Południe Wielkopolski: zabytki ziemi kalisko-ostrowskiej, które warto odwiedzić
Południe Wielkopolski: zabytki – zobacz też: 9 miejsc, które należy zobaczyć na Kujawach!
Zamek w Gołuchowie
Zamek Czartoryskich w Gołuchowie to obiekt z ponad 400-letnią historią. Swój dzisiejszy kształt zawdzięcza Izabelli Działyńskiej. Córka księcia Adama Jerzego Czartoryskiego poślubiła Jana Działyńskiego w 1857 roku. Wprowadzając się do posiadłości w Gołuchowie, dokonała gruntownej przebudowy zamku. Sprowadziła z Francji znakomitych artystów: architekta Maurycego Augusta Ouradou, rzeźbiarza Karola Biberona oraz malarza Ludwika Breugnota. Inspirację francuską zachowały smukłe kominy, wysokie łupkowe dachy oraz typowy wystrój rzeźbiarski. Dzięki jej działaniom powstało prywatne muzeum, funkcjonujące do wybuchy II wojny światowej.
Zamek w Gołuchowie (fot. P.R.Schreyner, opublikowano na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 3.0 Polska). Niestety w okresie hitlerowskim wiele z okazów zostało zniszczonych lub zrabowanych. Część kolekcji wróciła do Gołuchowa w latach 50. XX w. Zamek był już wtedy częścią Muzeum Narodowego w Poznaniu. Wśród dostępnych eksponatów znajdują się zarówno elementy ze zbiorów własnych jednostki, jak i zabytki pochodzące z kolekcji księżnej Izabelli, m.in. obrazy renesansu zachodnioeuropejskiego, gobeliny czy też rzadkie okazy mebli.
Konwent cysterek w Ołoboku
W 2013 roku kościół św. Jana Ewangelisty obchodził 800-lecie powstania. Jest to obiekt architektury gotyckiej przebudowany w stylu rokoko w XVIII w. po licznych pożarach. Do jego budowy doszło na mocy aktu fundacyjnego Władysława Odonica, dzięki staraniom abp. Henryka Kietlicza. Pełnił on funkcję klasztoru cysterskiego aż do 1837 roku. W czasach obecnych zachowały się tylko fragmenty zabudowań, świadczące o dawnej potędze kongregacji.
Kościół św. Jana Ewangelisty w Ołoboku, pozostałość po dawnym opactwie cysterek (fot. Tobiii, opublikowano na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 3.0 Polska). Pierwsze sprowadzone zakonnice pochodziły z Trzebnicy. Siostry zajmowały się m.in. kształceniem dziewcząt – uczyły języka polskiego, francuskiego i niemieckiego, historii, geografii oraz arytmetyki. Dbały również o edukację moralną i fizyczną dziewcząt. Panienki pobierały nauki gry na instrumentach, haftowania i szycia. Zakonnice podlegały ksieni, która zarządzała dobrami i zawierała wszelkie umowy. Musiały przestrzegać ustanowionych reguł i wykazywać się wobec niej bezwzględnym posłuszeństwem.
Ratusz w Kaliszu
Obecny budynek ratusza wzniesiono w latach 1920-1924 w stylu klasycystycznym. Był on trzecim z kolei tego typu budynkiem, ponieważ wcześniejsze obiekty spłonęły w pożarach. Pierwszy przez lata ulegał dewastacji, aż w końcu został rozebrany przez władze pruskie, pozbawiając radę miejską siedziby na prawie sto lat. W jego miejsce powstał drugi, który podpalono podczas I wojny światowej. Charakterystyczny zegar zainstalowano rok po zakończeniu budowy ostatecznego gmachu. Swoim dźwiękiem informuje kaliszan o godzinie od wielu lat.
