5 najciekawszych propozycji IPN w marcu

Działalność konspiracyjna polskiej młodzieży szkół średnich, a nawet podstawowych, w okresie powojennym stanowi pewien fenomen społeczny. Celem niniejszego informatora jest nie tylko przedstawienie owego zjawiska w aspekcie działalności konkretnych tajnych organizacji uczniowskich, ale także ukazanie losów poszczególnych uczestników tego ruchu w województwie białostockim.

Fascynująca biografia wywodzącego się z rodziny polsko-francuskiej, urodzonego na Litwie, wychowanego w polsko-żydowskim Wilnie Sergiusza Kościałkowskiego. Książka opisuje wnikliwie losy i walkę pokolenia Polski niepodległej zniszczonego przez totalitaryzmy niemieckich nazistów i rosyjskich bolszewików.

Tom trzeci ukazuje eliminacje konfidentów i kolaborantów sowieckich, działalność bojową oddziałów AK po wejściu Sowietów, masakrę oddziału "Fakira" dokonaną przez formację dywersji pozafrontowej NKGB, losy Kresowiaków po ekspatriacji na tereny Polski pojałtańskiej.

Autor przebadał dokumenty polskie, litewskie, niemieckie, rosyjskie, żydowskie; dotarł też do wielu świadków wydarzeń. Wykorzystał zachowane dokumenty AK, Abwehry, gestapo, policji litewskiej i sowieckich służb bezpieczeństwa.

Publikacja przedstawia losy Aleksandra Rusina ps. "Rusal", żołnierza Armii Krajowej oraz konspiracji powojennej. Książka dotyka tematyki działalności Obwodu AK Mielec w obszarze działań dywersyjnych i wywiadowczych, w tym rozpoznania poligonu rakietowego w Bliźnie. Ukazano w niej również działania komunistycznego aparatu represji w okresie 1944-1956 wobec Aleksandra Rusina oraz żołnierzy AK, którzy służyli pod jego dowództwem.

W tomie zamieszczone zostały dokumenty dotyczące pomocy udzielanej przez Polaków Żydom na terenie dystryktu radomskiego Generalnego Gubernatorstwa. W większości są to protokoły przesłuchań świadków, sporządzone przez pracowników Głównej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskiej w Polsce i jej oddziałów terenowych. Towarzyszą im listy kierowane przez ratowników do GKBZHw P, a także relacje ocalonych. Dokumenty dotyczą najróżniejszych form pomocy, począwszy od wsparcia żywnościowego, poprzez pomoc w zdobyciu fałszywych tożsamości czy też okresowe ukrywanie, a skończywszy na ukrywaniu długotrwałym (wielomiesięcznym, wieloletnim). Część dokumentów porusza problem represji dokonanych przez Niemców na Polakach za wspieranie ludności żydowskiej.

Książka zawiera edycję 104 dokumentów z zasobu Instytutu Pamięci Narodowej, Oddziałowej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Lublinie oraz Archiwum Państwowego w Radomiu, dotyczących pomocy udzielanej Żydom przez Polaków podczas II wojny światowej.

Prezentowane opracowanie to historia Oddziału Wywiadowczego Sztabu Głównego ludowego Wojska Polskiego i jego 21 grup wywiadowczych, desantowanych na terenach III Rzeszy w latach 1944-1945. Został w nim także przedstawiony w zarysie model organizacji i prowadzenia wywiadu operacyjnego w Armii Czerwonej w ostatnich dwóch latach II wojny światowej, który stał się wzorem funkcjonowania opisywanego oddziału. O podobieństwach decydują nie tylko etat organizacyjny, regulaminy i instrukcje, ale również sowieckie kadry oficerskie, szkolone w akademiach wojskowych i szkołach wywiadu ZSRS.

Zobacz także pozostałe nowości wydawnicze IPN na stronie: LINK.

Polecamy również pozostałe książki, które Instytut Pamięci Narodowej ma w swojej ofercie.