Toruński zamek oblężony – relacja z inscenizacji „Rok 1410 – bitwa o zamek toruński”

Udział w niej wzięli: aktorzy z Teatru Wiczy w Toruniu oraz rycerze z: Bractwa Rycerzy Chorągwi Toruńskiej, Roty Zbrojnej Grodu Lubicz, Najemnej Kompanii Toruńskiej, Bractwa Miecza i Kuszy z Włocławka, Bractwa Rycerskiego Herbu Tur z Chojnic, Chorągwi Zaciężnej Trzy Miecze, Drużyny Rycerskiej Komturii Ostródzkiej, Bractwa Rycerskiego Komturii Grudziądzkiej, Bractwa Rycerskiego Zamku Radzyńskiego, Chorągwi Zaciężnej Ziemi Radziejowskiej, Bractwa Rycerzy Ziemi Sztumskiej, Komandorii Joannitów Zamku Bierzgłowskiego, Chorągwi Pieszej Grodu Bydgoskiego Biały Gryf, Poczet Rycerski Mateusza Herbu Pobóg i inni. Za efekty pirotechniczne odpowiedzialny był Robert Murawski.

Inscenizacja zatytułowana była „Rok 1410 – bitwa o zamek toruński” i dotyczyła wydarzeń związanych bezpośrednio z konsekwencjami przegranej dla strony krzyżackiej bitwy pod Grunwaldem.

Impreza rozpoczęła się przemarszem wojsk krzyżackich i polskich spod zamku krzyżackiego w Toruniu na Rynek Staromiejski. Pod ratuszem byliśmy świadkami decyzji rajców miejskich o poddaniu miasta pod opiekę króla polskiego Władysława Jagiełły. Pod ratusz przybył również rycerz krzyżacki niosący wiadomość od Henryka von Plauen.

Krzyżacy maszerują przez starówkę (fot. Dariusz Glinkau, Centrum Kultury Zamek Krzyżacki)

Później akcja toczyła się szybciej: jeden z mieszczan przyniósł wieść o przybyciu do miasta wojsk komtura bałgijskiego, Polacy wycofali się na zamek, Krzyżacy podążyli za nimi. Obie armie spotkały się w fosie, gdzie rozegrała się bitwa. Wojska dowodzone przez Zbigniewa z Brzezia wykonały odwrót i skryły się za bramą zamku. Komtur bałgijski również przybył pod zamek i nakazał oblężenie.

Bitwa w fosie (fot. Dariusz Glinkau, Centrum Kultury Zamek Krzyżacki)

Obie strony poniosły straty w ludziach (fot. Dariusz Glinkau, Centrum Kultury Zamek Krzyżacki)

Polacy wycofują się na zamek (fot. Dariusz Glinkau, Centrum Kultury Zamek Krzyżacki)

Rozpoczął się finał inscenizacji, zapoczątkowany przez ostrzał artyleryjski. Doszło do finalnej potyczki przed bramą zamku oraz szturmu na mury, a wszystko okraszone było popisami pirotechnicznymi. Bitwa skończyła się, Polacy i Krzyżacy zawarli rozejm, zaś rada miasta Torunia jeszcze raz wkroczyła do akcji, decydując, iż żadna z dwóch armii nie zostanie wpuszczona do miasta.

Starcie na murach (fot. Dariusz Glinkau, Centrum Kultury Zamek Krzyżacki)

Całości inscenizacji towarzyszyła magia – zwłaszcza maszerujące w szyku wojska krzyżackie i głos rozkazujący zakrzyknąć „po trzykroć chwała zakonowi” sprawiały, że przenosiliśmy się w czasie o 600 lat wstecz. Do plusów zaliczyć można także wspaniałą grę aktorską artystów z Teatru Wiczy, którzy po raz kolejny wspierali odtwórców swoim profesjonalizmem. Świetnie spisali się artylerzyści i pirotechnik, a także rycerze walczący w fosie i pod bramą zamku. Pogratulować należy również autorowi scenariusza, Piotrowi Pietruckiemu oraz Centrum Kultury Zamek Krzyżacki, które doskonale przygotowało imprezę.

Niestety, obok pochwał muszą paść również słowa nagany. Kieruję je przede wszystkim w stronę łuczników, którzy strzelali pacynkami w stronę publiczności. Zauważyć też można było brak zgrania między artylerią i pirotechnikiem, a część uczestników przybyła z uzbrojeniem nie do końca pasującym do okresu, w którym rozgrywała się ta bitwa.

Całe szczęście te drobne niedociągnięcia nie popsuły widowiska, które zgromadziło na Rynku Staromiejskim i pod murami zamku całkiem pokaźne tłumy. Mam nadzieję, że za rok na kolejnej inscenizacji zjawi się jeszcze więcej widzów, jeszcze więcej odtwórców i będzie jeszcze więcej pozytywów do pochwalenia.

Tłumy widzów oczekujące przed zamkiem na bitwę (fot. Dariusz Glinkau, Centrum Kultury Zamek Krzyżacki)

Inne relacje z rekonstrukcji historycznych

• Po zażartej walce: Deutsch Krone zdobyte!
• Althing w Braniewie: powrót do przeszłości
• 400 lat bitwy pod Kłuszynem (cz. 1, cz. 2)
• Pociąg z ochotnikami - fotoreportaż

600. rocznica bitwy pod Grunwaldem na portalu Histmag.org:

• Artykuły historyczne:
• Bitwa pod Grunwaldem, 15 lipca 1410 roku
• Grunwaldzkie miecze
• Mitologizacja bitwy pod Grunwaldem, czyli o rozmaitych formach pamięci historycznej walczących stron
• „W społeczeństwie polskim do dziś żywe są tradycje Grunwaldu”. O bitwie w PRL
• Nie takie tajne archiwum
• Wizyta w Muzeum Bitwy Grunwaldzkiej
• „Zwycięstwo ma smak niezwykły”. Co smacznego jest w Grunwaldzie? [felieton]
• Relacje z imprezy:
• Grunwald 1410–2010 (cz. 1, cz. 2)
• 600-lecie bitwy pod Grunwaldem oczami rekonstruktora...
• Grunwaldzki koszmar
• Dyskusje na forum:
• Ocena dla Krzyżaków
• Grunwald 1410
• Stosunki polsko-krzyżackie - odwieczni wrogowie?
• „Krzyżacy” Aleksandra Forda - arcydzieło?
• Kto ciągnie pod Grunwald?
• Mit grunwaldzki w PRL

Redakcja: Roman Sidorski