Rzymskie Koloseum średniowiecznym blokiem mieszkalnym
Wrzawę towarzyszącą walkom antycznych gladiatorów zastąpił gwar średniowiecznych rodzin i rzemieślników. Z kolei zamiast klatek dla dzikich zwierząt, pojawiły się stajnie przeznaczone dla koni oraz mieszkania dla Rzymian. Miejsce jednak pozostało niezmienione – wciąż było to starożytne rzymskie Koloseum. Takie wnioski płyną z badań wykopaliskowych, prowadzonych przez badaczy z Uniwersytetu Roma Tre w Rzymie oraz studentów American University of Rome.
Koloseum, najsłynniejszy rzymski amfiteatr (fot. Diliff , na licencji Creative Commons Attribution-Share Alike 2.5 Generic) Wspólnota Mieszkaniowa „Koloseum”
Uczeni odkryli, iż od IX wieku przynajmniej do roku 1349 (czyli do czasu trzęsienia ziemi, które uszkodziło częściowo budowlę), dawna antyczna arena walk funkcjonowała jako wynajmowalna przestrzeń, w której rezydowali mieszkańcy Wiecznego Miasta. Udało się odkryć całą parcelę mieszkalną z czasów późnego średniowiecza – ogłasza Rosella Rea, Dyrektor Archeologiczny Koloseum.
Zobacz też:
W czasie wykopalisk trwających 3 tygodnie, pod kilkoma łukowatymi portalami oprócz terakotowych rur odprowadzających ścieki, odnaleziono kawałki ceramiki oraz fundamenty XII-wiecznej ściany, pełniącej funkcję ogrodzenia. Wiadomo również, że na terenie amfiteatru znajdowały się warsztaty rzemieślnicze. Te, jak i wszystkie mieszkania umiejscowione były tak, że otwierały się w kierunku centrum areny, na której ongiś walczyli gladiatorzy. Wedle słów profesora archeologii średniowiecznej na uniwersytecie w Roma Tre Un, Riccardo Santangeli Valenzaniego, obszar ten pełnił funkcję przestrzeni publicznej.
Koloseum na średniowiecznej mapie Rzymu (domena publiczna). Dawny obszar zmagań niewolników funkcjonował w średniowieczu jako wielkie podwórze albo dziedziniec, wypełniony zewsząd ludźmi i zwierzętami. Toczyło tam się także normalne życie: archeolodzy odnaleźli naczynia ceramiczne służące do gotowania i figurkę małpki wyrzeźbioną z kości słoniowej – ta ostatnia służyła prawdopodobnie jako pionek do gry w szachy. Oprócz powyższych znalezisk odkryto również calcatorium - ogromny zbiornik służący do wyciskania winogron w celu produkcji wina.
Jednak średniowieczni mieszkańcy Rzymu, co wcześniej było już wiadome, używali Koloseum także do innych celów. Po trzęsieniu ziemi w 1349 było ono źródłem kamienia dla konstrukcji innych budowli miejskich, innym razem funkcjonowało natomiast w charakterze miejsca składowania śmieci.
Koleje losu Koloseum
Amphitheatrum Flavium, zwane także Colosseum, zbudowane zostało przez cesarza Wespazjana na bagnistym dnie sztucznego jeziora nieopodal nieukończonego pałacu cesarza Nerona (54-68), zwanego Złotym Domem ([Domus Aurea]). Budynek został otwarty dopiero w roku 80 przez syna Wespazjana, cesarza Tytusa. Z tej okazji urządzono studniowe igrzyska. W programie rozrywkowym znalazły się walki gladiatorów, zmagania z dzikimi bestiami, jak i potyczki morskie, dla których urządzenia arena została specjalnie wypełniona wodą. Budynek mógł każdorazowo pomieścić od 50 000 do 80 000 widzów.
Przeczytaj również:
Przez wieki budowla przetrwała trzy większe trzęsienia ziemi oraz pożar w roku 217, w wyniku którego zniszczone zostały górne drewniane kondygnacje. Dopiero w 240 zniszczenia odbudowano, w późniejszym czasie ponawiając prace konserwacyjne. Gdy w 405 cesarz Honoriusz zakazał organizowania krwawych walk w Koloseum, zakończył się okres, w którym cyrk wykorzystywany był zgodnie ze swoim pierwotnym przeznaczeniem.
Arena Amfiteatru Flawiuszów, czyli Koloseum (autor: Ygrek, opublikowano na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 3.0). Dotychczas znane relacje świadczyły, że Koloseum i w średniowieczu tętniło życiem. Jednakże zdaniem Riccardo Santangeli Valenzaniego, dopiero w świetle obecnych ustaleń widać, jakiego rodzaju aktywnościami zajmowali się przebywający w amfiteatrze średniowieczni Rzymianie. Pomimo ostatnich odkryć nadal wydaje się, że sporo pozostało do zbadania i odnalezienia na terenie obiektu. Rosella Rea zapowiada, że w przyszłym roku wykopaliska będą kontynuowane.
Aktualnie antyczna budowla, stanowiąca atrakcję turystyczną, poddawana jest czyszczeniu i konserwacji. Czynności te podejmowane są w ramach projektu renowacyjnego, który ma zakończyć się w marcu 2016 roku. Inwestorem jest osoba prywatna - kwotę w wysokości 25 milionów euro na remont wyłożył włoski biznesmen i właściciel klubu ACF Fiorentina, Diego Della Valle.
Kupuj świetne e-booki historyczne i wspieraj ulubiony portal!
Regularnie do sklepu Histmaga trafiają nowe, ciekawe e-booki. Dochód z ich sprzedaży wspiera działalność pierwszego polskiego portalu historycznego. Po to, by zawsze był ktoś, kto mówi, jak było!
Sprawdź dostępne tytuły pod adresem: https://sklep.histmag.org/
Źródła: news.discovery.com, ioh.pl, the-colosseum.net, imperiumromanum.edu.pl, rzym.it, gazeta.pl.
Redakcja: Tomasz Leszkowicz
