Zapowiedzi imprez historycznych (12.05.2016)
„Religijne, polityczne i społeczne aspekty obchodów Tysiąclecia Chrztu Polski” - konferencja w Warszawie
Oddziałowe Biuro Edukacji Publicznej IPN w Warszawie zaprasza na konferencję naukową „Pół wieku Milenium. Religijne, polityczne i społeczne aspekty obchodów Tysiąclecia Chrztu Polski (1956–1966/1967)”. Sesja odbędzie się w dniach 12–13 maja 2016 r. (czwartek–piątek) w Centrum Edukacyjnym IPN im. Janusza Kurtyki Przystanek Historia przy ul. Marszałkowskiej 21/25 w Warszawie.
Na rok 1966 przypadł wielki jubileusz Milenium Chrztu Polski. W PRL żadna rocznica historyczna nie wywołała tylu emocji; wokół żadnej nie rozgorzał tak otwarty i ostry w formach spór, który pogłębił antagonizm między komunistycznym państwem a Kościołem katolickim. Milenijny rok, zwany Rokiem „Te Deum”, był zwieńczeniem opracowanego przez prymasa Stefana Wyszyńskiego wieloletniego projektu przygotowań wiernych do tego wyjątkowego jubileuszu. Najważniejszym założeniem tej koncepcji była duchowa i moralna odnowa Polaków, która miała się dokonać w ramach wielkich ogólnonarodowych rekolekcji. W odniesieniu do tych wydarzeń Oddziałowe Biuro Edukacji Publicznej IPN w Warszawie organizuje ogólnopolską konferencję naukową „Pół wieku Milenium. Religijne, polityczne i społeczne aspekty obchodów Tysiąclecia Chrztu Polski (1956–1966/1967)” - informują organizatorzy. - Interesuje nas przede wszystkim prezentacja szerokiego spektrum zagadnień związanych z historią obchodów kościelnego Milenium. Przy tej okazji chcielibyśmy jednak również – na zasadzie koniecznego kontrapunktu – omówić wybrane aspekty państwowych obchodów Tysiąclecia i politycznego (wykraczającego także poza granice PRL) sporu państwo–Kościół, jaki zogniskował się wokół roku 1966. Wszystko to pragniemy zaprezentować w obrębie studiów z zakresu makro- i mikrohistorii. Zależy nam na uchwyceniu dynamiki ówczesnych zdarzeń, ich bogactwa i różnorodności. Chcielibyśmy znaleźć odpowiedź na wiele „okołomilenijnych” pytań: Czym w istocie zakończył się wieloletni cykl przygotowań Kościoła do wielkiego jubileuszu chrztu Polski? Czy pięćdziesiąt lat temu było możliwe jego godne uczczenie? Czy mimo obiektywnych przeszkód Milenium było sukcesem, a może wprost przeciwnie – nie spełniło wszystkich pokładanych w nim nadziei i okazało się (np. w dłuższej perspektywie) porażką polskiego Kościoła? Czy i jakie skutki Milenium odczuwamy do dziś? Czy o Milenium w ogóle pamiętamy i czy chcemy pamiętać? Dlaczego rok 1966 jest najsłabiej rozpoznany spośród innych ważnych dat – tzw. polskich miesięcy? Czy możemy to zmienić?
Więcej informacji na stronie IPN.
Kino z historią w Lublinie
W ramach Kina z Historią, organizowanego przez lubelski oddział IPN odbędzie się pokaz filmów ukazujących, w jaki sposób kino PRL poruszało problem relacji polsko-ukraińskich. Projekcje filmów odbędą się 13 maja, o godz. 17.00, w sali konferencyjno-wystawienniczej lubelskiego IPN (ul. Staszica 22A).
Wprowadzenie: dr Mariusz Zajączkowski, dr Katarzyna Zawadka
W ramach pokazu będzie można obejrzeć dwa filmy:
- „Ogniomistrz Kaleń” 1961 r., reż. E. Petelska, Cz. Petelski (103 minuty) W zamyśle komunistycznej propagandy film ten miał „wiernie” oddawać przebieg konfliktu polsko-ukraińskiego w Bieszczadach we wczesnych latach powojennych i w ten sam sposób przedstawiać zmagania „władzy ludowej” z polskim podziemiem antykomunistycznym. Obraz tamtych wydarzeń został ukazany przez pryzmat tragicznych losów żołnierza WP – ogniomistrza Hipolita Kalenia. Kreacja Wiesława Gołasa w roli tytułowej jest uznawana za wybitną.
