, rozpoczęto żądaniem przywódcy ZSRR, Nikity Chruszczowa, które dotyczyło wycofania aliantów zachodnich z Berlina, na co ci oczywiście nie przystali. Jednym z efektów tej sytuacji było postawienie "muru berlińskiego":https://histmag.org/Mur-Berlinski-symbol-podzielonego-swiata-Galeria-17654 – symbolu nie tylko podzielonego miasta, ale też podzielonego świata. Na zdjęciu czołgi amerykańskie i radzieckie na przeciwko siebie na słynnym przejściu granicznym _Checkpoint Charlie_ (domena publiczna).@https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/zimnawojna/11.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/11_600x398_thb_205734.jpg;Chruszczow bardzo dobitnie chciał zademonstrować siłę Związku Radzieckiego. W październiku 1961 r. na terenie archipelagu Nowej Ziemi zdetonowana została najpotężniejsza bomba jądrowa w dziejach, tzw. "Car-bomba":https://histmag.org/Atomowy-Czar-Nowej-Ziemi-7247. Ważyła ona 27 ton, a jej moc oscylowała w okolicach 50-58 megaton. Tyle spokojnie wystarczyło, by w moment zmieść z powierzchni planety dużą metropolię. Na zdjęciu model Car-bomby, eksponat muzealny (fot. Croquant/Hex, opublikowano na licencji "Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 3.0 Unported":https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/deed.pl). @https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/zimnawojna/9.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/9_600x518_thb_95863.jpg;Na początku lat. 60. doszło do sytuacji, która  – zdawać by się mogło  – była w stanie doprowadzić do otwartego konfliktu między USA i ZSRR. W październiku 1962 r. wyszło na jaw, że Sowieci rozmieścili na sojuszniczej Kubie pociski balistyczne średniego zasięgu, które bez problemu mogłyby dotrzeć na terytorium USA. John F. Kennedy zdecydował o blokadzie morskiej wyspy i wezwał stronę radziecką do wycofania pocisków. Rozpoczął się nerwowy epizod, w trakcie którego kolejne sowieckie statki zmierzały w stronę Kuby, ale kryzys po niecałych dwóch tygodniach udało się zażegnać  – pociski zostały wycofane, a na podobny gest zdecydowali się także Amerykanie, zabierając swoje „zabawki” z terytorium Turcji. Na zdjęciu przedstawione zasięgi pocisków radzieckich z terytorium Kuby (domena publiczna).@https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/zimnawojna/13.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/13_600x308_thb_253700.jpg;Lata zimnej wojny to także próby rozbrajania arsenałów. W tym okresie podpisano m.in. Konwencję o broni biologicznej, układy SALT I i SALT II (dotyczące ograniczenia zbrojeń strategicznych) czy np. Układ o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej – to umowa podpisana przez najwięcej państw w dziejach, bo 189. Dokument przedłożono do ratyfikacji w 1968 r. Na mapie kolorem jasnozielonym zaznaczono kraje, które podpisały i ratyfikowały układ, ciemnozielony to państwa, które do niego przystąpiły, czerwony (Izrael, Pakistan, Sudan Południowy, Indie) to brak podpisu. Korea Północna odstąpiła od umowy, Tajwan nigdy jej nie podpisał, choć uznał postanowienia dokumentu (fot. Allstar86, opublikowano na licencji "Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 3.0 Unported":https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/deed.pl). @https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/zimnawojna/14.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/14_600x600_thb_2554296.jpg;20 lipca 1969 r. Amerykanie lądują na Księżycu i w wyścigu kosmicznym to oni w tym momencie triumfują. Na zdjęciu drugi człowiek na Srebrnym Globie, Edwin „Buzz” Aldrin (domena publiczna).@https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/zimnawojna/15.