Katarzyna Ziemnicka – „Enigma. Tajna misja Mariana Rejewskiego” – recenzja i ocena
Katarzyna Ziemnicka – „Enigma. Tajna misja Mariana Rejewskiego” – recenzja i ocena
Wydawnictwo Literatura rozpieszcza swoich czytelników. Młodsi czytelnicy już wielokrotnie – dzięki Literaturze – mieli okazję poznać sylwetki postaci ważnych dla polskiej nauki i kultury. Otrzymali oni m.in świetnie napisane historie genialnego matematyka Stefana Banacha, ojca elektroniki Jana Czochralskiego, astronoma Jana Heweliusza, noblistów – Marii Skłodowskiej-Curie, czy Henryka Sienkiewicza. A to ledwie kilka nazwisk spośród bogactwa opowieści, jakie od lat konsekwentnie serwuje łódzka oficyna. Z kolei Katarzyna Ziemnicka (wspólnie z Pawłem Ziemnickim) przed kilku laty zaprezentowała sylwetkę Mikołaja Kopernika, jest również autorką wielu książek skierowanych do młodszych odbiorców. Teraz przybliża postać i dokonania wybitnego polskiego kryptologa, Mariana Rejewskiego.
Stali bywalcy portalu Histmag zapewne niejednokrotnie trafili na recenzje książek wydanych nakładem Wydawnictwa Literatura. Wiele z nich spotkało się z entuzjastycznym wręcz odbiorem, recenzenci chwalili dojrzałe podejście autorów i poważne traktowanie młodszych czytelników. Nie są to książki infantylne i pomijające trudne aspekty. W wypadku „Enigmy. Tajnej misji Mariana Rejewskiego” wypada powtórzyć te pozytywne opinie.
Niemcy chwalili się, że odczytanie depesz wojskowych nadawanych za pomocą Enigmy jest niemożliwe ze względu na liczbę kombinacji szyfrowych. Jednak w pierwszej połowie lat trzydziestych znalazł się śmiałek, który zdołał tego dokonać. To Marian Rejewski, który wespół z Jerzym Różyckim i Henrykiem Zygalskim dzięki swojemu osiągnięciu trwale zapisali się w historii. I właśnie ten pierwszy jest bohaterem książki Katarzyny Ziemnickiej. Recenzowana publikacja to rzut oka na niezwykłe życie genialnego kryptologa. Człowieka, którego praca ocaliła prawdopodobnie miliony istnień ludzkich. Człowieka, bez którego wojna trwałaby dłużej. Profesor Jack Good z ośrodka Bletchley Park nazwał matematyczne twierdzenie Mariana Rejewskiego „twierdzeniem, które wygrało drugą wojnę światową”.
Zastosowano tu bardzo ciekawe i pożyteczne – również dla dojrzałych odbiorców – wyjaśnienie działania Enigmy. Narracja przeplatana jest informacjami na temat sposobu szyfrowania (które można potraktować jak łamigłówkę do wspólnego rozwiązywania), czy mechanizmu działania wirników szyfrujących. Na końcu książki znajdziemy opis budowy urządzenia wraz charakterystyką poszczególnych części składowych i funkcji. Ponadto znajdziemy tam zarys historii kryptografii oraz krótkie sylwetki polskich łamaczy szyfrów oraz trzech kryptologów, którzy złamali szyfr Enigmy.
Zaletą książki Katarzyny Ziemnickiej jest szersze ujęcie tematu. Na tych zaledwie 120 stronach mamy pasjonujący życiorys genialnego matematyka (od urodzin do śmierci w 1980 roku), fascynującą opowieść o rozwoju matematyki, a wszystko to w zbeletryzowanej formie, okraszonej nieszablonowymi ilustracjami autorstwa Roberta Konrada. Wszystko w zamknięte w twardej, solidnej oprawie. Niech nikogo nie zwiedzie relatywnie niewielka objętość pracy. Sposób prezentacji treści i dobry styl czynią z „Enigmy...” atrakcyjną propozycję spędzenia czasu rodzica z dzieckiem. Sugerowana przez wydawcę kategoria wiekowa 9+ wydaje się jak najbardziej odpowiednia.
Nie było dotąd książki, która przybliżałaby młodszym postać Mariana Rejewskiego. Dobrze się stało, że w obliczu rozwoju algorytmów i technik szyfrowania (oczywiście współcześnie stosuje się zupełnie inne metody), do młodszych odbiorców trafia inspirująca opowieść o polskim kryptologu oraz – może przede wszystkim – o znaczeniu jego pracy dla ludzkości. A może dzięki książce Katarzyny Ziemnickiej ktoś pójdzie w jego ślady? Zachęcam do lektury!
