Zamek Krzyżtopór znów w pełnym blasku?
Umowa we wtorek podpisali wójt gminy Iwaniska Marek Staniek i przedstawiciel warszawskiej ASP prof. Andrzej Koss. Według planów, prace rekonstrukcyjne poprzedzone zostaną wykopaliskami archeologicznymi. Sama renowacja prowadzona będzie w ramach unijnego projektu Zamek Krzyżtopór w Ujeździe - markowym produktem turystycznym województwa świętokrzyskiego, który ma także zająć się promocją zabytku. Prace rekonstrukcyjne i budowlane (przy zamku ma powstać też nowy parking) potrwać mają dwa lata. Chcemy, by zamek stał się miejscem, w którym turyści będą mogli poznać dzieje potęgi XVII-wiecznej Rzeczpospolitej – informuje PAP Marek Perz, przedstawiciel władz wojewódzkich.
Zamek Krzyżtopór w Ujeździe (autor: Jakub Hałun, opublikowano na licencji Creative Commons Attribution ShareAlike 3.0) Zamek Krzyżtopór budowano w latach 1627-1644 jako siedzibę wojewody sandomierskiego Krzysztofa Ossolińskiego. Według słynnej legendy planowano go z takim rozmachem, by miał 365 okien (tyle co dni w roku), 52 pokoje (liczba tygodni), 12 sal (liczba miesięcy), cztery baszty (pory roku). Żłoby w końskich stajniach miały być wykonane z marmuru, zaś jedną z atrakcji byłoby akwarium pełniące rolę... sufitu nad jedną z sal balowych. Krzyżtopór był największym kompleksem pałacowym w Europie przed powstaniem Wersalu. Był też rezydencją typu palazzo in fortezza – do dziś zachowały się otaczające go bastiony i fosy.
(autor: Jerzy Strzelecki, opublikowano na licencji Creative Commons Attribution ShareAlike 3.0 (js).jpg) Niestety – jego fundator zmarł rok po zakończeniu budowy, w czasie potopu ograbili go Szwedzi, a dzieła dokończyli Rosjanie, niszcząć go jako punkt oporu konfederatów barskich. Obecnie zamek ma status trwałej ruiny zachowanej w dobrym stanie – do dzisiaj istnieje 90% murów i 10% sklepień. Plany odbudowy zamku powstały już w latach 50-tych XX wieku, jednak z różnych powodów ich nie realizowano.
Zobacz też:
- Era buldożera
- Obiad czwartkowy: Slalom pomiędzy zabytkami czyli trwała ruina
- Trudna współczesność, czyli odbudowa zabytków po polsku. Tajemnice zamku w Sochaczewie cz. 2
