Paweł Sękowski – „Imigranci polscy we Francji 1939-1949. Ciąg dalszy integracji” – recenzja i ocena
Paweł Sękowski – „Imigranci polscy we Francji 1939-1949. Ciąg dalszy integracji” – recenzja i ocena
Odpowiedzi na powyższe pytania znajdziemy w monografii Pawła Sękowskiego „Imigranci polscy we Francji 1939–1949. Ciąg dalszy integracji”. Publikacja powstała w ramach Centralnego Projektu Badawczego IPN Uchodźstwo, emigracja niepodległościowa 1939–1990. Jej podstawę stanowi rozprawa doktorska obroniona przez Autora w 2015 roku. Pierwotny tekst książki sporządzony został w języku francuskim.
Polacy po utracie niepodległości nie zaprzestali walki o jej odzyskanie. Zrywy niepodległościowe mające miejsce w XIX wieku nie zakończyły się sukcesem, co rodziło konieczność wychodźstwa politycznego ich uczestników. Najliczniejsi z nich znaleźli schronienie we Francji, z czasem, w imię odprężenia stosunków francusko – rosyjskich, tracąc polityczne znaczenie.
Początek XX wieku przynosi z sobą zmianę charakteru polskiej imigracji. Przeludnienie i nędza wsi zmusza jej mieszkańców do wyjazdu za chlebem. Pierwsze zorganizowane wyjazdy mają charakter sezonowy, stopniowo ewoluując w kierunku decyzji o pozostaniu we Francji na stałe. Okres międzywojenny to apogeum imigracji, lata wojny wspólna walka z niemieckim okupantem, okres powojenny to czas wyboru między pozostaniem we Francji a powrotem do nowej, komunistycznej Polski.
Ci, którzy powracali, niejednokrotnie żałowali podjętej decyzji, z kolei ci, którzy pozostali we Francji musieli pogodzić się z tym, że resztę swojego życia spędzą z dala od ojczyzny. Wartym podkreślenia jest fakt, że dzieci urodzone na francuskiej ziemi nie znały ojczyzny swych rodziców i to rodzice w trosce o komfort i przyszłość swoich dzieci rezygnowali z powrotu do Polski. Niniejsza praca pozwala nam w sposób szczegółowy na poznanie i zrozumienie tych procesów.
Recenzowana publikacja została wyposażona w solidny aparat naukowy. Autor w swych badaniach oparł się na dokumentach znajdujących się w archiwach francuskich oraz archiwach polskich w Polsce, we Francji i w Wielkiej Brytanii. Uwagę zwraca bogata bibliografia oraz liczne tabele. Imponuje ogrom włożonej pracy. Cennym zabiegiem jest sporządzenie na końcu każdego rozdziału podsumowania, które systematyzuje i utrwala zdobytą podczas lektury wiedzę. Praca, pomimo swojego naukowego charakteru, napisana została językiem przystępnym dla odbiorcy.
Omawiana monografia jest dziełem fundamentalnym dla poznania charakteru, dziejów i ewolucji polskiej diaspory we Francji. Jest ciekawym studium ukazującym, w jaki sposób wspólne doświadczenia czasów wojny spajają z sobą różne na pozór społeczności. Wreszcie: pozwala zrozumieć mechanizmy, które doprowadziły do stopniowej naturalizacji i integracji imigrantów ze społeczeństwem francuskim. Książka Pawła Sękowskiego jest lekturą obowiązkową dla osób podejmujących badania nad zjawiskiem imigracji i dziejami Polonii we Francji.