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/15_600x486_thb_237908.jpg;Dla Amerykanów wyjątkowo wyczerpującym epizodem zimnej wojny było wspieranie Południa w wojnie wietnamskiej. Ostatecznie interwencja USA zakończyła się klęską, a trwający do 1975 r. konflikt nie tylko przyniósł śmierć dziesiątek tysięcy młodych Amerykanów, ale był też swoistą szramą na wizerunku, zarówno wewnątrz kraju, jak i na arenie międzynarodowej. Na zdjęciu ewakuacja uchodźców wietnamskich z Sajgonu w ramach operacji _Frequent Wind_ („Częsty wiatr”). "Sajgon niedługo zostanie zajęty przez siły komunistyczne":https://histmag.org/Sajgon-w-imie-ideologii-poczatek-i-koniec-wojny-wietnamskiej-11008 (domena publiczna).@https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/zimnawojna/16.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/16_600x424_thb_3394347.jpg;W 1981 r. prezydentem USA został Ronald Reagan. Zdecydowanie antykomunistyczny amerykański przywódca w ramach swojej własnej doktryny polityki zagranicznej zdecydował się na „twardy” kurs względem ZSRR i wspieranie wszelkich światowych ruchów walczących ze stroną radziecką i komunizmem. Od 1979 r. trwała interwencja zbrojna Związku Radzieckiego w Afganistanie – to stąd na zdjęciu widzimy spotkanie Reagana z afgańskimi "mudżahedinami":https://histmag.org/Za-wolnosc-nasza-i-wasza-polscy-mudzahedini-9329 w Białym Domu (1983, domena publiczna).@https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/zimnawojna/17.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/17_600x370_thb_3045004.jpg;Ronald Reagan i lider ZSRR Michaił Gorbaczow podpisują traktat INF („Układ o całkowitej likwidacji pocisków rakietowych pośredniego zasięgu”), rok 1987. Na początku lutego 2019 r. najpierw USA, a potem Rosja, zawiesiły swój udział w postanowieniach umowy. Media okrzyknęły to wydarzenie początkiem nowego wyścigu zbrojeń... (domena publiczna). @https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/zimnawojna/18.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/18_600x337_thb_165415.jpg;*BONUS:* Wykres przedstawiający próbne wybuchy jądrowe w latach 1945-2018, z podziałem na państwa (fot. Hairy Dude/Furfur, źródło: Oklahoma Geological Survey Nuclear Explosion Catalog, opublikowano na licencji "Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 2.5 Ogólny":https://creativecommons.org/licenses/by-sa/2.5/deed.pl). 

[GALLERY]https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/zimnawojna/1.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/1_600x494_thb_1050190.jpg;Jeszcze sojusznicy. Prezydent USA Franklin Delano Roosevelt i przywódca ZSRR Józef Stalin w dobrych humorach zasiadają obok siebie w czasie "konferencji jałtańskiej w lutym 1945 r.":https://histmag.org/Jalta-Wielka-Trojka-odbiera-Polsce-niepodleglosc-Nieskonczenie-Niepodlegla-17175 Gdy upadną hitlerowskie Niemcy ich kraje już otwarcie staną do najważniejszej światowej rywalizacji. Trzeci uczestnik, Winston Churchill wypowie z kolei znamienne słowa o „żelaznej kurtynie” (domena publiczna).@https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/zimnawojna/2.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/2_600x472_thb_46391.jpg;Pod sam koniec II wojny światowej świat wszedł w erę atomu, o czym dobitnie przekonali się Japończycy. Po zakończeniu konfliktu testy i zbrojenia w tym zakresie nie ustały, zarówno po stronie amerykańskiej, jak i radzieckiej. Na zdjęciu testowy wybuch bomby Baker, który Amerykanie przeprowadzili w 1946 r. w ramach operacji Crossroads (dosł. „rozstaje”). Testy broni nuklearnej miały miejsce na Oceanie Spokojnym, konkretnie "w obszarze atolu Bikini":https://histmag.org/atomowy-atol-bikini-13086. Na fotografii widać też przestarzałe jednostki z floty USA, używane do badań oddziaływania wybuchu (domena publiczna).@https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/zimnawojna/3.