- „Zerwany most”, 1962 r., reż. J.Passendorfer (78 minut) Osią fabuły są perypetie porucznika Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego Mosura, który w 1947 r. podjął się tajnej misji przeniknięcia do działających w Bieszczadach resztek podziemia ukraińskiego, w celu likwidacji jego kierownictwa. Fakt ten po latach, kiedy Mosur jako inżynier wraca na dawne tereny walk jest powodem oskarżeń wysuwanych pod jego adresem o współpracę z banderowcami. W rolę głównego bohatera wcielił się Tadeusz Łomnicki.
Wstęp wolny!
Więcej informacji na stronie muzeum.
Spacer po romańskim Krakowie
Muzeum Narodowe w Krakowie zaprasza w sobotę o godz. 10.30 na spacer po romańskim Krakowie. Zbiórka przed Pałacem Biskupa Erazma Ciołka (ul. Kanonicza 17).
W czasie spaceru, który rozpoczniemy na wystawie "Kraków na wyciągnięcie ręki" staniemy przed katedrą krakowską, przejdziemy ulicą Grodzką na Rynek Główny i Mały, staniemy przed kościołami św. Andrzeja, Marii Magdaleny, Najświętszej Marii Panny - zachęcają organizatorzy. - Kraków jako jedno z nielicznych polskich miast zachowało swój średniowieczny układ urbanistyczny. Charakterystyczna siatka ulic regularnie zaplanowana wokół rynku jest wynikiem aktu lokacyjnego z pierwszej połowy XIII wieku. Jednak, jak wiadomo, samo miasto – czy raczej mniejsze ośrodki, które je potem stworzyły – ma o wiele dłuższą tradycję. Jak zatem ono powstawało? Jakie były najważniejsze punkty na jego mapie? Gdzie do dziś w tkance miejskiej można zetknąć się z zabytkami o ponad 900-letniej tradycji? Czy Kraków był ważnym ośrodkiem władzy w czasie początków państwa polskiego? Na te i na wiele innych pytań postaramy się dać odpowiedź podczas spotkania.
Prowadzenie: Marta Graczyńska – absolwentka historii sztuki, interesuje się dziejami średniowiecznej Europy Centralnej, Dział Edukacji MNK
Bilety na spacer: 10 PLN.
Więcej informacji na stronie muzeum.
Wybierz się na Noc Muzeów!
W nocy z 14 na 15 maja (w niektórych miastach w nocy z 13 na 14 maja) w wielu muzeach i obiektach kultury w całej Polsce odbywać się będzie Noc Muzeów. Tej nocy muzea przygotowały wiele atrakcji, które można będzie zobaczyć zupełnie za darmo! Oczywiście niemożliwe byłoby opisanie wszystkich atrakcji w całej Polsce, dlatego zachęcamy do poszukiwań na własną rękę interesujących wydarzeń.
Informacji o wydarzeniach można szukać w lokalnych portalach internetowych. Podajemy linki do programów Nocy Muzeów w:
- Warszawie,
- Krakowie,
- Łodzi,
- Wrocławiu,
- Kielcach,
- Częstochowie,
- Lublinie,
- Koszalinie,
- Katowicach
- Radomiu,
- Białymstoku
- w Lubuskiem
„Co na to Marszałek?” Rusza druga edycja akcji
W sobotę 14 maja 2016 r., w Noc Muzeów, rusza druga edycja akcji „Co na to Marszałek?” organizowanej przez Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. Organizatorzy zapraszają do stoiska na dziedzińcu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, przy ul. Krakowskie Przedmieście 15/17. O 20.00 oficjalnie rozpocznie się akcja „Co na to Marszałek?”, przez wyświetlenie na budynku Ministerstwa wielkoformatowego multimedialnego portretu Marszałka.
Akcję co roku promuje nowoczesna interpretacja wizerunku Marszałka – mozaikowy portret podkreślający wielowymiarowość i złożoność postaci. W tym roku do współpracy został zaproszony Dawid Celka – młody artysta, autor odsłoniętego pod koniec kwietnia muralu upamiętniającego wizytę Dawida Bowie’ego w Warszawie.
Aby wziąć udział w akcji, trzeba zrobić zdjęcie pokazujące współczesną Polskę i Polaków i opublikować je na Instagramie z hasztagiem #conatomarszałek2. Na wszystkich uczestników czekają nagrody – akcyjne wpinki z grafiką promująca drugą edycję Co na to Marszałek? Ponadto do pierwszych 50 osób, które podczas Nocy Muzeów wezmą udział w akcji, trafią ekotorby z kolorowym portretem Marszałka, autorstwa Dawida Celka.
Pierwsza edycja akcji Co na to Marszałek? pokazała, że legenda otaczająca postać Józefa Piłsudskiego jest wciąż żywa, a Polska to piękny, rozwijający się kraj i – mimo burzliwej historii – kraj wolny, taki, jakim pozostawił go Marszałek. Jaki obraz Polski powstanie w trakcie II edycji akcji? To zależy od Was! - zachęcają organizatorzy - Akcja społeczna Co na to Marszałek? ma na celu podkreślenie kontynuacji dziedzictwa Marszałka poprzez zachęcenie Polaków do refleksji na tym, jak zmienił się nasz kraj od jego czasów. Zapraszamy do wspólnego tworzenia obrazu współczesnej Polski, aby pokazać, z czego dziś możemy być dumni. Ciekawe, co powiedziałby sam Marszałek, patrząc na nadesłane zdjęcia. W akcji Co na to Marszałek? łączymy różnorodne działania, dlatego jej inauguracja i finał rozgrywają się w przestrzeni miejskiej, a sama akcja przebiega za pośrednictwem aplikacji Instagram. Co na to Marszałek? to wyjątkowe połączenie historii, sztuki i popkultury.
Akcja pod patronatem Histmag.org!
Muzeum można śledzić na Instagramie @muzeumpilsudski, gdzie pojawią się informacje o innych atrakcjach przygotowanych w tym roku!
Polecamy e-book Michała Przeperskiego „Gorące lata trzydzieste. Wydarzenia, które wstrząsnęły Rzeczpospolitą”:
Książkę można też kupić jako audiobook, w tej samej cenie. Przejdź do możliwości zakupu audiobooka!
O wynalezieniu druku w Warszawie
Muzeum Warszawy zaprasza w sobotę 14 maja o godz. 12:00 do Muzeum Drukarstwa (ul. Ząbkowska 23/25) na wykład „Jan Gutenberg i wynalazek druku”.
Wykład połączony z prezentacją multimedialną ukazujący dzieje i problemy techniczne wynalazku Jana Gutenberga umożliwiającego druk tekstu z ruchomych czcionek, a także konsekwencje tego wynalazku dla historii świata i jego kształtu kulturalnego. Po wykładzie uczestnicy będą tłoczyć druk okolicznościowy z portretem Jana Gutenberga (klisza kreskowa wg XVI-wiecznego miedziorytu) na zabytkowej maszynie korektorskiej. - zapraszają organizatorzy.
Prowadzący: Michał T. Horoszewicz
Więcej informacji można znaleźć na stronie muzeum
Spacer i obchody 90. rocznicy przewrotu majowego w Warszawie
Stowarzyszenie Pokolenia Niepokornych zaprasza na dwudniowe obchody 90. rocznicy przewrotu majowego, które rozpoczną się spacerem śladami walk w dniach 12 - 15 maja 1926 roku. Zbiórka w sobotę 14 maja o godz. 11:00 pod pomnikiem Józefa Piłsudskiego przy Belwederze.
Czterech młodych, ale rzeczowych i wiarygodnych historyków poprowadzi Państwa spod Belwederu, aż pod Katedrę polową Wojska Polskiego - zachęcają organizatorzy. - Przedsięwzięciem tym spróbujemy obalić kilka mitów na temat tych wydarzeń, które funkcjonują w Polsce od wielu lat. Powstawały one już w trakcie walk, a powojenna narzucona władza komunistyczna tylko je powielała, rozbudowywała lub tworzyła nowe, na własne potrzeby.
Drugiego dnia, 15 maja o godz. 09:30, organizatorzy zapraszają na mszę świętą w intencji poległych oraz wspólne złożenie kwiatów i zapalenie zniczy przy pomniku upamiętniającym osoby, które straciły życie w tamtych dniach. Msza odbędzie się w kościele pw. św. Karola Boromeusza. Następnie, o godz. 11:00 spotykanie na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (ul. Powązkowska 43/45) pod bramą od strony ul. Powązkowskiej.
