„Stańczycy − romantycy czy pozytywiści?” – debata w Krakowie

Styczeń to miesiąc, w którym nieodmiennie od ponad 150 lat pojawia się pytanie o szanse, skutki, wreszcie o sens powstania narodowego w 1863 roku. Choć dzieje tego zrywu zbrojnego były przedmiotem wielu prac historycznych i doczekały się wielu rzetelnych ocen naukowych, emocje, jakie towarzyszą refleksji nad Powstaniem Styczniowym, pokazują, że należy ono dzisiaj zarówno do historii, jak i do zbiorowej pamięci.

Na progu decyzji o wybuchu powstania, a następnie na dymiących jeszcze pobojowiskach, ukształtowały się dwie postawy, dwie strategie działania, reprezentowane przez dwa środowiska. Jedno, w nawiązaniu do słynnej wydanej w Krakowie w 1869 roku „Teki Stańczyka” zwiemy stańczykami, lojalistami, ugodowcami. Drugie – irredentami i romantykami. I nawet wtedy, gdy pobojowiska Powstania Styczniowego porosły drzewami, a groby powstańców grubą warstwą mchu, gdy czas zatrzymał krwawienie z ran, blizny pozostają świeże, a spór pomiędzy romantykami i stańczykami jest wciąż żywy, a bywa że i zaciekły.

Konserwatyści spod znaku Teki Stańczyka odegrali wyjątkową rolę w kształtowaniu myśli i światopoglądu politycznego krakowian i Polaków w Galicji w drugiej połowie XIX wieku. Czy recepcja ich koncepcji była żywa także w XX wieku? Czy rzeczywiście hołdowali oni tylko ideom pozytywizmu? Czy ich ideologia i działalność przyczyniła się do odzyskania przez Polskę niepodległości?

W spotkaniu weźmie udział dwóch wybitnych uczonych:

• Prof. dr. hab. Waldemar Łazuga, historyk, absolwent i profesor zwyczajny Uniwersytetu im. Adam Mickiewicza w Poznaniu, kierownik Zakładu Kultury i Myśli Politycznej na tej uczelni. Wykładowca wielu polskich uczelni oraz zagranicznych m. in. w Wiedniu, Berlinie, Rzymie, Pradze, Brnie, Kijowie, Lwowie i Mińsku. Przewodniczący Rady Programowej OTVP w Poznaniu. Autor felietonów w "Głosie Wielkopolskim", "Gazecie Poznańskiej", "Rzeczypospolitej", "Gazecie Wyborczej" i "Przeglądzie Politycznym". Kawaler Medalu Komisji Edukacji Narodowej (2003) oraz Krzyża Kawalerskiego Orderu Odrodzenia Polski (2004). Otrzymał medal Labor Omnia Vincit (2005) oraz Medal za zasługi dla Województwa Wielkopolskiego. W 2011 odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.
• Prof. dr hab. Bogdan Szlachta, historyk prawa, filozof, absolwent i Profesor zwyczajny Uniwersytetu Jagiellońskiego. Związany z Instytutem Nauk Politycznych i Stosunków Międzynarodowych Wydziału Prawa UJ. Od 2008 dziekan Wydziału Studiów Międzynarodowych i Politycznych UJ. Wykładowca wielu uczelni polskich, w tym Akademii Ekonomicznej w Krakowie i Akademii Ignatianum w Krakowie. Przewodniczący komitetu redakcyjnego serii Biblioteka Klasyki Polskiej Myśli Politycznej, redaktor naczelny „Politei. Pisma Wydziału Studiów Międzynarodowych i Politycznych UJ”. Od listopada 2015 członek Trybunału Stanu. Odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi (2015).

Debatę poprowadzi Michał Niezabitowski, dyrektor Muzeum Historycznego Miasta Krakowa.

Wstęp wolny!

Więcej informacji na stronie muzeum