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/3_412x600_thb_334400.jpg;W latach 40. i 50. trwała w Stanach tzw. „czerwona panika”, którą najkrócej można scharakteryzować jako społeczny strach przed wpływami komunistów w USA i infiltracji wysokich stanowisk administracyjnych przez sowieckich agentów. Przodownikiem wyszukiwania potencjalnych szpiegów i komunistów był "senator Joseph McCarthy":https://histmag.org/Joseph-McCarthy-i-widmo-nad-USA-10641, którego bezwzględne metody, znane pod ogólnym terminem „makkartyzmu”, do dziś budzą kontrowersje. Na zdjęciu okładka komiksu Is This Tomorrow (dosł. „Czy to jutro?”), który prezentował widmo upadku USA pod jarzmem komunizmu (1947, domena publiczna). @https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/zimnawojna/4.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/4_600x400_thb_26865.jpg;Powojenna Czechosłowacja nie była miejscem starcia USA i ZSRR – ani bezpośrednio, ani pośrednio. Jej przypadek warty jest jednak z pewnych powodów wymienienia. Na przełomie kilku lutowych dni 1948 r. czechosłowaccy komuniści pod przykrywką funkcjonowania normalnej demokracji parlamentarnej "zagarnęli dla siebie w wyniku zamachu stanu pełnię władzy w kraju":https://histmag.org/Rok-1948-rewolucja-w-Pradze-14517. Wydarzenie to na Zachodzie zupełnie zmieniło społeczną percepcję sytuacji politycznej w tzw. radzieckiej strefie wpływów. Zajścia w Pradze okazały się szokiem, który jednak w pewien sposób wywołał nieco szybszą i silniejszą konsolidację bloku zachodniego pod przewodnictwem USA. Tymczasem Stalin miał w rękach kolejne państwo-satelitę. Na zdjęciu prokomunistyczna demonstracja w Czechosłowacji, kilka miesięcy po zamachu stanu (domena publiczna).@https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/zimnawojna/5.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/5_600x571_thb_380055.jpg;Jednym z ważniejszych epizodów pierwszych lat zimnej wojny była blokada Berlina. Po upadku III Rzeszy stolica Niemiec, tak jak zresztą i reszta kraju za linią Odry i Nysy Łużyckiej, została podzielona na strefy okupacyjne. W 1948 r. alianci zachodni postanowili wprowadzić reformę niemieckiej waluty i starą reichsmarkę zamienić na nową markę niemiecką. Reakcja Sowietów, obawiających się utracenia gospodarczych wpływów w swojej strefie, była drastyczna: postanowili zablokować wszelkie drogi lądowe prowadzące do zachodniej części Berlina i odciąć wówczas te tereny od wszelkich dostaw innych mocarstw. Przez kolejnych 11 miesięcy miała miejsce sytuacja bez precedensu: Amerykanie i Brytyjczycy otworzyli korytarz powietrzny i przy jego pomocy transportowali dostawy różnych dóbr, przeprowadzając blisko 280 tys. lotów. Operacja była bardzo kosztowna, ale opłaciła się – Stalin ustąpił w maju 1949 r. Na zdjęciu berlińczycy obserwujący lądowanie amerykańskiego samolotu Douglas C-54 Skymaster (domena publiczna)@https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/zimnawojna/6.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/6_568x600_thb_1225629.jpg;Jak wiadomo, bezpośrednia wojna między USA i ZSRR nigdy nie wybuchła – na szczęście dla całego świata. Po 1945 r. oba mocarstwa angażowały się jednak w liczne konflikty mające miejsce w innych państwach. Wschód i Zachód starł się też w miejscu, gdzie walczyła... Północ z Południem. "Wojna koreańska":https://histmag.org/Wojna-koreanska-konflikt-nieskonczony-Galeria-16777, trwająca w latach 1950-1953, była starciem napierających z północy sił komunistycznych, wspieranych przez Chiny i ZSRR, a proamerykańskim południem. Choć w pierwszym roku konfliktu sytuacja niemal rozstrzygnęła się na korzyść Północy, to ostatecznie doszło do zawieszenia broni i podzielenia Półwyspu Koreańskiego mniej więcej wzdłuż 38 równoleżnika. Na fotografii załoga amerykańskiego czołgu M24 w pobliżu rzeki Naktong. Na tabliczce znak prowadzący do miasta Daegu (1950, domena publiczna).@https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/zimnawojna/7.