8 historycznych miejsc na Śląsku Cieszyńskim, które warto zobaczyć
Cieszyn
Stolicą i głównym centrum Śląska Cieszyńskiego jest oczywiście Cieszyn. Zgodnie z legendą miasto założyli w 810 roku trzej synowie króla polskiego Leszka III. Bolko, Leszko i Cieszko po wielu latach rozłąki spotkali się u źródła (dzisiejsza Studnia Trzech Braci) i z radości założyli miasto. Bardziej prawdopodobna wersja powstania miasta wiąże się z zbudowanym w X wieku na Górze Zamkowej słowiańskim grodziskiem. Pierwsza wzmianka o miejscowości pojawia się w bulli papieża Hadriana IV z 23 kwietnia 1155 roku, w której to Cieszyn został wymieniony jako jeden z grodów kasztelańskich.
Rotunda św. Mikołaja na Wzgórzu Zamkowym w Cieszynie (fot. Pankrzysztoff, opublikowano na licencji Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0 Poland). Zwiedzanie Cieszyna można rozpocząć od wyciągnięcia z portfela banknotu dwudziestozłotowego. Na jego rewersie znajduje się bowiem wizerunek najcenniejszego zabytku Śląska Cieszyńskiego – romańskiej Rotundy św. Mikołaja z XI wieku. Pełniła ona funkcję kościoła grodowego i stała się tym samym jedną z najstarszych świątyń chrześcijańskich w Polsce. W otoczeniu Rotundy możemy zobaczyć również: Wieżę Piastowską (najlepszy punkt widokowy na miasto i okolice, pozostałość po XVI-wiecznym zamku Piastów Cieszyńskich), Wieżę Ostatniej Obrony z XIII wieku, Pałac Myśliwski (rezydencję Habsburgów z XIX wieku), a także budynki Brackiego Browaru Zamkowego. Z kolei w centrum warto odwiedzić rynek z ratuszem i okazałymi kamienicami, pałac hrabiowskiej rodziny Larischów-Mönnichów (w którym znajduje się Muzeum Śląska Cieszyńskiego), secesyjny Teatr im. Adama Mickiewicza, a także Kościół Jezusowy (największy i najważniejszy kościół ewangelicki w Polsce).
Zobacz też:
Ustroń
Jedna z najstarszych miejscowości na terenie Śląska Cieszyńskiego i jedyne w tym regionie miasto uzdrowiskowe. Jest to znakomite miejsce wypadowe na beskidzkie szlaki. To tutaj zaczyna się najdłuższy szlak w polskich górach (ok. 496 km), zwany Głównym Szlakiem Beskidzkim.
Muzeum Hutnictwa i Kuźnictwa w Ustroniu (fot. Merlin, opublikowano na licencji Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0 Unported). Miejscowość swój rozwój zawdzięcza odkrytym tutaj w XVIII wieku rudom żelaza i pierwszej hucie z 1772 roku. Dzięki temu dzisiaj możemy zwiedzić, znajdujące się na Szlaku Zabytków Techniki Województwa Śląskiego, Muzeum Hutnictwa i Kuźnictwa, a także skorzystać z pijalni wód solankowych lub innych leczniczych zabiegów. Specjalną atrakcją, zwłaszcza dla dzieci, jest Leśny Park Niespodzianek. Co w nim? To niespodzianka. Z kolei ciekawostką może być powstała w 2011 roku dwudziestoczterometrowa figura Jezusa Chrystusa Króla Polski.
Kup e-booka „Z historią na szlaku. Zabytki w Polsce, które warto zobaczyć”:
Dostępna jest także druga część e-booka!
Wisła
Miejscowość położona jest w sercu Beskidu Śląskiego, u stóp Baraniej Góry, z której biją źródła Czarnej i Białej Wisełki, od których zaczyna swój bieg rzeka Wisła. Początki miasta sięgają XVI wieku, choć pierwsza wzmianka pochodzi dopiero z 1615 roku. Niemal od początku swojej historii miejscowość powiązana była z ludnością protestancką, która dzisiaj stanowi tu większość.
Zamek Prezydenta RP w Wiśle (fot. Przykuta, opublikowano na licencji Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0 Unported). Co zwiedzić? Przede wszystkim zameczek myśliwski Habsburgów z XIX wieku (który jest obecnie siedzibą miejscowego oddziału PTTK), Muzeum Spadochroniarstwa, Galerię Adama Małysza (można zobaczyć m.in. posąg naszego skoczka wykonany z białej czekolady) czy Muzeum Beskidzkie, mieszczące się w dawnej karczmie z 1795 roku. Od 1964 roku w sierpniu odbywa się tutaj festiwal folklorystyczny „Tydzień Kultury Beskidzkiej”. W 1931 roku na Zadnim Groniu powstał Zamek Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Ignacego Mościckiego. Modernistyczny obiekt zaprojektował Adolf Szyszko-Bohusz. Dziś zameczek pełni funkcje reprezentacyjne i wypoczynkowe dla Prezydenta RP. Poza tym tzw. Zamek Górny można również zwiedzać. Obok Zameczku Prezydenta stoi drewniana Kaplica pw. Św. Jadwigi Śląskiej.
