Zbrodnia pomorska 1939 [Fragmenty książek Wydawnictwa IPN]
Nicholas Stargardt w Wojnie Niemców udowodnił, że w społeczeństwie niemieckim we wrześniu 1939 r. przeważało poczucie prusko-niemieckiego nacjonalizmu. Wybuch wojny nie wzbudził entuzjazmu wśród Niemców, ale atak na Polskę cieszył się powszechnym poparciem. Szczególnie przyłączenie Gdańska i Prus Zachodnich uważano za akt sprawiedliwości dziejowej. Ewangelicki Kościół Unii Staropruskiej w korespondencji do Ewangelickiego Kościoła Unijnego w Polsce napisał: „Wydarzenia tych tygodni stanowią zwieńczenie dwudziestoletniej walki, którą toczył Konsystorz Ewangelicki obecnie wyzwolonych parafi i Polski i Prus Zachodnich”.
Christian Ingrao trafnie zauważył, że „wojenny dyskurs czy retoryka ludobójstwa nie są konstrukcją statyczną, wywodzącą się z intencjonalnej Geistesgeschichte, lecz stanowią raczej zbiór wierzeń, uczuć, emocji będących w stanie stałego napięcia z widzialną rzeczywistością”168. Refl eksja ta wydaje się szczególnie adekwatna do wydarzeń z pierwszych tygodni okupacji niemieckiej zwłaszcza na Pomorzu Gdańskim.
