Praca zbiorowa – „Dni pogrudniowe. Dzienniki stanu wojennego”
Dni pogrudniowe. Dzienniki stanu wojennego
Wybór i opracowanie: Agnieszka Dębska
Współpraca: Dorota Łubińska
Konsultacja historyczna: dr hab. Bartosz Kaliski
Wydawnictwo Ośrodka KARTA, Warszawa 2022
O stanie wojennym opowiadano wielokrotnie – także głosami świadków, najczęściej jednak byli to konspiratorzy, internowani, ofiary represji – ludzie, którzy pogrudniowej rzeczywistości przeciwstawiali się czynem i w sposób dramatyczny doświadczali jej skutków. Tu postanowiliśmy oddać głos świadkom drugiego planu – tym, którzy nie stawali w pierwszej linii oporu, a jednak wydarzenia 13 grudnia 1981 odmieniły także ich życie.
Przedstawiamy wybór z dziewięciu dzienników przechowywanych w Archiwum Ośrodka KARTA. Stanowią one część większej kolekcji, której podstawą był plon konkursu ogłoszonego przez „Kartę” w 1991 roku, a więc w momencie, gdy doświadczenie stanu wojennego nie należało jeszcze do wspomnień z odległej przeszłości. Spory odzew na konkursowe ogłoszenie pokazywał też popularność, jaką cieszyła się ta forma pisania po 13 grudnia 1981. Tego dnia, niezależnie od siebie, wielu ludzi postanowiło prowadzić osobiste zapiski. Jedni czynili to w poczuciu doniosłości chwili, inni – by zagospodarować pokłady czasu uwolnione po nagłym przerwaniu dotychczasowych aktywności, jeszcze inni – by dać świadectwo, że po stronie wewnętrznego „okupanta” znaleźli się wbrew sobie.
Zebrane tu dzienniki ukazują różne punkty widzenia – także geograficznie: pogrudniową rzeczywistość oglądamy nie tylko z centralnej perspektywy, ale również oczami mieszkańców Poznania, Wrocławia czy Lublina. Ich autorzy to ludzie w różnym wieku i w rozmaitych sytuacjach życiowych – nadane tekstom przez redakcję tytuły akcentują pełnione przez nich role, w których ich zastał lub które narzucił stan wojenny.
Książka dostępna tu: LINK
W
najnowszej Karcie nr 113 - szczególny
dwugłos czasu opresji - Janiny Bieleckiej i Jana Krzysztofa Bieleckiego - matki
i syna - fragmenty dziennika sprzed 30 lat ze zbiorów Ośrodka KARTA,
uzupełnione współcześnie nagraną relacją.
Najnowsza Karta dostępna tu: LINK
Zapraszamy na spotkanie wokół książki - 12 grudnia, godz. 18.00, Witryna Domu Wschodniego, plac Konstytucji 6, Warszawa.
„Gonić goniącego” – czyli o konspiracji w warunkach stanu wojennego – rozmawiają:
Jan Krzysztof Bielecki – były premier RP,
Bogdan Borusewicz – wicemarszałek Senatu,
prowadzenie Estera Flieger – sekretarz redakcji „Karty”.
Wydarzenie na FB: LINK
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury
Polecamy również pozostałe książki, które Wydawnictwo Ośrodka Karta ma w swojej ofercie.