Mostar - wielokulturowe miasto w Bośni i Hercegowinie [ZDJĘCIA]

opublikowano: 2023-09-21, 07:54
wszelkie prawa zastrzeżone
Mostar to jedno z najpiękniejszych miast Bośni i Hercegowiny. Wielokulturowa miejscowość posiada trudną i bolesną historię, a jej symbolem jest słynny most wyrażający pojednanie Wschodu z Zachodem.
reklama
Mostar (fot. M. Mikrut-Majeranek)

Zobacz także:

Mostar to dziś jedno z miejsc na Półwyspie Bałkańskim, które znajduje się na „Liście marzeń” niemal każdego podróżnika. To urokliwe miasteczko o bogatej, ale jakże krwawej historii. Od wieków przyciągało wędrowców, ponieważ było położone na szlaku handlowym między wybrzeżem Adriatyku a środkową Bośnią. Jego nazwa pochodzi od słowa mostari oznaczającego strażników mostu, a po chorwacku - mosty.

Wspomniana budowla jest atraktorem przyciągającym dziś turystów. W średniowieczu dwie strony Naretwy łączył drewniany most, jednakże w 1565 roku został on zburzony i na mocy rozkazu wydanego przez sułtana Sulejmana Wspaniałego, wybudowano kamienny. Do jego budowy wykorzystano kamienie z kamieniołomu Mukosa.

Most stanowił symbol pojednania Wschodu z Zachodem. Przetrwał kilka wieków aż do 9 listopada 1994 roku, kiedy to podczas konfliktu chorwacko-bośniackiego został zburzony. Odbudowano go pod koniec lat 90., a ponownie otwarto w 2004 roku. Rok później został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Przechadzając się klimatycznymi uliczkami Mostaru, czy wędrując w okolicy mostu na brzegu Neretwy, dostrzeżemy kamienie z napisami: „Don't forget” czy „Remember 1993”. Pochodzą one ze starego mostu, który został zniszczony przez Chorwatów. Przypominają o tragicznej historii miasta i bratobójczych walkach, jakie były tu toczone w latach 90.

Zobaczcie zdjęcia!

Stare Miasto w Mostarze jest stosunkowo niewielkie, aczkolwiek urokliwe. Wielokulturowe miasto, które przez lata znajdowało się pod panowaniem tureckim, zamieszkiwali Serbowie, Chorwaci i Bośniacy. Znajdziemy tu zarówno prawosławne cerkwie, kościoły katolickie, jak i meczety oraz synagogi. Miasto było niemym świadkiem wielu tragicznych wydarzeń i konfliktów zbrojnych. 

Pierwsi osadnicy zamieszkali na tym terenie już w czasach rzymskich. Z biegiem lat miasto dostało się pod panowanie tureckie, a w XVI wieku Osmanowie założyli tu twierdzę. Panowanie tureckie zakończyło się wraz w 1875 roku, kiedy wybuchło powstanie antytureckie. Gdy upadło, Mostar przeszedł pod panowanie Austro-Węgier i taka sytuacja trwała aż do 1918 roku, czyli do zakończenia I wojny światowej. Wtedy miasto włączono do Królestwa Serbów, Chorwatów i Słoweńców, a później do Jugosławii, z kolei od 1992 roku leży w granicach Bośni i Hercegowiny. W tym samym roku w mieście wybuchły walki Bośniaków i Chorwatów przeciwko Serbom, a potem Chorwatów z Bośniakami.

reklama

Jak pisze Andrzej Krawczyk w publikacji „Czyja jest Bośnia. Krótka historia kraju trzech narodów”: 

Na początku wojny w BiH dwa narody: Bośniacy (Muzułmanie bośniaccy) i Chorwaci, kierowane wspólnym pragnieniem niezależności i samodzielności, wspólnie mierzyły się z problemami rozpadu Jugosławii i agresją serbską.

Na początku konfliktu Serbowie ostrzelali dzielnice mieszkalne, a jugosłowiańsko-serbscy saperzy zniszczyli dwa mosty, aby utrudnić komunikację w Mostarze. Ocalał wówczas tylko wspomniany Stary Most. Serbowie zniszczyli też 12 z 14 meczetów, muzeum czy bibliotekę. Chorwaci w czerwcu 1992 roku odpowiedzieli im akcją „Szakal”, mającą na celu wyparcie serbskich oddziałów z Mostaru. Początkowo Chorwaci współpracowali z Bośniakami, ale z biegiem czasu ich cele stawały się rozbieżne, a napięcie eskalowało. Do otwartego konfliktu chorwacko-bośniackiego doszło w październiku 1992 roku w miejscowości Novi Travnik, a zimą współpraca między narodami została zakończona. Rozpoczęła się wojna.

Walki o Mostar wybuchły 9 maja 1993 roku. Chorwacki generał Praljak 8 września wydał rozkaz zniszczenia Starego Mostu, łączącego część katolicką z muzułmańską (To jednak pewne uproszczenie. Należy zaznaczyć, że podziały te były o wiele bardziej skomplikowane). Dzień później zniszczono środkową część mostu. Piesi nadal mogli z niego korzystać za pomocą kładek, którymi łączono dwie strony.

W wyniku wojny domowej zniszczona została wschodnia część Mostaru, którą zamieszkiwali wyznający islam Bośniacy. Zawieszenie broni podpisano dopiero 25 lutego 1994 roku. Mieszkańcy nie zapomnieli o krwawej historii miasta. Przypominają o niej też kamienie, cmentarze i zniszczone budynki.

Mostar z lotu ptaka

Miasto można podziwiać z punktu widokowego, który znajduje się w Parku Fortica. Prowadzi do niego asfaltowa szosa. Na szczycie góry wybudowano przeszklony taras widokowy, z którego roztacza się widok na cały Mostar. To Vidikovac Fortica. Tuż obok znajduje się restauracja, w której można się posilić po długiej wędrówce.

Źródło:

Krawczyk A., Czyja jest Bośnia. Krótka historia kraju trzech narodów, Kraków 2021.

Polecamy e-book Piotra Bejrowskiego i Natalii Stawarz – „Azja we krwi. Konflikty – zbrodnie – ludobójstwo”

Piotr Bejrowski, Natalia Stawarz
„Azja we krwi. Konflikty – zbrodnie – ludobójstwo”
cena:
14,90 zł
Wydawca:
PROMOHISTORIA [Histmag.org]
Liczba stron:
167
Format ebooków:
PDF, EPUB, MOBI (bez DRM i innych zabezpieczeń)
ISBN:
978-83-65156-36-5
reklama
Komentarze
o autorze
Magdalena Mikrut-Majeranek
Doktor nauk humanistycznych, kulturoznawca, historyk i dziennikarz. Autorka książki "Henryk Konwiński. Historia tańcem pisana" (2022), monografii "Historia Rozbarku i parafii św. Jacka w Bytomiu" (2015) oraz współautorka książek "Miasto jako wielowymiarowy przedmiot badań" oraz "Polityka senioralna w jednostkach samorządu terytorialnego", a także licznych artykułów naukowych. Miłośniczka teatru tańca współczesnego i dobrej literatury. Zastępca redaktora naczelnego portalu Histmag.org.

Zamów newsletter

Zapisz się, aby otrzymywać przegląd najciekawszych tekstów prosto do skrzynki mailowej. Tylko wartościowe treści, zawsze za darmo.

Zamawiając newsletter, wyrażasz zgodę na użycie adresu e-mail w celu świadczenia usługi. Usługę możesz w każdej chwili anulować, instrukcję znajdziesz w newsletterze.
© 2001-2024 Promohistoria. Wszelkie prawa zastrzeżone