Komitet Obrony Robotników: rocznica powstania

Zobacz też: Komitet Obrony Robotników – współpraca ponad podziałami

23 września 1976 roku grupa opozycjonistów wystosowała „Apel do społeczeństwa i władz PRL”, który ogłaszał powstanie Komitetu Obrony Robotników. Organizacja postawiła sobie ze cel ochronę ofiar represji związanych ze stłumieniem tzw. wydarzeń czerwcowych, czyli wystąpień robotniczych w Ursusie, Radomiu i Płocku. Założyciele KOR żądali przyjęcia do pracy zwolnionych uczestników wystąpień, uwolnienia więzionych za udział w strajkach, ujawnienia rozmiarów represji i ukarania winnych łamania prawa.

Apel podpisało 14. członków założycieli KOR-u m.in.: Jerzy Andrzejewski, Stanisław Barańczak, Jacek Kuroń, Jan Józef Lipski, Antoni Macierewicz. Komitet składał się z ludzi o zróżnicowanych poglądach politycznych, co m.in. stanowiło o jego sile. W biuletynie informacyjnym „Komunikat KOR” podane zostały adresy i numery telefonu do wszystkich członków Komitetu.

W maju 1977 roku władzę PRL rozpoczęły represję wobec organizacji. 7 maja Służba Bezpieczeństwa zabiła działacza KOR w Krakowie Stanisława Pyjasa, w późniejszym czasie natomiast aresztowano ok. 50 członków Komitetu (m.in. Kuronia, Macierewicza i Adama Michnika). W ramach protestu przeciw tym działaniom pozostający na wolności działacze opozycji rozpoczęli serię strajków głodowych, postulując uwolnienie 9 pozostających w więzieniach członków Komitetu. Niedługo potem pojawił się postulat amnestii dla więzionych ofiar represji po wydarzeniach czerwcowych. Ekipa rządząca uległa naciskom z Zachodu i w lipcu 1977 roku ogłosiła amnestię w związku ze świętem państwowym 22 lipca.

Po osiągnięciu swojego głównego celu Komitet Obrony Robotników przekształcił się w Komitet Samoobrony Społecznej KOR, który funkcjonował aż do powstania NSZZ „Solidarność”.

Patronat nad obchodami rocznicy powstania KOR objął Prezydent RP oraz Marszałek Senatu RP. Pierwszego dnia uroczystości tj. 22 września miało miejsce złożenie kwiatów na grobach członków KOR-u w Warszawie, Milanówku i Laskach, a także otwarcie wystawy w Senacie RP nt. zmarłych działaczy Komitetu. Instytut Pamięci Narodowej zorganizował konferencję naukową oraz panel dyskusyjny na terenie Uniwersytetu Warszawskiego poświęcony działalności opozycji w latach 70-tych.

Na dzień 23 września planowane jest otwarcie wystawy „KOR – komitet ruchu społecznego” na dziedzińcu UW, a także rozpoczęcie konferencji naukowej nt. działalności Komitetu Obrony Robotników w latach 1976-80. Konferencja trwać będzie dwa dni, a swój udział zapowiedzieli zasłużeni działacze antykomunistyczni z krajów byłego bloku socjalistycznego. W niedzielę planowane jest odsłonięcie tablicy upamiętniającej lidera KOR Jacka Kuronia w warszawskim Parku Żeromskiego przy pl. Wilsona.

W poniedziałek 25 września o godzinie 18:30 Telewizja Polonia wyemituje reportaż nt. KOR-u pt. „Początek drogi” autorstwa Ewy Szprynger.

Więcej informacji nt. obchodów 30-lecia powstania KOR znaleźć można na stronie Stowarzyszenia Wolnego Słowa.

Polecamy e-book Tomasza Leszkowicza – „Oblicza propagandy PRL”:

Książka dostępna również jako audiobook!