Polacy wytypowali lokalizację bitwy pod Gaugamelą sprzed 2,3 tys. lat
Uczeni zakończyli pierwszy sezon poszukiwań precyzyjnego miejsca wielkiej bitwy pod Gaugamelą na terenie dzisiejszego irackiego Kurdystanu.
Batalia ta uznawana jest za jedną z najważniejszych w dziejach świata starożytnego. Jednak jej dokładna lokalizacja nie jest precyzyjnie określona. Naukowcy wstępnie wskazali jej możliwą lokalizację.
W bitwie pod Gaugamelą w 331 r. p.n.e. wzięło udział w sumie nawet kilkaset tysięcy żołnierzy. Wojska macedońsko-greckie pod wodzą Aleksandra Wielkiego rozgromiły wówczas armię perską dowodzoną przez achemenidzkiego króla, Dariusza III.
Bitwa pod Gaugamelą przedstawiona na flamandzkim gobelinie z I poł. XVIII w. (domena publiczna). „Batalia ta uznawana jest za jedną z ważniejszych w okresie starożytności, bo przyniosła bezprecedensowe rozpowszechnienie się kultury greckiej na całym starożytnym Bliskim Wschodzie. To z kolei odcisnęło niezatarte znamię na dziedzictwie kulturowym zarówno świata śródziemnomorskiego, jak i Bliskiego Wschodu, które widoczne jest do dzisiaj” – powiedział PAP kierownik ekspedycji, która poszukuje pola bitwy, dr Michał Marciak z Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Naukowcy nadal nie są zgodni co do dokładnego miejsca bitwy. Wskazali możliwe lokalizacje bitwy w rejonie Tell Gomel i w okolicach Mosulu. Swoje badania Polacy prowadzą w Tell Gomel.
Podczas pierwszego sezonu polscy naukowcy wyznaczyli prawdopodobne miejsce zwycięstwa armii Aleksandra Wielkiego nad wojskami Dariusza III.
„Wytypowana przez nas olbrzymia równina spełnia szereg wymagań, o których wspominają źródła” – powiedział Marciak. Jak wyjaśnił, po pierwsze już sama nazwa Tell Gomel zdaniem językoznawców ma związek ze starożytną Gaugamelą. Pod drugie równina odpowiada opisom topograficznym – jest płaska i odpowiednia dla działań kawalerii perskiej, pomieści tak dużą liczbę walczących, a w jej zachodniej części znajdują się wzgórza, z których wojska macedońskie mogły obserwować przeciwników.
„Dodatkowo na jednej z pobliskiej przełęczy Gali Zerdak znajduje się szereg starożytnych płaskorzeźb skalnych. Uważamy, że jedna z nich powstała na cześć triumfu Aleksandra Wielkiego. Ukazuje ona jeźdźca na koniu, któremu bogini Nike wręcza laurowy wieniec zwycięstwa” – mówi kierownik ekspedycji.
Jak dodał, w odróżnieniu od dotychczasowych badań jego zespół jest w stanie wskazać prawdopodobną trasę przemarszu wojsk Aleksandra Wielkiego od przekroczenia Tygrysu po Tell Gomel. Możliwe było to dzięki analizie zdjęć satelitarnych w wysokiej rozdzielczości i późniejszej ich weryfikacji w terenie.
"Niewątpliwie naszym wielkim sukcesem byłoby odnalezienie materialnych pozostałości bitwy, na przykład obozu marszowego armii macedońskiej" – przyznał naukowiec.
Badania dr. Michała Marciaka finansowane są z grantu Narodowego Centrum Nauki. Uczeni z UJ współpracują z naukowcami z Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie oraz z włoskiego Uniwersytetu w Udine. O ile uda się zdobyć odpowiednie zezwolenia irackich władz, być może badania będą kontynuowane w rejonie Mosulu.
Źródło: naukawpolsce.pap.pl, autor: Szymon Zdziebłowski