Ratusz w Kaliszu (fot. Bartek Wawraszko (Bast), opublikowano na licencji Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0 Unported). Dziś ratusz można swobodnie zwiedzać. Wejście z przewodnikiem na wieżę ratuszową pozwala zobaczyć fotografie dawnego Kalisza, głównie przedwojennego. Widok panoramy miasta wart jest pokonania licznych schodów prowadzących na szczyt. Wewnątrz budynku zwiedzający mają okazję obejrzeć również mechanizm zegarowy. Wycieczka w głąb ratusza przenosi uczestników o kilkadziesiąt lat wstecz – naprawdę można poczuć klimat tego miejsca.
Kup e-booka „Z historią na szlaku. Zabytki w Polsce, które warto zobaczyć”:
Dostępna jest także druga część e-booka!
Pałac w Tłokini
W małej podkaliskiej wsi znajduje się piękny XX-wieczny pałac o cechach charakterystycznych dla polskiego dworu. Zbudowany w stylu klasycystycznym po I wojnie światowej, jest dziełem rąk Zofii i Ignacego Chrystowskich. W dwudziestoleciu międzywojennym rezydencja gościła m.in. Romana Dmowskiego. Chrystowscy dbali też o zachowanie polskich tradycji. Podczas II wojny majątek przejęły wojska niemieckie, a Zofia została wygnana z dworu. W kolejnych latach majątek przechodził z rąk do rąk i ulegał zniszczeniom.
Pałac w Tłokini (fot. Sylwia89k, opublikowano na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe). Obecnie w pałacu mieści się kompleks hotelowo-restauracyjny. We wnętrzach umieszczone zostały meble z okresu przedwojennego, stare obrazy i bibeloty, a także pamiątki po dawnych właścicielach. Ściany zdobią zdjęcia z rodzinnego albumu Chrystowskich. Klimat tworzą przede wszystkim detale: srebrna zastawa, drewniane sekretarzyki czy gramofon pozwalają się poczuć jak w międzywojniu. Z okien rezydencji rozpościera się widok na park otaczający kompleks.
Teatr im. Wojciecha Bogusławskiego w Kaliszu
Historia budowy teatru w Kaliszu sięga początku XIX wieku i niezaprzeczalnie związana jest z postacią Wojciecha Bogusławskiego. Dyrektor Teatru Narodowego widząc ogromne zainteresowanie publiczności występami, przystąpił do budowy w 1801 roku. Niestety, w 1817 roku budynek popadł w ruinę i został zburzony. Jego następcy również nie mieli szczęścia. Kolejne obiekty zostały zniszczone przez pożary i powodzie.
Teatr im. Wojciecha Bogusławskiego w Kaliszu (fot. Azymut (Rafał M. Socha), opublikowano na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe). Obecny gmach teatru powstał w wyniku powojennej odbudowy miasta. W 1920 roku rozpoczęto budowę według projektu Czesława Przybylskiego, a później Juliusza Żurawskiego. Prace zakończyły się dopiero w listopadzie 1936 roku, ze względu na kłopoty finansowe. Z zewnątrz teatr prezentuje się jako budynek utrzymany w stylu klasycystycznym. Sala teatralna z kolei zachowana została w konwencji modernistycznej. W październiku 1936 roku patronem Teatru Miejskiego ustanowiono Wojciecha Bogusławskiego, budowniczego pierwszego kaliskiego przybytku Melpomeny. Czekając na spektakl, warto zapoznać się z historią teatru i obejrzeć rysunki poprzednich gmachów.
Kup e-booka „Z historią na szlaku. Zabytki w Polsce, które warto zobaczyć”:
Dostępna jest także druga część e-booka!
Katedra św. Mikołaja w Kaliszu
Ufundowany w latach 1253-1257 przez Bolesława Pobożnego kościół stanowi doskonały przykład architektury gotyckiej. Dawna kolegiata zakonna dziś pełni funkcję katedry diecezjalnej. Swój konwent założyli tutaj w XIV w. kanonicy laterańscy reguły św. Augustyna. W 1806 roku władze pruskie próbowały rozebrać kościół i utworzyć na jego miejscu skwerek. Jednak zdecydowany protest mieszkańców udaremnił ten projekt. Wielokrotne przebudowy zatarły wczesnogotycki charakter świątyni. Były jednak niezbędne, gdyż kościół ulegał licznym pożarom. Strzeliste wieże oraz barokowy ołtarz czynią z katedry niepowtarzalny zabytek.
