Wrocław: Wystawa poświęcona filozofowi Jakubowi Böhme w Muzeum Uniwersytetu Wrocławskiego
Jak podkreślono w zapowiedzi ekspozycji, od ponad 400 lat pisma Jakuba Böhmego niosą przesłanie nadziei w mrocznych czasach.
Jego orędownictwo na rzecz tolerancji między religiami oraz krytyka wojen, przemocy i prześladowania mniejszości są aktualne bardziej niż kiedykolwiek – zwracają uwagę organizatorzy.
Wojny, plagi i klęski żywiołowe naznaczyły czasy Böhmego. W tym okresie dokonano również ekscytujących odkryć dotyczących świata przyrody, kosmosu, kontynentów i ludzi wcześniej nieznanych w Europie. Wielu postrzegało te odkrycia jako zagrożenie, ale dla Böhmego nowa wiedza była jednocześnie formą Bożego objawienia. Dążył więc do stworzenia uniwersalnej filozofii, która obejmowałaby religię i naukę, mężczyzn i kobiety, ludzkość i przyrodę, ludzi wszystkich narodów i religii – czytamy w opisie wystawy.
Organizatorzy ekspozycji wskazują, że spostrzeżenia Böhmego wywarły trwały wpływ na filozofię, religię, literaturę i sztukę, jednak w czasach, w których żył spotkał się on z ostrą krytyką władz. „Zabroniono mu pisać, a jego dzieła były zakazane. Jednak podziemne sieci utrzymywały jego pisma przy życiu. Jego pierwsi zwolennicy, działający na Łużycach i Śląsku, przekazywali w listach odręczne kopie jego pism. W ten sposób jego pisma dotarły do Niderlandów, gdzie zostały po raz pierwszy wydrukowane. Następnie w tłumaczeniu dotarły do Anglii i dalej się rozprzestrzeniały” – wyjaśniają.
Podczas II wojny światowej, oryginalne rękopisy Böhmego niemal przepadły.
Najpierw zostały skonfiskowane przez urzędników, ponieważ uznano je za wywrotowe, następnie, gdy władze zrozumiały znaczenie tych pism, podzielono je na kilka grup i ukryto w bunkrach w różnych lokalizacjach, aby uchronić je przed bombami. Pod koniec wojny wczesne dokumenty Böhmego znajdowały się po różnych stronach granicy państwowej w Niemczech i w Polsce, a niektóre z oryginalnych rękopisów Böhmego zaginęły w wojennym zamęcie – czytamy.
Za życia Böhmego Wrocław (Breslau) był ważną placówką w jego sieci kontaktów. Mieszkańcy tego miasta i okolic odegrali istotną rolę w rozwoju jego myśli, a po jego śmierci przyczynili się do zachowania i rozpowszechnienia jego pism.
Obecnie Biblioteka Uniwersytecka we Wrocławiu posiada największy zbiór oryginalnych rękopisów filozofa i jego wczesnego kręgu, stając się tym samym międzynarodowym centrum badań nad Jakubem Böhme.
Wystawa śledzi drogę rękopisów Böhmego od początków w Görlitz/Zgorzelcu, poprzez jego wczesnych śląskich i łużyckich zwolenników, aż do Niderlandów i Anglii, a następnie z powrotem do Wrocławia.
Organizatorami wystawy są: Staatliche Kunstsammlungen Dresden, Embassy of the Free Mind, Görlitzer Sammlungen für Geschichte und Kultur oraz Muzeum Uniwersytetu Wrocławskiego.
Źródło: naukawpolsce.pap.pl, autor: PAP - Nauka w Polsce, Agata Tomczyńska