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/7_600x421_thb_190062.jpg;Świat podzielony na dwa główne bloki polityczne to także świat dwóch wielkich sojuszy wojskowych. W 1949 r. powstało "NATO":https://histmag.org/jak-powstalo-NATO-9914 (Organizacja Traktatu Północnoatlantyckiego), którego liderem są do dziś Stany Zjednoczone. W 1955 r. powstał z kolei "Układ Warszawski":https://histmag.org/jak-powstal-i-funkcjonowal-Uklad-Warszawski-5690, z dominującą rolą ZSRR. Na fotografii pochodząca z lat 60. mapa CIA przedstawiająca możliwy plan ewentualnego uderzenia sił Paktu na Europę Zachodnią (domena publiczna).@https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/zimnawojna/8.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/8_600x491_thb_136665.jpg;Amerykańsko-sowiecka rywalizacja przeniosła się w końcu w kosmos. Oprócz wyścigu zbrojeń trwał też "wyścig kosmiczny":https://histmag.org/USA-vs-ZSRR-bitwa-o-kosmos-Galeria-16983 – prestiżowa rywalizacja technologiczna, zapoczątkowana przez wystrzelenie 4 października 1957 r. Sputnika 1, który stał się pierwszym sztucznym satelitą Ziemi. Na zdjęciu replika Sputnika (domena publiczna).@https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/zimnawojna/10.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/10_600x452_thb_552447.jpg;Od czerwca do listopada 1961 r. trwał kolejny kryzys berliński, rozpoczęto żądaniem przywódcy ZSRR, Nikity Chruszczowa, które dotyczyło wycofania aliantów zachodnich z Berlina, na co ci oczywiście nie przystali. Jednym z efektów tej sytuacji było postawienie "muru berlińskiego":https://histmag.org/Mur-Berlinski-symbol-podzielonego-swiata-Galeria-17654 – symbolu nie tylko podzielonego miasta, ale też podzielonego świata. Na zdjęciu czołgi amerykańskie i radzieckie na przeciwko siebie na słynnym przejściu granicznym Checkpoint Charlie (domena publiczna).@https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/zimnawojna/11.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/11_600x398_thb_205734.jpg;Chruszczow bardzo dobitnie chciał zademonstrować siłę Związku Radzieckiego. W październiku 1961 r. na terenie archipelagu Nowej Ziemi zdetonowana została najpotężniejsza bomba jądrowa w dziejach, tzw. "Car-bomba":https://histmag.org/Atomowy-Czar-Nowej-Ziemi-7247. Ważyła ona 27 ton, a jej moc oscylowała w okolicach 50-58 megaton. Tyle spokojnie wystarczyło, by w moment zmieść z powierzchni planety dużą metropolię. Na zdjęciu model Car-bomby, eksponat muzealny (fot. Croquant/Hex, opublikowano na licencji "Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 3.0 Unported":https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/deed.pl). @https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/zimnawojna/9.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/9_600x518_thb_95863.jpg;Na początku lat. 60. doszło do sytuacji, która – zdawać by się mogło – była w stanie doprowadzić do otwartego konfliktu między USA i ZSRR. W październiku 1962 r. wyszło na jaw, że Sowieci rozmieścili na sojuszniczej Kubie pociski balistyczne średniego zasięgu, które bez problemu mogłyby dotrzeć na terytorium USA. John F. Kennedy zdecydował o blokadzie morskiej wyspy i wezwał stronę radziecką do wycofania pocisków. Rozpoczął się nerwowy epizod, w trakcie którego kolejne sowieckie statki zmierzały w stronę Kuby, ale kryzys po niecałych dwóch tygodniach udało się zażegnać – pociski zostały wycofane, a na podobny gest zdecydowali się także Amerykanie, zabierając swoje „zabawki” z terytorium Turcji. Na zdjęciu przedstawione zasięgi pocisków radzieckich z terytorium Kuby (domena publiczna).@https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/zimnawojna/13.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/13_600x308_thb_253700.jpg;Lata zimnej wojny to także próby rozbrajania arsenałów. W tym okresie podpisano m.in. Konwencję o broni biologicznej, układy SALT I i SALT II (dotyczące ograniczenia zbrojeń strategicznych) czy np. Układ o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej – to umowa podpisana przez najwięcej państw w dziejach, bo 189. Dokument przedłożono do ratyfikacji w 1968 r. Na mapie kolorem jasnozielonym zaznaczono kraje, które podpisały i ratyfikowały układ, ciemnozielony to państwa, które do niego przystąpiły, czerwony (Izrael, Pakistan, Sudan Południowy, Indie) to brak podpisu. Korea Północna odstąpiła od umowy, Tajwan nigdy jej nie podpisał, choć uznał postanowienia dokumentu (fot. Allstar86, opublikowano na licencji "Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 3.0 Unported":https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/deed.pl). @https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/zimnawojna/14.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/14_600x600_thb_2554296.jpg;20 lipca 1969 r. Amerykanie lądują na Księżycu i w wyścigu kosmicznym to oni w tym momencie triumfują. Na zdjęciu drugi człowiek na Srebrnym Globie, Edwin „Buzz” Aldrin (domena publiczna).@https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/zimnawojna/15.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/15_600x486_thb_237908.jpg;Dla Amerykanów wyjątkowo wyczerpującym epizodem zimnej wojny było wspieranie Południa w wojnie wietnamskiej. Ostatecznie interwencja USA zakończyła się klęską, a trwający do 1975 r. konflikt nie tylko przyniósł śmierć dziesiątek tysięcy młodych Amerykanów, ale był też swoistą szramą na wizerunku, zarówno wewnątrz kraju, jak i na arenie międzynarodowej. Na zdjęciu ewakuacja uchodźców wietnamskich z Sajgonu w ramach operacji Frequent Wind („Częsty wiatr”). "Sajgon niedługo zostanie zajęty przez siły komunistyczne":https://histmag.org/Sajgon-w-imie-ideologii-poczatek-i-koniec-wojny-wietnamskiej-11008 (domena publiczna).@https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/zimnawojna/16.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/16_600x424_thb_3394347.jpg;W 1981 r. prezydentem USA został Ronald Reagan. Zdecydowanie antykomunistyczny amerykański przywódca w ramach swojej własnej doktryny polityki zagranicznej zdecydował się na „twardy” kurs względem ZSRR i wspieranie wszelkich światowych ruchów walczących ze stroną radziecką i komunizmem. Od 1979 r. trwała interwencja zbrojna Związku Radzieckiego w Afganistanie – to stąd na zdjęciu widzimy spotkanie Reagana z afgańskimi "mudżahedinami":https://histmag.org/Za-wolnosc-nasza-i-wasza-polscy-mudzahedini-9329 w Białym Domu (1983, domena publiczna).@https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/zimnawojna/17.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/17_600x370_thb_3045004.jpg;Ronald Reagan i lider ZSRR Michaił Gorbaczow podpisują traktat INF („Układ o całkowitej likwidacji pocisków rakietowych pośredniego zasięgu”), rok 1987. Na początku lutego 2019 r. najpierw USA, a potem Rosja, zawiesiły swój udział w postanowieniach umowy. Media okrzyknęły to wydarzenie początkiem nowego wyścigu zbrojeń... (domena publiczna). @https://histmag.org/grafika/2019_ciekawostki/zimnawojna/18.jpg;https://histmag.org/grafika/thumbs/18_600x337_thb_165415.jpg; BONUS: Wykres przedstawiający próbne wybuchy jądrowe w latach 1945-2018, z podziałem na państwa (fot. Hairy Dude/Furfur, źródło: Oklahoma Geological Survey Nuclear Explosion Catalog, opublikowano na licencji "Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 2.5 Ogólny":https://creativecommons.org/licenses/by-sa/2.5/deed.pl).

Lubisz czytać artykuły w naszym portalu?&nbsp;<a href="https://histmag.org/wsparcie?utm_source=Snippet&amp;utm_medium=snippet366">Wesprzyj nas finansowo i pomóż rozwinąć nasz serwis!</a>

USA vs ZSRR – zimna wojna [Galeria]

Wolna licencja

Lubisz czytać artykuły w naszym portalu? Wesprzyj nas finansowo i pomóż rozwinąć nasz serwis!

Zamów newsletter