2025 został ustanowiony Rokiem Tragedii Górnośląskiej
Zobacz także:
2025 Rokiem Pamięci i Ofiar Tragedii Górnośląskiej - taką uchwałę podjęli radni Sejmiku Województwa Śląskiego.
- Wkroczenie Armii Czerwonej na ziemie Górnego Śląska i cała historia z 1945 i 1946 roku wciąż owiana jest mgłą tajemnicy, ale chcemy ją przybliżyć społeczeństwu i reszcie Polski. To element naszej pamięci i pamięci historycznej naszego państwa, która przez lata z różnych przyczyn była wymazywana. Te tragiczne wydarzenia miały miejsce nie tylko na śląskiej ziemi, ale także na terenie dzisiejsze Opolszczyzny. Cieszy to, że wspólnie będziemy to nagłaśniać i działać w kierunku odkrycia prawdy historycznej, żeby nazwać pewne rzeczy po imieniu, stanąć w prawdzie i porozmawiać o tym skąd jesteśmy i dokąd zmierzamy podczas różnych rocznicowych wydarzeń – podkreślił marszałek Wojciech Saługa podczas konferencji prasowej przed listopadową sesją Sejmiku Woj. Śląskiego.
Tragedia Górnośląska: Deportacje objęły ok. 50 tys. mężczyzn
Przypomnijmy, że Tragedia Górnośląska związana jest z wywózkami mieszkańców regionu do przymusowej pracy w kopalniach ZSRR. Wśród internowanych i deportowanych przez NKWD i Kontrwywiad Wojskowy Armii Czerwonej „Smiersz” znajdowali się mężczyźni w wieku od 17 do 50 lat. W sumie operacja objęła 50 tysięcy osób. Wywózki rozpoczęły się w lutym 1945 roku i trwały aż do przełomu kwietnia i maja 1945 roku. Nie zdradzono im prawdziwego celu podróży, okłamując, że mają pracować na zapleczu frontu. Tymczasem byli przewożeni bydlęcymi wagonami zwanymi „krowiokami” do Donbasu, na Syberię czy do Kazachstanu.
Wśród deportowanych byli m.in. powstańcy śląscy, żołnierze kampanii wrześniowej, a także działacze podziemia antyhitlerowskiego oraz Niemcy i osoby uznane za Niemców, byli też zwykli ludzie wracający z pracy, aresztowani w drodze do domów. Wielu z nich straciło życie w wyniku egzekucji i niewolniczej pracy, wielu nigdy nie wróciło do swoich rodzinnych stron - zaznaczono w oświadczeniu Sejmiku Województwa Śląskiego w sprawie ogłoszenia roku 2025 Rokiem Tragedii Górnośląskiej.
Wielu z nich nigdy nie wróciło do swoich domów, umierając w męczarniach. Ci, którym się udało, zaczęli wracać w połowie 1945 roku, ale wielu z nich udało się dotrzeć do domów dopiero na przełomie 1949/1950.
Ogłoszenie roku 2025 Rokiem Tragedii Górnośląskiej ma wyjątkowe znaczenie dla oddania hołdu wszystkim aresztowanym, wywiezionym oraz męczennikom, którzy stracili życie i cierpieli w wyniku działań sowietów w roku 1945. Przez wiele lat publicznie nie pojawiała się żadna informacja na ten temat, żadne badania naukowe, poszukiwania informacji o wywiezionych i zmarłych w wyniku tych represji nie były możliwe. Dzisiaj jest ten czas, by o tym mówić, by oddać hołd ludziom Tej Ziemi, którzy oprócz swojej ciężkiej pracy ofiarowali dla nas życie. Dzisiaj mamy obowiązek, by mówić o tych trudnych wydarzeniach. Szczególnie tu, na Śląsku, w Sejmiku Województwa Śląskiego winniśmy zabiegać o to, aby nasza historia mocno i trwale pojawiała się w świadomości obywateli naszego regionu i kraju. Od lat wspomaga nas w tym również IPN szukając dokumentów dotyczących Tragedii Górnośląskiej - wskazano w oświadczeniu radnych Sejmiku Województwa Śląskiego.
Rekonstrukcja walk o Miechowice 2025
Pamięć o tragicznych wydarzeniach silna jest w bytomskich Miechowicach za sprawą Stowarzyszenia na Rzecz Zabytów Fortyfikacji „Pro Fortalicium”. W 2025 roku przypada 80. rocznica Tragedii Miechowickiej oraz Tragedii Górnośląskiej, a w styczniu 2025 roku tradycyjnie już odbędzie się widowisko historyczne „Walki i Miechowice 1945”. Będzie to już IX edycja wydarzenia, które przyciąga do Miechowic setki rekonstruktorów i miłośników historii. Wydarzenie zaplanowano na niedzielę 26 stycznia 2025 roku.
- Widowisko, które organizujemy od 2017 roku, jest naszym hołdem dla niewinnie pomordowanych cywilnych mieszkańców Miechowic. Jest to żywa lekcja historii, która z roku na rok przyciąga coraz więcej widzów. Szczegółów nie zdradzę. Ta edycja będzie wyjątkowa, scenariusz został całkowicie zmieniony - wskazuje Ireneusz Okoń ze Stowarzyszenia „Pro Fortalicium”, inicjator i organizator imprezy.
Wstęp wolny.
Źródła:
Uchwala nr VII/4/16/2024 Sejmiku Województwa Śląskiego z 27 sierpnia 2024 r. w sprawie przyjęcia oświadczenia dotyczącego ogłoszenia roku 2025 Rokiem Tragedii Górnośląskiej.
