Represjonowani na Wschodzie – co wiadomo?
Spotkanie „Represjonowani na Wschodzie – co wiadomo?” kilka minut po godzinie 18.00 otworzył dr Wojciech Stanisławski. O programie „Indeks Represjonowanych” jako pierwszy opowiadał prezes Ośrodka KARTA Zbigniew Gluza, który przybliżył nieco historię projektu.
„Indeks Represjonowanych” realizowany jest od 1988 roku. Początkowo stanowiły go ankiety personalne, które następnie zostały skatalogowane i skomputeryzowane. Celem było opowiedzenie historii represjonowanych, nazwanie ich wszystkich z imienia i nazwiska, postawienie im informacyjnego pomnika pamięci. Zbliżanie się do tego celu możliwe było przede wszystkim dzięki współpracy ze Stowarzyszeniem „Memoriał” w Rosji, ale także innymi środowiskami w kraju i za granicą. Aleksander Gurjanow, koordynator prac nad projektem w Rosji, niestety nie mógł być obecny na spotkaniu.
Komputerowa baza „Indeksu Represjonowanych” liczy obecnie ponad 940 000 wpisów, z tym że jedna osoba może występować w niej kilkakrotnie. Całkowicie zweryfikowane informacje dotyczące około 173 400 osób zostały udostępnione w Internetowym Centrum „Indeksu Represjonowanych” (ICIR), dostępnym na stronie internetowej KARTY oraz opublikowane w serii wydawniczej „Indeksu”.
Biogramy zawierają podstawowe dane identyfikujące osobę i opisujące formę represji w ZSRR, a także informacje o źródłach archiwalnych, w których zostało to zapisane.
W Internetowym Centrum „Indeksu Represjonowanych” można ponadto znaleźć informacje o osobach z dwóch pierwotnych zestawień – tzw. listy ukraińskiej oraz wykazu spraw prowadzonych przez organa NKWD Zachodniej Ukrainy i Białorusi, będącego wiarygodnym spisem osób, które aresztowano i przeciw którym wszczęto śledztwo podczas okupacji sowieckiej 1939-41 – czytamy na stronie „Indeksu”.
O tym, jak wygląda komputerowa baza „Indeksu”, jak wprowadza się do niej informacje i jak „Indeks” funkcjonuje opowiadał Maciej Wyrwa. Zgromadzonym na spotkaniu została przedstawiona multimedialna prezentacja, której celem było zapoznanie gości z nowym interfejsem użytkownika bazy „Indeksu”. Jego wprowadzenie jest efektem modernizacji bazy, która zyskała wiele nowych funkcjonalności. Wkrótce będzie możliwe skuteczniejsze wyszukiwanie danych, ponieważ nowy program pozwala m.in. na wyświetlanie podobnych wpisów, a nie wyłącznie identycznych z zapytaniem. Poza tym użytkownik zyska możliwość wypełniania ankiet, zgłaszając zauważone błędy lub informując o nieobecnych w bazie osób represjonowanych.
Po przedstawieniu „Indeksu Represjonowanych”, przyszła pora na dyskusję, w której udział wzięli prof. Krzysztof Jasiewicz i prof. Wojciech Materski z ISP PAN.