O Wandzie Gertz w Krakowie. Relacja ze spotkania organizowanego przez „Histmag.org”
Spotkanie było już drugim z cyklu „Historia z innej strony” – serii odczytów i dyskusji historycznych organizowanych wspólnie przez „Histmag.org” i Śródmiejski Ośrodek Kultury w Krakowie. Spotkanie przyciągnęło mniejsze grono słuchaczy niż poprzednie, poświęcone terroryzmowi żydowskiemu, ale zebrani z uwagą słuchali prelegentki i włączali się w dyskusję. Odczyt przyjął w efekcie formę luźniejszej wymiany opinii, a autorka opowiadała o aspektach najbardziej interesujących słuchaczy.
Tematem była sama książka, a przede wszystkim jej bohaterka – kobieta-żołnierz, która w przebraniu uczestniczyła w I wojnie światowej, a podczas wojny z bolszewikami przejęła nawet, w dość przypadkowych okolicznościach, rolę dowódcy oddziału. Była aktywna w okresie międzywojennym, wiernie wspierając obóz marszałka Piłsudskiego, a także podczas II wojny światowej. Pracę jej poświęconą opublikował krakowski Avalon.
Na spotkaniu poruszono różne aspekty życiorysu bohaterki – tak najbardziej znany, „legionowy” epizod, jak i np. przyczyny jej emigracji i niemożliwości powrotu do Polski po 1945 roku. W dyskusji podjęto też szersze tematy – roli kobiet na wojnach, czy też ogółem doboru „znanych postaci” przenikających do pamięci społecznej. Dlaczego jedni zostają zapamiętani jako bohaterowie, a inni po latach są wymieniani co najwyżej w przypisach? Jak tę pamięć ożywiać i o jakich bohaterach pisać i mówić? Jakie znaczenie ma w tym kontekście płeć? Autorka wspomniała m.in. o niedawnym, omawianym krótko na naszych łamach, projekcie „Powstanie w bluzce w kwiatki. Życie codzienne kobiet w czasie Powstania Warszawskiego”. Jeden z gości poruszył też, w szerokiej wypowiedzi, problem docierania do mniej znanych źródeł dotyczących czasów okupacyjnych – szczególnie w kontekście lokalnym.
Na koniec trwającego ok. 40 minut spotkania zaprezentowaliśmy także książki wydane przez „Histmaga”: „Źródła nienawiści” i "„Z Miodowej na Bracką. Opowieść powstańca warszawskiego”":powstaniewarszawskie.histmag.org. Kolejny odczyt z cyklu „Historia z innej strony” odbędzie się w ostatni lub przedostatni wtorek stycznia. Poinformujemy o nim z wyprzedzeniem. Już teraz serdecznie zapraszamy!