Kaliska katedra na tle historycznego układu urbanistycznego Kalisza (fot. LukaszKalisz, opublikowano na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 3.0 Polska). Do kaplicy Matki Boskiej Pocieszenia witraże stworzył wybitny młodopolski artysta Włodzimierz Tetmajer. Był to dla niego najbardziej dojrzały okres w twórczości, dlatego prace są pełne symboliki i obrazują ówczesną sytuację Polski. W katedrze św. Mikołaja ślub wzięli m.in. słynna poetka Maria Konopnicka oraz Ludwik Solski. Jeszcze do niedawna w kościele umieszczony był rubensowski obraz Zdjęcie z krzyża. Niestety przed dwudziestu laty ślad po nim zaginął.
Pałac Radziwiłłów w Antoninie
Klasycystyczny pałac w Antoninie zaprojektował Karl Friedrich Schinkel na zlecenie Antoniego Henryka Radziwiłła. Konstrukcja budynku powstała w większości z drewna, a kompleks otoczono parkiem krajobrazowym w stylu angielskim. We wnętrzu pałacu znajduje się salonik muzyczny z odlewem dłoni Chopina. Wnętrze ma charakterystyczny klimat XIX wieku, dzięki czemu odwiedzający mogą się poczuć jak w innej epoce.
Pałac w Antoninowie (fot. Sławomir Milejski, opublikowano na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 3.0 Polska). Książę, jako człowiek o artystycznej duszy, patronował sztuce. W swojej letniej rezydencji gościł wielu uznanych twórców. Zbudowany w 1824 roku pałacyk myśliwski odwiedził sam Fryderyk Chopin. Prócz prowadzenia pasjonujących rozmów z panem domu, zajmował się on udzielaniem lekcji córce arystokraty. Podczas swoich wizyt we dworze mistrz fortepianu skomponował nawet kilka utworów. Przez swój związek z Radziwiłłami i Antoninem muzyk stał się patronem Międzynarodowego Festiwalu Chopin w barwach jesieni, organizowanego już od wielu lat. We wrześniu tego roku odbędzie się jego 35. edycja. W 2003 roku obiekt nagrodzono za wykonaną rewitalizację prestiżową Europa Nostra Awards.
Konkatedra pw. św. Stanisława Biskupa Męczennika w Ostrowie Wielkopolskim
Ostrowska świątynia wzorowana jest na romańskich kościołach niemieckich, stąd też witraże, nawy czy rozeta mają charakter zachodnioeuropejski. Na zewnętrznych murach znajdują się gargulce przypominające smoki. Neoromański kościół zbudowany jest z czerwonej cegły. Jego budowa rozpoczęła się w 1904 roku, w 500 rocznicę powstania pierwszej świątyni – w murach umieszczono wówczas kamień węgielny. Dwa lata później zakończono prace, a we wrześniu 1906 roku obiekt konsekrowano.
Konkatedra w Ostrowie Wielkopolskim (fot. Tobiii, opublikowano na licencji Creative Commons CC0 1.0 Universal Public Domain Dedication). We wnętrzu znajdują się liczne anioły: przy organach umieszczone zostały figurki adorujących Chrystusa, a przy ołtarzu adorujących Matkę Bożą z Dziecięciem. Skrzydlate postacie obecne są również na rozecie i malowidłach ściennych. Ambona kościelna ozdobiona jest mozaiką z wizerunkiem św. Piotra. Organy zbudowano w 1909 roku. Jednak pod koniec XX wieku z powodu złego stanu technicznego zostały wyłączone z użytku na 11 lat. Ich gruntowny remont przeprowadził dopiero Jan Drozdowicz w 2005 roku.
