Odwołano dyrektora Muzeum Historii Polski. Zmiany także w innych instytucjach kultury
Zobacz także:
Robert Kostro po 18 latach nie jest już dyrektorem Muzeum Historii Polski, które sam tworzył. Choć do końca jego kadencji pozostały trzy lata, w środę 25 września poinformował w mediach społecznościowych, że został zdymisjonowany.
- Drodzy Przyjaciele, Szanowni Państwo, Dziś rano zostałem zdymisjonowany z funkcji dyrektora Muzeum Historii Polski. Zakończyłem ważny, fascynujący etap mojego życia. Muzeum Historii Polski to największa inwestycja w dziedzinie kultury w III RP, a zabiegi o jego lokalizację, finansowanie, tworzenie programu i kolekcji, wreszcie zmaganie się z wyzwaniami budowy były przez 18 lat centrum mojego życia. Jestem dziś szczęśliwy, że udało mi się doprowadzić do oddania gmachu Muzeum do użytku, a montaż wystawy stałej jest na tyle zaawansowany, że w 2026 roku jej próg przekroczą pierwsi zwiedzający. Jest to nie tylko moje dzieło, ale też owoc pracy całego zespołu Muzeum Historii Polski. Jest to również efekt działań wielu ludzi, którzy wspierali mnie i Muzeum w trudnych momentach, na różnych etapach naszej drogi - poinformował w mediach społecznościowych Rober Kostro.
Przyczyną odwołania miały być „liczne naruszenia zasad efektywności gospodarowania mieniem". Decyzja ta spotkała się z ostrą krytyką środowiska historyków, dziennikarzy i publicystów, którzy wystosowali apel do ministerstwa. Sprzeciw zgłosiła też Rada Muzeum Historii Polski, a były dyrektor MHP zapowiedział odwołanie do sądu pracy.
Jak podała „Wyborcza”, Roberta Kostro na stanowisku zastąpi dr hab. Marcin Napiórkowski, kulturoznawca, semiotyk i wykładowca w Instytucie Kultury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego, o którym głośno było także za sprawą musicalu „1989” (koprodukcji Teatru im. Juliusza Słowackiego w Krakowie i Gdańskiego Teatru Szekspirowskiego) w reżyserii Katarzyny Szyngiery, którego był pomysłodawcą i autorem scenariusza. Prof. Napiórkowski zajmuje się pamięcią zbiorową oraz analizą narracji politycznych. Jest także autorem wielu publikacji naukowych jak m.in. „Powstanie umarłych. Historia pamięci 1944-2014”, „Mitologia współczesna”, „Władza wyobraźni” czy „Kod kapitalizmu” oraz współautorem i redaktorem leksykonu terminów pamięci zbiorowej „Modi Memorandi”. Swoje teksty publikował m.in. w „Tygodniku Powszechnym”, „Więzi”, „Znaku” i „Gazecie Wyborczej”.
W czwartek, 26 września, doniesienia „Wyborczej” zostały potwierdzone. Ministerstwo opublikowało komunikat, w którym wyjaśniono, że Marcin Napiórkowski został powołany na stanowisko p.o. dyrektora Muzeum Historii Polski, a stanowisko pełnomocnika Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego ds. budowy Muzeum Historii Polski objął Jan Zajączkowski.
- Muzeum Historii Polski, po 18 latach od powstania instytucji, potrzebuje nowego otwarcia. Chcemy, by było to miejsce z jasno określoną misją, które łączy, a nie dzieli w definicji polskości i jej tożsamości. Chciałabym, by było to miejsce znane i dostępne dla wszystkich. Priorytetem nowego kierownictwa instytucji będzie dokończenie inwestycji związanej z budową siedziby MHP, w tym otwarcie wystawy stałej, której koncepcja nie będzie zmieniona - mówiła cytowana w ministerialnym komunikacie Hanna Wróblewska.
Zmiany na stanowiskach dyrektorów muzeów i innych instytucji kultury
W ciągu kilku miesięcy w wielu instytucjach kultury w Polsce nastąpiły roszady kadrowe, a ze stanowiskami pożegnało się kilku dyrektorów. W marcu 2024 roku na stanowisko p.o. dyrektora Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku powołano prof. dr. hab. Rafała Wnuka, historyka, politologa i muzealnika, który w latach 2002-2010 był redaktorem naczelnym półrocznika IPN pt. „Pamięć i Sprawiedliwość”, z kolei w latach 2001-2007 kierował zespołem przygotowującym „Atlas polskiego podziemia niepodległościowego 1944-1956”. W Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku pracował w latach 2008-2017 na stanowisku głównego specjalisty, a w latach 2013-2017 był kierownikiem Działu Naukowego. O sprawie pisaliśmy na łamach Histmaga.
W kwietniu 2024 roku dr hab. Adam Leszczyński został dyrektorem Instytutu Dziedzictwa Myśli Narodowej im. Romana Dmowskiego i Ignacego Jana Paderewskiego, na którego czele wcześniej stał Jan Żaryn. Należy dodać, że Instytut został powołany do istnienia 17 lutego 2020 przez ministra kultury i dziedzictwa narodowego Piotra Glińskiego. Jednakże 19 czerwca 2024 roku IDMN przekształcił się w nową instytucję kultury – Instytut Myśli Politycznej im. Gabriela Narutowicza. Na jego czele stanął dotychczasowy p.o. dyrektora IDMN prof. Adam Leszczyński.
Kolejna kwietniowa zmiana miała miejsce w Narodowym Instytucie Dziedzictwa Kulturowego za Granicą POLONIKA, gdzie stanowisko dyrektora objęła Sylwia Tryc, która zastąpiła odwołaną Dorotę Janiszewską-Jakubiak. Co więcej, z funkcji dyrektora Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej odwołany został Radosław Śmigulski, a jego obowiązki przejęła Kamila Dorbach. Pełniła je do 4 lipca, kiedy dyrektorką PISF została Karolina Rozwód.
Z kolei dr hab. Magdalena Gawin została odwołana z funkcji dyrektora Instytutu Solidarności i Męstwa im. Witolda Pileckiego. Stanowisko p.o. dyrektora objął dr Wojciech Kozłowski, dotychczasowy zastępca dyrektora Instytutu Pileckiego.
Natomiast w czerwcu tego roku nowym dyrektorem Narodowego Centrum Badań i Rozwoju został prof. dr hab. inż. Jerzy Małachowski, absolwent Wojskowej Akademii Technicznej w Warszawie.
Zmiany zaszły też m.in. w Zamku Królewskim w Warszawie. W połowie września na stanowisko dyrektora instytucji powołana przez Hannę Wróblewską, ministrę kultury i dziedzictwa narodowego, została Małgorzata Omilanowska-Kiljańczyk. Nowa dyrektor jest absolwentką historii sztuki na Uniwersytecie Warszawskim, a od 1985 roku jest związana z Instytutem Sztuki PAN, gdzie była m.in. zastępczynią dyrektora (1999-2007).
Kolejne zmiany będą wprowadzane sukcesywnie. Ministerstwo ogłosiło już konkurs m.in. na stanowisko dyrektora Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie oraz na stanowisko dyrektora Muzeum Narodowego we Wrocławiu.
Źródła:
- www.gov.pl,
- www.gov.pl,
- www.gov.pl,
- www.wyborcza.pl,
- www.rp.pl,
- www.tvn24.pl,
- www.defence24.pl,
- www.press.pl,
- www.idmn.pl,
- www.gov.pl,
- www.polonika.pl