O pogrzebach wielkich Polaków w Krakowie
W niedzielę 15 maja o godz. 16.00 Muzeum Historyczne Miasta Krakowa zaprasza do sali Fontany w Pałacu Krzysztofory na wykład „Popioły przeszłości. Uroczystości pogrzebowe wielkich Polaków” w ramach cyklu „Salon pod Faetonem”.
Kraków w dobie autonomii zyskał nowe znaczenie − nie był już jedynie nekropolią królewską przypominającą wielką historię państwa polskiego. Stał się również nekropolią polskiego ducha − polskiej historii i kultury oraz panteonem narodowym, który miał przypominać dzieje zniewolonej ojczyzny, krzepić serca Polaków i dawać nadzieję, że dopóki istnieje pamięć i miłość ojczyzny, naród polski nie zginie… - informują organizatorzy.
Wstęp wolny!
Więcej informacji na stronie muzeum.
„Zarażeni polską wolnością” - dyskusja we Wrocławiu
Oddział Instytutu Pamięci Narodowej we Wrocławiu zaprasza w poniedziałek 16 maja o godz. 17.00 do BARBARY (ul. Świdnicka 8c, Wrocław), gdzie odbędzie się spotkanie i dyskusja o relacjach, kontaktach i inspiracjach opozycji demokratycznej w PRL i NRD. Punktem wyjścia do rozmowy jest opublikowany przez IPN zbiór wywiadów z działaczami enerdowskiej opozycji, które w latach 2011–2013 przeprowadził dr Robert Żurek.
W dyskusji wezmą udział:
- Basil Kerski – dyrektor Europejskiego Centrum Solidarności w Gdańsku
- prof. Krzysztof Ruchniewicz – dyrektor Centrum Studiów Niemieckich i Europejskich im. Willy'ego Brandta
- Wolfgang Templin – działacz opozycji demokratycznej w NRD
- dr Robert Żurek – dyrektor Oddziału IPN we Wrocławiu oraz autor książki „Zarażeni polską wolnością”
Spotkanie poprowadzi Marek Pędziwol – dziennikarz, publicysta w prasie niezależnej w latach 80., korespondent miesięcznika „Pogląd”, ukazującego się w Berlinie Zachodnim.
Organizatorem wydarzenia jest Oddział IPN we Wrocławiu przy współpracy CSNiE.
Wstęp wolny!
Więcej informacji na stronie IPN i na stronie wydarzenia na Facebooku.
„Lud, który mieszka osobno?” - wykład w Warszawie
Muzeum POLIN zaprasza w czwartek 19 maja o godz. 19.00 na wykład prof. David Biale zatytułowany „Lud, który mieszka osobno? Historia Żydów a kultura mniejszości”. Wydarzenie pod patronatem Histmag.org!
Tytuł wykładu nawiązuje do znanego fragmentu z Księgi Liczb (23,9): "Oto lud, który mieszka osobno". Cytat ten, wskazujący na wewnętrzne i zewnętrzne uwarunkowania żydowskiej odrębności, traktowano jako opis sytuacji Żydów w diasporze. Z jednej strony bowiem Żydzi jako mniejszość zamieszkująca pośród innych kultur starali się podtrzymać własną odrębność. Z drugiej zaś była ona wymuszana przez społeczeństwa większościowe - informują organizatorzy. - Prof. David Biale zadaje pytania o granice przebiegające między kulturą żydowską a kulturą większościową, zwłaszcza w krajach chrześcijańskich. Co przejmowali Żydzi od otaczających ich społeczeństw, a czemu stawiali opór? David Biale jest profesorem historii na University of California, Davis, gdzie prowadzi katedrę historii żydowskiej im. Emanuela Ringelbluma. Jest autorem takich przełomowych prac na temat historii Żydów, jak Power and Powerlessness in Jewish History, Not in the Heavens. The Tradition of Jewish Secular Thought czy Cultures of the Jews. A New History. Ta ostatnia ma się niedługo ukazać w polskim tłumaczeniu.
Wykład odbywa się w ramach cyklu Dzieje Żydów: Stare i nowe pytania.
Wykład w j. angielskim tłumaczony na j. polski.
Wstęp wolny!
Więcej informacji na stronie muzeum.
Polecamy e-book Tomasza Leszkowicza – „Oblicza propagandy PRL”:
Książka dostępna również jako audiobook!
