Carl Gustav Jung – „Człowiek i jego symbole” – recenzja i ocena
Carl Gustav Jung – „Człowiek i jego symbole” – recenzja i ocena
Carl Gustav Jung był wybitnym psychiatrą, psychologiem, naukowcem, a także artystą i malarzem. Twórcą psychologii analitycznej, która uznawana jest za częściową krytykę freudowskiej psychoanalizy. Liczne pojęcia wprowadzone przez niego do kanonu naukowego są do dzisiaj przez wielu badaczy chętnie wykorzystywane. Jung zasłynął przede wszystkim wytłumaczeniem pojęć,,introwertyk”,,,ekstrawertyk”, a także,,archetyp”, które wykorzystywane są nie tylko w naukach humanistycznych, ale również ścisłych (np. fizyka kwantowa). Jung poświęcił całe życie badaniom w sferze interpretacji archetypów oraz pracy nad ich znaczeniem, a recenzowana publikacja to zaledwie ułamek jego ogromnego dorobku naukowego.
Tekst wybitnego psychoanalityka napisany tuż przed śmiercią jest niewątpliwie jego opus magnum. „Człowiek i jego symbole” to zbiór koncepcji i licznych teorii naukowych wyjaśniających koncepcje Carla Gustava Junga od podstaw. Książka składająca się z pięciu części jest nie tylko dziełem Junga, ale także jego najbliższych współpracowników, którzy kontynuowali jego metody oraz nauczanie.
Oryginalne dzieło szwajcarskiego psychologa,,Man and his Symbols” ukazało się po raz pierwszy w Londynie w 1964 roku. Omawiana książka jest jego pierwszym polskim przekładem. Przedstawia wpływ myśli Junga na psychologię ubiegłego wieku, ale także na sztukę, literaturę, nauki humanistyczne i ścisłe. Czytelnik może poznać początki fascynacji tematem ludzkiej psychiki oraz znaczenia snów. Autor tłumaczy kiedy, jak i z kim zaczynał swoje badania, a także prezentuje przełomowe dla niego momenty i punkt zwrotny w swoich przemyśleniach. Zaskakujące jest, jak szerokie horyzonty musi mieć człowiek, aby móc do każdego pacjenta podejść w sposób jungowski. Psycholog starał się zrozumieć każdego swojego pacjenta, twierdząc, że „jeśli pragniesz zrozumieć czyiś sen, musisz pominąć własne preferencje i stłumić uprzedzenia”. A do tego każdy człowiek potrzebuje indywidualnego podejścia. Jung podczas swoich wieloletnich badań miał do czynienia z dziesiątkami tysięcy osób potrzebujących pomocy psychologicznej!
Książka,,Człowiek i jego symbole” poświęcona jest istocie symboli oraz roli jaką odgrywają w psychologicznej naturze człowieka. Naukowcy starali się wyjaśnić jaką role pełni funkcja tworzenia symboli na ludzką nieświadomość. W pierwszym dziale omówiona jest szczegółowo jungowska teoria podświadomości, jaźni, archetypu snu i symbolu. Wszystkie te zagadnienia są w kolejnych rozdziałach rozwijane przez innych autorów. Widoczna jest ogromna fascynacja współtwórców książki koncepcjami Carla Gustava Junga, który jest dla nich prawdziwym mentorem. Bogate doświadczenie z pacjentami i ich problemami widoczne jest nie tylko u głównego autora książki, ale także u jego współpracowników. W przystępny sposób (jak na publikację naukową, bardzo prostym, aczkolwiek profesjonalnym językiem), omówione są zagadnienia ściśle naukowe. Warto zwrócić uwagę na idealne rozplanowanie tekstu – wszystkie rozdziały są podobnych długości, podrozdziały mają odpowiedni rozmiar, przez co czytanie nie męczy, a wręcz przeciwnie – przebiega przyjemnie i bardzo sprawnie.
Niewątpliwie recenzowana książka to gratka dla pasjonatów jungowską psychologią analityczną. Liczne przykłady obrazujące teorię naukową sprawiają, że tekst, mimo iż naukowy, jest bardzo przejrzysty i łatwy do zrozumienia dla każdego Czytelnika. Ekspresyjną narrację uzupełniają liczne obrazy, fotografie i ryciny, które mają bezpośrednie odniesienie do publikacji. Proste zagadnienia tłumaczone zawsze na początku są w dalszej części rozdziału rozwijane. Nawet ktoś bez fachowej wiedzy psychologicznej jest w stanie zrozumieć tok myślenia wybitnych psychoanalityków.
Bardzo spodobała mi się spójność książki, która oparta jest na bezpośrednich nawiązaniach do innych tekstów. Widać, że autorzy ściśle ze sobą współpracowali, co zaowocowało świetną książką. Poza tym jest ponadprzeciętne tłumaczenie tekstu (z języka angielskiego), a także sama konstrukcja książki, gdzie zaczynamy od spisu treści, przedmów, części głównej, aż do zakończenia, przypisów, indeksu oraz spisu ilustracji – dzięki takiemu schematowi struktura publikacji jest nad wyraz przejrzysta.
Uważam jednak, że tytuł pracy jest nieadekwatny do prezentowanej treści. Czytelnik spodziewa się, że cała publikacja jest dziełem Carla Gustava Junga, natomiast już spoglądając w spis treści, znajdujący się na początku książki, przeżywa lekkie rozczarowanie – faktycznie jest on autorem jedynie 102 stron. W publikacji są także nieliczne błędy, takie jak: brak odstępu akapitowego (m.in. str. 260), czy literówka w słowie,,mnóstwom” na stronie 173. Widać, że nie do końca zdała egzamin korekta redaktorska. Niestety nie przekonała mnie także forma przypisów, a raczej ich brak. Zebranie ich później w całość na końcu książki jest utrudnieniem dla Czytelnika, ponieważ czytając tekst nie może od razu odnieść się do wspominanego przypisu tylko konieczne jest przewertowanie książki aby do niego dotrzeć. Są to wszystko jednak drobiazgi, które mogą nieco utrudnić czytanie, ale nie mają bezpośredniego wpływu na ocenę tej książki.
Przyznam, że mimo chwilowego rozczarowania i szoku, który doznałam po tym, jak wyszło na jaw, że niecała książka jest dziełem Carla Gustava Junga, ucieszyłam się czytając dalszą część publikacji „Człowiek i jego symbole”. Zobaczyłam świat wybitnego psychoanalityka oczami jego współpracowników i przyjaciół. Liczne pochlebstwa z ich strony i szacunek jakim darzyli swojego mentora uświadomił mi, jak wielkim i wybitnym musiał być naukowcem. Książka godna polecenia nie tylko dla badaczy znających temat psychoanalizy, symbolu, archetypu, ale przede wszystkim dla każdego człowieka chcącego przeżyć wędrówkę w głąb siebie, w świat marzeń sennych i ich licznych interpretacji.