„Leśne kościoły”
Pewną tajemnicę beskidzkich lasów stanowią tzw. leśne kościoły. Są to odludnie położone miejsca w Beskidzie Śląskim, w których w czasie kontrreformacji protestanci gromadzili się na potajemne nabożeństwa. Choć takich miejsc było na pewno wiele, do czasów dzisiejszych zachowała się pamięć o dziewięciu z nich (sześć w Polsce i trzy w Czechach). W samym powiecie cieszyńskim znajdują się trzy leśne kościoły: „Kamień” na Równicy w Ustroniu, Kościół na „Szymkowie” w Wiśle Bukowej i „Spowiedzisko” w Lesznej Górnej.
Leśny kościół „Kamień” na Równicy w Ustroniu (fot. Michał Pilch, opublikowano na licencji Creative Commons Attribution-Share Alike 4.0 International). Trójwieś
Wszyscy znamy Trójmiasto, ale czy słyszał ktoś o Trójwsi? Beskidzka Trójwieś składa się z Jaworzynki, Koniakowa i Istebnej. Wszystkie trzy są typowymi miejscowościami góralskimi, w których do dziś kultywuje się lokalne tradycje.
W Istebnej znajduje się Izba Pamięci Jerzego Kukuczki, a co roku w maju przechodzi tędy Rajd imienia himalaisty. Atrakcją Trójwsi są również świerki istebniańskie, osiągające wysokość ponad 50 metrów i żyjące około 160 lat. Więcej szczegółów na temat tych drzew znaleźć można w Muzeum Świerka Istebniańskiego. W Jaworzynce znajduje się miejsce zwane Trójstykiem, czyli punkt styku granic Czech, Słowacji i Polski. Z kolei Koniaków słynie z szydełkowych koronek (m.in. z koronkowych stringów).
Kup e-booka „Z historią na szlaku. Zabytki w Polsce, które warto zobaczyć”:
Dostępna jest także druga część e-booka!
Żabi Kraj
Na obszarze gminy Strumień i Chybie znajdowała się duża ilość bagien i terenów podmokłych, na których od XIII wieku zakładano stawy hodowlane. Z tego powodu tereny te zostały nazwane Żabim Krajem. W Chybiu warto zapoznać się z historią Cukrowni, funkcjonującej od 1884 do 2009 roku, odwiedzić dawne folwarki Habsburgów, zajrzeć do jedynej na Śląsku Cieszyńskim winnicy lub stanąć twarzą w twarz z Utopcem (demonem wodnym, zrodzonym z duszy topielca).
Strumień, widok na ratusz (fot. Ludwig Schneider, opublikowano na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa–na tych samych warunkach 3.0 niezlokalizowana). Strumień zachwyca ratuszem z 1628 roku, zabytkowymi kamieniczkami wokół rynku i kościołem p.w. św. Barbary. W miejscowym parku znajduje się Pomnik Ofiar Hitleryzmu (poświęcony więźniom zmarłym w okolicy Strumienia podczas tzw. marszu śmierci w 1944 roku). Ostatnio atrakcją stała się fontanna z wodą solankową z Zabłocia.
Schronisko PTTK na Stożku
To najstarsze istniejące polskie schronisko w Beskidzie Śląskim, a także najdłużej działające nieprzerwanie polskie schronisko w całych Beskidach. Do użytku zostało oddane 9 lipca 1922 roku, a jego budowa wiązała się z powstaniem Polskiego Towarzystwa Turystycznego „Beskid” w Cieszynie.
Schronisko PTTK na Stożku (fot. Darwinek, opublikowano na licencji Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0 Unported). Skoczów
Skoczów to jedna z najstarszych i obecnie największych miejscowości Śląska Cieszyńskiego. W miejscowości godne polecenia są dwa muzea: Jana Sarkandra (męczennika i świętego kościoła katolickiego) i Gustawa Morcinka (polskiego pisarza, nauczyciela i publicysty związanego ze Śląskiem). Ponadto na rynku znajduje się zabytkowy ratusz z 1797 roku. Panoramę całego miasta można podziwiać ze wzgórza zwanego Kaplicówką. Na jego szczycie znajduje się zabytkowa kaplica św. Jana Sarkandra. 22 maja 1995 roku, w dzień po jego kanonizacji w Ołomuńcu, Papież Jan Paweł II odwiedził Skoczów i odprawił na wzgórzu mszę dla ok. 300 tysięcy wiernych.
Wzgórze Kaplicówka w Skoczowie (fot. Hons084, opublikowano na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 3.0). Redakcja: Tomasz Leszkowicz
