Ziemiaństwo, szlachta i arystokracja: perspektywy postfeudalne. 14. konferencja z cyklu „Genealogie Pamięci”
Wydział Neofilologii Uniwersytetu Warszawskiego, ul. Dobra 55
25–27 września 2024
Tegoroczna konferencja poświęcona jest pamięci o ziemiaństwie, jego roli i statusie po rozpadzie tej grupy jako klasy społecznej. Ponad czterdzieści badaczek i badaczy z całego świata podejmie również problematykę spuścizny ziemiańskiej i jej wpływu na współczesne społeczeństwa europejskie. Jako punkt wyjścia do poruszanych podczas konferencji zagadnień służy hipoteza, że postfeudalne struktury społeczne, wynikające z dynamiki władzy między posiadaczami ziemskimi a chłopami, można badać z perspektywy ich długiego trwania (fr. longue durée).
Ziemiaństwo jako klasa przestało istnieć w wyniku decyzji politycznych i ruchów rewolucyjnych lub stopniowej demokratyzacji systemów społecznych i politycznych. Zaowocowało to odmiennymi dziedzictwami i sposobami upamiętniania szlacheckiej, ziemiańskiej oraz arystokratycznej przeszłości. Choć różnice te pozornie mogą pokrywać się ze stereotypowym podziałem na Wschód i Zachód Europy, organizatorzy konferencji stawiają sobie za cel przyjrzenie się temu, jakie inne konteksty mogą posłużyć do zrozumienia różnorodności pamięci o ziemiaństwie.
Indywidualna i zbiorowa pamięć o ziemiaństwie, a w szerszym sensie pamięć o postfeudalnych strukturach i przestrzeni ze wszystkimi ich złożonościami, będzie się różnić nie tylko w zależności od tego, w jaki sposób epoka ziemiaństwa dobiegła końca, ale także od tego, jakie były jej cechy charakterystyczne w różnych regionach Europy Środkowej i Wschodniej.
W ramach wydarzenia, które uświetni wykład wprowadzający prof. Longiny Jakubowskiej (Uniwersytet w Utrechce, Holandia) zorganizowana zostanie również debata okrągłego stołu pt. „Cenione, zakwestionowane, zaniedbane: dziedzictwo (byłych) elit ziemiańskich w Europie Środkowej i Wschodniej” z udziałem wybitnych badaczy – prof. Tomasza Zaryckiego (Uniwersytet Warszawski), prof. Constantina Iordachi’ego (Uniwersytet Środkowoeuropejski w Wiedniu), prof. Marii Wakounig (Uniwersytet Wiedeński), dr Radmily Švaříčkovej Slabákovej (Uniwersytet Palackiego w Ołomuńcu), którą poprowadzi prof. Anna Wylegała z Instytutu Filozofii i Socjologii PAN.
Konferencja prowadzona będzie w języku angielskim.
Cykl „Genealogie Pamięci” to wiodący międzynarodowy projekt akademicki realizowany przez ESPS od 2011 roku. Jego celem jest ułatwienie wymiany intelektualnej między badaczkami i badaczami z różnych dyscyplin nauki, zajmujących się pamięcią i historią oraz promocja ich prac w międzynarodowym środowisku akademickim. Organizowane w ramach cyklu konferencje dają asumpt do wielu publikacji. Materiały kilku poprzednich konferencji ukazały się m.in. w serii wydawniczej European Remembrance and Solidarity (Routledge).
Konferencja finansowana jest ze środków niemieckiego Pełnomocnika Rządu Federalnego ds. Kultury i Mediów (BKM) oraz ze środków Unii Europejskiej.
Więcej informacji na temat tegorocznej edycji „Genealogii Pamięci” można znaleźć na stronie: https://enrs.eu/edition/genealogies-of-memory-2024
Formularz rejestracyjny dla uczestników konferencji dostępny jest pod adresem: