Wystawa „Przeszłość Przyszłości” ze zbiorów Fundacji Książąt Czartoryskich w Szczecinie

Księżna Izabela z Flemingów Czartoryska (1746–1835), żona ks. Adama Czartoryskiego i matka m.in. ks. Adama Jerzego Czartoryskiego, w okresie po III rozbiorze Polski rozpoczęła w swej posiadłości w Puławach tworzenie kolekcji pamiątek patriotycznych po wielkich Polakach oraz związanych z ważnymi momentami w historii Polski. Pamiątki gromadzone były w specjalnie na ten cel wybudowanej Świątyni Pamięci (Świątyni Sybilli), która stała się tym sposobem pierwszym polskim muzeum. Księżna za swój cel uznawała służbę narodowi i krzewienie patriotyzmu.

XIX-wieczny wizerunek Świątyni Sybilli w parku Pałacu Czartoryskich w Puławach

Na wystawie w szczecińskim Muzeum Narodowym prezentowane będą liczne eksponaty związane właśnie z kolekcją księżnej Izabeli. – Wśród nich wyjątkową grupę tworzy zbiór pamiątek narodowych, przedmiotów najściślej związanych z ideą Świątyni Pamięci, jak pierwotnie nazywano Świątynię Sybilli – piszą organizatorzy wystawy – _Są to miniatury z podobiznami polskich królów, królowych i ważnych osobistości, a także eksponaty związane bezpośrednio z postaciami historycznymi: misa królowej Anny Jagiellonki – wyrób wenecki z około 1500 roku, według legendy dar miasta Warszawy dla królowej; kamizelka Tadeusza Kościuszki; laska marszałkowska Stanisława Małachowskiego, marszałka Sejmu Wielkiego z 1788 roku; zbroja karacenowa Mikołaja Hieronima Sieniawskiego z około 1680 roku oraz zajmująca honorowe miejsce w Świątyni Sybilli tzw. tarcza wróżebna króla Jan III Sobieskiego, ofiarowana mu przed wyprawą pod Wiedeń.

Na wystawie niezwykle liczną grupę zabytków będą reprezentować militaria, wśród których będzie można podziwiać bogato zdobione: karabelę po królu Stanisławie Leszczyńskim, ofiarowaną do Świątyni Sybilli przez marszałka Francji Charlesa Nicolasa Oudinota, osiemnastowieczną buławę hetmana Michała Wiśniowieckiego, pochodzącą ze skarbca Ogińskiego, a także zbroję karacenową po Mikołaju Sieniawskim, hetmanie polnym koronnym. Czasy odsieczy wiedeńskiej i sztukę Bliskiego Wschodu przybliżą nam również obiekty zdobyczne, przechowywane w skarbcach rodów szlacheckich i przekazane do zbiorów kolekcji puławskiej. Będą to m.in. turecki namiot ceremonialny, według tradycji zdobyty pod Wiedniem; bogato zdobione szable; siodło wschodnie obite aksamitem i kamieniami półszlachetnymi; tarcza – kałkan ze zdobyczy Sieniawskiego oraz dziryty – wschodnia broń do rzucania z wolnej ręki._

Na wystawie znajdują się też obiekty gromadzone od 1809 r. w tzw. Domu Gotyckim w Puławach, gdzie przechowywana była bogata kolekcja sztuki europejskiej, gromadzona przez ks. Izabelę oraz jej wnuka Władysława Czartoryskiego. Wśród prezentowanych w Szczecinie dzieł sztuki można znaleźć m.in. średniowieczne i renesansowe przykłady malarstwa oraz rzemiosła artystycznego.

Znajdujący się w sąsiedztwie Świątyni Sybilli Domek Gotycki (wizerunek XIX-wieczny)

Zabytki z kolekcji Książąt Czartoryskich opuściły po raz pierwszy od 120 lat Kraków w związku z remontem gmachu Muzeum XX Czartoryskich. Do Szczecina trafiła największa grupa muzealiów. Wystawie towarzyszyć będą liczne wykłady i program edukacyjny.

Godziny otwarcia: wtorek – piątek, 10.00 – 18.00, sobota – niedziela, 10.00 – 16.00.

Cena biletów: 10 zł normalny, 5 zł ulgowy.

Gmach Główny Muzeum Narodowego w Szczecinie, ul. Wały Chrobrego 3.

Źródło: muzeum.szczecin.pl

Zobacz też:

• Kalendarz imprez historycznych

Korekta: Bożena Pierga